NI BU WE
No. 1449.
Zond&g 6 October 1889.
14de Jaargang.
Dc regccrlng van den Czaar.
BUITENLAND.
i.
De vrek van IJdoorn.
nüULMSCHI fOMtilT.
ABONNBMBNTSPBIJB
Per 8 maanden voor Haarlemt 0,8b
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p, p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzinderlpke Nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BüBEAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITK MA NON AGITATE
?BIJ8 DBB ADVEBTENTIÉN
Van 16 regels 30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Adverteutiëu worden uiterljjk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPERS k LAUREÏ.
Meer dau negen jaar reeds zijn er ver-
loopeu, sinds Czaar Alexander III na den
dood zijns vaders op den troon werd ge
roepen. Slaan we thans even den blik op
de regeering van di6n machtigen alleen-
heerscher, wiens gangen en handelingen
in onze onrustige dagen meer dau ooit
worden nagegaan en bespied.
Onder treurige omstandigheden nam hy
den schepter op. Niet alleen het akelige
eiude zjjus vaders, ook de verschijnselen
van onrustwekkende outevredenheid en be
derf maakten den gezichtseindar niet helder.
Op den 14a Maart 1881, dus den dag
na den moord, maakte het nihilisten-comité
eene proclamatie openbaar, waarin het uit
drukking gaf aan zjjtie vreugde over het
gelukken van den aanslag en den nieuwen
Czaar, Alexander III, ernstig waarschuwde,
niet het voorbeeld zjjus vaders te volgeu
en niet als deze een dwingeland te worden.
Deze proclamatie was iu de taal der
Nihilisten gesteld, doch den 22steu Maart
verscheen van hetzelfde comité een adres
aan den Keizer, welks opstellers zich met
het Russische volk vereenzelvigden, hun
wil den volkswil noemden, de Regeering
eene misgeboorte, eene verafschuwde ca
marilla, eene bende vrijbuiters heetten
eu amnestie zoowel als bjjeenroeping van
eene vrpgekozeue volksvertegenwoordiging
eischten.
Men kan in geen geval beweren, dat dit
nihilistische eischen waren; het waren de
eischen der grondwettelijke party, die zich
op gelijke wijze ook reeds bp andere ge
legenheden, ir. het openbaar en niet iu
naamlooze vertoogen, bij voorbeeld door
een harer vertegenwoordigers op de bjjeen-
komst van den adel van het Gouvernement
St. Petersburg, bijna onmiddellijk vóór den
aanslag, namelpk,op den lsten Maart 1881,
had laten hooren. Ook het slot van het
adres aan Alexander III luidde wel revo-
lutionnair maar niet nihilistisch De kei-
zermoord is in Rusland iets gewoous. Uit
zulk een toestand leiden slechts twee we
gen: de revolutie, die men door geen dood
straf voorkomen kan, of vrijwillig letten
op de belangen van het volk door de Re
geering. Dus, Majesteit, beslis. Gp hebt
twee wegen voor u; van u hangt de keuze
af,> aldus eindigde de inhoud vau het adres.
Alexander III weifelde een tpdlang al
vorens hij besliste en toen liet hij den 11 den
Mei 1881 een manifest afkondigen, waarin
zich op de hem door God verleende
alleenheerschersmacht beriep, welke te be
waren en te versterken zpn plicht was en
FE V1LLETON.
Vervolg).
22)
Baas Stavels gromt iets tusscken zijne tanden.
//Heb je Kees Dobbels weer gesproken?// her
neemt hij na eenige oogenblikken van diepe
stilte.
„Dat is het precies, oom, waarom, ik zoolang
ben weggebleven
//Wat is dat voor een rolletje, dat je hebt
meegebracht, Grietje?
//Een nieuw muziekstukje, oom! Ik zal het zoo
meteen eens probeeren
„O, jawel! Dat is weer een geschenk van Kees
wed ik. Die kan den royalen heer spelen van
mjjn geld!
„Misgeraden, oom!'t Is van het zangkoor.
Ik moet het instudeeren. Wij geven dezen winter
weer eene uitvoering voor de armenHet is
waar ook, ik moet morgen vroeg op! Ons bloe
menmandje moet noodig eens ververscht worden....
En de tabak is ook op, zie ik.... Je moet eens
een beetje zuiniger met het rooken zijn, oompje!...
U sprak daar pas van bier! Weet u wat dokter
Ventel heeft gezegd?Uw oom moet alle dag
een paar glazen goeien zuiveren Bordeaux ge
bruiken! Dat is wat anders als geen bier meer!
