NIEUWE
No. 1450.
Woensdag 9 October 1889.
14de Jaargang.
De regeering van den Czaar.
BUTENL A N
BINNENLAND.
De vrek van IJdoorn.
ook?"
HliRLEHSdfll COÜRÖT.
iBOJSrmiMEBTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,8b
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITS MA NON AGITATE
PBIJB OER ADVERTENTIÉW
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrjjdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KüPPERS LAUSEÏ.
II. (Slot.)
Met den toestand der Katholieken staat
het in Rusland, ook onder het bestuur van
Alexander III, treurig geschapen. De ver
volgingen van de Katholieke Kerk nemen
dag aau dag ontzettender verhoudingen
aan. En die vervolgingen zijn algemeen.
Waar Katholiekeu zijn, 't zij in 't Zuiden
van het Rijk, 't zij in 't midden van den
Noordschen kolossus of in 't barre Noor
den, overal ontmoet men de kerkvervolgers,
die de Katholieken met den knoet tot de
Grieksche Kerk, de Staatskerk, trachten te
bekeeren
Dit bekeeren» geschiedt op eene zeer
bizondere, echt Russische wijze. Te St. Pe
tersburg krijgt men, bijvoorbeeld, het be
richt, dat de eene of andere gemeente in
de Staatskerk wenscht opgeuomen te wor
den. Naar den inzender van dit bericht
wordt geen onderzoek gedaan of het be
richt valsch of echt is, daar breken de
kerkelijke autoriteiten in Rusland zich het
hoofd niet mede. Het bericht bestaat en
nu dient er te worden gehandeld.
Aanstonds zendt de Regeering eenige
popen naar het dorp, waarvan gezegd wordt,
dat het zich in de Staatskerk wil laten op
nemen. Men weet van welk gehalte die
heereu popen zijn. Velen leiden een erger
lijk en onzedeljjk leven; men vindt onder
hen talloozen, die aan den drank verslaafd
vijn en zich in 't openbaar liederlijk ge
dragen. Allen zijn echter werktuigen van
de Russische Staatskerk en handelen op
de meest verraderlijke wijze om zich bij de
hoogere Russische Geesieljjkheid bemind te
maken.
De popen nu, verkondigen in het te be
keeren dorp, dat de inwoners het onderwijs
van den Staatspriester moeten bp wonen.
Voldoen zij niet goedschiks aan dit bevel,
dan ontbiedt de propageerende pope een
aantal Kozakken, die dan in het weer
spannige dorp aangekomen zijnde, bij de
inwoners worden ingekwartierd. Eu wat
eene inkwartieriug van deze ruwe en woeste
bende zeggen wil, hiervan kunnen zij spre
ken, die met dit ruwe krijgsvolk in aan
raking zijn geweest. Als de arme Chris
tenen niet in staat zijn deze woeste bende
van levensmiddelen te voorzien, dan wordt
er eene brandschatting geheven, hetgeen
zooveel te beteekeneu heeft, dat den Kozak
ken de vrjjheid wordt gegeven om zich toe
te eigenen, hetgeen zjj noodig hebben.
En welk een bescheideu gebruik die woest-
aard3 van deze vergunning maken, kan
men gemakkelpk begrijpen. Wie zich ver
zet, wordt zonder vorm van proces naar
Siberië verbannen.
De gewetensdwang door de Russen uit
geoefend is ergerlpk in de hoogste mate.
De katholieke kindereu zijn verplicht om
om de godsdienstoefeningen van de schis-
FEUILLETON.
Vervolg
22)
Willem's eerste gedachte na dat onderhoud
met zijn oom is geweest, zoo ongemerkt naar
het logement terug te keeren, maar hij komt
van dut plan terug. Wat drommel, als iemand
de zakken vol bankpapier en zilvergeld heeft,
dan behoeft hij voor geen mensch uit den weg
te gaan! Ze mogen in IJdoorn gerust weten, dat
hij uit Amerika terug is. Niemand heeft een
cent van hem te vorderen. Je hebt hier op den
dijk een veel ruimer en aardiger uitzicht dan
benedeD. Die tram is er bjjgekomen, doch overi
gens is alles nog vrij wel hetzellde, als toen
Willem naar Amerika troK. De tram en het
nieuwe logement zijn de eenige veranderingen,
zoover hij zien kan. Hier aan den overkant heb
je de steenfabriek. Het zou Willem niet verwon
deren of het zijn dezelfde werklieden nog, en
dezelfde meesterknecht.
