NI E WE
No. 1447.
Woensdag 2 October 1889,
14S§ Jaargang.
Eene merkwaardige getui
genis.
BUITENLAND.
i.
De vrek van IJdoorn.
20)
list
ABONNEMENTSBHIJB
Per 3 maanden voor Haarlemt 0,86
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummer»0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITB MA NON AGITATE
PRIJS DER ADVERTENTIE»
Van 16 regel»30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlpk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Ui tg evers: KüPPERS iiAUKEï.
De Katholieke Kerk heeft eene hoogst
belangrijke, leerzame en wondervolle ge
schiedenis ook in het grijze Albion. Na de
bloedige vervolgingen van den wulpscken
Koning Hendrik VIII en de liefderijke»
Koningin Elizabeth, dachten de belagers
der Kerk, dat de katholieke godsdienst to
taal van den Engelschen grond verdwenen
was, neen weggevaagd, zonder eenig spoor
na te laten.
IJdele gedachte
Drie eeuwen later, wie had zelfs nog in
het begin dezer eeuw deze veronderstelling
durven verkondigen, bloeit de katholieke
godsdienst in Engeland algemeen en be
wonderen de niet-katholieken zijne immer
jeugdige kracht. Dag aan dag worden
ons berichten van bekeeringeu gebracht,
welke niet alleen in de burger- of lagere volks
klassen, maar zelfs in meest aristocratische
kringen plaats vinden. Het priesterlijke
gewaad, weleer een voorwerp van bespot
ting, wordt er thans geëerd. Voor den
Priester en den Kloosterling wordt met eer
bied het hoofd ontbloot.
Zelfs protestantsehe bladen brengen hulde
aau den arbeid van de Liefdezusters, die
zich in Engeland hebben gevestigd; trou
wens men zou een ondankbare vau de
ergste soort moeten zjju, om dit niet te
doen. Doch niet altijd geschiedt zulks opeu-
lijk door de Anglicaausche pers, zoodat
het wel de moeite waard is te vernemen
wat o. a. de Pall Mall Gazette, een blad
't welk overigens al zeer weinig sympathie
voor de zaak der Katholieken aan den dag
legt, omtrent de Geesteljjke Zusters in Al
bion mededeelt.
Onder het opschrift: Hoe de bruiden
des Hemels de armen voedenschreef ge
noemd orgaan eeuigen tijd geleden o. a.
het volgende.
Gedurende de laatste drie maanden kan
men aan den voorgevel van het anders zoo
stille Nazareth House te Hammersmith dag
aan dag, omstreeks het middaguur, een leven
dig schouwspel waarnemen. Een overgroot
aantal schamel gekleede arme mannen,
vrouwen en kinderen, staan daar in afwach
ting dat de klok 12 uur slaat en de deur
geopend wordt om de lijdende en hongerige
menschen met diepliggende oogen, binnen
te laten, die dan later met blijde gezichten
Het gebouw verlaten, volop verzadigd door
een goed maal eten, dat hun door de Lief
dezusters, die Engelen van barmhartigheid,
werd aangeboden, 't Is in geeneu deele
iets nieuws de hongerigen bjj de goede
Nonnen vau Hammersmith aao de deur te
zien kloppen, maar de bete broods of het
eteD, dat voor korten tijd aan de vragen-
FEU1LLETON.
Vervolg
//En dan?// schreeuwt Stavels.
„Dan teeken ik eene quitantie voor het volle
bedrag van twaalfduizend gulden."
t Is een mooi voorstel," zegt Stavels, „maar
ik kom er niet in."
Over Willem's gelaatstrekken glijdt een lachje
van triomf. Hij bemerkt aan den weifelenden
toon van spreken, dat de baas zich onverschil
liger tracht voor te doen dan hij in werkelijk
heid is. Willem is middelerwijl van zijne plaats
opgestaan.
//Ge je al heen?// vraagt Stavels.
//Ja, wat zal ik u zeggen, ouwe heer! De
ontvangst is hier niet precies wat je joviaal
noemt, en ik acht me niet gerechtigd, meer van
uwen kostbaren tijd in beslag te nemen dan vol
strekt noodzakelijk is. Als je goed ter been
waart, zou ik zeggen, ga mee naar mjjn loge
ment, dan drinken wij eene flesch
H't Is goed sollen met een dol paard," zegt
den werd uitgereikt, bleek onvoldoende als
de droeve dagen van den herfst en den winter
naderden zonder eenig vooruitzicht voor
de armen op verbetering van hun ellendi-
gen en beklagenswaardigen toestand. De
Liefdezusters hadden echter een heerlijk
plan beraamd. Het was haar reeds lang
vergund om de kruimels, die vau dé tafels
der rijken iu de Engelsche hoofdstad val
len, te verzamelen; bare karren reden da
gelijks door alle wijken van de stad, om
het restant van de spijzen aan de hotels
eu groote huizen op te garen.
