"Tunnel land.
Staten-Generaal.
Waarde der versche lucht.
GEMENGDE BERICHTEN.
ervan liberale zijde geene oppositie te wachten
zal zijn, wanneer er van regeeringswege iets mesr
voor het christelijk onderwijs in Indië gedaan
wordt, dan onder liberale besturen het geval
was. {Centrum.)
Tot lid der Provinciale Staten van Overij-
sel voor het district Deventer is gekozen de
Heer Mr. R. C. Nieuwenhuis, met 444 stemmen.
De Heer J. Vermeer Gz. kreeg 314 stemmen.
Naar wij vernemen, bestaat het plan de
Eerste Kamer der Staten-Generaal tot behande
ling o. a. van de onderwijswet, bijeen te roepen
tegen Maandag 21 October a. s.
De verkiezing van een lid der Provinciale
Staten van Utrecht in het hoofdkiesdistrict Breu-
kelen ter voorziening in de vacature, door
het overlijden van den heer J. Wolbers is
bepaald op Dinsdag 15 October en de herstem
ming zoo noodig, op Dinsdag 29 October, a. s.
De Heer Mr. L. G. Greeve, lid der Tweede
Kamer voor het hoofdkiesdistrict 's-Gravenhage
en kantonrechter aldaar, is jl. Dinsdag op ongeveer
67 jarigen leeftijd overleden.
HAARLEMMERMEER, 1 Oct. Gisteren-middag
had te Hoofddorp een oploop plaats van lieden,
gewapend met messen en knuppels enz. Het
waren menschen, woonachtig in het Rietland
en omstreken, zoogenaamde bietenrooiers, die de
Belgische werklieden, bij sommige landbouweis
in deze gemeente werkzaam, wilden verdrijven.
Deze Belgen werken voor minder geld dan de
inwoners. Maandag hebben zij er verwijderd uit
het land van V. Woudenberg, waarna C. den
Ouden aan de beurt lag. Gisteren-middag gin
gen zij in de richting van Biesheuvel, Sloterweg,
waarheen zij door den Burgemeester en veld
wachters zijn gevolgd.
ROTTERDAM 2 Oct. In de vergadering der
R.-K. Kiesvereeniging „Recht en Orde// is be
sloten, voor de aanstaande verkiezing voor den
Gemeenteraad met eene gemeenschappelijke lijst
met de anti-revolutionnaire Kiesvereeniging op te
treden. Aangezien de anti revolutionnairen niet
in den Raad zijn vertegenwoordigd en de Ka
tholieken wel, is besloten, voor hen twee plaat
sen open te stellen en éen katholieken candidaat
te stellen. Als zoodanig is gekozen Dr. J. Van
den Berg.
minder dan een vierde harer levenswekkende
zuurstof, terwijl eene gelijke hoeveelheid koolzuur
daarin is ontwikkeld, die bij elke nieuwe adem
haling van de Hanwezigen nadeolig inwerkt op
hun bloed. Of, wat op hetzelfde neerkomt, in
een enkele minuut hebben meer dan 180 liters
lucht hare levenswekkeude kracht verloren en is
daarvoor eene gelijke hoeveelheid koolzuur, of
m. a. w. vergif, iu de plaats getreden.
Indien de atmosfeer in éene enkele minuut
reeds eene zoo groote verandering ondergaat, hoe
ontzettend groot moet de verandering dan niet
worden bijv. in een half uur; hoe groot was de
massa git niet, die de longen dezer ongelukkigen
na verloop van een vol uur van opsluiting op
die plaats hebben verzwolgen Eu hoe dikwijls
gebeurt het niet, dat niet enkel schoolkinderen,
maar ook oudere lieden in vertrekken van lage
verdieping, en waarin geene of zeer slechte door-
strooming van lucht plaats heeft, vijf, zes, zeven
uren en langer bijeen zjjn. Zonder voedsel of be
weging kan een mensch het eenige uren, ja soms
langer dan een etmaal uithouden, maar van lucht
kan hij slechts weinige minuten verstoken ziju
of het uurwerk zijus levens staat stil. Eu tocb,
op welke wetten worden grovere inbreuken ge
maakt dan op die der ademhaliog Hoe weinig
acht werd tot betrekkelijk nog vóór korten lijd
op het hooge belang der luchtverversching ge
slagen in kerken, gevangenissen, fabrieken en in
scholen
En wat de bizondere woonhuizen betreft, zoo
kan men gerust aannemen, dat, zelfs onder de
gegoede klassen, slechts uiterst, uiterst weinigen
ten opzichte der luchtverversching goed zijn in
gericht. Wij hebben hier nog minder het oog op
de lage woonvertrekken dan wel op de slaap
plaatsen.
