B I'M N E N L A N D,
meer. In hoofdzaak is de verdeeling reeds
geregeld; men onderhandelt nog over ver
scheidene administratieve onderdeelen.
De Zwitsersche Boudsregeering heeft
hg de Bondsvergadering een voorstel inge
diend om in de grondwet een nieuw ar
tikel op te nemen, ter invoering van ver
plichte deelneming van alle werklieden
aan ziekenfondsen.
De Revaler Seobachter meldt, dat de
wet is uitgevoerd, krachtens welke het ste
delijk bestuur in het B<ische Gouverne
ment zoodanig gewijzigd is, dat aan let
terkundigen Literatenhet kiesrecht ont
nomen wordt, en de Russische taal iu plaats
van deDuitsehe als officiëela taal wordt inge
voerd.
Staten-Generaal.
Luchtdruk-herstellingsoorden.
GEMENGDE BERICHTEN.
In den loop van het volgend jaar
Dweperij. In Duitschland Lee ft zich sinds
eenigen tijd. een jonge predikant, Thummel
genaamd, eene treurige vermaardheid verworven
door zijne dweperij en zijne ophitsingen tegen de
Katholieke Kerk.
De man heeft voor zijn verregaand onbehoorlijk
optreden reeds met de gevangenis kennis gemaakt,
maar onverpoosd zet hij zijne campagne voort en
dezer dagen ging hij in eene vergadering der
/■/Evangelische liga" te Berlijn weer gruwelijk
tegen de ultramontanen" te keer.
Zijne houding boezemt zelfs overtuigde pro
testanten walging in en de orthoxe „Kreuzzei-
tung" bevat naar aanleiding van Thummel's
optreden te Berlijn eene beschouwing, die in
alle opzichten merkwaardig mag worden ge
noemd.
Hoewel zich natuurlijk op streng protestantsch
standpunt plaatsende, doet de „Kreuzzeitung//
uitkomen, dat katholieken en protestanten toch
in ieder geval eenzelfdeu God aanbidden, een
zelfden Verlosser erkennen en dat de orthodoxen
met de Boomsohen meer punten van aanraking
hebben, dan met de gedoopte of ongedoopte
ongeloovigen. De //Kreuzzeitung// keurt dan ook
hei optreden van den dwependen predikant met
nadruk af.
In eenzelfden geest laat zich het protestantsche
blad, //das Volk" uit, dat o.a, schrijft: Wij ken
nen hier vele katholieken, die in den strijd voor
Christendom, koning en vaderland wakkere
wapenbroeders voor ons geweest zijn en uit wier
mond wjj nooit eene beschimping of bedekte
bespotting aan het adres van de protestantsche
Kerk hebben gehoord."
Ook bij ons te lande worden predikanten
gevonden, die zich deze bezadigde taal ten nutte
kunnen maken. Wij behoeven hunne namen niet
te noemen. Een ieder kent ze, niet waar dominé
Bronsveld? Centrum
De Heeren H. F. Meyergep. Generaal-
raajoor O.-I. leger; C. H. A. Raeclt Van Olden-
barneveldt, Generaal-majoor O.-I. lrger, L. JV.
A. Kessler, gep. Majoor O.-I leger, en L. J.
M. Glasius, gep. Majoor Ned. leger, hebben
zich tot de beide Kamers der Staten-Generaal
gewend met een adres waarin zij hunne adhaesie
betuigen met het onlangs vermelde adres van
den Heer Van Assen tot behoud van der.
Minister Keuchenius. Zij verzoeken, //met al den
aandrang welken de eerbied voor uwe vergadering
gedoogt, de Tweede Kamer der Staten- Generaal,
gehoor te geven aan de vaderlandslievende taal,
door den Heer A. Van Assen in zijn adres
aan uwe Kamer weggelegd, en ter wille van
het waarachtige belang ran volk en Koning,
met terzijdestelling van alle vermeende of wer
kelijke grieven zoo van parlementairen als
persoonlijken aard, het staatkundig leven van
'den tegenwoordigen Minister van Koloniën te
sparen."
