NIEUWE
No. 1417.
Zon lag 21 Juli 1889.
14dt Jaargang.
Het Haslllle-feest.
BUITEN LAW 1).
Beloonde Moed.
HAARLMSCBÏ
ABONNEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlemt 0,83
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummer»0,03
Dit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BtJEïAÜ: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE
PBIJS DEB ADVEBTENTlfiW
Van 16 regel»30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Advertentiën worden uiterlyk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Ui tg evers: KüPPERS St 1/AURET.
De stad der revolutie heeft weder eens
eeue gelegenheid gehad haar afkeer van al
wat naar orde en recht zweemt, te luchten
te hangen.
Parjjs heeft met veel luidruchtigheid eu
uiterlijke opgewektheid de herdenking ge
vierd van eene gebeurtenis, die aan de we
reld getoond heeft waartoe de ongebreidelde
hartstochten den mensch kunnen leiden.
Het zoogenaamde Bastillefeest 't welk
wjj liever deu Bastille-gruwe! zouden wen-
schen te noemen werd Zondag in de
hoofdstad en in verschilende andere steden
van Frankrjjk gevierd.
't Kon natuurlijk niet anders, of dit feit,
dat door de Fransche jjdelheid dikwerf als
>de eerste heldendaad der revolutie* wordt
geprezen, was nu voor veleu weder eene
welkome aanleiding om hunne holle en
dwaze theorieën te verkondigen.
Vele scbrjjvers, zoowel in Frankrjjk als
daarbuiten, hebben over de sombere Bas
tille, door Koning Karei V in 1370 ge
bouwd, mededeeliugen gedaan, waaruit op
overtuigende wjjze bljjkt, dat deze gevan
genis zooal niet beter, dan toch ook niet
slechter is geweest dan audere gevange
nissen uit dien tjjd. Ia elk geval ia zjj
niet geweest zulk eene plaats der verschrik
king, als zy door velen, die het slechts
van hooreu zeggen hebben, wordt afge
schilderd.
Zeker bestonden er in het laatst der
vorigen eeuw misbruiken. Pdrsonuu, die
veel macht en invloed bezaten, konden
door de Lettres de cachet heD, welke op
eenigerlei wjjze hun misnoegen hadden op
gewekt, voor korteren of langeren tijd in
bedoelde gevangenis doen opsluiten, vaak
zonder vorm van proces. Dit was gewis
eene grove onrechtvaardigheid. Doch wij
meeuen aanstonds te vragen: Is het tegen
woordig in Fraukrijk te dien opzichte zoo
veel beter gesteld? Bestaat er nu in dat
land volkomen vryheid voor degenen, die
het met hen, welke toevallig wie weet voor
hoe korten tyd het roer van den Staat in
handen hebben, op staatkundig terrein niet
eens kunnen wezen Worden zij niet uit
het land verbannen; of, zoo ze het wagen
om te bljjven, wordt dan niet al het mo-
geljjke uitgedacht om hen met eenigen
schjjn van recht, te veroordeeleu?
De tirannie van het tegen woordige Frank
rjjk is naar verhouding oneindig veel zwaar
der dan die vóór 1789.
Er bestaat dus weiuig reden om zich
te verheugen in de plundering van eene
gevangenis en het vermoorden van eene
menigte soldaten, die liever stierven dan
hun post te verlaten.
Toch juicht men te Parjjs en viert er
FE U1LLE TON.
22)
Vervolg)
Niet echter door Lorenzo, die, voor zijn
overhaast vertrek nog gelegenheid vond, een
briefje aan zjjne zuster te zenden. Don Pedro
legde denzelfden weg, dien hjj quasi als vrjj mau
aan Lorenzo's zijde gegaan was, als waar krijgs
gevangene weder af, omgeven door buitengewoon
krijshaftig uitziende guerilla's. Weldra zat hjj
weder in den engen kerker van den vorigen dag.
Hjj verdroeg die snelle lotverwisseling met
dezelfde onverschilligheid, welke hij dien morgen
had getoond. Knorrig liet hg zich nedervallen
op het rustbed, dat kraakte, alsof het zou bre
ken. Ook dit zou hem onverschillig gelaten
hebben. Nadat Lucinde hem den vorigen avond
had afgewezen, konden hem al die audere klei
nigheden niet meer schelen. Hg was wrevelig
op de geheele wereld, op zich zelf: het gedwon
gen nietsdoen en het gevoel zjjne vrijheid ver
loren te hebben, maakte hem zenuwachtig; al
zjjne leden beefden van ingehouden drift, maar
te vergeefs zag hij in de nauwe kooi uit naar
•en voorwerp, dat hij zou kunnen vernielen, ten
•iade daaraan zjjn woede een weinig te_ koelen.
den honderdsten verjaardag van een feit,
dat alle weidenkenden, zoo zij konden, wel
voor immer uit het boek der historie zou
den willen wis8cben.