Het werk schjjnt geëindigd voor vandaag. Je
matieke Staatskerk bjj te wonen. Alle po
gingen in het werk gesteld om de Regee
ring te bewegen tot het intrekken van baar
tiranniek besluit, zijn te vergeefs geweest;
zij volhardt in hare verordening en wee
dengene, die zich tegen hare bevelen durft
verzetten.
Zoo blijft Alexander III getrouw aan
zijne beloiten den llden Mei 1881 in zijn
manifest gegeven; de teugels vau het be
wind worden door hem vreeselijk strak
aangehaald.
Wij noemdea in het eerste gedeelte van
ons artikel de bijeenkomst van den adel
in het Gouvernement St. Petersburg iu
het jaar 1881. Daarin hield het lid van
den adel Schakejew eene gloeiende rede
voering tegeu de admiuistratieve verzen
dingen, waarvan wij eveneens reeds gewag
maakten. Hij bewees, dat van 1870 tot
1879 alleen uit genoemd Gouvernement
ongeveer tweehonderdduizend menschen
wareu weggezonden, daarvan ongeveer
honderdduizend naar Siberië en even zoo
veel naar de Europeesche provinciën, allen
zonder vonnis, ja, zelfs zonder rechterlijk
onderzoek, slechts op de eenvoudige be
schuldiging van de administratieve be
ambten.
Schakesjew stelde voor den Keizer te
verzoeken om opheffing van den verzen-
dings-maatregel. Dit voorstel werd door
de adellpke vergadering eenparig aange
nomen en op den 5den Maart 1881 on-
derteekeuden alle leden der bijeenkomst
het genoemde request. Schakejew moet
gondwettelijk gezind zjjn, maar in elk
geval was de vergadering van den adel, de
officiëole vertegenwoordiging van geheel
den adel van het Gouvernement, niet nihi
listisch en ook niet democratisch, zoodat
het eenparig aannemen van het voorstel
tot zeer ernstige gevolgtrekkingen over
de heerschende toestanden het recht geeft.
Eenig succèj heeft het request echter niet
gehad.
Alexander III heeft, zooals hij in zijn
manifest van den llden Mei 1881 aan
kondigde, de teugels der regeering strak
aangehaald. De druk, die op het volk rust,
is daarbij niet minder geworden eu wan
neer zich de ontevredenheid ook minder
dikwijls tot geruchtmakende aanslagen
als onder de regeeriug zijns vaders ver
toont, zoo is zij toch niet minder groot
en ernstig en zal zij voor den Czaar eu
het Czarenrjjk ongetwijfeld de scbrome-
lijkste gevolgen hebben.
Na de dagen van feestelijke krijgsdrukte
waardoor de drie eerste weken van Sep-
ber in Duitschland zich hebben gekenmerkt,
was de laatste week in verhouding eene
zeer stille. Zjj was meer gewijd aan de
voorbereiding voor de dingen, die komen
moesten. Als eerste dezer komende gebeur-
kunt het volk zien loopen naar het schuitje,
waarmee zij worden overgevaren.
Willem slentert langzaam voort in de richting
van het logement. Daar komt een troepje man
nen van de fabriek hem achterop. Hoor, zij heb
ben het over hemlWillem verbeeldt zich, dat hij
enkelen aan hunne stem herkent. Nu gaan zjj
langs hem heen,
//Goeden avond, mannen!" zegt Willem stil
staande.
„V\ elkom thuis, meneer Willem!" roepen de
voorsten hem toe.
„Dank je, dank je, mannen! Alles nog wel?"
zegt Willem, den werklieden een voor een de
hand drukkende.
//Mij dacht, ik hoorde daareven mijn naam
noemen. Jullie wist dan al gauw, dat ik weer
hier was!.. O, dit jonge mensch is er zeker
bijgekomen?// Een luid gelach is het antwoord
op die vraag.
„Dat is Piet, malle Piet!// roept er een. //Piet
heeft het juist verteld dat u terug was, meneer
Wil'em?
Piet schudt heftig met het hoofd van neen.
