NIB U WE No. 1379. Zondag 14 April 1889. 14de Jaargang. Het Boulangisme en de pu blieke opinie in Frankrijk. BUIT EflL Aft i). De installatie te Luxemburg. ABONNEMENTSFBIJ8 Per 3 maanden voor Haarlemt 0,8c Voor de overige plaatsen in Nederland Ir. p. p. 1,10 Voor het Buitenland 1,80 Afzïnderljjke Nummers0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG. BUREAU: St. Janstraat Haarlem. AGITE MA NON AGITATE. PBIJS DEB ADVEBTENTIÉW Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer 5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Advertentiën worden uiterlyk Maandag-, Woensdag en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: K UPPERS LAUREY. Iu een republikeiusch land, zooals Frauk- lk er een is, zal men steeds geneigd zijn, gelooven, dat de Regeeriug zich nooit 'ög tegeu den wil der openbare meeuing verzetten, ja, dat de publieke opinie zeker opzicht iu de Regearing, welke elke republiek immers door de volks- 'ttegeu woordigers wordt gekozen, steeds 'oet blijken. Iu Frankrijk is zulks, vol- eus de republikeiuscke grondwet, ook het •"Val, eu toch kau geeu enkel Ministerie ^Qgeu tijd op den steuu der openbare lening rekenen, ouidat iu Frankrijk de kblieka opiuie niet de overtuiging vau "raktervaste, eerlijke en ernstige staats oliën is eu blijft, maar veeleer op eeu ^haagzieken, genotzuchtigen, luimigeu eu Hukelmoedigeu tiran gelijkt. Wat de publieke opiuie iu Frankrijk ■ffiriaag vereert ea vergoodt, dat zal zij borgen bespotten en verachten. Daarbij "ten zich de nationale hartstochten iu zo Ovige mate, dat de zoogenaamde publieke Jpiuie iu Frankrijk steeds het liefst tegen Regeering, die zjj eerst kort geleden ^weuscut en geprezen heeft, vijandig "P treedt. Gebeurt het nu, dat een stoutmoedig itator, zooals bij voorbeeld Generaal Bou- Oger, zich aan de spitse stelt van die ^Ogeuaamde openbare meeuing, dan krijgt 9 een leger van ontevredenen, eerzuch ten, fortuinzoekers en baantjesjagers op 9He baud. Toont zich dan de Regeering b Fraukryk zwak, weifelend eu laat zij '°or dolzinnige demonstraties haar gezag 'tdermijueu, dan kan te Parijs iu éeu '&cht eeu coup d'état plaats vinden of er kn eeue revolutie uitbarsten, die eeu nieu- *on, buichelachtigen held van den dag, 'ie nimmer naleeft wat hij beloofde, aan 'et roer van den Staat breugt. Zoo ver waren ongetwijfeld na de ver- 'iezing van Geueraal Boulanger te Parijs 9 na den val vau het zwakke Miuisterie- 'loquet de zaken in Frankrijk wederom lekomeu eu men kon eiken dag van de j'cii zeer uitbreidende Boulangistische partij, he naar de heerschappij streeft, eeu coup hat verwachten, temeer uu ook eeu groot ^ntal Bouapartisteu en Monarchisten, wei ght op eigen voordeel bedacht, zich bij den "eueraal Boulanger hadden aangesloten. Daar kwamen plotseling de republikeinen ■b voorschijn eu aan hunne spits de nieuw 'Suoemde Minister-President, Tirard, en de Minister vau Binueulandsche Zakeu, Cou- Hus. Zij wezen op deu gevaarlijken toe- j«and waarin Fraukryk zich beviudt en irard eu Coustans, twee energieke, wils krachtige republikeinen, legden ook deu boodigeu moed aau den dag om de agi- 'ktiëu vau de Boulangistische partij, welke Jut vaderland met revolutie en burgerkrijg bedreigt, te bestryden. F E U ILL E TO N. Friezentrouw. Vervolg.) De bezitter van Bombell bief de handen wanho pend ten hemel. Het was hem onmogelijk in bezen slechten tijd de verlangde som bjjeen 'e krijgen, en dus zag hij iu den geest reeds !ljn erf in vlammen opgaan en zich zeiven tot ben bedelstaf gebracht. Intusschen landden de vluchtelingen gelukkig bp Romoë aan, alwaar Grietje met haar verloofde b'j een armen visseher en bloe iverwant, eeu Üastvrij onderkomen had gevonden. Toen de'.e be reden hunner vlucht vernomen had, ried de bsscher deu jongen Fries aan, zich aanstonds ban bi ord