N I E U WE No. 1392. Vrpag 17 Mel 1889. 14de Jaargang. Uit het land der kerk vervolging. BUITENLAND. Levend begraven. ABONNEMENTSEBIJB Por 3 maanden voor Haarlem0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10 Voor het Buitenland 1,80 Afziuderljjke Nummers0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG BUREAU: St. Janstraat Haarlem. «ucTOfsT?: AGITE MA NON AGITATE PBIJS OEB ADVEBTENTIJSN Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer 5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant Ad vertentië n worden uiterlijk Maandag-, Woensdag en Vr ij dag- avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KüPPEES L AUEE Y. Het gaat den ouden revolutionuair en Minister-President van Nieuw-Italië, Sig- nore Crispi, in den laatsten tijd niet naar wensch. In het binnenland hoort men da gelijks van crisissen, uitingen van onte vredenheid en van oppositie tegeu de Regeeiing en uit het buitenland komen onophoudelijk protesten tegen de overwel diging van Rome eu tegen den ontkoud- bureu toestand aldaar, die door de vexatoire maatregelen van Crispi in 't aanzijn werd geroepen. De man, die zijne baud tegeu de Kerk heeft uitgestrekt, die onophou delijk tegen het Pausdom intrigeert en zich nu aan de eigendommen der kerkelijke stich tingen wil vergrijpen, oogst, hetgeen hij heeft gezaaid, maar deze oogst is geen goede, maar eeue voor hem en het land zeer treurige en rampzalige oogst. Ofschoon Crispi nu alle mogelijke reden heeft om eens rijpelijk na te denkeu over de vruchteloosheid van zijne verdelgiuga- politiek tegen het Vaticaan, is zjju haat van dien aard, dat bij niet kan nalaten, opnieuw eeue daad vau vijandigheid uit te oefenen. Op zijn verlangen eu op aandrang van da loge wordt thans, als een nieuw bewijs van dezen schier aan idiosyncrasie grenzendeu haat en als eeue demonstratie tegen het Vaticaan, op het Capitool een gedeukteeken opgericht voor den afvalli gen Monnik Giordano Bruno. Toen dit plan voor het eerst in don ge meenteraad van Rome ter sprake kwam, werd het door de toenmalige katholieke meerderheid met verontwaardiging afgewe zen, maar Crispi wist zich te helpen, hij ontsloeg deu katholieken Burgemeester, Prins Torlonia, en gelastte nieuwe verkie zingen voor den gemeenteraad en bet ge lukte hem eeue gansch radicale meerder heid te verkrijgen, die naar de plannen der loge zou weten te handelen. Toen de eerste zitting van dea nieuwen gemeente raad plaats had, werd onmiddellijk het voorstel ter sprake gebracht eu ingediend. Wat verwacht werd, geschiedde: er werd besloten een standbeeld op te richten voor Bruno, den afvalligen Monnik. Crispi had bereikt hetgeen bij wenscbte en nog kort geleden verklaarde hij, dat hjj aan die onthulling niet persoonlijk deel kou nemen, opdat men niet zou kunnen zeggen, dat de Regeering het standbeeld had doen oprichten, maar dat het op spontane wijze door het volk was begeerd. Welk eeue afschuwelijke huichelarij! De mannen der loge zijn met zulk een fanatieken haat tegeu de Kerk beziold, dat zjj zeiven niet begrijpen hoe belachelijk zij zich aanstellen, wauneer zij een mensch, FEUILLETON. 2) Vervolg.) Den volgenden ochtend kwam Philippe met den eersten trein te Eambouillet. Een klein half uur gaans door het bosch bracht hem aan het buitenverblijf, dat liij wilde huren. Hij bezich tigde de broeikassen, de stallen, den tuiu, het huis zelf, ontbeet bij den eigenaar en na het huurcontract geteekend te hebben, kon hij met den trein van vijf uur teruggaan. Toen hij van verre Parijs zag, met zijne lichten, die in de avondschemering schitterden, zijne gedenkteekenen, die zich ten hemel ver hieven, was het hem alsof hij eene reis had ge daan, die jaren lang had geduurd. De trein stond nog nauwelijks stil of hij sprong er uit, nam een fiacre en liet zich naar zijn hotel brengen. Er lagen brieven op de