N I E U WE
No. 1410.
Vrijdag 5 Juli 1889.
14de Jaargang.
Leven en laten leven.
BUITEN LAN D.
Beloonde Moed.
H U KI. IK M
ABONNEMENTSPBIJ8
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummer*0,03
Dit blad versclijjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
B UB EAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITE JIA NON AGITATE
PBIJS DER ADVEBTENTIÉN
Van 16 regel*30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekeud naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlgk Maandag-, Woensdag-
en Vrij dag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KüPPERS k LAUREY.
Volks-zegswijzen hebben doorgaans eene
goedaardige beteekeuis. In het aanziju ge
treden onder den indruk van handelingen,
die goedkeuring wekten en tot navolging
lokten, werden zulke uitdrukkingen ver
heven tot den rang van eeu gevleugeld
woord, dat in den kortst mogelpkeu vorm
een behartigenswaardig voorschrift bevat.
»Men moet leven en lateu leven.* Reeds
dadelijk schijnt het ons toe, dat wjj hier
niet hebben een van die krachtige, uit het
innigst menscheljjke van het gemoed ge
grepen geboden, die meu niet kan over
treden zonder uoodzakeljjk zedeljjk ten
gronde te gaan een dier vermaningen,
met welker bekracntigiug het karakter
staat of valt. Er ligt in de woorden iets
gemoedelijks, dat de scherpe hoeken van een
gebod wegneemt en de soms wat ruwe
aangrjjpingsplaatsen der meusckelijke be
trekkingen tracht te polijsten.
Wjj doeldeu daar op twee, niet volko
men geljjke fuuctiëo, in welke onze spreek
wijze wordt gebezigd en wij gelooven, dat
ieder, die nadenkt over de onderscheiden
gevallen waarin hp haar hoorde gebruiken,
onze opvatting kan deeleu dat, wanneer
twee menschen hetzelfde zeggen, dat nog
niet hetzelfde beteekent. Er is op dat puut
wel een weinig begripsverwarring.
Leven en lateu leven.Ieder onzer
heeft zijne persoonlijke belangen, die bij
tot op zekere hoogte verplicht is op den
voorgrond te plaatsen. Volkomeu onwaar,
onchristelijk en dus onraenschelijk is de
bewering, dat de eenig mogelijke basis der
samenleving, de spil rondom welke de
maatschappij zich beweegt, het eigenbelang
is, en dat al hetgeen wij voor anderen
doen, wel beschouwd, niets anders is dan
welbegrepen eigenbelang. Een gebouw,
volgens de plannen van den architect
Egoïsme opgetrokken, mist samenhang,
eene gewone windvlaag moge het kunuen
doorstaan, de eerste de beste storm doet het
instorten, omdat het cement der broeder
lijke liefde, tot volkomen toewijding en
zelfopofferiug toe, die alleen de afzon
derlijke steeuen kan bijeenhouden tot eene
stevige massa er aan ontbreekt. Aan
den anderen kant; indien wij ons kondeu
voorstellen eene maatschappij, waarvan al
de leden volstrekt niet hechten aan per
soonlijke voordeelen van weikeu aard ook,
maar uitsluitend de belangen van andereu
tot onderwerp van huune bemoeiingen
maakten, wjj zouden tevens overtuigd zijn
van hare onbestaanbaarheid, terwijl er dan
van geene zelfstandige outwikkeliug der
personen sprake kou zijn.
Alzoo de ware levenswijsheid is, de eigen
belangen, natuurlijk alleeu met gepaste,
geoorloofde en wettige middelen, naar be-
FEU1LLETON.
15)
Vervolg)
Eindelijk is hij aan zijn doel. In zijn zweet
badend, snuivend, over alle leden bevend, staat
daar het arme, vermoeide ros. Wat bekommert
hjj zich daarover! In hoofdzaak is zijn werk
hem gelukt, nu moet hij er alleen nog maar
aan denken, den rnwen, ouden man zjjne hande
ling te verklarenof te verbergen.
Nu, met zijn verwilderd uiterlijk ziet hij er
wel naar uit, als had bij met een twaalftal vij -
anden flink afgerekend; zoo meenden ten minste
de ruiters, die hem voor het huis zagen afstijgen.
Met de stoutmoedigheid,; die hem in het leven
zelden ontrouw werd, vroeg bjj naar den com
mandant. Men verwees hem naar de kamer,
waar Lucinde was opgesloten geweest.