//Kom aan," meent Willem, //wij kunnen
hier niet bljjven staan. Kijk, hier woont
moeder Staaf nog in „de drie Zwaantjes.// Wat
tenissen, treedt het bezoek van den Czaar
aan het Doitsche Hof op den voorgrond,
een bezoek, 't welk reeds maanden lang
het onderwerp van profetische voorzeg
gingen is geweest. Zooals reeds vroeger
werd gemeld, is als vast staande aan te
nemen, dat het Czarenbezoek eerst zeer
kort vóór de reis van het Duitsche Keizer
paar naar het Zuiden zal plaats hebben.
Deze inlichting komt uit eene brou, die
in den regel uitmuntend op de hoogte is.
De Duitsche Keizer zal zijn zuidelijk reis
plan op den 12u of 13n October tot ver
wezenlijking gaan brengen, begeleid door
de Keizerin en den Kroonprins: de Czaar
zal dus den 9n des ochtends te Berlijn aan
komen en tot 11 of 12 October verblijven.
De Voorzitters van twee hoogconser-
vatieve Berlijusche kiesvereeuigingen heb
ben hunne betrekking neergelegd. Daar zij
noch den Keizer ongehoorzaam wilden
zijn, noch hunue eigen politieke overtuiging
geweld wilden aandoen, bleef hun, nadat
de Keizer zijne zienswijze had kenbaar ge
maakt, niets anders over dan zich uit
het staatkundige leven terug te trekkeu.
Tegenover de onthullingen der Kreuz-
zeitung stelt de National Zeitung thans het
volgende: Feitelijk heeft Prins Von Bismarck
op zijn toenmalig landelijk verblijf ijverig
en met succes getracht, gematigd libe
ralen over te halen tot medeonderteeke-
ning van het manifest ten gunste der
Innere Mission, welk manifest onder deel
neming van Prins Wilhelm in de bekende
samenkomst bij Graaf Waldersee was vast
gesteld.
De onthullingen veroorzaken eene ge
duchte drukte. Alle bladen zjju vol er van.
Tegenover de berichten, volgens welke
verscheiden honderdmillioenen van den
Rijksdag zouden verlangd worden voor
militaire doeleinden, verneemt de National
Zeitung van betrouwbare zjjde, dat er op
aanvragen om geld van dergelijke, of in
het algemeen van gewichtige beteekenis,
geenerlei uitzicht bestaat.
Te Flensburg hebben de gezamenlijke
havenwerkers den arbeid gestaakt, zoodat
de in die haven aanwezige stoom booten
niet kunuen lossen.
Een der zotste gevolgen van de te
genwoordig heerschende manie voor werk
stakingen zijn de toenemende grèves onder
schooljongens, welke in Schotland zjja be
gonnen, maar thans ook in Engeland be
ginnen. Deze jeugdige werkstakers apen
de oudere na, houden optochten, bezoeken
andere scholen om de scholieren over te
halen bij de werkstaking zich aau te slui
ten, houden ook al vergaderingen, waarop
zjj hunne zoogenaamde grieven uiteenzetten
eu huune eischen stellen. De laatste om
vatten verkorting van werkuren, afschaffing
vau huiswerk en afschaffing van lichaams
straffen.
Zaterdag-nacht had te Londen de mee-
duukt jullie van een glas bier t«r eere van mijne
terugkomst?...
„Nu, dat slaan wij niet af," roepen er drie
of vier tegelijk.
„Vooruit dan maar!
Vrouw Staaf heeft plotseling de handen vol
werk.
„Is er nog al wat werk aan den winkel?"
vraagt Willem, terwijl allen hij de toonbank
hun bier staan te drinken.
„Werk genoeg!" meent er een, „maar geen
cent opslag, in al de drie jaren niet, is 't waar
of niet?
„Geen cent!" schreeuwen al de anderen in
koor.
//Jullie hebt misschien nooit om opslag ge
vraagd? zegt Willem, lachend. //Mjjn oom ziet
op geen kleintje."
//'t Is een lieverd!" zegt een van de jongste
der mannen. „Je krijgt van baas Stavels geen
halve cent los, al ging je met een mes voor hem
staan."
//Misschien hebben jullie het niet goed san-
gelegd,// zegt Willem op spottenden toon.