Hoe zeldzaam toch zal men een slaapvertrek
vinden, dat in den vroegen morgen nog even
frisch is als op het oogenblik toen de bewoner
het den vorigen avond betrad En toch is het
tot het behoud eener goede gezondheid, gebie
dend noodig, dat men evenmin in het vroege
morgenuur als des avonds, in eene slaapkamer
de minste dufheid of vunzigheid kunne waarnemen,
daar alsdan de weldadige invloed, dien de slaap
bestemd is op het menschelijk lichaam uit te
oefenen, voor een groot deel door de schadelijke
Werking eener bedorven atmosfeer verloren gaat.
100,000 man zal worden teruggebracht.
Een vredesteeken kunnen wij in dien
maatregel nog niet zien. Turkse telde voor
ons beset al zeer weinig meer mede bij alle
berekeningen omtrent oorlog of vrede. Ge
steld dat het leger thans werkelijk 250,000
man sterk was, dan zouden al die troepen
toch niet in 't veld kunnen worden ge
bracht, daar de soldijbetaling doorgaans
ontbreekt. De vermindering der uitgaven,
uit de legerreductie voortvloeiende, bestaat
dus eigenlijk alleen maar op 't papier.
Uit Shanghai komt de tijding van een
grooten brand, waardoor de hemeltempel
en het drakeu-altaar vernield is en die
aangestoken blijkt te zijn door de partij,
welke sterk tegen spoorwegaanleg gekant
is en den brand der heiligdommen wil doen
voorkomen als eene wraak der goden over
de plannen om spoorwegen te bouwen.
Verscheidene van brandstichting verdachte
lieden zijn gevangen genomen.
Bij besluit van den Duitschen en
den Engelschen Admiraal en den Com
mandant van het Italiaansche oorlogsschip
is de blokkade aan de Oostkust van Afrika
opgeheven. In een nader besluit van den
chef van het Duitsche eskader wordt het
Duitsche gedeelte der Oost-Afrikaansche
kust verboden.
De Wageninger. jammert over de verkiezing
van Jhr. Van Nispen tot Pannerden tot lid van de
Eerste Kamer. Waarom? vraagt DeTijd. Is de Heer
van Nispen soms die benoeming onwaardig? Is hij
voor de werkzaamheden als Kamerlid onbekwaam?
Heeft hij zich doen kennen als tegenstander van
de christelijke beginselen, die De Wageninger
toch ook altijd nog als noodzakelijken grondslag
voor een christelijken Staat in zijn vaandel blijft
voeren.
Niets van dat alles! Maarde Heer Van
Nispen, horribile dictu, isroomsch! Reden ge
noeg, meent deze politicus, om hem te weren.
En dat hebben toch, helaas voor De Wage
ninger de anti-revolutionnaire leden der Gel-
dersche Staten niet gedaan. De onverlaten!..
„Deze Protestanten zegt De Wageninger
zijn zoo verblind door hunne heerschzucht, dat
ze niet inzien hoe door het opnemen in hun
kring van de roomsche elementen de ontbinding
van het protestantsche gezag, van den christe
lijken invloed reeds aanvangt. Zij willen het
zich niet bekennen, dat de „aanvankelijke sa
menwerking de brug is tot de meest ernstige"
(Sic! Red. Tijd) principiëele tegemoetkomingen.
„Wij spreken hier niet van den persoon van
den Heer Van Nispen; men hoort zelfs, dat
hij in menig opzicht den streng Katholieken te
vrijgevig, te toegevend is; maar de geschiedenis
van vroeger en later tijd leert ons te uitdruk
kelijk, dat op zulke karakterwijziging niet te
rekenen valt, dat een Roomsche aan Romes
Opper-priester toebehoort, en ten slotte gehoor
zaamt.
vDe band, die begint met schijnbaar broeder
lijk te omstrengelen, wordt allengs, of zelfs
plotseling in gegeven omstandigheden, de koorde,
waarmee de onwillige wordt meegevoerd, of die
hem zonder aarzeling om den hals geworpen
wordt.