Sinds de Heeren Spiers en Pond het
overschot van de 'tentoonstellingsrestaura
ties schonken, werd de opbrengst grooter
dan ooit eu de Liefdezusters ondervouden,
dat als zij de vierhonderd bewoners van
Nazareth House hadden gespijzigd, zij als het
ware nog «twaalf manden met brokkelin
gen over hadden, nadat allen waren ve--
zadigd.«
Het verschaft veel werk, vele zorgen en
dikwijls ook veel ongenoegen, om een troep
hongerigen van de buitenwereld binnen te
laten en ze iu het klooster te spijzigen;
maar dergelijke argumenten tellen de brui
den des Hemels, wier gansche leven een
offer is, in het minst niet,
Reeds lang was het in de buurt bekend,
dat in Nazareth-House een goed maal slechts
voor het vragen was, en niet enkel voor
Roomschen of voor de braven, maar voor
een ieder, die zich kwam aanbieden. Da
gelijks neemt dan ook het aantal honge
rigen toe. Zie, ze staan daar bij hun treu
rig rendez-vous. De magere kinderen, met
oogen glinsterend van den honger, dringen
zich dicht tegen de deur aan, zij stooteu,
lachen en vechten, in éen woord, zij be
proeven alles om hun honger voor enkele
minuten te vergeten. Achter de kleinen
staan de mannen eu vrouwen van de arm-
sten der armen, zij, die de schaamte om
te bedelen, als zij die ooit bezeten hebben,
al lang hebben afgelegd. Het zijn vrouwen
met zuigelingen op den arm en kleine
kinderen, die aan hare schamele kleeren
hangen. Het zijn mannen, krom gebukte,
oude bedelaars van stok eu zak voorzien.
Deze worden het eerst in de met lange
banken eu tafels bezette zaal bediend. De
gladde tinnen schalen met goede, voedzame
soep gevuld, gaan vlug rond eu zijn spoe
dig ledig. Elke schaal heeft een vierde
liter inhoud en allen mogen zooveel »quarls«
of vierden* nemen als zij willen.
Zoo voeden de Nonnen van Hammer
smith dagelijks driehonderd hongerige ar
men; zjj verstrekken aan velen een maal-
tjjd, die anders nooit warm, gezond en
gekookt voedsel zouden proeven. Toen de
tentoonstelling gesloten was, waren het
de rjjkeu van Londen, die hunne deuren
openden voor de Zusters der armen.
(Slot volgt.)
Stavels. „Die aardigheden hebben op mij geen
vat. Er is een tijd geweest, Willem, dat je je
wel zoudt gewacht hebben, in mijn bijzijn te
spotten met de hulpeloosheid van een oud
man
//Het kan er naar zijn, wie die oude man is,"
meent, Willem. „Enfin, wij zullen maar geene
ouwe koeien uit de sloot halen. Laat het ver-
ledene maar rusten, oom Stavels! Geef mjj wat
ik gevraagd heb, en ik breng u morgen een
gezegeld stuk, waarin ik beken, twaalfduizend
gulden van u te hebben ontvangen."
//Dus je wilt?//
„Ik wil de zaak maar in éen keer afmaken.
Betaal mij vijfhonderd, en ik breng morgen de
quitantie voor het geheele bedrag
//En ben ik dan geheel van je af?//
„Ja, dat is te zeggen vooreerst! Onze afspraak
is, zesduizend voor u en zesduizend voor mij
Nu kan ik mij met vijfhonderd behelpen. De
rest vinden wij later wel. Dat loopt niet weg.//
„En ik krijg morgen de quitantie?//
//Ik breng morgen de quitantie voor de volle
twaalfduizend gulden. Is de zaak nu beklon
ken?.
Baas Stavels antwoordt niet op die laatste
vraag.
„Yjjfhonderd gulden," meesmuilt de oude vrek.