Adressanten hebben vooral het oog op Atjeh
en spreken als hunne stellige overtuiging uit,
„dat ons belang als koloniale mogendheid,
waarvan thans ontegenzeggelijk het zwaartepunt
in het Noorden van Sumatra gelegen is, impe
ratief vordert, dat de tegenwoordige Minister
van Koloniën in zijne positie worde geha'.dhaafd,
en dat hem de tjjd en de middelen worden
verschaft om het ondernomen werk der pacifi
catie, waarvan hij alleen alle draden in handen
heeft, tot een goed einde te brengen//.
In de vergadering van den 28 November
jl. heeft het Comité der Nederlandsche Bede
vaarten besloten den pelgrimstocht, naar Lourdes
te ondernemen van 20 April tot 8 Mei 1890,
en bjj die gelegenheid ook een bezoek te bren
gen aan het Heiligdom te Paray-le-Monial.
De terugreis zal wederom zijn over Tours.
Nadere inlichtingen znllen later worden ge
geven.
Halfweg, 2 Dec. De campagn e aan de beet-
wortelsuikerfabriek „Holland// alhier zal ditjaar
tot de eerste dagen van Januari duren: de te
verwerken hoeveelheid beetwortelen bedraagt
30 millioen kilogram.
De Oprechte Haarlemsche Courant van gisteren
(Maandag) geeft weer een van die berichten te
lezen, die, zoo zij g<en godsdiensthaat Ie weeg
brengen, dan toch zeker voor de vetdraagzaam-
heid niet btvotderlijk zijn.
Er is een gruwelstuk begaan. De Boomsch-
Katholiekeu nebben een meisje in hunne macht;
dat meisje is Boumsch Katholiek gedoopt, tegen
den wil der moeder, die den Luthertchen gods
dienst belijdt, en tot overmaat van ramp naar
een klooster vervoerd. Ds Katholieken zijq on
barmhartig, neen zij zijn wreed tegen de liefheb
bende en alles opofferende moeder die hasr kind
opeischt, want dat kind ia hare geliefde dochter
en tegen haar zin en tijdcus hare afwezigheid in
de handed der Katholieken gekomen.
Althans de Oprechte Haarlemsche Courant giet
haar beticht in dezan vorm:
„In de vergadering van de Tweede Kamer van
eergisteren is door de commissie voor de verzoek
schriften bij monde van haar lid dee He r Van
Velzen verslag uitgebracht van een in hare. han
den gesteld adres van Johanna Hermina Boland
oud 45 jaren, van beroep waschvrouw, wonende
te Zutphea.
Adressante beklaagt zich, dat hare dochter
Johanna Margarethageboren te Zutohen deu
24sten Decemtisr 1882, tegen haar zin en tijdens
hare afwezigheid Boomsch-Katkoliek is gedoopt
eu buiten haar weten i aar een klooster is ver
voerd en zich tijdens de indiening van het ver
zoekschrift, zijnde 20 Juli 1889, in het klooster
der Witte Vrouwen te Oetmarsum bevond.
Adreseaute, welke den Luthsrschen godsdienst
belijdt, verklaart herhaaldelijk het verlangen om
haar kind terug te erlangen aan armmecsters en
bestuurders der Eoomsch-Katkolieke gemeente
te Zutpben kenbaar te hebben gemaakt en doet
thans e«o beroep op de K-imer.
Aangezit-n uit het verzoekschrift niet blijkt, dat
requestrante zich mei hare klacht tot de be
voegde autoriteit hesft gewend en hetgeen zij
verzoekt niet tot d« bevoegdheid der Kamer
behoort, heeft de commissie voorgesteld omtrent
dit adres over te gaan tot de orde van den dag.
De Kamer heeft dienovereenkomstig besloten."
Waarom maakt de Oprechte Haarlemsche Cou
rant melding van dit pruladiesr Is het om de
Eoomsche stoutigheden den volke te verkondigeu?
Kom, wees oprecht B-dactié van de Oprechte/!
en deel nu eens mee hoe dat kind in nat kloos-
»ter kwam enz., maar kom met geen bericht voor
dan dag dat schijnbaar een ounoozele mededee-
ling bevat, maar inderdaad niets anders is dan
een icsimulatie tegen tie instellingen of het werk
der Katholieke Kerk.