„Wij kunnen niet anders dan in deze keuze
opnieuw een bukken zien voor Rome en zijne
handlangers.
//Wat in andere omstandigheden een loffelijk
erkennen zijn zou van de bekwaamheden van een
andersdenkende, wien men gaarne eene plaats
ziet aangewezen, is in de tegenwoordige een
slaafsch vernederen voor een gezag, waarvan men
tot eigen voordeel partij zoekt te trekken,
maar dat niets anders bedoelen kan dan ons de
vrijheid te ontnemen en te verpletteren.//
Och! och!
De Bataviasche correspondent der N. R. Ct.
is natuurlijk geen „clerieaal" evenmin als het
blad, waarin hij zijne brisven plaatst.
Dit blijkt weer uit zijne jongste correspondentie,
waarin hij zich o. a. verheugt over het mislukken
van het plan een katholiek blad in Indië op te
richten.
Niet zonder belang is daarom het oordeel,
dat door dezen liberaal geveld wordt over het
optreden der Katholieken in het land zijner in
woning. Na te hebben beweerd, en hier ko
men zijne anti-clericale gevoelens weer even aan
het licht, dat de Katholieke Kerk //uit haren
aard strijdlustig is", gaat hij voort.
„Hier echter toonde zij dat niet, doch maakte
zij zich op andere wijzen verdienstelijk, en de
invloed, dien zij daardoor gekregen heeft, mag
dan ook niet worden onderschat. Evenmin het
nut, dat zij heeft gesticht, en hier heb ik bizon
der het oog op het ouderwijs. Duizenden kin
deren van alle standen en alle gezindheid maken
gebruik van de zusterscholen hier ter stede, te
Samarang, te Soerabaja en te Padang, en die
inrichtingen zijn voorbeelden van orde, netheid
en zindelijkheid. Daar wordt geen geldelijk voor
deel beoogd, maar het goede doel; en al is de
bekwaamheid van de daar onderwijzende geeste
lijke Zusters niet altijd gelijk, in toewijding en
(jver trachten zij slechts elkander te overtreffen.
Hetzij dan uit zelfbehoud, hetzij uit tact, ver
mijden zij alles wat aanstoot geeft en deze ker
kelijke scholen zijn inderdaad zoo neutraal mo
gelijk. Overal staan dan ook hare bestuurderessen
en de helpsters van deze in de grootste achting,
en al wil men haar wel eens verdacht maken,
dit gelukt nimmer.//
Alle commentaar is bij dezen lof overbodig.
Alleen zouden wij willen opmerken, dat de
„neutraliteit,// waarvan de correspondent hier
spreekt, zeker niet in liberalen zin moet worden
opgevat.
Voor het overige nemen wij van deze regelen
met voldoening nota._Zy wettigen de hoop, dat
In de zitting der Tweede Kamer van Jl. Dins
dag heeft de Minister van Waterstaat het belang
voor onze handel ter verbetering van de rivier
de Waal tegenover verschillende sprekers der
rechter- en linkerzijde krachtig verdedigd. Hij
achtte de technische moeilijkheden niet onover
komelijk, maar rekende op de medewerking van
Duitschland. Het ontwerp werd aangenomen
met 76 tegen 16 stemmen. Het wetsontwerp
betreffende de toelating van militaire apothekers
in Indië tot uitoefening der arlsenijbereidkunst
in Nederland werd eveneens aangenomen.
In de zitting van gisteren herdacht de Heer
Verniers Van der Loeff het afgestorvenen mede
lid Greeve, die zijn vredcrechtersambt op voor
treffelijke wijze vervulde en ook als Kamerlid
tot het laatst door trouwe plichtsbetrachting
uitblonk.
Goedgekeurd is het ontwerp, bevattende nadere
bepalingen omtrent den dienst der locaalspoor-
wegen.
Er hadden algemeene beraadslagingen plaats
over het ontwerp tot instelling van eene Con
signatiekas. De Heer Van der Loeff achtte de
regeling onvoldoende. De Heer Veegens meende
dat er een ongerief in de rechtsbedeeling be
staat, dat uit den weg kan worden geruimd.
