NI E WE
So 1468.
Woenste 20 November 1889.
14de Jaarlaag
Een geduchte vijand.
BUITENLAND
Koloniën.
ME eOCRAIT.
ABOHWBMBW TSPBIJB
Per 3 maanden voor Haarlemt 0,85
Voor de overige plaatsen ia Nederland tr. p, p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderljjke Nummers0,03
Dit klad versskfat
elkeu DINS D AH, DONDBRDAG ea Z ATB R DAB.
BOBEAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITB BCA NON AGITATE
PRIJS DBB ADVBBTBNTIEB
Van l—regels30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en Vrjjdag-avond voor 6 nur ingewacht.
Uitgever»: KAPPERS fc LAUREY.
Sinds eenige jaren heeft de gedrnkte,
ongunstige toestand van de industrie van
den groot- en kleinhandel, steeds meer eu
meer de aandacht getrokken. Vooral de
neriugdoeuden en de kleine industriëelen
klagen steen en been. Men heeft voor den
armen patiënt naar genezende medicjjuen
gezocht, doch zijne beterschap heeft zich
tot dusver laten wachten. Op tallooze ver
gaderingen hebben industriëelen, nering
doenden en vrienden van den burgerstand
schoone rederoeringen gehouden en een
aantal middelen zjjn allerwege aan de hand
gedaan, om de algemeene malaise te ver
beteren, doch daarbjj is het ook gebleren.
Van een zeer geduchten vjjand heeft men
al te weinig nota genomen en van een
strjjd tegen dien vgand heeft men niets
vernomen. Deze vijand is: het borgen.
Het is ongelooflijk hoe veel en hoe lang er
bjj de wiukeliers, de neringdoenden en de in
dustriëelen wordt geborgd en wel door lieden
uit alle klassen der samenleving. Sommigen
borgen uit nalatigheid of onverschilligheid
velen omdat zij niet betalen kunnen, eu
anderen wederom omdat zjj meeuen, dat
hunne leveranciers het geld niet vóór
nieuwjaar willen ontvangen.
Eerstgenoemden zouden ongetwgfeld be
talen, wanneer zij er aan dachten welke
groote zorgen zij veroorzaken en welk
groot voordeel zg den leveraucier kunnen
verschaffen, die hen, uit vrees van een
goeden klaut te verliezen, niet durft te
manen. Was de winkelier in het bezit van
het coutante geld, hg zou er deu grossier,
den koopman, mede kunnen betalen van
wien hg zjjue koopwaren betrekt, hg zou
daardoor goedkooper kunnen inslaan, want
de groothandelaar moet natuurlijk voor
renteverlies den prijs zjjner artikelen bil-
ljjkerwjjs veihoogeu. Vele neringdoenden
zjju begonneu met hunne kooplieden h
contant te betaleu en genoten daardoor
veel voordeel, maar in de meeste gevallen
is het bg de eerste proef gebleven en waar
om? Omdat zij het noodige geld niet be
zaten, vermits hunne begunstigers te laat
betalen, te lang borgen.
De gebruikelijke betalingstermjju is drie
maanden, maar bjjna ieder koopman wacht
ook nog wel iets langer. Volgt de betaling
echter niet na verloop van vier of vjjf
maanden, dan komt de wissel, die de
winkelier wel zoude kunnen betalen als
tij het bedrag ook van zjjne vorderingen
bad ontvangen. Maar hoe dikwjjls is dit
niet het geval! De gekwelde winkelier
ziet zich nu gedwongen zijne klanten om
betaling aan te spreken. Door augst eu
zorg gedreven begint hg zgne ronde. Maar
de eene heeft geen tjjd, de andere heeft
momenteel geen geld, een derde komt het
ongelegen, den vierde treft hg niet tehuis,
de vjjfde zal het geld wel zenden eu de
zesde eindeljjk betaalt, 't Is dus moeite
te vergeefs geweest; het resultaat is oube-
teekenend. En wat is nu het treurige
FEUILLETON
Een verschrikkelijke nacht.
Vervolg en slot.)
Maar hierin vindt Favari geen grond, om hoop
te voeden. In den gemoedstoestand, waarin hij
verkeert, kwelt het hem veeleer het bewijs van
het ongeluk niet te zien, dat moet hebben plaats
gehad.
Daar rjjst een anderen twjjfel bjj hem op.
Als hjj eens den verkeerden weg was ingeslagen.