Met morgen te beginnen, zullen wjj u eiken
middag bjj bet eten twee glazen, en 'savonds een
weshalve hij beloofde de teugels van het
bewind strak aan té halen.
Daarmede was elk vooruitzicht op her
vorming afgesneden. Louis Melikoff nam
zpn ontslag en de reactiounaire richting
vormde nu uitsluitend de omgeviug van
den Czaar. Als antwoord op het keizerlijk
manifest verscheen den 14den Mei eene
revolutionnaire proclamatie waarin ver
klaard werdDe Keizer wenscht den oor
log, de hervormingspartij zal dus den haar
opgedragen strijd aannemen. Alexander III
*al aau het lot van zpn vader uiet ont
komen.*
Sedert 1881 heeft de Czaar steeds in
meer of minder pijnlijke doodsvrees ge
leefd. Soms sleeg die zoo, dat hp met ziju
gezin in het kasteel Gatschina van alle
vet keer, van alle gezelschap afgesloten,
als een gevangene leefde. Nadat die vrees
verminderd was, is Alexander Illjwederjiu
het openbaar verscheneu, maar voortdurend
worden buitengewone voorzorgsmaatregelen
geuomen om elk gevaar af te wenden.
Alle spjjzen eu dranken, welke hij geniet,
worden onmiddellijk vóór het gebruik on
derzocht, om eene vergiftiging onmogelijk
te maken eu bovendien is hij en zpne
omgeving er steeds op bedacht, dat,
ondanks alle maatregelen vau voorzorg,
de moordenaar toch met den dolk of de
dynamietbom hem kau naderen. Zoo voert
dan de Czaar, in weerwil van de hem ver
leende alleenheerschersmacht zulk een on
gelukkig leven, dat hp inderdaad meuigen
schamelen bedelaar kan benijden.
Intusschèn zjjn en blijven inhechtenis
nemingen, politieke processen, willekeur en
omkooperij der ambtenaren, aan do orde
van den dag. De overmoed van de ambte
naarswereld neemt van jaar tot jaar toe;
het despotisme der Gouverneurs en der
politie groeit voortdurend aan, de bar-
baarsche geloofsvervolging vertoornt ieder,
die nog een vonk van menschelijk gevoel
bezit eu door de zoogenaamde expedities
door het administratieve recht, zonder nauw
gezet onderzoek en zonder eeuig rechter-
lpk besluit bevolen, is oeue algemeene
onrust ontstaan,worden vreedzame geziunen
getroffen en ouophoudelijk nieuwe volgelin
gen aan de revolutionnaire partpen in de
armen gedreven. (Slot volgt
De Duitsche Rijksdag zal in zijne aan
staande zitting eene socialisten-wet in be
handeling nemen, die eene duurzame defi
nitieve regeling omvat, om het streveu der
sociaal-democratie te keer te gaan.
De tegenwoordige Duitsche Keizer schijnt
uur voor het naar bed gaan, weer twee glazen
wijn te drinken geven. Dat i9 lekkerder en goed-
kooper dan drankjes van den apothekerKjjk
nu! O, hier heeft zeker uw neef gezeten!.... Het
kleed ligt vol sigarenasch...."
Zoo babbelt het jonge meisje in een adem
voort, onderwijl zij de stoelen terechtschikt, de
kussens in baas Stavels' stoel opschudt, en het
een en ander gereed zet voor het avondeten.
Hjj zit middelerwjjl te grommen, de oude
man, doch hij laat haar stil begaan.
„'t Zou dubbele dwaasheid zijn," zoo overlegt
de baas bij zich zelf, „Grietje toestemming te
geven om te trouwen,"
Eerstens zou zij of haar man hem gerechtelijk
kunnen noodzaken, dat legaat van twaalf duizend
gulden uit te keeren, en ten andere zou hij eene
huishoudster verliezen, gelijk hij er nooit eene
terug zal krjjgen. Heeft hjj niet, die twee jaren
dat zij nu bjj hem is, de rente van die twaalf
duizend gulden zich toegeeigend, als vergoeding
voor voeding, huisvesting en kleeding
't Is waar, Grietje neemt 's middags een goed
stukje vleesch, en er gaat, naar Stavels' zin, veel
te veel groente en vleesch naar de meid in de
keuken. Gisteren-middag, toen er kalfskop ge
geten werd, heeft hjj nog gezegd: „Jullie zult
je maag overladen!" En wat zei Grietje! „Wjj
wagen het er op!" zei ze. „Ik wou dat het u
even lekker smaakte als mjj!" 't Is zoo jammer
dat je niemand vertrouwen kunt! Je moet alles
verlaten, omdat je hulpbehoevend bent, en je
wordt san alle kanten bedrogen en bestolen
//Ga je brieven schrjjveu?// vraagt de baas,
evenals zijn grootvader, voornemens zich
in den politieken strjjd als stormram tegeu
de oppositie te laten gebruiken. De couser-
vatief-orthodoxe Kreuzzeitung had in de
jongste weken op vrp heftige wijze het uit
conservatieven, vrjj-conservatieven en natio-
naai-liberalen samengestelde j Kartell*
aangevallen, en voor de aanstaande ver
kiezingen eene ontbinding daarvan verlangd.