Boulanger heeft iu een onderhoud met
een reporter als zijne meeniug te kennen
gegeven, dat de nieuwe Kamer 60 Boulan-
gisten zal tellen.
In een mauifest aau de kiezers in Mont-
martre komt de Generaal iu levendige ter
men op tegen de beslissing van de com
missie van onderzoek, waarbij zjjne verkie
zing nietig is verklaard.
Over de Rotterdamsche werkstaking
zegt de Nordd. Allgemeine Ztg., dat deze
veel overeenkomst vertoont met de werk
staking te LoudeD, maar toch ook weder
iu andere opzichten zich van deze geheel
onderscheidt. Bizonder valt op te merken,
dat te Rotterdam het openbaar gezag ter
stond en krachtig is opgetreden tegen elke
gewelddadigheid, die ten doel had de werk
lieden, die aau de strike geen deel namen,
te beletten den arbeid voort te zetten; aU-
mede dat uit den boezem der werkstakers
zelveu geprotesteerd werd tegen de sociaal
democratische leiders.
Ook de Berliner Politische Nachrichten
doen als bizonder opmerkenswaardig uit
komen, dat te Rotterdam de autoriteiten,
die tot handhaving der orde geroepen zjjn,
hun plicht beter toonen te verstaan dan de
Engelsche overheden.
Het Deutsche Tageblatt is vau oordeel,
dat de Rotterdamsche havenwerkers zich
veel kwaadwilliger betoonau dan hunne Lon-
deusche vakgeuooteu. Het Berliner Tage
blatt zegt, dat het erkentelijkheid verdient,
dat de werkstakers zich van de leiding der
socialisten losmaakten.
De Deutsch-Oost-Afrikaansche Maat
schappij heeft aan de algemeene vergade
ring haar verslag over het laatst verloopeu
jaar overgelegd.Daaruit blijkt, dat 3,728,600
mark iu de onderneming is gestoken, ter
wijl voor het oogeublik de waarde, die
daartegenover staat, slechts bestaat uit ver
woeste plautages, door de opstaudeliugen
vernield landbezit en een door den Sultan
van Zanzibar voorloopig nog betwist te
goed uit tolhefiiugeu. Dit tegoed bedraagt
250,000 mark. Zooals bekend is, beheerde
de Duitsche maatschappij voor den Sultan
van Zauzibar de aan de kust geheven rech
ten, en verlangt zij de genoemde som als
kosteu van administratie en tantième. Sul
tan en maatschappij liggen overhoop over
de vraag, wie aan den opstand schuld heeft,
maken wederkeerig aanspraak op schade
loosstelling wegens door den oorlog gele
den uadeelen, eu eischen daarvoor ook
vergoeding van de Duitsche Regeeriug,
weswege op dit oogeublik een Zanzibarsch
gezantschap te Berliju vertoeft. In weerwil
van den oorlogstoestand bedroeg iu het
jaar 1888 het handelsverkeer circa 2 mil.
„'t Is een heele som, vijthonderd gulden!....
Heb je zoo'n haast met dat geld, Willem? Ik geloof
niet, dat ik vijfhonderd gulden in huis heb. I)e
menschen betalen zoo slecht tegenwoordig. En
Grietje is goed en wel, maar zij hebben geen
nadenken, die jonge meisjes. Och, och, dat ik
me niet kan bewegen! Ik moet alles aan anderen
overlatenl Ik moet het aanzien, dat iedereen mij
besteelt! Och, och, als ik eens goed kon loopen
als ik alles Kon nagamtIk denk daar zoo,
Wil em, als hel je eens niet be/iel in dat loge
ment, en je kwam hier wonen. Ik wil je twee
jaar lang kost en huisvesting geven voor di.v
zesduizend guldenHet komt je toch eigenlijk
niet toe, dat geld
//Weet-je wat, oom Stavels, daar kunnen wij
later nog eens over praten. Ik heb nu geen
tijd....
//Maar, je kunt toch morgen terugkomen!
Breng dan de quitantie mee. Ik wil graag eerst
de quitantie hebben
//Ja, maar ik heb het geld van avond of
morgen vroeg noodig. Wees maar niet bang, dat
je m\j niet terugziet! Kom, geef nu op>, of ik
ga heen, en dan moet je afwachten wat ik
doe
„Nu, dan zal ik het maar doen. Jij moet het
met je geweten verantwoorden, dat je een oud
lioen mark, waarvan voor den Sultan circa
600,000 mark aan rechten.