Het betreft de betaling bij aanbod van gereede
betaling, die nog alleen in specie of muntbil-
jelten kan geschieden. Bij de verlenging van hel
Bank-octrooi heeft de Regeering geweigerd bank
biljetten als wettig betaalmiddel te erkennen.
Zijn amendement strekt om dit ongerief uit den
weg te ruimen.
De Minister van Justitie zegt, dat de Re
geering geen principiëel bezwaar tegen het
amendement heeft; wel acht hij dat het voor
schrift hier niet thuis behoort, maar bij de her
ziening van het Wetboek van Burgerlijke Rechts
vordering, al erkent hij, dat die nog in het
verschiet ligt.Hij kan het amendement niet over
nemen, maar laat de beslissing aan de Kamer
over, daar het amendement niet onaannemelijk
is en in het belang der praktijk.
Heden voortzetting.
De mensohelijke longen bezitten eene inademings
oppervlakte van meer dan 160 vierkante Meter,
waarvan elk punt in gestadige en onmiddellijke
aanraking is met de ingeademd wordende atmos
feer. De hoeveelheid lucht, die dagelijks door de
longen opgenomen wordt, verschilt naarmate van
den ouderdom der menscheu, van hun gestel en
vac hunne leefwijze. Volgens eene berekening van
Dr. Smith bedraagt zij, bij elke gewone ademha
ling, wanneer lichaam en zie! in kalmen toestand
verkeeren, omstreeks een liter. Nemen wij nu
aan dat wij achttien ademhalingen in de minuut
volbrengen, zoo is elke minuut, waarin niet 18 liters
versche lucht onze longen passeeren, gevaarlijk
voor onze gezondheid. Zslten wij onze rekening
voort, dan hebben wij in éen uur ongeveer 1080
liters en in éen etmaal niet minder dan 25,920
liters versche lucht noodig
Stellen wij ons nu eens een vertrek voor, ruim
genoeg om veertig personen te kunnen bevatten
bijv.een gewoon school vertrek. Het vertrek
mist, gelijk ongelukkigerwijs nog wel eens voor
komt, alle doorstrooming van luchtde deuren
en vensters worden zorgvuldig gesloten gehouden.
Als wij nu den maatstaf van straks volgen, heb
ben de longen dezer veertig leerlingen achttien
ademhalingen in de minuut volbracht, en met
elke ademhaling een liter lucht van een vierde
gedeelte van haar zuurstof beroofd, terwijl tevens
eene gelijke hoeveelheid koolzuur met de lucht,
van het schoolvertrek is vermengd.
In het tijdsverloop van eene minuut ziju alzoo
40 maal 18, dat is 720, liters der in het ver
trek besloten lacht beroofd geworden van niet
Wat velen zeker nog niet weten,
is, dat niet enkel landdieren zijde spinnen, maar
ook uit schelpen sinds korten tijd zijde ver
kregen wordt. De pinna, een schelpdier uit de
Middellandsche Zee, bezit de eigenschap, eene
taaie zijde te spinnen, echter op geheel andere
wijze dan de ziyderupa. Deze heeft den cocon
slechts voor korten tijd noodig, de pinna om
spint zich gedurende haar geheelc leven met een
sterk weefsel, dat zij uit een taai deeg, in hare
schelp verborgen, maakt. Met dit weefsel hecht
zij zich aan de rotseD; het is uiterst fijn en
kan voor den handel op Sicilië van groote be-
teekenis worden. Met veel moeite maakt men
de bosjes weefsel van de rotsen los, wascht ze
met zeep en water van de schelp, droogt en
kamt ze, en spint ze met een draad zijde samen.
Het spinsel wordt met water en citroensap ge-
wasachen en dan met een heet ijzer gestreken.
Het is mooi geelbruin, heeft een goudglans en
wordt reeds voor allerlei artikelen op Sicilië,
doeken, beurzen, kousen, handsehoenen, ge
bruikt.
Eene moeder vaneentalrijkge-
zin uit Balk (Er.), die op reis ging met de ge-
heele familie om naar Zuid-Amerika te ver
trekken, werd op de stoomboot naar Amsterdam
zeeziek, dat het in duigen vallen van de emi
gratie tengevolge bad. Het huisgezin keerde op
moeders verlangen naar Balk terug.