tafelmaar hjj gunde zich den tjjd niet om zelfs naar de enveloppen te zien, verwisselde haastig van kleediug, en sprong in eene tweede fiacre. Was 't hem toegeschenen alsof de trein stapvoets reed, het paard, dat hem naar de Place Vendome bracht, scheen te kruipen als eene slak. Hij schelde. De knecht, die hem de deur open deed, die, gelijk Giordano Bruno, in schier zijn ge heel leven een type van liederlijkheid was, door een gedeukteeken verheerlijken. Maar voor de moderne vijanden der Kerk is de omstandigheid voldoende, dat deze Giordano Bruno ontrouw werd aan zijn priestereed en zich als een hevig tegenstander van bet Pausdom opwierp. Wauneer deze ver heerlijking van alle revolutioucaireu uit de middeleeuwen bljjft voortbestaan, dau zal Arnold vau Brescia, die gansch Italië in een bloedpoel wilde veranderen en dreigde de maatschappij omver te werpen, ten slotte ook wel door een mouument worden ver heerlijkt. De Pausen hadden geen grooter vijand, geen meer verwoeden tegenstander dau dezen man; het zou ous dus niet ver- wouderen wauneer ook zeer spoedig zijn standbeeld in het Capitool zal opgericht worden. Maar wat zal men er van zeggen wanneer thans zelfs de persoon van Jezus Christus bespot wordt en daarentegen Ju- dus Iscariot, die zijn Heiland voor dertig zilverlingen verkocht, wordt verheerlijkt en vergood? En dit is het geval in een schandelijk tooneelspel, 't welk onder den naam van »Judas» thans sinds weken in de schouwburgen vau Rome tot groote ergernis der geloovigen, aan het volk wordt vertoond. Wij gelooveu niet, dat de eerste Frausche revolutie, eveu rjjk aan godslas teringen als aan gruwelen van allerlei aard, en zoo vijandig tegenover deu godsdienst als ooit in de geschiedenis werd vernomen, de band ooit tot zulk een schandaal heeft geleend! Maar br Crispi heelt niet de minste bezwaren tegeu de opvoering van zulk een vuil tooneelproduct, hij duldt het schandaal, ja, hij verheugt er zich mis schien over, dat de Kerk opnieuw beleedigd wordt en bespot. Eu de Koning, Humbert, die toch ka tholiek is gedoopt? Helaas, zulk een ko- niugschap oefent een weemoedigen indruk uit op ieder monarchaal gezind persoon. Als men let op het uiterlijk vertoon, als men de Evivas hoort, die den Koning en der Koningin worden toegeroepen, als men den eerbied ziet, dien men voor bet vor stenpaar betoont, men zou aau het Itali aansche koningschap gaan gelooven. Ziet men echter hoe de Kouing naar de pijpen van zijne Ministers moet dausen, hoe zelfs de Koningin zich moet richten naar den wensch van een ministeriëalen bigamist, wordt men gewaar, dat de Souvereiu geene macht bezit, de inspraken van zjju hart te kunnen volgen, wauneer zjjne denk beelden niet met die van zjjue Ministers strookeu, bespeurt men dat il re Umberto in zekeren zin nog meer de gevangene is van de liberale bende, dan de Paus de ge- vaugeue is vau den Koning van Italië in het Vaticaan, dan kan meu ziju medelijden voor dezen monarch nauwelijks verbergen. nam hem zijne hoed en zijn rotting af met de gewone deftige beweging. //Mijnheer kan u op dit oogenbiik niet ont vangen. Hij heeft mij gezegd, dat ik mijnheer naar de zaal moest brengen." //Is de Juffrouw thuis? //Ja, mijnheer, antwoordde de knecht, terwijl hij Phillippe zeer verbaasd aanzag. Tot dusverre had hij Julie niet anders mogen spreken dau in het bijzijn van haar vader of een ander lid van de familie. Nooit nemen de Parjjsche jonge dames de vormen zoo in acht dan wanneer zij verloofd zjjn. Snel liep Philippe de trap op, de voorkamer door, waaruit de geur van Julie's lievelings bloemen hem tegenkwam, en opende zacht de deur van de zaal. In de zaal was het donker. Onder een kroon- ksndelaar stond op eene verhevenheid eene lange zwarthouten kist. Op eene tafel er naast waren waskaarsen en een crucifix gezet, en lagen eenige witte rozen. Julie