NI E WE
Tweede Blad.
No. 1473.
Zond-» 1 December 1889
144ê lawfcaig
Vervolg Buitenland.
In den Rjjksdag werd het koloniaal de
bat gesloten, dat Tier dagen geduurd heeft,
en waarin slechts redenaars van de Duitsch-
vrgziunige party de koloniale staatkunde
der Regeering in beginsel bestreden. Toen
het ten slotte tot stemming kwam, stemden
zelfs twee aanzienlijke Duitscb-vrijzinnige
Afgevaardigden, de heeren Goldscbmidt en
Siemens, voor de door de Regeeriug ge
vraagde koloniaal-politieke credieteu voor
Oost-Afrika. Voorts nam ook de redenaar
van het Centrum, de Heer Windthorst, nog
maals bet woord, om met waardeering van
en dank voor Wisemans werkzaamheid het
geld toe te staan, waardoor hjj deze kan
voortzetten.
De Belgische Regeering heeft den
Heer Gauthier de Rasse, het hoofd der ge
heime politie, uit zijn ambt ontslagen. Dit
ontslag is een gevolg van het proces van
Bergen, waarbij aan het licht is gekomen,
dat de geheime politie zich op eigen hand
mat »ageuts provocateurs« heeft afgegeven
en zich uiet naar behooren van haar taak
heeft gekweten. De liberale partij krijgt met
dit ontslag een gevoeligen knak.
Lord Salisbury hield dezer dagen eene
redevoering, in welke hij de leidende ge
dachte van de buitenlaudsche politiek der
Regeering kenschetste als volgt: Met de
geheele wereld in vrede te leven, doch
steeds voorbereid te zjjn op het geval dat
anderen met Engeland niet in vrede zou
den willen leven.
Het Eugelsche Ministerie van Oorlog
tracht maatregelen te nemen om te voor-
zieu in het groot gebrek aan »volunteer«-
officiereu. Alleen aan de korpsen vau Lon
den ontbreken er 270, aan die van Schot-
laud 225.
In den Fransehen Senaat werd be
raadslaagd over het ontwerp van wet op
den arbeid van vrouwen. Tirard onder
steunde met warmte het amendement van
Chesuelong, waarbij alle nachtelijke arbeid
door vrouwen wordt verboden. Het amen
dement werd echter verworpen meE 125
tegeu 110 stemmen.
Het koninklijk paleis las Necessi-
dades te Lissabon wordt in orde gebracht
om Dom Pedro en zjjue familie te ontvan
gen; maar de Koning van Portugal weet
nog niet of zijn oom te Lissabon zal blij
ven of oumiddelljjk naar eene audere be
stemming zal vertrekken.
De Russische Invalide meldt de be
volen formatie van twee mobiele mortier-
artillerieparken, waaruit in geval van oor
log gevormd zullen worden eene brigade
van vier parken, twee mobiele en twee
plaatselijke mortier-parkeD.
Het officiëele blad bericht, dat ingevolge
een rapport van den Gouverneur vau Ljjf-
land, het hoofd der gemeente Riga, de
Staatsraad Oettinger, wegens ongeoorloofde
handelingen en ongepaste uitdrukkingen in
dén stedelijken raad, op 's Keizers bevel
eeue ernstige vermaning heeft gekregen
en voor het vervólg van deu gemeentelij
ken dienst is buitengesloten.
Het leven in groote steden.
Uit het leven van Jozef II.
De viervoetige aanklager.
Vervolg Gemengde Berichten.
HURlEtm tUCRilT.