In een harer artikelen had zp formeel de
gematigde middenpartijen verloochend eu
opgemerkt, dat deze »zich vermeten den
Keizer voor te schrpven hoe hij regeeren
moet.
In den officiëelen Reichsanzeiger is daarop
dezer dageu de volgende mededeeling ver
schenen: Zjjne Majesteit de Keizer heeft van
deu inhoud der Kreuzzeitung van 25 Sep
tember keunis geuomen en de daarin neer
gelegde politieke opvattingen en aanvallen
op andere partijen levendig gelaakt. De
Keizer kent aau geene partij het recht toe,
zich den schijn te geven alsof Z. M. aan
haar in het bizonder het oor leende. Wel
echter ziet Z. M. in het zich onderling
verstaan en in het zich wederkeerig out-
zien der staatsgezinde partpen eene voor
ous parlementaire leven practisch nuttige
verhouding,en heeftZ.M.derbalvezijne hoog
ste afkeuring van de door de Kreuzzeitung
daartegen gerichte aanvallen en iusiuuatiëu
ondubbelzinnig uitgesproken. Z. M. ziet in
het Kartell* een met de grondslagen van
zpne regeeriug overeenstemmende politieke
vorming, en kan de middelen, waarmede
de Kreuzzeitung het aanvalt, met de ver
schuldigde achting voor des Keizers per
soon en voor onze constitutioneele instel
lingen niet rijmen.*
De Keizer trekt dus formeel partij voor
de Kartell-partijen*, welke de Regeering
steuneD, en bovenstaande verklaring is van
des te meer belang, daar de verkiezingen
op til zijn. Men herinnert zich, hoe de
Regeeriug eu de haar getrouwe fracties bp
de algemeene verkiezingen van 1887 den
Keizer (destijds nog Wilhelm I) uitspeelden
en aldus de meerderheid wisteu te verkrij
gen. Thans schijnt men hetzelfde spelletje
te willen hervatten, maar of men er het
zelfde succès mee zal hebben als in 1887,
is zeer twijfelachtig. De kansen der»Kar
tell-partijen* staan alles behalve gunstig.
Eergisteren-a\ond antwoordde de Kreuz-
z itung op de mededeeling des Keizers. Zp
zegt eenvoudig, dat hare houding tegenover
het »Kartell» steunt op zakelijke bezwareu
en eene vaste politieke overtuiging. Wan
neer zij nu zich buigt voor de mededeeling,
van allerhoogste zjjde gedaan, dan is dit
slechts het gevolg van haar royalisme
en een van zelf sprekend blijk vau hare
ziende dat Grietje hare schrijfcassette voor den
dag haalt.
//Ja oom! Ik zal het gordijn wat ophalen: 't
begint al wat donker te worden. Zeg eens,
oompje!"1
//Nu, wat is er?
„Zoudt u er erg op tegen hebben, als wij nu
maar alvast met die twee glazen wjjn begon
nen?
"Loop naar den duivell Wat bezielt je toch,
meisje! Je doet precies, of je een lot uit de
lotery getrokken hebt
„Dat heb ik ook, of liever ik niet, maar Kees
Dobbels
„Weet je wel, dat het niet mooi staat, een
oud man voor den gek te houden."
"O, dan zhI ik maar niets meer zeggen."
//Ja, zoo doe je altijd; eerst maak je iemand
nieuwsgierig...."
//Nu, daar komt het dan, het groote nieuws.
Kees krijgt hoogstwaarschijnlijk eene betrek
king
„In Amerika, hoop ik?"
„Misgeraden! Heel dicht bjj huis! Kees Dob
bels zal denkelijk conducteur worden op de
tram
„Kom, je tracht mij iets wijs te maken."
"Neen, heusch, waarde oom! Hij is het mij
zelf komen vertellen. Het geeft tien gulden per
week
„Hjj heeft dus die malle trouwplannen laten
varen? Je wilt toch zeker niet trouwen met zoo'n
tram-conducteur?
„Waarom uiet, oom?
voortdurende en onveranderlijke achting
voor des Keizers allerhoogsten persoon.