van een Hollandsch schip te begeven, bat juist aangekomen en voor Romoë ten anker '»g. Het kwam hem niet onwaar chijnlijk voor, bat de Zweden zich eene bo it zouden verschaffen naar het eiland stevenen om de vluchte lingen op te sporen en t® arresteeren. Grietje, die Allereerst werd de ligue des patriotes, die tot slippeudraagster der Boulangisteu was gezonken, wegens staatsgevaarlijke woe lingen iu staat van beschuldiging gesteld. Zooals bekend is, werden bare leden ook reeds gevonuisd. Hetzelfde lot trof de hoofden der Boulangisteu. Generaal Bou langer echter onttrok zich, door de vlucht naar Brussel te nemen, aan eene arrestatie. Men spreekt thans iu de Frausche pers van elke richting veel over de quaestie of Generaal Boulanger, door de vlucht te nemen, zich benadeeld heeft of uiet. De meeste republikeiusche nieuwsbladen ver klaren den brav' Geueral dood, terwijl de Boulangistische courauten, met uitzondering van deu Clairon, die zijn vroegeren heer en meester, Generaal Boulanger, een laffeu deserteur noemt, eeue spoedige en roemvolle terugkomst van deu Geueraal voorspellen. Opmerkens .vaardig is het echter ook, dat eeuige voorname republikeiusche journalisten zeer terughoudend in bun oordeel ziju eu zelfs zoo ver gaan, dat zij de gerechte lijke vervolging der Boulaugisten juist niet als een zeer gelukkig idee beschouwen. Deze lieden schijnen niet te weten, dat in de politiek slechts de macht beslist, en dat elke Regeering, die de macht iu han den heeft ook het recht bezit, voor haar bestaan te stryden, eu dat dit recht een plicht wordt, als de bewegingen der tegen partij het uitbarsten vau eeue revolutie of vau eeu burgerkrijg doen vreezen. De Ministers Tirard en Constaus heb- beu ten opzichte vau de genouieu maatrege len het recht aan hunue zijde eu iu het belang vau Frankrijk eu Europa is het maar te wenscheu dat de Frausche Re geeriug van hare macht dat gebruik make, 't welk geschikt is nieuwe revolutiën in Fraukijk te voorkomen. Le XIX Siècle schrijft: Iu de maaud December vau het vorige jaar vroegeu wy hoe de Regeeriug, die aau de beambten der speelbank te Mouaco het drageu van het ridderkruis vau het Legioen van eer heeft verbodeu, kon dulden dat Edmotid Blanc, die uiet alleen van de speelbank leeft (bij is de pachter), maar die, wij hebbeu het doeu zieu, zijne decoratie gekocht had van Wilsou, het roode lint droeg. De Regeeriug doet nog meer dan aan de groote heere aau de speelbauk te Monaco te veroorlooven, wat zij den minderen be ambten van diezelfde speelhol verbiedt. Zjj beeft deu Erfprins van Monaco, die al zijne inkomsten trekt uit de roulette, die daariu zyu bestaan viudt, beuoemd tot officier vau het Legioea van eer. Dergelijke benoemingen zijn eeue belee- diging voor allen, die het ridderkruis ter beloouiug van hun arbeid of moed hebben verworven. Indien men waant, dat men op die wijze het aanzien dier ridderorde, dat door de zaakjes van Wilsou reeds zoozeer gedaald er ook zoo over begon denken, vond liet ten slotte ook raadzaam van de gnnstige gelegenheid gebruik te maken en voor eenigen tijd het land te verlaten. Zij zelve zou zoolang bij de familie blijven, tot de Zweden het landschap Wieding geruimd hadden. Nies Ipsen aarzelde nog langen tijd in zijne besluiten, doch toen de schipper der ha ringbuis aan land kwam en hem ook aanraadde mede naar Amsterdam te varen, en hem zeide, dat er geene andere gelegenheid tot vluchten in de eerste dagen zijn zou, wijl de overige haring buizen reeds alle op den terugkeer waren en hij met zijn schip alleen naar Romoë gekomen was, om een matroos te werveu, wijl hij een zijner manschappen op zee verloren had, besloot de blonde Fries eindelijk van zijne bruid te scheiden. Den volgenden morgen nam hij van haar het teederste afscheid en zij zwoer hem schreieud eeuwige