Wij kannen ons voorstellen, dat iemand
de Fransche revolutie in hare uitwerking
en hare gevolgen prjjst, en zich gelukkig
rekent hare weldaden te kunnen ge
nieten, maar hoe het mogelijk is eene ge
beurtenis te verheerlijken, die voor het na
tionaal gevoel eene schande moet zjjn, dit
verklaren wjj niet te begrijpen.
Doch de tegenwoordige revolutiemannen
zjjn al niet beter dau die van eene eeuw
geleden. Wanneer zij ook nu hunne kans
schoon zagen, zouden zj) tot niet minder
wandaden in staat zyn dan hunne voor
gangers.
Om slechts een der zegeningen van de
groote omwenteling te releveeren, namelijk
het parlementair stelsel iu Frankrijk, welke
hoogst ergerlijke en bedroevende berichten
komen hieromtrent Diet tot ons!
Kon men vroeger een Poolschen Land
dag noemen als een toonbeeld van ver
warring in eene vergadering, nu heeft men
in eene Parjjsche Tweede Kamerzitting een
nog juister beeld. Hoe is het mogeljjk, dat
iu zulk eene samenkomst de gewichtige
volksbelangen op degeljjke wijze worden
besproken eu behartigd Een ieder zoekt
daar zyn eigeu voordeel enstrjjdt met woede
voor het welzjja niet van heb vaderland,
maar van eeue party, die straks weder zich
oplost eu niets nuttigs heeft uitgericht.
Hij, die deu gang van zaken met een
kalm hoofd eu eeu belangstellend bart voor
bet, niettegenstaande zijne wuftheid, toch
edele Fransche volk gadeslaat, moet met
afschuw het hoofd afwenden van eene ver
gadering van mannen, die de Natie keeten
te vertegenwoordigen, maar eigenljjk eene
verzameling vaa egoïsten moeten heeten.
Wanneer zal deze toestand eiudigen?
Naar ons inzien niet eerder, dan wanneer
het toeuemend ongeloof daar te lande zal
zjjn overwonnen, en het Fransche volk
zich wederom schaart om het Kruis van
Hem, die alleen waarachtige vrijheid kan
schenken.
Ook iu de vorige eeuw was het veld-
winnen van atheïstische denkbeelden eeue
der oorzaken, die de republikeinsche be
grippen sterk in de hand werkte. Mannen
als d'Alembert, Diderot, Helvetius, Laplace
en Mirabeau kwamen openljjk voor hunne
atheïstische meeniugen uit. Het gelijkstel
len van den mensch met het dier, het ont
kennen van eenig hooger levensdoel dan
om te eten en te slapen, ziedaar de over
tuiging van hen, die in het einde der vorige
eeuw door hunne geschriften op het volk
invloed oefenden. Eene levensbeschouwing,
geheel in tegenstelling met hetgeen door
De wankelende tafel in den hoek loonde de
moeite niet; zij viel bjjna om voor hjj ze aan
raakte, en de rustbank had hij nog te zeer noo-
dig. Eindelijk trachtte hij te slapen. Maar dat
gelukte ook niet. Ten laatste kwam hg tot de
overtuiging, dat de geheele geschiedenis ver
velend begon te worden; ook dat schonk hem
geen troost.
Eindeljjk hoorde hij de deur opengaan. Een
oude Indiaan trad binnen en zette een glazen
schaaltje met fruit op de tafel; daarna wendde
hg zich tot den gevangene, als om hem aan te
spreken; maar op hetzelfde oogenblik verscheen
het hoofd van den wachthebbenden soldaat bin
nen de deur. De oude zweeg en ging heen.
Ongeduldig schoof don Pedro de schaal van
zich. Men had hem dus in huis niet vergeten.
Lucinde ten minste niet. Zjj zond hem uit rae-
deljjden wat verfrisschende vruchten. Uit mede-
ljjden. Hij verlangde geen gift uit medelijden.
Haastig stond hjj op en begon met groote
stappen in de kamer heen en weer te loopen,
tot hij eindeljjk bij het venster bleef stilstaan.