Ons geacht hoofdorgaan nDe ^Tijdn het bericht
(adrss) iu zijn nommer van heden opnemende
voegt er aan toe: Zouden wij hier met eene her
haling der beruchte geschiedenis van het Limburg-
sche zwavelstokkenmeifije te doen hebben?
Bij de Eerste Kamer zijn ingekoraeen de
177 adressen, aandriugende op verwerping der
schoolwetsherziening.
Voorts zijn ingekomen de laatstelijk door de
Tweede Kamer aangenomen wetsontwerpen,
die naar de afdeelingen worden verzonden.
De dag der beraadslaging over het oetwerp
betreffendede consignatiekas zal nader worden
bepaald.
Ingekomen is een verzoek van Mr. K. J. W.
Van Boijen om eervol ontslag als commies
griffier, dat gesteld wordt iu handen van de
Heeren Viruly, Smits en Six, om daarover rap
port uit te brengen.
De Heer Coenen brengt namens de commissie
voor de versoekschriften rapport uit op de in -
gekomen adressen betreffende de schoolwet, die
ter griffie worden neergelegd.
Heden beraadslaging over het ontwerp tot
schoolwetherziening.
In de zi tting der Tweede Kamer van
gisteren werd het voorsel van den Heer Seijf-
fardt om de beraadslagingen over de toelagen
voor het catechetisch onderwijs uit te stellen
met 30 tegen 32 stemmen verworpen.
Na de afdoening der Indische begrootiug
komt de Staatsbegrooting aan de orde.
Meu heeft in de geneeskunde vernuftige toe
stellen uitgedacht, met behulp waarvan men lij-
des aan asthma eu teringachtige personen met
samengeperste lucht behandelt, en zoo is de aero-
therapie ontstaan. Maar nu heeft Dr; Lindley, te
New-York, er op gewezen, dat de natuur-zslve
samengedrukte lucht ter beschikking van belang
hebbenden heeft gesteld, zonder dat er de me
chanica bij behoeft te pas te komen. Alleen moet
men er eene reis voor doen, doch dit schrikt
natuurlijk geen Amerikanen af.
Genoemds geleerds zet tijrie patiënten niet
onder glazen klokken met ssmengep/rste lucht,
doch zendt hou, op hunne kosten wel te verstaan,
naar een van die vrij zeldzame landstreken, welke
aanmerkelijk lager liggen dan het vlak der zee
en waar dus de drukking van den dampkring
grooter i«. Da voornaamste dzvr plaatsen zijn:
ds vallei van den Jordaan, die 1200 voet be
neden het zeevlak ligtde oevers der Caspi-
sclie zee, op 225 voet; het meer Assal in
Abessyi/ië, op 760 voet; de ossa van Scivuh,
in de woestijn van Lybië, op 120 voet: de
oase Araj, iu diezelfde woestijn, op 266 voet;
de arroyo del Muerto, Galifornië, op 225 voet;
de vallei van Coi/chilla, in Cabfornië, op
268 voet beueden den zeespiegel, enz-
Nu is het wel te vreezen, dat deze opaommiug
de asthma-lijders der oude wereld niet erg zal
aanmoedigen er de reis op te wagen, want Abes-
eynië en de Lybische woestijn zijn toch maar
herstellingsoordeu van twijfelachtige veiligheid.
Meikwaardig blijft het evenwel, dat de opper
vlakte van den aardbol hier eu daar, b. v. in
het Jordaandal, diepten heeft, waarin een Eiffel—
toren geheel verzinkt.
Oestertranen. Als wij het anatomisch
samenstel van de oester beschouwen, vinden wij
daarin iets, dat den aard van paarlen heeft.
Daaronder zijn donkere en vuile paarlen, even
als er schoone en leelijke menschen zijn, da don
kere parel wordt gevonden op de donkere buiten
zijde der schelp van den visch, de witte, glin
sterende parel op de binnenzijde. Bij nader on-
de'zoek zien wij dat de gladde, blinkende voe
ring, waarop de visch zich beweegt, bekend is
als //parelmoer//, en dat zij ontstaat uit een ge -
deelte van het dier, //de mantel" genaamd, bij de
gastrouomeB bekend als //de baard van de oester//.