Op den stoel, waarop de gevangene in doods
angst gerust had, zat de knorrige gestalte van
den oud-n krijgsman. Hij keek den haveloos
gekleeden officier vragend aan, toen deze met
vasten tred op hem toetrad. Rondom de tafel
itonden verscheidene officieren, ook Van Zeen
hooreu te behartigen en tevens van elke
gelegenheid diej zich aanbiedt, gebruik
maken om die vau anderen te bevorderen,
en is het noodig, ter wille van de laatste,
iets van de eerste te laten glippen, dan
niet aarzelen.
De menschen hebben jegens elkander plich
ten te vervullen, maar kunnen ook rechten
doen geldeu. Doen we dit altijd, onder alle
omstandigheden, met ijzeren nauwgezet
heid, dan wordt de wereld weldra 6ene
plaats," waar het niet is uit te houden.
Eeu schuldenaar betaalt niet op den
bepaalden tijd, tegenspoed maakte hem de
juiste vervulling zjjner verbintenis ounio-
gelijk, moet de schuldeischer nu maar on
middellijk een proces beginneu. Een patroon
beoordeelt eens den arbeid vau een zijner
ondergeschikten niet geheel naar waarde;
moet de werkman hem nu onmiddellijk ver
klaren voor een uitzuiger en betn als zoo
danig aau de verachting prijs geven Wjj
allen hebben onze tekortkomingen, die eeu
nauwkeurig zelfonderzoek ons wel reeds in
al haar omvang kan doen ontdekken, maar
die iu het oog van andereu veelal vrij
groote afmetingen aauuemeu. Weluu, juist
de duidelijkheid, waarmee ze ons voor deu
geest staau, die vau auderen namelijk!
moet ons stemmen tot toegevendheid,
moet ous weerhouden het onderste uit de
kan te willeu hebbeu, moet ous beletten
deu boog niet tot het uiterste punt van
spanning te willen brengen, want wezen
lek, dan kraakt hg.
Toegevendheid, let wel jegens anderen
Want niets brengt ons gemakkelijker op
eeu helleud vlak, dan dat wij het zjju
jegens ous zeiven. Eu juist, dat is, ge
looven wg de fout vau menigeen, die voor
leven eu lateu leven pleit.
Vergeef uw broeder zevenmaal zeven
tig maal, als bij dwaalde, maar uzelveu
nooit. Reken hem zijne tekortkomingen
niet te zwaar toe, doch bezie de uwe met
den blik van een strengen tuchtmeeester.
»Men moet leven eu laten levenzegt
de luie dienstknecht, die zijue plicht ver
waarloost en dit temeer doet, naarmate
het toezicht zwakker is, totdat ten slotte
de bom barst en hij met schande aan den
dgk wordt gezet. Hetzelfde zegt de man,
aau wieu het toezicht is toevertrouwd;
men moet de menschen niet al te scherp
op de vingers zien, want dan wordeu zij
wrevelig of zij gaan er eene studie vau
makeu u een rad voor de oogeu te draaien;
eindelijk echter is de boel iu de war eu
de man van de controle grijpt naar het
waschbekken van Pilatus. Leven eu laten
leven is vaak het motto dergenen, die van
hunne hooge positie misbruik makeu om
degenen te beguustigen, van wie met eeni-
gen grond tastbare blgken van dankbaar
heid worden verwacht.
met zijn verhouden voet. Aller oogen waren
verbaasd en met iDgespaunen verwachting op don
Pedro gericht.
Wat is er voorgevallen? vroeg Dupain met
toornige stem.
Del Fatio lachte luid.
Eenige schoten in het kreupelhout hebben
ons opgeschrikt; ik zond mijne manschappen naar
de paarden terug en
En de veroordeelde?
Die zaak is afgedaan; ik deed wat mijn
plicht mij gebood! antwoordde de ondervraagde,
terwijl hij zich trotsch oprichtte.
Dupain scheen met deze, wel wat onduidelijke
verzekering zich tevreden te stellen.
Ik zou mij echter eene dergelijke zending
niet gaarne ten tweede male zien opdragen,
voer Del Patio voort, bemoedigd door het door
hem zelf niet verwachte goed gevolg; de jonge
dame behoorde ongetwijfeld tot eene deftige Mexi-
caansche familie.
In plaats van te antwoorden, haalde Dupain
de schouders op en trommelde ongeduldig met
de vingers op de houten tafel.
Een uitroep van Van Zeen deed hem omkij
ken. Deze had intusschen een boekje bekeken,
dat Lucinde in de kamer had achtergelaten. Op
het eerste blad stond: //Aan Lucinde Laredo."