Een Chineesch edict.- De Gouverneur
van Ningo-po richtte onlangs de volgende procla
matie aan de landbouwers in zijn gewest. Het
geschrift is in zeslettergrepige regels afgedeeld,
gelijk in het algemeen de vaderlijke decreten
der Chineesche Regeering, en luidt als volgt:
Kikvorschen komen voor op uwe velden. Of
schoon het kleine dingen zyn, zoo hebben zij
toch veel overeenkomst met de menschen. Zij
koesteren eene levenslange liefde voor hun ge
boortegrond en des nachts zingen zjj met heldere
stemmen in melodisch concert. Bovendien be
schermen zij uwen oogst, door de sprinkhanen
te verdelgen en hebben dus aanspraak op uwe
dankbaarheid. Waarom gaat gij dan des nachts
uit met lantarens om deze onschuldige diertjes
te vangen 'l Is waar dat zij goed smaken bij
uw rijst, maar het is hardroohtig hen te villen.
Van nu af is het verboden kikvorschen te
koopen of te verkoopen, en alwie ons bevel
niet gehoorzaamt, zal streng bastraft worden.
Daar zijn voorts de spreeuwen, die iu dit jaar
getijde zoo zoet in uw boomgaard zingen. Zij
zijn niet als wolven, tijgers of luipaarden, die,
zoodra zy groot worden, zich er aan gewennen
om de menschen kwaad te doen. Waarom gaat
gij dan met uwe netten op de heuvels en in
de wouden, om hen te vangen? Weet, dat het
dierlyk is, de zwakkeren te dooden en op te
eten. Biedt weestand aaD den wellust van nw
mond en uw maag en handelt in overeenstem
ming met den hemel, die er een welbehagen
in heeft, om al wat leeft te laten leven.
Het is van nu af verboden, deze twee dier
soorten te vangeD. Maar vleit u zelf niet met
de hoop, dat, zoo ge in strijd handelt met deze
waarschuwing, uwe straf gering zal zijn.
Wij gaan vooruitl De scholieren
te Hawick(Eng.) hebben het werk geetaakt. Zij ver
langen korter leertijd, gemakkelijker lessen en
betere onderwijzers. Even als de dokwerkers
hielden zij een optocht en ble?eo verder orde
lijk, zoodat de politie er zich buiten moest
houden.
Een ongeluk dezer dagen een amb-
tenaar bij de belastingen te Rotterdam overkomen,
wordt door een der bladen in verband gebracht
met de werkstaking. Naar wij vernemen, heeft
dit ongeluk zich volgenderwijze toegedragen
Op de stoomboot op Hull, die Donderdag zou
vertrekken, wilde men nog op het laatste oogen
blik eenige Vaten rollen. Daar er gebtek was aan
werkvolk, hielp de visiteur een handje. Het schijnt
dat hij daarbij gestruikeld en in het rnim ge
vallen is, zonder dat iemand het gewaar werd.
Toen de boot op de plaats van bestemming
aankwam vond men zijn lijk in liet ruim op d«
vateD.
In eene der groote „brasseries" op
het Champ de Mars te Parijs zijn sedert de ope
ning der Tentoonstelling verbruikt98.000 bief
stukken, 7500 kilo boter en 1.400.500 glazen
bier.
Eene ran de nieuwste toepaesiu-
gen der clectrische beweegkracht is haar gebruik
voor het openen en sluitsn van draaibruggen.
Eeue inrichting daartoe werd te Bridgeport, in
Amerika, door de England'4 Electric Suply
Company aangebracht.
De draaibuig aldaar, dio 180 voet lang en 60
voet breed is, en 320 ton weegt, werd vroeger
door drie vast hiervoor aangestelde mannen in
beweging gebracht, en onder de gunstigste
omstandigheden was voor het openen der brug
zes minuten noodig. De electrische motor van
7Va paardekracht, die door de firma Thomson
Houston gebouwd werd, opent en sluit de brug
in twee minuten en beeft voor zijne bediening
slechts éen persoon noodig. De stroom wordt
door onderaardsche kabels aangevoerd.