Het leven in groote steden vereischt veel meer
zorg en behoedzaamheid dsn het landleven. De
gevaren rijn er veel talrijker; de kracht van
weerstand biedtn is er veel minder. Zoolang
iemand, met een gezo< d gestel geboren, bij ge
luk vrij gebleven ia vau rburantisme, dipliteritia,
typheuse koorts en de duizeud-en-ésn vjjaud.n,
die in bijna elk huis en elke straat in de stad
op de loer liggen, beschouwt hij al dat kwaad
•Is zooveel namen, en niet als werkelijkheden,
waartegen hij op zijne hoede moet zijn. Maar als
hij eenmaal persoonlijk de aanvallen van een
dier doodsvijanden ondervonden heeft, weet hij
wat hit is, hulpeloos en lijdend te liggeu, in
afwachting van te herstellen of te sterven. Wan
neer bo>eudieU koorts, tering, of eene andere
noodlottige ziekte, voor zijne oogen een of meer
leden van zijn gezin heeft weggerukt, weet by
door het smartelijk gevoel van droefheid er. ver
lies welke groote gevaren hem van alle kanten
omringen. De landman bespiedt het weder om
zyn oogst te behouden. De stedeling moet, uit
zorg voor zijn leven, allerlei soort van ge/aar
leeren vermijden, niet alleen van het weder,
maar ook van stank, onzuiver water, slecht ge
kozen diëet, ongezonde gewoonten, overwerken
laat naar bed gaan, en wat niet al meer. Het
'even in de stad moet veeleer beschouwd worden
als een spel, wsarbij het op behendigheid aan
komt, dan als een kansspel. Wie het langst naar
geest en lichaam zijne gezondheid k&D bewaren,
heeft de meeste kans den boogsten prijs te win
nen. Want de prijzen, die in het leven werkelijk
vsn waarde zjjn, worden zelden alleen door een
gelukskans verkregen. Gewoonljjk moet er ijverig
naar gestreefd eD geduldig op gewacht worden.
Hij, wiens kracht om te streven eu af te wachten
door ziekte of slechte gewoonten uitgeput is, zal
verslappen, juist op het oogtnblik, dat sterke
inspanning noodig is, en onderweg neervallen,
bIs het doel iu het gezicht is.
Bij het residentie-slot in Weenen stond het
huis vaa een schoenmaker, wiens binnenplaats
aan eeue afdeeling van het slot grensde, waar
de stallen voor de jachthonden van Keizer Jozef
II waren. De honden maakten dikwijls een ge
weldig leven, waarom de schoenmaker zich tot
den Keizer wendde met het verzoek om de hoo-
den te verplaatsen.
De Keizer antwoordde, dat hij geene andere
plaats voor zjjue honden had en zij daar dus
wel moesten blijven. //En," liet bij er glim
lachend op volgen, //als je daar geen genoegen
mee neemt, klaag mij dan maar aan.„
De schoenmaker zeide, dat dit hem niet paste
en dat ook geon advooaat het proces zou willen
aanvaarden.
„Waarom niet?// hernam de Vorst; „de wetten
zijn voor iedereen en ik maak gt-ene uitzondering,
'l Is ook de plicht van een rechtsgeleerde ieder
tot het verkrijgen van zijn recht behulpzaam te
zijn- Ga maar uaur een advocaat en vertil hem,
wat ik heb gez-gd.//
De schoenmaker volgde dezen wenk op en de
advocaat, dien hij over de zaak sprak, verklaarde
zich b -reid de aanklacht tegen den Keizer iu te
leveren; maar hij was zoo slim niet dun Keizer,
maar den eigenaar van No. 1 (het slot) aan te
klagen. Het proces had zijn loop en de schoen
maker won het. De eigenaar van No. 1 werd
veroordeeld de honden uit de nabijheid van den
schoenmaker te verwijderen. Met het vonnis in
zijn zak ging de bang naar deu Keizer en meld
de hem, dal bij het proces bad gewonnen. De
Keizer antwoordde glimlachend:
„Baas, wij zullen de zaak zien te schikken.
Hoeveel vraag je voor je huis?"
//Tienduizend gulden,// was het antwoord.
//Goed, die zul je hebben eu als de honden
je in 't vervolg uiet hindereD, kun je tot je
dood voor niet in het huia won-n. Iutusschen
verheugt het mij, dat mijne rechters zonder aan
zien des persoous rechtgesproken hebben en ik
zal hun mijne tevredenheid over hunne oupartijdig-
beid laten betuigen, alsook den knappen advo
caat."
De schoenmaker bedankte voor den koopprijs
en de vrije woning, en wat zonderling was!
het gehuil van de jachthonden hinderde hem
voortaan volstrekt niet meer.