Als eene vreemde substantie door de schelp
binnendriugt en de gladheid er van verstoort,
bedekt de visch het beschadigde gedeelte met
parelmoer, en dat vormt een parel. De parel
is eigenlijk een bolletje van den gladden, glan-
zigen baard van deu oester afgeworpen: gewoon
lijk afgeworpen om de enge woning, waarin de
natuur haar gesloten heeft, effen te houden, maar
dat in ronde druppels echte parelachtige tra
nen neervalt als zij bezeerd is. Wanneer eene
schcone, met paarlen zich het haar tooit, denkt
zij er weinig aan dat haar sieraad het voortbren-
ssl is van p$a en ziekelijke aandoening, door de
minst poë ische van alle schelpdieren verduurd.
Ongeveer 100 officieren van het
Brit-jch-Indische leger hebben de bevoegdheid
gekregen om als tolk ia vreemde talen op te
treden. Aan 38 werd dit diploma toegekend
voor het Bnssisch, eene taal, welke kort geleden
totaal onbekend was in het leger. Een nog groo
ter aantal slaagde wel in het examen, doch het
diploma van tolk werd hun niet uitgereikt.
Wat wordt er toch gespeculeerd
op de menschelijke ijdelheid!
Er heeft zich te Parijs gevormd eene „Ver-
eeniging voor het Gouden Boek der tentoon
stelling". Deze vereenigieg zendt nu aan de ex
posanten, die niet bekrooud werden, een sier
lijk diploma, een„ diplome commemoratif, voor
zien van het zegel der stad Parijs eu van de hand-
teekening van den president du Livre
d'Or.'' Maar. het ding kost een rijksdaalder.
Dat deze speculatie veel succes moet hebben,
is duidelijk. Sommigeu zullsn meenet), eens wer
kelijke bekroning te ont/aDgen. Andereu vin
den dat voor deze kleine som het niet de moei
te waard is, het //diploma" terug te zenden, dat
immers in een mooi lijstje en tusschen andere
diploma's opgehangen, even kranig staat als eene
echte bekroning. Nog anderen zullen er in het
geheel niets van begrijpen, en denken dat het
zoo behoort.
Dat komt er nu van, als men, voor het goed-
koope, de bekroningen uitreikt in papier, in
plaats van metaal. Eene gouden medaille zou
men niet zoo gemakkelijk imiteeren.
Een koopman uit Glogau werd de-
zer dagen ziek en uit de verschijnselen maakte
de dokter op, dat de oorzaak een vergiftiging
door arsenicum moest zijn. Bij onderzoek bleek
de schuldige aan die vergiftiging eene slachtoffer
van den vergiftigde te wezen, een door hem ge
schoten viechareud, die, opgezet, zijn schrijftafel
versierde en daar door de stoffen, welke hjj be
vatte, de lucht had vergiftigd.
Mr. J. Bieruma Oosting, te Oran-
jewoud, heeft al zijne bosschen aldaar voor het
publiek afgesloten en borden geplaatst men het
opschrift: //Toegang verboden. Art. 461 wetboek
van strafrecht,"
Aanleiding hiertoe heeft gegeven ds brutale
diefstal van boomen, die voor eenigen tijd te
zijnen nadeele werd gepleegd.
Ook te Boston heefteen groote
brand gewoed in de handelswijk. Esn aantal
gebouweü waarin o. a. 200 kautoren van
handelaren werden vernield. De schade moet
5 milioen dollars bedragen. De brand duurde
zeveu uren en de hitte was zoo groot, dat de
muren vergruisd werden en ijzeren balken smoi-
ten.
Twaalf brandweermannen werden bij het blus-
schiugswerk gewond en mer. spreekt van t"ee,
die nog vermist worden eu, naar men vreest
zijn omgekomen.
Te Dortmund is bij de Bechtbank
het proces ingeleid tegen den jeugdigen brand
stichter, die voor cenige weken het verbeterhuis
„Nazareth", te Hamm, in Westfalen, moedwil
lig in brand he.ft gestoken. Met het onschul
digste gezicht van de wereld heeft hij den
Eechlers in geuren en kleuren verteld hoe hij
zijn misdadig plan had voorbereid en ten uit
voer gebracht.