Maar ook dat is niet mogelijk; hij herkent
den omtrek, en de nummers der wachthuisjes
bewjjzen hem, dat hjj zich niet in den weg heeft
vergist. Hjj zou wel ergens kunnen aanklop
pen, maar een onwederstaanbare aandrang drijft
hem verder. De huizen zjjn nu gesloten en zien
er als graven uit. Of de menschen zijn allen
naar de plaais des onheils gesneld, of ze hebben
in hun angst en opwinding vergeten, dat er nog
een trein moest passeeren.
Hoe lang Favari reeds zoo geloopen heeft,
gsvolg? De wissel wordt geprotesteerd.
De acceptant verliest zijn crediet en moet
bovendien nog aanzienlijke kosten betalen.
't Zon inderdaad een zegen zjjn als
iedereen slechts dau eene bestelling deed
wanneer hg daarvoor het geld had gereed
liggen en de winkelier en industriëelen
zouden wijs handelen wanneer zg bg het
verleenen van crediet, in 't algemeen met
wat meer voorzichtigheid te werk gingen.
Maar ook de kooplieden, de groothan
delaren dragen voor een groot gedeelte de
schuld aan den neteligen toestand der
winkeliers, omdat zg in den regel den
neringdoenden te veel goederen opdringen.
De arme man bezwjjkt voor de redeneerin-
gen eu aanprijzingen van den welbespraak-
ten handelsreiziger eu voor hg het eigenljjk
weet, heeft hjj het huis vol koopwaren.
Helaas! slechts eeu gedeelte daarvan kan
hg aan den man brengen, het meeste
bljjft onverkocht en wordt miuder in
aanzien en qualiteit. Maar op deu bepaalden
dag versuhjjnt de wissel en betalen moet
hij, wil hij zgne eer als solied winkelier
ophouden. Heeft hij het geld niet, dan
moet hg het trachten te leenen, hetgeen
hem veel moeite en zorg veroorzaakt en
ouvoordeelig is bovendien.
Verstandige lieden zullen nimmer onbe
hoorlijk lang borgen en een verstandig
leverancier zal niet gemakkelijk iedereeu
crediet geven, maar er op letten, dat hij
zjjn geld op tijd outvangt, ten einde zelf
ook op den vastgesteldeu termjjn te kunnen
betalen. Daardoor vermjjdt hij niet alleen
zorgen eu kosten, maar hjj do8t ook zgne
inkoopen op voordeeiige wjjze eu kau ge
makkelijker coucurreereu.
Borgen maakt zorgendikwerf ook
voor den kooper, meeat altijd voor deu
leverancier; derhalve vermjjde men het
borgen eu de maatschappjj zal van een
geduchten vgand zjjn verlost.
Graaf Herbert Ven Bismarck heeft zich
in een gesprek met een politiek persoon
over 's Keizers bezoek te Constantinopel
uitgelaten. De persoonljjke omgeving van
den Sultan, zeide hg, is even Russisch-
gezind als die van den Ozaar Fransch-
gezind is. Alles wat de Sultan te weten
komt, is in dien zin goedgekeurd. Door
het bezoek van den Keizer vernam de
Sultau een aantal zaken, waar hjj vroeger
nooit van gehoord had, en waarover hjj
zich hoogt verwonderd toonde. De bedoeling
vau Duitschland is nooit geweest den Sul
tan over te halen zich feiteljjk bij de
triple-alliautie aan te sluiten, maar het
is thans zeker dat Turkjje zich niet tegen
deze zal verbinden.
De Saksische Lauddag is door den
Koning met eene troonrede geopend, waarin
ouder andere gewezen werd op den gun-
stigen toestand van handel en njjverbeid
en van de fiuauciëu. Voor de behandeling
der begrooting van 1892/93 zou de Re-
hij weet het zelf niet. Hjj weet alleen maar,
dat hij verder moet, hoezeer zijne natte kleede
ren zijn gang ook bemoeiljjken, hoe diep zjjne
voeten ook in den weeken grond mogen zinken.
Nu eens is hij warm, dan weder koud; zjjn hart
bonst, alsof het zal springen.
Reeds tweemaal is hij ter aarde gestort, maar
weder opgestaan, zjjue pet heeft hij verloren, maar
hij heeft er niet aan gedacht, haar weder op te
zoeken. Blootshoofds, met van het water drui
pend haar en met de oogen de duisternis door
borend, stormt hjj vooruit. De bliksemstralen
volgen elkander nu miuder snel op, de regen
heeft opgehouden en de wind gaat liggen.
De gedachte, het slachtoüer eener halluci
natie te zjjn, maakt zich thans meester van den
ongelukkige. Zijn bloed verstijft.
Neen, ditmaal bedriegt hij zich niet. Is hij
waanzinnig geworden?