Te Hoogezand, Gron., heeft eene
rat een plank van een schip doorgeknaagd ten
gevolge waarvan het is gezonken. De slapende
schipper en zyne vrouw werden door hel geruiech
▼an het indringende water wakker en konden nog
behouden aau den wal komen.
De spraakmakende gemeente aan het werk.
Dat //het volk" sommige woorden en vooral die
van vreemden oorsprong wonderlijk vervormen
en verfonfaaien kan, is genoeg bekend. Ten be
wijze strakke weer het volgende
Een kleermaker vroeg onlangs aan een zijner
klanten, welk soort van jas hy voor hem moest
klaarmaken, waarop hy tot antwoord ontving
een kolbeest. De man bedoelde natuurlijk een
colbert.
TeUtrecht heeft het 5j&rig zoontje
van een werkman, wonende aan de Wijde Wa
terstraat, voor eenige dagen by het spelen met
zijne kameraadjes drie kleine steentjes ingeslikt.
Iu de eerste paar dagen scheen bet kind daarvan
niet den minsten hinder te hebben. Thans even
wel weigert het alle voedsel, en wordt voor het
behoud van zijn leven gevreesd.
De schismatieke Geestelijkheid
van het kerspel Chartofï ia Rusland heeft, naar
aanleiding van de redding tan den Czaar by het
spoorwegongeluk te Borki, een massief zilveren
uurwerk laten maken, waarvan de wijzerplaat
geplaatst ia in de richting van de plaats, waar
het ongeluk ia geschied.
Dit uurwerk gaat slechts eens per jaar gedu
rende vijf minuten en wel op het uur, waarop
de trein derailleerde. Voorloopig heeft het nog
niet zijn geluid laten hooren. WaHneer zij voor
dien tijd niet gestolen is, zal de klok aanstaande
jaar hare kuDst kunnen toonen.
Eene juffrouw aan de Nieuwstraat
te Dordrecht, die eergisteren haar onder dienst
zijndec zoon met verlof verwachtte, geraakte by
het zien van den jongeling zoo opgewonden van
blijdschap, dat zij door eene beroerte werd ge
troffen en kort daarna den geest gaf.
Volgen» de Deutsche Heeres-Zeitung it
thans in Duitschland eeue torpedo vervaardigd
van papier. Hiertoe werden twaalf vellen van
3.5 miil. dikte op elkaar geperst en gevernist.
Deze torpedo, ofschoon geen ribben of stutten
hebbende, is toch zeer sterk en tegelijk veer
krachtig. Zij is voorzien van eene schroef met
kleinen electritchrn motor, en wordt bestuurd
van de plaats van waar zij gelanceerd wordt en
waarmede zij door een draad is verhouden. De
lading bedraagt 25 pond dynamiet.
liEen Paryzenaar heeft van de
derde platform van den Eiffeltoren eene belang
rijke proef mat postduiven genomen. Daar deze
gevleugelde boden niet aan eene hoogte van 300
meter gewoon zijn, was het van belang te weten
of deze onmiddellijk naar beneden zouden duiken
om dichter bij de aarde te komen of recht
streeks naar bare hokken zouden vliegen. Dit
laatste was het geval.
Men s c h r ij f t o n s u i t O o s t e r w ij k
Ook hier is eene vrouw het slachtoffer gewor
den van twee heeren", die te harent een depót
Van Haarlemmerolie wilde oprichten. De vrouw
ontving voor f 38 eenige flescbjes, met het eti-
quet: „Haarlemmerolie", die later bleken een
voudig slaolie te bevatten.
Behalve dat zij haar geld kwyt is, heeft zy
's avonds het zeer twijfelachtig genoegen gehad
eene serenade van de straatjongens te ontvangen
die haar met het welbekende „Haarlemmerolie-
lied" begroetten.
In den loop der vorige week zyn
er in het Eastend Londen verstrooid op de straat,
weder verscheidene brieven gevonden, geschreven
of voorgewend geschreven te zijn door „Jack the
Ripper". Daarin kwam de mededeeling voor, dat
de schryver voornemens is eerstdaags opnieuw
een slachtoffer onder zijn mes te doen vallen.
Zelfs wordt de straat aangeduid, waar dit zou
moeten geschieden.