Om de uitroeiing van roofdieren,
die in verschillende streken der kolonie Algiers
nog iu groot aantal voorkomen, te bevorderen,
had de F/ansche Begeering tot hel jaar 1884
voor het doodeu van die dieren verschillende
min of mevr hooge piemiën uitgeloofd. Zoo werd
voor een gedooden leeuw of panier 40 tot 60,
voor een jongen leeuw of panter 15, voor hyena's
en jakhalzen lVs tot 5 franken premie betaald.
In deD loop der 12 jaren van 1873 tot 1884
werden 30,483 stuks roofdieren geschoten en
wel 202 leeuwen, 1214 panters, 1882 hyena's
en 27,185 jakhalzen.
Het Britsche stoomschip Santiago
van Huil, ia iu volle zee verbrand, op 150 mijlen
afstamls van Sable-Islaud. Bemanning eu passa
giers (59 personen) werden, na een nacht in
ope,n booten te hebben doorgebracht, door een
Atnerikaanscb schip gered eu naar New-York
meegenomen.
Een der Duitsche bladen wijst
erop, dat de regeling van het port voor de stads
brieven van Berlijn verschillend is voor arm en
rijk. Bij de terpostbezorging vau 50 stadsbrieven
gelijktijdig, geniet meu 50 pet rabat. Deze korting
komt, zoo redeneert het blad, uitsluitend aan
de meer gegoeden, de bankinstellingen enz. ten
goede. De arme handwerksman., die z^u rekening
van 3 Mark per post verzendt, moet 5 pf. be
talen. Is dit billijk? vraagt het blad.
Be beschilderde passagier. In een tram te
Berlijn werd dezer dagen eene vermakelijke scène
afgespeeld. Een breedgeschouderde heer leunde
op de bank ean dubbele bank, waar twee rij
en passagiers rug aan rug zitten dermate ach
terover, dat hij met zijn breeden rug het ziju
overbuur zeer benauwd maakte. Het verzoek een
beetje meer plaats te geven, vond geen gehoor,
tot eindelek een ander passagier zich over deu
gel rukten reiziger ontfermde eu var. plaats met
hem wisselde. Nauwelijks had de vriendelijke man
plaats genomen, of de breedgeschouderde heer
waagde ook een aanval op zijne schouders. De
nieuwe buurman echter ontwikkelde, tot groot
vermaak der andere passagiers, gelijke kracht.
Bug tegen rug hielden beide kampioenen lan
gen tijd den strijd vol, tot eindelijk de huis
schilder want dat was de edelmoedige passa
giervan zijne plaats opstond en de tram ver
liet met de woorden, tot den breedgeschouder
de gericht: „U zult nog wel eens denken aan
mij en de olieverf." Inderdaad schitterde de fon
kelnieuwe o»erjas van den aanvaller in allerlei
kleuren, die van het werkpak van dan schilder
waren overgedrukt. Ia welke stemming de „be
schilderde// de tram verliet, behoeft den lezer
zeker niet te worden gezegd.
zullen nieuwe muntbiljetten van tien gulden wor
den uitgegeven.
Door de drukke straten te Amster
dam kau men af en toe een „reclameumaa" zien
rondwandelen, op wiens bord aan de eene zijde
te lezen staat: „De voorleeligste werkstaking is het
staken van drankmisbruik//, en aan de andere:
„Men beweert, dat de arbeid te weinig geeft.
Beter ware het te zeggea, dat het drankmis
bruik te veel neemt."
In het grensstadje Craneabnrg is
iu den toren der B. K. keik, tasschen muren
ingemetseld, een fraai eikenhouten altaar met
tweehonderd fijn gebeeldhouwde beelden terug
gevonden, waar het voor meer dan 300 j»ar,
tijdens de reformatie, zou verborgea zïja. Het
kunststuk is nog geheel gaaf.
Een dankbaar drinkebroerDe omnibus-
koetsier George Chapman te Londen, kreeg de
zer dagen van een notaris de mededeeling, dat
een oude heer overleden was eu hem tachtig
duizend gulden had vermaakt. Chapman had
dien ouden heer in geen drie jaar meer gezien.
Vroeger kwam Caapmau geregeld in eene tap
perij iu een der voorsteden en nam dan steeds
op zich om den ouden heer, als deze zich een
roes had gedronkeu, behouden en wel thuis te
brengen.