„Maar waar is die jongeling van daareven?
dien zie ik niet meer, dunkt me! Hoe heet hjj
ting van tram- en omnibusbeambten plaats.
Lord Roseberry presideerde. Hjj verklaarde,
dat de lange werktjjd dier lieden eene
schande was voor onze beschaving. De
werkstaking der dokwerkers had bewezen,
hoe machtig samenwerking was om aan de
verdrukking het hoofd te bieden. Hij hoopte
dat de beambten der trams eu omnibussen
ook zouden slagen.
De vergadering heeft een manifest goed
gekeurd, waarin wordt verlangd dat de
werktijd tot 12 uren wordt beperkt.
De verslandhouding tusschen Span
jaarden en Marokkanen schijnt niet meer
te wenscben over te laten.
De zonen van den Sultan met gevolg
hebben te Tauger het Spaausche eskader
bezocht, waar hun eene hartelijke ontvangst
ten deel viel.
Uit Athene verneemt men, dat de cri-
tieke staat van zaken op Creta voortduurt.
Eene bloedige botsing met de troepen had
in het district Kydouia plaats; er vielen
doodeu en gewondeu aan de zijde der Tur
ken. De troepen van den Sultan drongen
de Sint Jaus-kerk te Vafe binnen, waar zjj
de bajonet staken door gewjjde kerkschil-
derijeu; de Russische consul diende een
krachtig protest tegen deze heiligschennis
in.
Bjj de terugkomst van den Koning en
de Koningin te Atbeue, wilden een hon
derdtal studenten den Koning eene petitie
aanbieden over de zaken op Creta. Er had
daarbij eenige opschudding plaats, wat
aanleiding gaf tot de inhechtenisneming
van eenige personen.
Men verneemt uit Coustantinopel,
dat de Russische troepen op de grenzen
van Armenië belangrijk zjjn versterkt.
Russische en Armenische gewapende benden
overschrjjdeu de grenzen om Turksch-Ar-
rnenië in opstand te brengen.
Men verneemt uit New-York dat
Blaine's benoeming tot President van het
Congres der Amerikaansche Staten reeds
leidde tot oneeuigheid in den boezem van
het Congres.
Verscheidenenden daarvan bestredenBlaine's
benoeming oogensehijnlijk wegens zjjn vroe
ger optreden; hevige woordenwisselingen
gingen aan de benoeming vooraf. Nog heeft
niemand het Congres verlaten, maar de
weigering der gedelegeerden van Chili en
Argentinië om aan uitstapjes deel te nemen,
trok de aandacht.
Onder het opschrift Studenten-vrijheden
heeft De Amsterdammer de privileges ter sprake
gebracht, welke de student geniet en het mis-
drjjf dat dikwijls wordt gemaakt. Het blad zegt o.a.
„De student is l'enfant chéri van het publiek,
die weet dat hjj een potje mag breken, wiens
levenslust vaak uitgelatenheid vaak brooddron
kenheid wordt. De overheid, die in hare hoogeie
rangen aan de studentenwereld hare oude en
„Malle Piet!" roept de spreker van zoo-pas.
„Piet durft niet binnenkomenDaar staat hij
te kjjken!//
Willem wenkt met de hand, doch Piet schudt
met het hoofd eu verroert zich niet van zjjne
Moeder Staaf, maak de glazen nog eens vol,
wil je? Hier is een rjjksdaalder, houdt het daa'r
aflKomt, mannen, de gezondheid van baas
Stavels!
„Ik gooi 't nog liever in de goot!" zegt een
van de werklieden. „Als baas Stavels een an
dere vent was, dan zou ik zeggenmaar 't
is een bloedzuiger! Je doet het om je vrouw
en je kinders, en omdat je eten moet, maar
anders!
De overige mannen zwijgen, maar het is hun
aan te zien, dat zij met den spreker van daar
even instemmen.
//Ik dacht dat mjju oom zoo goed voor zjjn
volk wasl" zegt Willem, lachend.
//Goed voor zjjn voik!// herneemt de vorige
spreker, die niet zoo aanstonds begrijpt, dat Wil
lem het zegt om den spot te drjjven. Als ik den
vent hier had, ik zou in staat zijn hem dit glas
op zjjn kop aan scherven te slaan!...
(Wordt vervolgd,)