Plutarchus verhaalt, (lat Koning Pyrrhus een
hond ontmoette, die reeds dagen lang, zonder
eten of drinken het lijk van zijn vermoorden
meester bewaakte. De Koning was geroerd over
deze trouw. Hij liet het leger, daar hij ver
moedde, dat daaronder de moordenaar was, voor
den hond de revue passeeren. Eensklaps verlaat
de hond het lijk, 1/opt op een der soldaten aan
en springt hem naar de keel. De Koning liet
den man gevaogeu nemen en ondervragen. Hij
bekende weenend de dader Ie zyn en den mdere
iu een twist te hebben doodgestoken.
Een vijand vau de post er ij eu te
Wartehau heeft onlangs etne kruik met inkt gele
digd in de brievenbus van het spoorwegstation. Tsl
van brieven waren zoodanig met inkt bevlekt, dal
het onmogelijk was de adressen te ontcijferen en
men tot chemische proeven zjjue toevlucht moest ne
men om de opschriften te kunnen lezen. Eindeljjk
slaagde men er in de brieven aan hun adres te be
zorgen. Mon kan zich voorstellen iu welken toe
stand!
Vrjjdagwerd te Bergen, België,
eene voorstelling gegeven in de menagerie-Delhaye.
Ouder anderen trad daar eene leeuwentemster
op, die eece leeuwin door een brandenden hoepel
deed springen. Bij deze oefening echter vatten de
manen van de „koningin// vuur, dal zich spoe
dig over de geheele huid verspreidde. Vau alle
kanten kwam het personeel met water aandra
gen, waarmede het gelukte de brandende leeuwin
te bluaschen. Het dier heeft gevaarljjke brand
wonden bekomon.
Niet minder dau 107 spoor we g— eu
stoombootmaatschappijen, uit Duitschland, Oos-
teurljk, Frankrijk, België, Nederland, Zwelen en
Noorwegeu, Denemarken, Italië, Turkjje, Zwit
serland en Servië, tjjn uitgenoodigd om deel te
nemen aan de internationale zomerdienstregeling-
conferentie, welke 15 en 16 Januari a. s. te
Rome zal gehouden worden.
In een perceel in de Koningstra at
te Amsterdam is eergisteren-avoud te 8 uur, tjjdeus
de afwezigheid der bewoners, binnenbrand ont
staan. Kort daarop vervoegde zich aau het bu
reau van politie een bewoner, keunis gevende dat
tijdens den brand uit eene kast waarvan het
slot blijkbaar was gebroken, f 700 aan bankpa
pier is ontvreemd. De medebewoners in genoemd
perceel hebben voor den brand op de kamer be
weging bespeurd en iemand jjlings de trap hoo-
ren sflooptm. Even daarna ouldekten zjj brand,
zoodat het vermotden bestaat, dat de dief den
brand heeft aangestoken.
De waterschout te Maassluis
hieft proces-verbaal opgemaakt van een zelden
voorkomenden diefstal op zee. In den nacht van
4 op 5 November werd van de uitstaande vleet
van het visechersvaartuig M. A. 55, schipper
J. v. logen, een reep van 100 M. lengte gesto
len, vermoedelijk door de bemanning van een
Belgisch vaartuig.
Een Duitsch werkman heeft dezer
dagen aan de buitenzjjde van een boogen fabrieks
schoorsteen te Winterswijk een bliksemafleider
bevestigd, zonder stelling, nijscbmachiue of lad
der zelfs.
Nadat hij zich overtuigd had vau den soliden
bouw van den schoorsteen, sloeg hjj een jjzeren
kram in een der voegen van het metselwerk.
Toen ging hjj op de eerste kram staan en hamer
de boveu de tweede een derde in. Zoo ging hjj
voort, tot hij den top van den hoogen schoor
steen had bereikt. Hier werd nu het boveneind
van den bliksemafleider aangebracht, en (te kloe
ke werkman daalde weer langs zijne krammen af
en bevestigde gaandeweg de metalen reep aan
den schonraten. Binnen enkele uren was alles
afgeloopen.
Om zjji e handen hjj den arbeid vrij te hebben
en tevens tot zijn veiligheid, had hjj een rÏDg om
het lijf gelegd, die telkens met touw en haak
aan de volgende kram werd verbondea.
Wat is het verschil tnsschen den
Duitscben Keiz r eu Stanley?