Dorine was dood. Op den hartverscheurenden kreet van Philippe schoot Monsieur Dorine toede beide mannen konden geen woord uitbrengen en drukten elkander snikkend de hand. Eerst een uur later kwam Wentvvorth te weten hoe het ongeluk was gebeurd. Den vorigen avond was Julie als gewoonlijk Het Italiaansche koningschap is niets meer dan eeue schaduw; het mag geen woord in 't belang der Kerk spreken, het moet de revolutie vreezeu eu daarom laat het Crispi regeereu, terwjjl het zich zelf met den schijn te vredeu stelt. Het is treurig doch desniettemiu zeer waar, dat het gepleegde ourecht zich dik wijls eerst aan de kleinderen en achter kleinkinderen wreekt. Karei Albert, Koning van Sardinië, was in de loge getreden eu werd er het werktuig van. Zijne onverza- delijke eerzucht, zijne afkeerigheid van de idealen zijner vaderen, die goede Ka tholieken waren, deed hem den eersten tred zetten op den slechten weg. Karei Alberts zoon vervolgde dien weg en Koning Humbert zal hem wellicht tot in den afgrond bewandelen. Van Karei Albert weten wjj, dat hjj door zijne eigen laudgeuonten te Milaan in ziju eigen paleis werd belegerd, dat hij genoodzaakt werd afstand van de Kroon te dosu en in 't verre Westen zijne toevlucht moest nemen, dat hij met een gebrokeu hart en, naar wjj hopen, berouwhebbend en boetvaardig is gestorven; de briefwisseling met Cavonr bewijst ous, wat Victor Emanuel van dien >grooten« Minister beeft moeten verdragen; wij vernemen er uit, hoe Cavour zjju ko- niukljjken meester als een schooljongen behandelde en hoe de politiek van dezen Koning met de onwaardigste middelen werd gedreven. Van den regeerenden Koning is het bekend, hoe hij gedwongen werd de onwettige echtgenoote van Crispi aau het Hof te noodigen, hoe zelfs de zedeureiue Koningin genoodzaakt werd de hand te drukken vau de vrouw van deu Minister bigamist, hoe Prins Torlonia moest wjjken voor de wraak van Crispi. Torlonia, ster ker en machtiger dau de KouiDg van het >vereeuigde« Italië weigerde de vrouw van deu Minister toegang tot zjju buis te ver- leenen eu verbood zjjue echtgenoote deu drempel van Crispi's woning te betreden. Met recht mag men vragen, wat zal het lot zijn van een koningschap, welks drager vau slechter conditie is dan een dei- burgers van het land? Wat zal het lot zijn van het Rjjk, dat Ministers bezit, die zich door geen auder instinct laten leiden, dan door een ingekankerdeu haat tegen Kerk eu Paus. Arm, arm Italië, hoe diep zjjt gij ge zonken! Uit Rome wordt gemeld, dat het eerst volgend consistorie, waarin Russische Bis schoppen zullen geprecouiseerd worden, binnenkort zal worden gehouden. Z. H. de Paus zal, naar men verzekert, bjj die gelegenheid in zjjue allocutie het hooge naar hare kamer gegaan en had hare kamenier gezegd dat zij haar vroeg moest wekken. Tegen zeven uur was de kamenier binnengekomen. Mademoiselle Dorine zat geheel gekleed in een armstoel en scheen te slapen. Een boek was aan hare voeten gevallen, het bed was nog opge maakt, de waskaars was geheel opgebrand. De kamenier riep haar vader. Men wilde Julie wakker makeu: de dood had reeds lang hare leden verstijfd. Men hai Philippe een telegram aan het sta tion van Kambouilet gezondendat was hem niet ter hand gesteld. Men had hem aan zjju hotel geschreven, om hem op het ongeluk, dat hem getroffen had, voor te bereidenin zijn haast had hij den brief niet gezien. De knecht, die hem de deur had opengedaan, dacht dat hij op de hoogte was, en zoo kwam het dat hij het treurig nieuws zoo wreed en plompweg had vernomen. Natuurlijk werd er over den plotselingen dood van een zoo schoon en rqk meisje als Made moiselle Dorine, en dat bovendien eerstdaags de bruid zou worden, veel gesproken. Eene tal rijke menigte woonde dus den lijkdienst in de kerk van rue d'Aguesseau bij en bij het ver laten van de kerk begeleidden