Ginds, in de verte, suhittert een licht, be
weegt zich eene schaduw. Nog enkele seconden
en God weet welk beeld van verschrikking zich
aan hem voordoet.
In dezelfde richting waarin hel licht schittert,
geeriug eene doortastende verbetering vau
de ambteuaarsbezoldigingen voorstellen ea
thans reeds zou zjj trachten de stortingen
voor de pensioenen door ambtenaren, Gees
telijken en onderwjjzers te doen ophouden
en toelagen te verleenen aan de lagere
ambtenaren, die onder de voortdurende
stjjging van de prjjzen der levensmiddelen
het meest te lijden hebben.
De rekening der dezen zomer te
Berljjn gehouden tentoonstelling van toe
stellen enz. ter voorkoming van ongevallen,
sluit met een belaugrjjk uadeelig saldo.
Mgr. Perraud heeft dezer dagen in
de Academie over den Eerwaarden Pater
Damien, die op de Hawaï-eilanden aan de
lepra overleden is, gesproken.
De Eerwaarde Pater Pampbile Damien,
broeder van den heldhaftigen martelaar,
vertrekt binnenkort naar het eiland Mo-
lokaï, met het voornemen zijn leven te
wijden aan de ongelukkige leprozen, in
wier midden zijn broeder den dood heeft
gevonden. Zulk een held is de eerekroou
der Chri8tenmartelareu waardig.
In de Tweede Kamer van Afgevaar
digden is de Heer Fioquet tot Voorzitter
gekozen met 383 van de 420 uitgebrachte
stemmen.
Voor de Belgische tentoonstelling te
Londen heeft de Belgische Regeering eene
som van frs. 500,000 beschikbaar gesteld.
Het bljjkt nu dat er buitendien nog
frs. 750,000 noodig zijn. De bauken te
Brussel hebbeu aangeboden zich te ver
eenigen tot eeu syndicaat en die som da-
deljjk in te schrjjren.
Er is te Londen kans op eene ver
nieuwde werkstaking der lichterlieden. Zjj
wenschen nu ook betaald te worden voor
den tijd dien zjj noodig hebben om van
huuue woningen naar het werk te wandelen.
Het Italiaansche Ministerie van de
posterjjen en telegrafen deelt aan de dag
bladen mede, dat in strjjd met hetgeen
door eenigen van dezeu gemeld is, de In
dische mail in Italië deu ouden weg zal
bljjveu volgen tot Brindisi.
Dit is van 1 Jaunari 1890 af voor twee
jaren overeengekomen tusscheu Engeland
en de Italiaansche posterjjen.
Te Rio Janeiro is de republiek uit
geroepen. De Miuister van oorlog is dood
geschoten, de audere Miuisters zijn gevan
gen genomen.
De revolutie is het werk van Fonseca
en Admiraal Van der Kol, die den titel
vau Dictator hebben aangeuomen. Fonseca
is de ziel eener beweging geweest, die
zich onlangs onder de officieren vertoonde.
Tengevolge daarvan was hg diciplinair
gestraft en naar Coyabe gezonden, maar
dezer dagen vau daar teruggekomen.
Het voorloopig ministerie heeft zich
onder presidentschap vau Fonseca, Minister
zonder portefeuille, aldus geconstitueerd,
Aristides des Lobos, binueulaudsche zaken;
Queutin Bassagava (redacteur der O. press)
buitenlaudsche zaken; Dr. Ruy Bacleoza,
financiën; Campos Salles; justitie; Benjamin
wordt een signaal gewisseld. //Is de baan vrjj?//
vraagt hot in zijne stomme taal? Na korten tjjd
antwoordt een ander signaal: „De baan is vrjj u
Nu hoort men een gefluit, twee vurige oogen
komen uit het duister te voorschjjn en de aarde
beeft onder het gewicht van een naderenden
spoortrein.
Daar ontwaakt weder de zucht naar behoud
bjj den ongelukkige. Hjj wjjkt terzjjde uit, maar
als hjj dit gedaanheeft, begeven hem sjjne krach
ten; bewusteloos zinkt hjj neder, de trein snort
hem voorbjj.
Den volgenden morgen ontwaakt Favari in
het bed van den stationschef te Z., ide hem nu
verklaart, door welk toeval het ongeluk is voor
komen.
Trein 105 was inderdaad van Z. vertrokken,
doch wegeus den heftigen storm oordeelde de
machinist het raadzaam, terug te keeren en onder
de kap van het slation te schuilen. Slechts wei
nige minuten later kwam tot aller ontzetting
trein 44 aan. Op het station zelf kon geene bot
sing plaats hebben, daar trein 105 op eene an-
Coustant, oorlog; Admiraal Van der
Kol, marine; Demetrio Reboiro, landbouw.