De Duitacbe Keizer is de reiziger onder de
Keizers en S auley is de Keizer ouder de rei
zigers.
Prof. Max Wolff geeft in Virchow's
A'Chiv den dringenden raad, kleine kinderen zoo
vroeg mogelijk in te enten. In DuitschlaDd is nl.
de inenting eerst verplicht in het kalenderjaar,
volgende op het j«ar, waarin het kind is gebosen.
Die bepaling moet veranderd w/rden, want Wolff
toont uit de statistieken aan, dat de pokkensterfie
juist bij kinderen van 1 en 2 jaar bet grootst ia.
In 1876 stierven in Pruisen aan pokken 5778
personen, waarvan 2122 in bet eerste levt n«jasr,
dus: 86.7 pet. Men kaa met goed gevolg reeds
den eersten dag na de geboorte enten, en het bleek
ook dat de inenting door pasgeborenen evengoed,
ja nog beter wordt verdragen dan door oudere
kinderen, vooral beter dan door die, welke iu het
tijdperk van het taudenkrjjgen zijn.
Een nieuw middel om altetal-
rjjke vergaderingen te voorkomen is dat van den
chef der politie te Liibeck. In bet belang ven
de gezondheid der vergaderden heeft hij
voorgeschreven, dat steeds iu elke vergaderzaal
vierkanten meter ruimte voor eiken persoon
moet zjjn. Men berekent daar dat in eene zaal,
waar soms 2 a 8000 menschen vergaderden,
voorlaan slechts 800 zulleu kunnen bjjeeukomen.
Een v e e r t i e n j a r i g b r a n d s t i c h t e r
stond dezer dagen te Northampton t.: ree lit. Hjj
had, zoo luidde de beschuldiging, moedwillig een
hoop tarwe en gerst in brand g.sioken. Do knaap
Verklaarde de zaak echter anders. Hij had gelezen
hoe Robinson Crusoe twee stukken bout tegeu
e kanr wreef om vuur te krjjgen en dit ook eens
beproeft, met zooveel succes, dat er brand van
kwam.
De rechter merkte tot de gezworenen op, dat
dit zeker de eerste maal was, dat Dtfoe brand
stichting op zij" geweten had. Hjj had als jongen,
zoo verhaalde hjj, hetzelfde ook eens geprobeerd,
maar geen vuu» kunueu krijgen. De gezworenen,
die het te hard vonden den knaap om zjju succes
te straffen, verklaarden hem uiet schuldig.
De brand te Lynn inMassachu-
sets blijkt eene herhaling op slechts eeuigszins
kleinere schaal van de ramp te Chicago en Boston
te zjjn geweest. Er zjju 160 woonhuizen, hon
derd schoenfabrieken, vier banken, verscheidene
kerken en een spoorwegstation in de asch grlegd.
De schade wordt op 2,000,000 p. el. geraamd.
Op landbouwtentoonstellingen
hoort men hoe langer hoe meer van inzendin
gen door vrouwen van rang; bet natuurljjk ge
volg van de oprichting van scholen voor zuivel
bereiding. Zoo trok te Londen eene uitvinding
van lady Margaret Byug zeer de aandacht: bat
was een nieuw vat voor het bereidea vau bo-ar
waarbij eeoe houten haud zoo was aangebracht,
dat deie beter dan de menseheljjke hand ooit
kon doeide boter kneedde en wel in veel kor-
teren tijd. Ook verkreeg Mr. John Horton op
eene tentoonstelling te Chester een prijs voor
een ornement, van drie pond boter gemaakt.
Dit ornement, dat miarchien eene der schoonite
tafelversieringen zou zijn, stelde een mandje
theerozen voor, op bedriegeljjk natuurlijke wjjze
nagemaakt.
M a a n d a g-n acht is -veder een
spoorwegdiefstal gepleegd op den Atchison-spoor-
weg. Vijftien gemaskerde roovers beklommen den
treio, kapten de locomotief en postwagen los,
reden er eenige mijlen ver mede weg en wier
pen toen machinist en stoker van de locomotief.
Hierop hielden de roovers stil, stalen 25,000
dollar uit don postwagen en verdwenen.