Van Zeen vergeleek deu naam met dien op het
De Frauseheu kennen het spreekwoord
eveu goed als wij. »Ik faut que tout le
monde vive«, zeggen zij. Weluu vau de
meesterlijke wijze, waarop zjj het iu toe
passing brachten en waarschijnlijk nog
brengen, leveren de tegenwoordige gebeur
tenissen zeer droevige staaltjes. Eiken dag
wordt eeu tipje opgelicht vau deu sluier,
die de afschuwelijkste diugeu voor het
oog verborgen hield eu elke nieuwe ont
hulling doet ons sidderen voor een volk,
welks Regeering, welks overheden, welks
rechterlijke macht zoo diep zgn gezonken
in de modder, door eene breede reeks van
eerlooze haudelingen opgestapeld.
Laat ons, ieder in zijn kring, deze din
gen ter harte nemen. Kleine overtredingen
van de wetten der eer zijn als scbimmel-
plauteu, zij hechten zich aau het maat
schappelijk lichaam, zrj vermenigvuldigen
zich met onberekenbare snelheid, zij groeieu
aan tot afzichtelijke vlekken. Toegevend
heid past ous, ja, voor den zondaar, als
hg zijne verkeerdheid inziet, maar geens
zins voor het kwaad zelf. Den zieke moeteu
wij verplegen, maar de besmetting der
ziekten bestrijden met alle ous tea dienste
staande middelen. En voor ons zelveu is
de strengste controle niet stipt genoeg.
Wee hem, die het kwade goed durft noe-
meu of het tracht biuuen te smokkelen
onder de valsche vlag met het valsche
opschrift: »Men moet leven eu laten leven.
Men verzekert te Berlijn dat er gedach-
tenwis8eling gaande is tusschen Euge-
laud, Frankrijk, Portugal, België, Italië,
Duitsehlaud eu deu Congo-Staat over het
beleggen eeuer Afrikaansche coufereutie
voor het regeleu vau verschillende vraag
stukken, iu verband siaaude met de in
deeling der grenzen vau de Europeesche
nederzettingen iu Afrika.
Uit de kringeu der socialisten te Berlijn
wordt openbaar gemaakt, dat op het soci
alisten-congres te Parijs, Duitschland door
50, Eugeland door 10, Zwitser!aud door
10, Oostenrijk door 6, Nederland door 3,
Zweden door 3, eu Noorwegen door 1 af
gevaardigde vertegenwoordigd zullen ziju.
Ook uit Spauje, Polen, Rusland, Grieken
land, en Denemarken zulleu afgevaardig
den komen. Met de Franscbe gedelegeerden
mede, worden er ongeveer 250 a 300 deel-
derners aau het congres verwacht.
Na een proces voor gezworenen, dat
twee dagen geduurd heeft, tegen de hoofd
leiders der onlusten onder de mijnwerkers
der mijn Schleswig, zijn Bernhardt Traut-
rnaun tot 5, Pfahl eu Scriwied tot 41/3,
Otto Trautmann en Wowiers tot 4 jaren
tuchthuis; Doringhoff tot 3, Generotzky
eu Schnattmeyer tot 1l/2, en Kristenbreck
protocol, dat voor Dupain op tafel lag.
De spion schijnt onder een valschen naam
naar de andere wereld verhuisd te zijnl ver
oorloofde zich de altijd dienstvaardige sergeant
zeer onderdanig op te merken. Met deze woorden
reikte hij zijn hoogen beschermer de papieren
over.
Lucinde Laredo Laredo I las Dupain,
zich met de hand over het voorhoofd strijkende,
als om zijne gedachten te verzamelen, dat is de
rijke grondbezitter in Potosië, de
Laredo? riep don Pedro plotseling uit.
Ja ja, dat is de naam; kent gij hem ook?
Zij was mijne aanstaande bruid! stotterde
de jonge officier met bevende stem. Eene be
weging van aandoening liep door de rij der
kameraden; zelfs Van Zeen kon niet nalaten,
hem met open mond aan te staren.
Dupain was reeds bij het lezen van den naam
nadenkend geworden; de onverwachte, verdere
afloop van het drama scheen hem steeds onaan
genamer. Zijne oogen gingen van den eene naar
den andere; aller gelaat drukte verbazing en me
delijden met den ongelukkigen kameraad uit.
Hij schudde herhaalde malen onwillig het hoofd
en prevelde onverslaanbare klanken. Eindelijk
begon hij:
Daar is nu niets meer aan te veranderen;
wat gebeurd is, is gebeurd. Wat doen die vrou-
tot 21/4 jaren gevangenisstraf veroordeeld.