Een zacht gedruisch onder het raam trok don
Pedro's aandacht. Hij rekte zich uit om naar
buiten te kijken en bemerKte een Indiaanschen
knaap, die »U een kat tegen de aan den muur
gehechte klimplant opklom. De jongen was wel
dra hoog genoeg, dat hij met de eene hand de
tralies kon grijpen en met de andere den ge
vangene een klein pakje kon toesteken.
de Kerk den geloovigen werd onderwezen,
verdoofde elke hoogere neiging en verstikte
elke kiem, die door het zaad van deu Gods
dienst was ontstaan.
Nu, eene eeuw later, is het nog dezelfde
worm, die aan het hart van het Fransche
volk knaagt, en voor dat volk noodlottig
zal worden. Ook nu is de godsdienstloos
heid eene der oorzaken, die de Fransche
Natie ten verderve zal voeren, teuzjj eeue
krachtige hand haar nog tjjdig op deu
goeden weg terugvoert.
Wjj hopen, niet alleen voor Frankrjjk,
maar ook voor de geheele wereld, dat Pa
rjjs, in zooveel opzichten de toongeefster
voor alle beschaafde lauden, nog eenmaal,
in plaats van een Eiffeltoren tot verheer-
ljjking der revolutie, de banier van het
Kruis moge planten, en daardoor tot zegeu
moge verstrekken voor vele duizendon, die
nu nog in de strikken van ongeloof en
ongodisterjj zyn verward.
De Reichsanzeiger bevat eene oproeping
aan allen, die inlichtingen kunnen geven
over oorzaak er verloop der jongste mijn
arbeiders-werkstaking en aan alle rujjn-
werkers, die tot dusverre schriftelijk of
mondeling hunne bezwaren hebben inge
diend, om alsnog hunne verklaringen voor
de onderzoekiugscommissie te komen af
leggen, ten einde zoodoende allen twijfel
aan partijdigheid te doen wegnemen.
De Nat. Ztg. ziet in deze bekendmaking
het bewjjs, dat de resultaten van het on
derzoek tot dusverre negatief zjjn geweest.
In de mijn Dalbusch, bjj Gelsenkirchen,
heeft het geheele werkpersoueel weder den
arbeid gestaakt. Een hunner gedelegeerden,
Kampmann genaamd, had laatstleden Zon
dag in eene algemeeue vergadering van
mjjnwerkers in zulke hateljjke bewoordin
gen tegen de myndirectie uitgevaren, dat
de daarbij aanwezige politiebeambte ver
klaarde, de vergadering te zulleu sluiten
wanneer de spreker op die wyze voortging.
Dientengevolge is Kampmann onmiddellijk
uit zijn dienst ontslagen. Daarop hebben
de mijnwerkers voor hem party getrokken,
met het gevolg dat eerst eenigen en ver
volgeus alle overigen het werk hebben ge
staakt.
De groote werkstaking der bakkers te
Berijjn is geëindigd met eeue volslagen ne
derlaag der gezellen. Deze verzochten nog
om de bemiddeling van deu Berlijnschen
magistraat; doch de meesters wezen die af,
daar zij reeds voldoende van tot arbeid
willige gezellen zyn voorzien.
Hevige onweersbuien zyn in Duitschland
aan de orde van deu dag. Iu de omstreken
van Moroue, nabjj Leipzig is door eene
Goede medicijn, zei de wilde zacht.
Del Patio opende het pakje, waaruit een pot
lood en papier te voorschijn kwam. Hij ont
vouwde het en las:
„Mjjne waarschuwing van gisteren-avond
„was niet overbodig. Men heeft plan, u
„ter dood te veroordeelen. Mijn broeder
„kan u niet beschermen, omdat hij op
„een onderzoekingstocht is uitgezonden.
„Van nacht zal de bode terugkomen om
//u te bevrgden. Vlucht door het park.
*De Madonna moge u helpen
De gevangene lachte bitter.
Dat niet, mijne senjorita, prevelde hij; de
vrijheid is mij zeer veel waard, maar als een
aalmoes uit spijt over het voorgevallene verlang
ik haar niet terug te krijgen. In driftige op
gewondenheid schreef hij er nu onder:
„Ik wensch liever hier mijn lot af te
//wachten. Het leven heeft te weinig
„waarde voor mg, dan dat zich om mjj-
„nentwille zulk eene goede republikeinsche
//behoeft te compromitteeren. Heb geen
„zorg voor iemand, die met zjjn lot wel
„klaar zal komen.
DEL PATIO."
Daarna wierp hjj het pakje weiier het ven
ster uit.