trouw. Daarjp ging hij aau boord van het schip en hielp mede de bruine zeilen hijschen. Alle Friezen zijn geboren zeelieden, zelfs voor de boeren langs de kust is het eenvoudige matrozenwerk niet vreemd is, kan verhoogen, dan bedriegt men zich. Dezer dagen is voor het hof van assises te Bordeaux eeu aanvang gemaakt inet de behandeling vau het proces tegen Numa Gilly c. s. De vervolging is uitge gaan van deu Afgevaardigde Raynal, oud- Minister van openbare werken. Aanvan kelijk was deze voornemens alleeu eeue vervolging in te stellen tegen NutnaGiily (wegens hetgeen deze in zijn geschrift: Mes dossiers, beleedigends voor Raynal te boek heeft gesteld); maar de vervolging is latei- uitgestrekt tot Chirac eu Peyron, op grond dat deze medegewerkt hebban aau het ge schrift. Raynal heeft zich enkel civiele partij gesteld. Er zijn niet minder dan 90 getuigen door de beide partijen gedagvaard. Vanwege den eischer onder anderen Rothschild. Ook Andrieux en Heuri Rochefort zijn als zoodanig opgeroepen. Doch zij zullen niet komen. Andrieux heeft deu voorzitter van het hof eeu brief geschreven, waarin hij zegt, dat zijn plicht als Afgevaardigde niet toelaat zich van Parijs te verwijderen. Onder de werklieden iu de haven te Marseille is de neiging waar te nemen om het werk te hervatten. Eeu 400 hunner zijn reeds aau den arbeid getogen. Men denkt, dat de andere werkstakers dat voor beeld spoedig zuilen volgeu. De Fransche Kamer heeft de wet be treffende maatregeleu van veiligheid op de spoorwegen aangenomen en is tot 14 Mei uiteengegaan, niettegenstaande de rechter zijde eeue verdaging tot 7 Mei verlangde. De Hertog van Autnale heeft als pied- a-terre te Parijs een klein hotel gehuurd iu de rue du Faubourg Saint-Houoré. Dezer uageu is te Essen eene door mijnwerkers zeer druk bezochte vergadering gehouden, waarin op den verbeterden toe stand der steenkool-en jjzerindustrie gewe zen eu aanleiding gevondeu werd om nu 0'>k op verbetering der werkloonen aan te dringen. Er is besloten 15 pet. verhooging vau loon te vragen eu afschaffing der overwerktijdeu, alles echter ouder nadruk kelijke bepaling, dat alleen de minnelijke weg ter verkrjjgiug daarvan mocht worden ingeslagen. Ten gevolge van het nader rechter lijk onderzoek omtrent de ontploffing eener bom te Zurich ziju aldaar weder eenige Russen gearresteerd. Iu de Russische lees zaal is eene huiszoeking gehouden, waarna het lokaai door de politie is gevloten. Uit Madrid wordt gemeld, dat de Pau selijke Nuntius deu Aartsbisschop van Valiadoüd heelt uitgeuoodigd het in Mei te houden katholieke congres te presi- deeren. Men verzekert, dat de Koning van Italië eu de Heer Crispi in de tweede helft van Mei naar Berlijn zullen gaan. Milau, ex-Koning, is naar het Hei lige Laud vertrokken. De reis heeft plaats onder de leiding van de Heeren Thomas Gook eu zonen. en ook Nies Ipsen kende het zeer wel. Aldus gleed het kleine schip met de volle lading, door eene zachte morgenbries gedreven, uit het Lisier diep en zette koers naar Amsterdam. De mensch wikt, God beschikt! Nies fpsen en Grietje hadden gewenscht naar de hofstede te kunnen terugkeeren en de bezitter had geheel onbezorgd kunnen wezen, want nooit zag men een Zweedschen ruiter in het landschap Wieiling terug. Vervolgd door de vereenigdelegers der Denen, Russen en Polen, moest de grimmige Generaal Steenboek zich met zijne kleine leger macht terugtrekken en zich ij ings in de kleine vesting Töuning opsluiten, welke hem door verraad van den administrateur van Holstein aan den Hertog Christiaau August van Sleeswijk, werd overgeleverd. Hier sneden de belegeraars de verbonden legers werden door de drie krijgsheereu zeiven aangevoerd, F rede ik IV «an Denemarken, Peler de Groote vau Rusland en Frederik August, Keurvorst van Saksen en Ko ning