In eene reeds vroeger aan den Rpkskan-
selier ter hand gestelde memorie, die echter
eerst tkaus volledig openbaar gemaakt is,
ontwikkelt de maatschappij haar toekom
stig programma aldus: Door den tegen-
woordigen oorlog zijn de Arabische en
Iudische handelaars grootendeels van de
kust verdreven. In hunne plaats wil de
maatschappij thans Europeeeche handels-
factorjjeu oprichten. Opdat deze tot bloei
kunnen komen, zal voortaan verhinderd
worden, dat tengevolge van de wjjze, waarop
de Sultan rechten heft, de prijzen der wa
ren stijgen. De berekening der rechten zal
geschieden volgens eene taxatie van de
waren op den grondslag der laatste markt
prijzen iu Europa, terwijl de werkelijke koop
eu verkoop zal plaats hebben in de factorijen
der Duitsche maatscbappjj. Daartegen ver
zetten zich de belanghebbenden onder de
inboorlingen heftig. Voorts heeft de maat
schappij op het oog proefplautages op te
richten met vrijgelaten slaven, en verder
de iurichtiug eeuer kustvaart met kleine
stoombootjes. Zij eischt echter van de
Rijksregeering, dat deze blijvend eeue ge
wapende macht zal onderhonden op de
voornaamste punten.
Sir Aaron Isaac is jl. Vrijdag gekozen
tot Lord-Mayor vau Londen.
De Spaansche Ministerraad, voorge
zeten door den Heer Sagasta, heeft goed
gekeurd het arrest van den Raad van State,
waarbij de schorsing van de vierentwintig
leden van den gemeenteraad van Madrid,
door den Prefekt van Madrid uitgesproken,
wordt bevestigd. De Regeering zal voor de
rechtbank dagen de raadsleden wier finan
cieel beheer en administratieve handelingen,
in het rapport vau den Prefect vermeld,
den Raad vau State voldoende zijn voor
gekomen om gestrenge vervolgingen te
motiveeren.
De Spaansche Gezant te Tanger heeft
getelegrapheerd dat de Sultan na kennis ge-
nomeu te hebben van den driedubbeleu
eisch van Spanje, besloten heeft dat de
bemanning van de bark Miguel Teresa in
vrijheid zal gesteld worden en dat, als, het
schip iu heslag geuoinen is zonder grond,
de Kabylen gestraft zullen worden en ge
dwongen tot het betalen van eene schade
vergoeding; maar dat hij, als de in beslag
neming gerechtvaardigd wordt, hoopt dat
de Spaansche Regeeriug den schuldigen
eene straf zal opleggen om andere daden
van smokkelarij te voorkomen.
De Sultan belooft eene schadeloosstelling
en de bestraffing van de overheden, die een
Spaausch schip bij Agadir iu beslag ge
nomen hebben, alsook de terechtstelling
van den moordenaar eener Spaansche vrouw
te Casablanca.
Daarentegen hoopt de Sultan, dat de
man het mes op de keel zetWat ben ik toch
ongelukkig
De baas haalt een kistje naar zich toe dat op de
tafel, dicht onder zjjn bereik, staat. Het is eene
bruin gelakte, vierkante trommel, waarin hjj zjjn
geld en zijne pajneren bewaart. De trommel i»
geslofen met ren liangslotje; Stavels neemt met
bevende hand het sleuteltje, dat aan een zwart
koorsje om zijn hals hangt.
//Vijfhonderd gulden!" kermt hij, een pakje
bankbiljetten te voorsckjjn brengende. Hjj keert
zich zooveel mogelijk met den rug naar Willem.
//Het duurt langt" zegt Willem. //Zal ik ze
uittellen?
//Blijf daar staan!// schreeuwt Stavels, ziende
dat zjjn neef naderbij komt.
Hjj strekt de magere armen beschermend over
den schat uit.
„Ik za! de trommel niet stelen," zegt Willem,
lachende. „Zoo! ik zal hier gaan staan. Tel nu
uit, maar rep je, i sjeblief, een beetje."
//Rep je wat!// herhaalt Stavels. „Ja, jij hebt
goed praten, Willem! Jullie haalt rnjj alles af!
Niemand heeft medelijden met een armen, ge-
brekkigen man! Eerst moeten ze mij zoover ge
bracht hebben, dat ik langs de huizen om een
stuk brood moet bedelen! Niemand heeft mede-
ljjden met mjj!(Wordt vervolgd