Het voorloopig gouvernement heeft een
besluit uitgevaardigd tot ontbinding der
Kamer. De Staatsraad is afgeschaft. De
bevolking is rustig.
Voorts heeft het voorloopig Gouverne
ment een manifest uitgevaardigd, waarin
het de monarchie afgeschaft verklaart, en
het voornemeu te kennen geeft om alle
wanordelijkheid te vermjjden. Voorts ver
klaart het, talrjjke bewjjzen van adhaesie
uit de provinciën te hebbeu ontvaugen.
De Keizer en de Keizerin zjjn naar Lissa
bon scheep gegaan, begeleid door een Bra-
ziliaansch oorlogschip.
Aan El Impercial wordt uit Tanger
getelegrapheerd dat de Italiaansche Regee
ring zich om schadevergoeding, wegeus
het mishandelen en bestelen van dea Gezant,
eerst toen tot den Sultan gewend heeft
nadat de Gouverneur van Tanger en de
Grootvizier ontwijkende antwoorden gegeven
hadden op de tot hen gerichte vragen.
Behalve de reeds gemelde eischen, verlangt
Italië, dat te Tanger opgericht zal worden
een bizonder korps om over het leven der
Europeauen te waken.
De Sultan zal, naar men meent, nan
de eischen van Italië voldoen om een
conflict te voorkomen. De Italiaansche
Gezaut vindt overigens steun bg zgne col
lega's vau het corps diplomatique.
Een telegram nit Mexico, meldende
dat Generaal Corona vermoord is, heeft
een diepen indruk te Madrid gemaakt,
waar bij zeer gezien was. Tien jaren lang
van 1875 tot 1885 was hij gevolmachtigd
Minister van zjju land bg het Spaansche
Hof en nog levendig herinnert men zich
de feesten, diners en bals, welke de Generaal
in zjjn elegant paleis gaf.
De Ramon Corona was divisie-Generaal
en werd te Madrid vervangen door den
uitnemenden letterkundige don Vicente
Riva Palacio, die ook Generaal was.
In zjjn laud teruggekeerd, werd Generaal
Corona tot een boogen post benoemd onder
het presidentschap van Don Mauuel Gon-
zalez, den voorganger van Don Porfirio Diaz.
BATAVIA, 19 Oct. Van zeer bevoegde
zijde wordt de mededeeling gedaan, dat nu
het zouttransport in handen van Chineezen
is, voor den opiumsmokkelhandel de deuren
wijd zjjn open gezet. Niets zal gemakke-
ljjker zjju dan groote hoeveelheden onder
en tusschen het hout te verbergen. De zout-
trausportschepen, die de Javazee en den
Indischen oceaan bevaren, kunnen zich ge
makkelijk in open zee van opium voorzien
om gedurende den tjjd dat er gelost wordt
dat heulsap bjj kleinere of grootere hoe
veelheden te ontschepen, g^en recherche
ambtenaar zal anders dan bjj toeval de
plaats ontdekken, waar hetfgeborgen is. De
Europeesche gezavoerders zullen zeker niet
alleen zich daartoe leenen, maar ook zeer
zeker is het, dat hjj die weigert op een spoe
dig outslag zal kunnen rekenen. (Soer. Hb.)
dereljjn stond.De machinist van trein 44 verklaarde
geen haltsignaal te hebben gezien; men kreeg nu
vermoedeD, dat aan het station Y iet» niet in
orde was, ijlde naar het telegraaftoestel, maar
de storm had de draden verbroken en gedu
rende twee uur kon men wegens het onweder
geene signalen geven.
Toen men zich eindeljjk er van verzekerd had,
dat de baan baan vrjj was, liet men trein 105
vertrekken. En die was het, welke Favari bjjna
overreden had; men vond den man eene halve
mijl van Z. in bezwjjming, terzjjde van den weg.
Eene hevige koorts wierp hem op het ziekbed,
verscheidene dagen zweefde hjj tusschen dood en
leven; doch hjj herstelde.Maar met de herinnering
aan dien verschrikkcljjken nacht wa« hij niet
langer in staat, zjjn dienst waar te nemen. Hjj
vroeg zijn ontslag en trok zich terug op een
klein landgoed vau zjjne vrouw, dat ver van de
spoorbaan is gelegen. Nooit reist hjj, hij wil zelfs
met meer hooren spreken van een spoorweg, en
het zien alleen vaD rails is genoeg, om hem voor
eene geheele week zjjne rust te benemen.