de meesten den lijkstoet lot aau het kerkhof Montmartre, waar de begrafenis zou plaats hebben in deu gral- belang der dezer dagen gehouden katho lieke congressen doen uitkomen en wijzen op de krachtige eischen der Katholieken tot herstel der wereldljjke macht. Te Rome is het congres geopend van de Italiaansche Gedelegeerden van den Vre debond. Onder de aanwezigen bemerkte men den Minister Seismit-Doda eu ver schillende parlementsleden. De HeerBonghi, oud-Minister, werd tot President benoemd en hield eene rede tegen bet militarisme en ten gunste van een internationaal scheids gerecht. Onder de ingekomen voorstellen was er een van Markies Pareto, ten doel hebbende Z. H. deu Paus tot internatio naal arbiter aan te stellen na de verzoe ning der Kerk met Italië. De werkstakingen iD Westfalcn houden nog altijd aan. De Pruisische Minister van Binnenlandsche Zaken bemoeit zich met de zaak eu tracht eene schikking tusscben de werkgevovs eu werknemers uit te lokkeu. Dat is in de gegeven omstandigheden zeer doeltreffend. Toch was het beier ge weest dat de strikes niet mogeljjk waren gemaakt. De vrijheid den werklieden verleend, is reeds in losbandigheid ontaard, terwijl het lot van den arbeider niet is verbeterd. Zoo belooft het liberalisme altjjd een paradjjstoestand, de vervulflng dier toezeg ging bljjft echter uit. Wanneer zullen de arbeiders vvjjs worden en begrjjpen, dat sociale toestandeu welke geboren worden door den loop der om standigheden niet zoo gemakkeljjk worden gewjjzigd en dat de verhouding van het loon tot deu arbeid niet willekeurig door de patroons wordt geregeld, maar verband houdt met vraag eu aanbod van het be trokken artikel van verbruik. Strikes zjjn paardemiddelen, die geen blijvend heil aanbrengen. Volgens alle verschijnselen zal de werk staking der mjjnwerker8 voorloopig ver scherpt voortgezet wordeu, eu niet alleen in Westfaleu, maar ook in twee groote bolenmjjuen in Opper-Silezië, die ongeveer een vierde der gezamenljjke Duitsche kolen- productie leveren, en van waar de groote industrieën in Oostelijk Duitschland hare kolen laten komen, Reeds hebben aldaar omstreeks 6000 man den arbeid uederge- legd. Zjj eischen een minderen werktijd en een dageljjkssch loon van drie mark. In sommige mjjneu van Opper-Silezië is reeds eene loousverhooging toegestaan. Indien in Opper- Silezië eene werkstakiug op uitgebreide schaal ontstaat, dau zullen aldaar tot haudhaving der orde strenge voorzorgsmaatregelen noodig zjjn want de arbeidersbevolking ginds, staat ten deele te boek als van een opvliegeud karakter, en er is daar ook veel vreemd volk. Het comité der werkstakeuden in West kelder van de familie Dorine. Eene korte beschrjjving is hier noodig. Om dien grafkelder was een ijzeren hek, en aan den ingang was een zeer klein voorportaal. Hij had eene ruimte, van vijftien a twintig vierkante voeten, was zeer donker en bevatte twee sar- cophagen van graniet, op eene waarvan de let ters I. D. in een krans van witte leliën stonden. Eene dikke ijzeren deur scheidde den kelder van het voorportaaltje, en om niets te vergeten, zal ik er bijvoegen dat er een luchtgat in de muur was. Dat hebt gij begrepen niet waar? De lijkstoet hield voor het monument stil; alleen de naaste bloedverwanten gingen den grafkelder in. De ljjkkist werd erin afgelaten, in de saroophaag, die er voor gereed was gemaakt, gezet, en de deur, die op hare verroeste schar nieren knarste, werd weder gesloten. Monsieur Dorine stapte zjjn rijtuig weder in, zoo verdiept in zijne droefheid, dat hij niet zag dat hjj alleen was. De andereu gingen aan het hek van het kerhof uiteen, de rijtuigen rolden in alle richtingen, en zelfs de paarden van de fiacres draafden snel. 't Was alsof allen zich haastten om de dooden te verlaten. Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1889 | | pagina 1