De onaanzienlijke wilgentwijg
die aaa slootkanten en in greppels tiert, en
waarvan da teelt in Friesland en Drente meer in
gebruik komt heeft eene buitenlandsche firma
aanleiding gegeven om te Eugwirden in Fries
land eene mandei/makerij op groote schaal op te
richten. Da Drentsche bodera blijkt, volgens
proefnemingen, ook zeer geschikt te ziju voor wil
genrijshout.
Gel ij k men weet vertoont het peil-
lood op verscheidene plaatsen der aardoppervlakte
eene duidelijke afwjjking vau de wiskunstige rich
ting. Zoo oefenen bijv. groote bergen een duide
lijk waarneembaren invloed. Zeer opmerkelijk is
het echter, dat ook iu de buurt van Berlijn op
viij vlak terrein onderzoekingen getoond bebben,
dat het peillood van de gewone richting afwykt.
Men schrijft deze afwijking toe aan de nabij
heid van de groote steeuzoutbeddiugen van Spe-
renberg, waarrau het soortgelijk gewicht belang
rijk vau dat der andere aardlagen verschilt.
De Pruisische Minister van Open
bare Werken heeft de Staatsspoorwegen in Duitsch
land aangeschreven dat voortaan voor het gebruik
vau slaapwagens op de genoemde spoorwegen geen
extra suppletie meer boven de le klasse vracht
behoeft te wordeu geheveo.
Electriciteit ah middel om grachtwater te
zuiveren. Het verontreinigde water van de Theems
te zuiveren is een moeilijk vraagstuk geworden.
Volgens de „Semaine des Constructeurs" zou
men in twee inrichtingen, te Barking en teCrois-
ness, trachten deze zuivering te doen met be
hulp van ijzerzouten. De kosteo hieraan verbon
den zijn begroot op ruim 12 millioen gulden.
Terwijl een bekend Engelsch scheikundige, de
heer Boscoe, bezig is hieromtrent nog nieuwe
studiën te maken heeft een ander scheikundige,
de heer Webster, proeven genomen met behulp
van electriciteit, waarvan de uitkomsten verba
zingwekkend mogen worden genoemd. In water,
rechtstreeks uit de stadskanalen afkomstig, zoo
zwart gekleurd als inkt, zag men nadat er een
electrische stroom doorgevoerd werd, alle vaste
bestanddeelen in beweging komen, om, na onge
veer 15 minuten, in plaats van een neerslag te
geven, zich als een drjj/ende koek aau de opper
vlakte te vertonnen. Dit ontstaat door de gasont-
wikkeling, welke met de vaste stoffen in verbin
ding treedt eu deze naar de oppervlakte drijft.
Is dit schuim verwijderd, dan blijft er een
heldere vloeistof achter, waaraan geen spoor van
onaangename lucht is te bekennen. De proeven
van Webster zijn reeds op veel grooter schaal
genomen, dan de gewone proeven in laboratori
ums. Hij zal echter nog eene proef doen om alle
tegenwerpingen te kunnen weerleggen.
Dezer dagen reed een brievenbe»
steller uit Lunteren in den vroegen morgen per
rijwiel naar het station Ede. Iu de buurtschap
Doesburg werden twee schoten gelost, en naar
de meening van deu besteller was het op hem
gemunt, aangezien ze rakelings langs hem gin
gen. Later bleek echter, dat hier niet aan moed
wil kon gedacht worden, maar alleen aan onvoor
zichtigheid. Een landbouwer had namelijk den
vorigen avond aan een oubekeud persoon huis
vesting verleend en uit voorzorg zijn geweer
geladen (dubb lioops). Den volgenden morgen
schoot hij het geweer af (hel was met hagel
geladen) toen de vreemdeling was vertrokken.
Onvoorzichtig genotg had hij den loop in de rich
ting van den grintweg gehouden.
De Al ago as is te St. Vincent
aangekomen met den gewezen Keizer van Bra
zilië en diens familie; allen verkeeren in goede
gezoudheid.
Een leerling op de Pupillen-
school te Nieuwersluis had onlangs het ongeluk
op esn zijner knieën te vallen, zonder zich
zooals hij dacht noemenswaard te bezeeren. Na
eeuige dagen echter begon hij zcoveel pijn daar
aan te lijden, dat men het uoodig oordeelde hem