Een reuzenbarometer. De grootste baro-
meter, die ooit vervaardigd is gewordeu, bevindt
zich te Parjjs in den torec van Saint-Jacques. Dit
instrument is 12,65 meter hoog en werd door
zes arbeiders iu een houten toestel naar Parjja
gedragen. Met behulp van eenige touwen werd
de barometer in de bovenste ruimte van den
toren geheschen, welke ruimte zelve 40 meter
hoog is. De barometerbuia heeft eeue middellijn
van 2 centimer. Da barometer moet voor be
langrijke meteorologische waarnemingen dienen
hjj bevat daarom geen kwik, maar gekleurd water
dat met eeue laag olie bedekt is, om (la verdam
ping te voorkomen. Te Londen werd in 1830
door Daniel, te Kiel in 1870 door Jordan en te
New-York in 1886 door Mills reu dergelijke
reuzenbarometer vervaardigd; die van Jordan en
Millt zjju gevuld met glycerine.
Sic transit gloria mundi! Het huis té
Longwood op Siut-Hclena, waar Napoleon 1
gewoond heeft, is thans ingericht lot schuur!
Te Koudum werden dezer dagen
onder het vee van den landbouwer T. C. de B.
verschjjuselen van vergiftiging ontdekt. Ëen in
gesteld onderzoek bracht aau het licht, dat de
roode menie, waarmede de drinkgoot was gere
pareerd, door de koeien was afgelikt. Niettegen
staande het toegediende tegengift, werden reeds
vier koeien afgemaakt.
D e Deutsche Zeitung schrift: de A m e-
rikaauscbe Professor Thurston, die door tij ne wer
ken over de wrijviug bekend is, deed dezer da
gen in vakbladen verl van zich spreken. Thur
ston beweert namelijk, dat met behulp van elte-
Ijjke millioenen het mogelijk zjja zou eene atoom
boot te bouwen, die, evenals sneltreiueu, 75
K. M. per unr aflegt eu de reizigers in drie
en een halven dag van de oude naar de nieuwe
wereld brergt en omgekeerd. Vau een beginsel
uitgaande, (lat de snelheid van een vaartuig, in
eene zekere verhouding, met ejjne lengte toeneemt,
droomt li ij van een schip van achthonderd voet
leDgte de Great Eastern was slechts 680 voet
lang en tachiig voet breedte, dat 38,000
IOD water verplaatst. Zoo ver zou alles nog uit
voerbaar zjju. Wat denkt men evenwel vau eene
machine van 250,000, paardenkracht, die per
uur 3500 ton kolen zou versliudeu! Meu moet
toch aan de mogeljjkheid twjjfelen zulk een ont
zettende kracht op eeo of twee schroefassen over
te brengen. Ook ie het teer dn vraag, of ar men
schen te vinden zouden zjjn, bereid, de op 3 tot
4000 mark geschutte vracht te betalen.
Te Belfort is eene vrouw over
leden in den ouderdom van raim 104 jaren. Tot
op de laatste dagen was zjj nog in het beait van
al hare vermogens.
Toen Dr. Leyds, S t a a t s-8 e c r e t a i ia
der Zuid-Atrikaausche Republiek,op zjjoe reis naar
Kimberley per coach te Klerksdorp arriveerde,
werd, naar de Transvaalsohe Pers verhaalt, door
de politie eeue niet onaardige vergissing begaan.
Met hetzelfde voertuig werd namelijk Karei
Pool verwacht, een telegrafist uit Johauuesburg,
die later opgepakt werd wegeua verduistering
van geld. Nauwelijks was Dr. Leyds gearriveerd
of hjj werd door eeo politie-agent, die hem voor
Pool aanzag, naar den tronk gebracht, waar
hij op bet punt stond in eene cel te worden ge
stopt, toen hjj den constabel als eene gunat ver
zocht even den publieken aanklager tt spreken.
Wie schotst nu de verbazing van laatstgenoem
de, die hem kende, en van den constabel, toen
ze hun beider chef, als boosdoener opgepakt, voor
zich zagen staan! Of hjj hun een staudje ot een
pluimpje heeft gegeven, weten wjj niet, maar het
geval is te mioi om niet aan de vergetelheid te
worden ontrukt.