Terwijl de Kreuzzeitung iu dezen vorm
zich op deze wijze onderwerpt, uit Stoec-
kers hoog conservatieve Reichsbotewelke
dezelfde beschermers en geheel dezelfde
richtiug als de Kreuzzeitung heeft, zich zeer
scherp tegen bedoelde mededeeling. Daar
door zegt het blad wordt de Keizer
geïdentificeerd met het streven der middel-
partpen, en dit is bedenkelijk, omdat de
mogelijkheid voorhanden is, dat het»Kar-
tell» bij de verkiezingen de nederlaag lpdt.
De Badensche Centrum-partij heeft een
krachtig verkiezings-manifest uitgevaardigd
met het OGg op de aanstaande Landdag-
verkiezingen. De Katholieken maken zich
krachtig tot deu strijd gereed eu de libe
ralen, die zoo langen tijd onbeperkt den
baas hebben gespeeld eu nog spelen, ma
ken zich niet weinig ongerust. Een goede
wind begint in Zuid-Duitschland, dat nog
altpd onder het liberale jnk zucht, te waaien.
In verschillende tijdingen uit Londen
wordt gemeld, dat Boulanger weldra zpne
woning in Portland Place zal verlaten om
zich elders met ter woon te vestigen, ver
moedelijk te Jersey. Het geld gaat hem
ontbreken, zoodat hij niet meer op den
tegenwoordigen voet kan leven.
Volgens berichten uit Madrid ontkent
de Spaansche Regeering dat de opgebrachte
bark Miguel Theresa contrabande en wape
nen aau boord had. Zp weigert ten gunste
van Marokko te interveniëeren om de uit
levering vau deu Spanjaard te verkrijgen,
die eeu Marokkaan te Tauger vermoorde.
Spanje blijft eischen schadevergoeding eu
de andere satisfactie in de Agodir-zaak en
Alhucemas-quaestiën, alsook voldoening ter
zake van het gebeurde met het oorlogs
vaartuig Crocodilo, dat onlangs door kust-
Arabieren is beschoten.
De Koningin-Regentes heeft een besluit
geteekend, waarbp het strafstelsel van een
zame opsluiting wordt ingevoerd.
De nieuwe Vorst van Monaco be-
stpgt blpkens een door hem uitgevaardigde
proclamatie ouder den naam van Albert I
den troon.
De Gezant van Duitschland heeft aan
de Porte officieel medegedeeld, dat de Kei
zer en de Keizerin van Duitschland op
den len November te Constantinopel zullen
komen.
Berichten uit Belgrado deelen mede,
dat er in de stemming van het volk ten
aanzien der gewezene Koningin Natalie
een omkeer heeft plaats gegrepen, omdat
deze alle onderhandelingen weigert.
„Vraag je dat nog? Dat is immers je stand
niet!Conducteur, zeg je? Je bedoelt immers
datzelfde baantje van dien man, met wien laatst
dat ongeluk is gebeurd?//
„Ja, 't zelfde, oom! Natuurlijk zou ik veel
liever gewild hebben, dat Kees had kunnen bljj-
ven wat hjj was, maar dat is nu eenmaal zoo.
Kee9 heeft zjjn best genoeg gedaan; dat weet
hier iedereen, 't Is hem tegengeloopen, nu ja,
maar hjj doet weer wat hij kan om aan een
eerlijk besUan te komen. Zou ik nu moeten
zeggen: Kees, uwe betrekking is te min; ik wil
niet met u trouwen?
//Ten minste, je mag je daar nog wel eens
op bedenken, Grietje! Andere meisjes zouden
haar vrijer zeker bedanken."
„U heeft een slecht idee van de meisjes, oom!....
Verbeeld u, oom, dat u plotseling veel geld had
verloren, zoodat het huishouden eenvoudiger
moest wordeu ingericht! Zou ik dan moete» zeg
gen: „Nu ga ik heen, en laat mijn oom aan zjjn
lot over?,..."
„Nu, je zult eens hooren wat de menschen
daarvan zullen zeggen!
„Wat kunnen de menschen zeggen, oom! Zjj
kunnen zeggen dat het eene eenvoudige brood
winning is
„Juist! Je zult eens zien, hoe de menscheD
den neus zullen optrekken!
„'t Kan zijn, oom, maar dat is nu eenmaal
zoo. De eene denkt zus, en de andere zoo. Mjj
dunkt, de menschen moesten het hink vinden,
als iemand liever werkt, dan dat hij afwacht
wat anderen voor hem zullen doen.(JiPord< vsrv.)