Iu het officiëele Wurtembergsche blad
wordt van wege het opperbestuur van het
leger het courantenbericht betreffende het
voorval met de Russische officiereu als vol
komeu onwaar beschreven. Het voorval
heeft niet plaats gehad: het gedrag der
Russische officiereu is steeds voornaam,
maar tevens kameraadschappelijk geweest.
Tijdingen te Liverpool aangebracht,
bevestigen het reeds vroeger medegedeelde
omtrent den ontredderden toestand van
Stauley's expeditie. Stanley zelf ging in
lompen eu ongeschoeid, en zijn haar was
sueeuwwit geworden, terwijl er van zgne
600 manschappen slechts 200 de doorge
stane ontberingen eu vermoeienissen hadden
overleefd. Hij had zich bjj Etnin Pasha
aaugesloten, die met 9000 man en eene
groote massa ivoor naar de oostkust reisde.
Iu den loop der beraadslaging over eene
motie betreffende den Simplou, beeft de
Minister van openbare werken in de Itali-
aansche Kamer verklaard dat de Italiaan-
sche Afgevaardigden ter conferentie te Bern
in opdracht hebben, het technische ont
werp voor het doorboren van den Simplon,
aangenomen in de conferentie te Lausanne,
te verwerpen.
Bij de beraadslagingen over de bui
tengewone begrooting, gehouden door de
commissie uit de Hougaarsche Delegatie,
is gebleken dat 13 legerkorpsen in 1890
gewapend zulleu zijn met repeteergeweren.
Yolgens officiëele berichten zgn de on
lusten te Novibazar volkomen onderdrukt.
Men herinnert zich, dat telegrammen uit
Constantinopel formeel het besfaau der
bedoelde onlusten hebben ontkend.
Zoowel de Russische als de Oosten-
rijksche Regeering heeft voorloopig gewei
gerd, machtigiug te verleeuen tot het aan-
nernea der groote schenkingen van den
bekenden spoculaut, Baron Hirscb, die vijf
tig millioeu frank voor de oprichting van
joodsche scholen in Rusland en twaalf
millioen voor hetzelfde doel in Galicië
beschikbaar wilde stellen. De weigering is
gegrond op de bizondere voorwaarden, door
Hirsch aan zijne schenking verhouden. De
jood Hirsch heeft zijn reusachtig vermo
gen, verdiendmet.... specuiatiëu in
Fraukriik! Bij slot van rekening zal dus
het katholieke Fraukrgk de joodsche scho
len bekostigen.
De duma (gemeentelijk bestuur) van St.
Petersburg heeft in zijne laatste gewone
zitting voor de zomervaeantie,den 16/28 Juni
gehouden, omtrent den handel in margarine
eene verordening vastgesteld, bepalende:
1. Ouder den naam margarine* wordt
verstaan elk kunstmatig mengsel, onver
schillig van welke qualiteit, waarin vet
wordt aangetroffen, hetwelk niet uit melk
is getrokken.
wen zicli ook te bemoeien met zake waarmede
zij niet te maken hebben! Luitenant Del Patio!
ging hij voort, opstaande en den toegesprokene
naderend, trek u de zaak niet te veel aan; gij
hebt als een braaf soldaat uw plicht gedaan.
Eigenlijk had de Mexicaan volstrekt geen
oorzaak om wanhopend te zijn; dit was dan
ook niet de reden, waarom hij zoo stil en ver
plet daar stond; maar daar hij het niet won-
schelijk oordeelde, zijne werkelijke gedachten
tej verraden, liet hij de mannen in hunne mee
ning en schudde op alle troostwoorden slechts
het hoofd.
Ik moet tevreden zijn, als ge zegt, dat
ik mijn plicht gedaan heb, sprak hij eindelijk,
en als een droomende ging hij den tuin in.
Onder de veranda zat don Pedro's neger een
paar revolvers te poetsen.
Toen zijn meester voorbij kwam,sprak hij zacht:
Senjor tevreden is met zwarten Matteo?
Knal, groote knal, en soldaten loopen weg, alle
maal, voor dommen neger!
Don Pedro ging het nabijzijade bomhje in en
zocht zich eene koele plaats uit bij eene heldere bron.
Mot gevouwen handen tegen het achterhoofd
gedrukt, keek hij droomerig naar het frissche
water, terwijl alle gebeurtenissen van de laatste
uren hem door het brein gingen.
Wordt vervolgd.)