van Polen bevonden zich persoonlijk voor Tönning den Zweedschen veroveraar allen toevoer af, zoodat hij zich ten slotte wel moest Z. M. zal omtrent zes wekeu in het Heilige Laud blijven, en al de heilige plaatsen bezoeken. Uit Coustantiuopel verneemt men dat de geschillen op de Servisch-Albaausche grens weder begonneu zijn. Ettelyke Ser viërs werden gedood of gewond. Servië heeft ziju beklag gedaau bij de Porte, doch deze weigert tusschen beide te komeD, omdat volgeus haar de Serviërs de Alba- ueezeu hebben aangevallen, eu dus de schuld vau de moeilijkheden dragen. Uit Soeakin wordt gemeld dat daar de iu Januari uitgezonden bode uit Kar- thoem teruggekomen is met brieven van Europeesche gevaugenen van den Mahdi, alsmede met het hoofd van eene mummie, hem door den Mahdi medegegeven, hetwelk bet hoofd zoude ziju van deu Abessiuischeu Generaal Ras Alula, die in den strijd van de derwischen tegen deu Negus het leven zou hebben verloren. Blykens de brieven waren de bedoelde Europeanen welvarond. De Mahdi heeft Osman Digtna bevolen bij hem te Khartoem te komen. De Madhisten vertellen dat El Seuoessie is verslagen. De Hertog van Nassau hi eft eergisteren in plechtige zitting der Kamer van Afge vaardigden den eed afgelegd. De President zeide in zijne toespraak: De Kamer begroet van har e Uwe Hoogheid als Regent vau het groothertog dom. Nadat de zware ziekte, waardoor de Koning-Groothertog, onze zoo beminde souvereiu, getroffen is, de instelling van een regentschap noodzakelijk heeft gemaakt, verbeugeu wij ons, dat het ingevolge onze wetten zal worden uitgeoefend door een Yorst, die door nauwe banden aan het regeereude stamhuis is verbonden, eeu Vorst, wieus ondervinding en edelmoedige gevoe lens waarborgen zijn waarop het Luxam- burgsche volk den hoogsten prijs moet stellen. Ik heb de eer, Uwe Hoogheid den eed voor te leggen, die in onze grondwet is voorgeschreven en tot welks aflegging Uwe Hoogheid naar hier is gekomen. Die eed luidt aldus: »»Ik zweer trouw aan den Koning- Groothertog. Ik zweer, mij te zullen hou den aan de constitutie eu de wetten des lands. Zoo waarlijk helpe mij God!»» Monseigneur! Uwen eed aanne mende, verzoeken wij U, onze oprechte gelukwenscheu te aanvaarden bij uwe op treding in hoedanigheid vau Regent. Wij vertrouwen ten volle op uwe toewijding aau de belangen des lands. Wij ziju ver zekerd, dat uw bestuur voor de aangelegen heden van het land de voordeeligste gevol gen zal opleveren.® De Hertog-Regent autwoordde: ^Mijnheer de President, ik betuig u mijn dank voor de aangename woorden, tot mij gericht. Inzonderheid betuig ik mijn dauk hiervoor, dat gij u eeuige dagen geleden tot tolk hebt gesteld van de gevoelens der getrouwheid en gehechtheid des lands aan overgeven. Magnus Van Steenboek kwam in de krijgsgevangenis der Denen. Men beloonde hera, naar zijne verdienste, nameljjk met eene barbaar- sche gest'engheid, zoodat hij weldra onder de folteringen in den kerker bezweek. Overigens dient gezegd te worden, dat deze gruwelijke krijg door de schuld van Frederik IV van Denemarken was aangestookt, die, na de nederlaag van Karei XII bij Paltawa en de vlucht des helds naar Bender in Turkije, de gelegenheid zeer gunstig en verleidelijk gevonden had voor een rooftocht naar de Zweedsche pro vincie Schonen. Doch de woeste en dappere Generaal Van Steenboek had weldra de Deen- sche armee weder uit Schonen teruggeslagen en daarop met veel behendigheid en list het tooneel des oorlogs eerst naar Pommeren en Mecklen burg en later naar Noord-Albiugië verlegd, alwaar hij na vele wisselvalligheden van het krijgs geluk des Deenschen bevelvoerders, ondersteund door deu Czaar en den Koning van Polen, den indringer ten laatste toch overwon en terugjoeg. {Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1889 | | pagina 1