Eerst nu bedacht hjj zich, dat hjj vrij dom
had gehandeld. En dan in welk een too
had hjj geschreven! Zoo handelt men niet met
hagelbui groote schade aangericht en vele
vensterruiten verbrijzeld. Alleen aan het
Raadhuis bedroeg dit aantal 217. De ha-
gelsteenen hadden eeu doorsnede van 40
mM. eu op verscheidene plaatsen lag de
hagel eeu voet hoeg tot eeu jjsklomp vast
gevroren.
Naar men uit Liudau meldt, is de ver
scherpte visitatie op de Duitsch-Zwitsersche
grenzen weder sterk verminderd. Ook van
andere grensplaatsen wordt dat bericht
bevestigd.
Ouder de papieren van Generaal
Boulanger zijn o. a. gevonden 25 kaartjes
van klerken bij de regeeringsbureaux, die
den Generaal met zjjne verkiezing te Parjjs
hebben geluk gewenscht. Aan al deze amb
tenaren is tegen I Aug. ontslag verleend.
Volgens 7 Événement zou de President
der Republiek voornemens zyn binnenkort
een manifest uit te vaardigen, ter gelegen
heid van de algemeene verkiezingen.
De ex-Koning Milan beeft zijn ver
trek uit Constantinopel tot Maandag uit
gesteld.
De Spaansche Kamer ging eergisteren
krachtens koninkljjk besluit uiteen.
Onder voorziterschap van den Heer An
tonio Canovas del Castillo is te Madrid de
eerste zitting gehouden van de uitvoerende
Commissie der Spaansche Vereeniging tegen
de siavernjj.
(Jit het verslag bleek onder meer dat
het vormen van locale Commissiën in de
voornaamste provinciën van Spanje de
schitterendste resultaten oplevert.
De Oosienrjjksche Keizer zal op 10
Augustus, des avonds, met een talryk ge
volg van Weenen vertrekken. Hjj zal te
Dresden eeu bezoek brengen aan den Ko
ning van Saksen, en zal den lln te Parjjs
aankomen, waar hjj vier dagen vertoeven
zal. Deu 15n zal hjj over Pussau en Ischl
naar Weeueu terugkeeren.
Volgens berichten uit Weenen heeft de
Kroouraad in eene geheime zitting den
ernst overwogen van deu toestand in Ser
vië, waar burgeroorlog eu anarchie als
ophanden heeten te worden beschouwd. De
vraag was, op welk tijdstip eene gewapende
tusscbenkomst van Oosteurjjk's zjjde onver-
mjjdeljjk zou worden. De Minister van
oorlog zou verklaard hebben, dat alle
schikkingen genomen zyn om zoo noodig
twee legerkorpsen in Servië te doen bin
nenrukken.
Een stoomschip te Genua aangeko
men heeft 500 personen van Brazilië aan
gebracht, die iu dat land veel geleden heb
ben. Eenigen van hen zjjn de laatst over
geblevenen van talryke huisgezinnen, samen
gesteld uit zeven of acht personen. Er
zyn vele weduwen eu weezen onder.
Duizenden Italianen, zegt la Gazetta 'dlta-
eene dame, die de kleine hand uitsteekt om te
redden; en dan met Lucinde, die hij zoo lief
had! Hoe zou zjjn gedrag dooi de trotsche vrouw
worden opgevat? Hoe zou hjj het kunnen ver
antwoorden tegenover Lorenzo, die hem steeds
als edelman had behandeld?
Hij had nu volop tijd, zich met die aangename
gedachten bezig te houden, want uren lang bleef
hjj nu met zjjn eigen, beminnenswaardig //ik"
alleen.
Toen verscheen de bode weer langs den vo
rigen weg met een tweeden brief:
//Wilt ge mjj den dood aandoen met
„uwe onzinnige handelwijze? Gij acht het
„gevaar te gering. Als gij sterft moet ik
„mij als uwe moordenares aanklagen. Alles
„dringt mij, ondanks uwe weigering op-
vnieuw de. hand tot de vlucht te bieden.
//De bode zal nogmaals komen en u
//bij mjj brengen; misschien gelooft gij
//mjj beter, als ik het u zeg. Wjjst gjj
//mij nogmaals af, dan moge God u uwe
„wreedheid vergeven."
Zoo kon slechts de liefde schrijven, die zich
ongelukkig gevoelde, omdat zij niet begrepen
werd.
Haastig greep hij het potlood en schreef:
„Ik werp mij voor uwe voeten neder!//
Toen vloog het pakje het venster uit.
Wordt vervolgd.)
