NI E U WE
No. 1478.
Vrijlag 13 December 1889
14d« Jaarnang.
De Arbeid.
BUITENLAND.
De éenoogige.
lUILIISdE C01IIAIT.
ABONNEMENTSPBIJB
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,8E>
Voor de overige plaatsen in Nederland fr.p.p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummer»0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG
BDSSiU: St. Janstraat Haarlem.
▲GtlTS KA WON AGITATJS
?KIJS OBB ADVEBTENTIÊ»
Van 16 regel»30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrjjdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgever. KüPPERS k L A U R E Y.
Geen woord heeft in het leven van het
individu en van het gausche volk zulk eeue
gewichtige beteekenis, dau het woord
arbeid. Tot deu arbeid zijn we nagenoeg
allen geroepen, bij moet ons, als wjj niet
als geboren renteniers of als kinderen van
een milliounair het licht der wereld aan
schouwen, door het leven helpen; door den
arbeid moeten wjj in ons onderhoud voor
zien. Maar de begrippen van het woord
arbeid zjju verschillend. Van den mecha-
uischen of onbewusten arbeid van het
organisme, zooals het ademen, droom en,
willen we hier niet spreken, maar ons
bepalen tot het werk van den meusch, dat
zjju stand en beroep met zich mede brengt.
Maar ook de arbeid aan het beroep ver
bonden is wederom zeer verschillend. In
den gewonen, populaireu zin noemen we
»a»beid« de bezigheid van het lichaam ter
verrichting of uitvoering van het een of ander
werk, om daardoor tegen vergoeding van
loon, in ons levensonderhoud te kuuuen
voorzien. Doch ook de geestelijke arbeid,
het werken met het hoofd van deu geleerde,
van den geueesheer, eischt veel van het
lichaam en is noodzakelijk voor het voort
bestaan der maatschappelijke wereldorde.
Iu de oudheid plachten de lieden uit de
hoogere standen in de beschaafde Staten,
zich niet met lichamelijken arbeid bezig
te houden, zjj hadden daarvoor hunue sla
ven, hunne lijfeigenen. Ook bjj de ooster-
Bche volken werd en wordt thaus nog do
arbeid hoofdzakelijk door slaven en slavin
nen verricht. Geen wonder dat het werk
dezer menscheuklasse met minachtiug wordt
beschouwd en voor den vrijen man als
onwaardig wordt gehouden. In 't algemeen
werd de arbeid veracht als hij aan de sla
ven was opgedragen. Maar de tjjden en de
meuschen zjjn veranderd en de noodzake
lijkheid om door persoonlijkeu arbeid in
het levensonderhoud te voorzien, was de
oorzaak dat ten slotte ook de vrije mau
zich niet meer aan deu lichameljjkeu ar
beid vermocht te onttrekken. Arbeid eu
beschaving gaan hand aan hand. Slechts
lieden met een belachelijk vooroordeel
bezield, zullen met verachting op de arbei
dende klasse als op een ondergeschikten
stand in de maatschappij nederzien. Moeten
wjj niet allen werken, zij het ook in ver
schillenden vorm? Waarom zou de profes
sor, de geneesheer of de koopman er trotsch
op zijn, dat hjj meer met het hoofd dan
met het lichaam werken moet? Hij is toch
verplicht te arbeiden wil hij bljjven leven
en dat hjj geen lichameljjkeu arbeid beeft
te verrichten, dankt hjj wellicht aan de
gelukkige keus zijner ouders, aan het ge-
lak of aan zjjne geschiktheid, 't geen hem
echter geeu recht geeft den handwerksman
te minachten. Toch is het, helaas dikwjjls
het geval dal de zoogenaamde betere
FEUILLETON.
2 {Vervolg).
Ik ïal je moeder voor je groeten, brave
Pasdeloup. We zullen onze boodschap goed doen,
hoor je! Wjj zullen zeggen: Je zoontje heeft met
zijn éene oog nog genoeg kunnen zien om te
bemerken, dat we het mes van de valbijl goed
scherpen te Parijs. A bah! koddige straatslijper
van Nantesl Dat je hier iu de knip zoudt loo-
pen, dat had je niet gedacht, he?!
Bavrail weel niet wat hij hoort. Droomt
hjj? Is hij krankzinnig? Pasdeloup? Pasdeloup.
Wie is Pasdeloup? Wat spreekt men van Nantes.
Hij is nooit verder geweest dan de Parijsche
forten.
Zjjne verdere pogingen om bij de mannen ge
hoor te krijgen stuiten af en zjj beantwoorden zjjne
jeremiaden met een schaterlach.
Te 2 uur in den nacht wordt de deur van
zjjn hok opengedraaid en komen er drie mannen
binnen, van welke een met eene lantaarn het ge
laat van Bavrail beschjjut.
standen, zij die met het hoofd werken,
zich werkeljjk beter en hooger achten dan
de lieden, die lichaamlijken arbeid hebben
te verrichten. De wereld verdeelt naar den
schijn eu de soort van arbeid bepaalt rang
en stand, dat is nu eenmaal de wereldlijke
orde. Maar er moeten toch werklieden en
landbouwers ziju, hoe zou anders de wereld
kunnen bestaan eu hoe zou immers de
geleerde eu de koopman iets te eten kr jjgen?
Door de vele ontwikkelde elementen, door
de verspreiding van kunst en wetenschap
heeft de werkende klasse in aanzien eu
achting toegenomen in de overtuiging, dat
zij in de wereld een factor vormt, waar
mede rekening moet gehouden worden.
Goed werk heelt vrijheid noodig; hoe
meer de vrijheid beperkt is, des te meer
wordt het werk als een last beschouwd.
Het juk van den arbeid kan men niet af
werpen als men zich kleeden wil eu voe
den. Ook moeten er arbeidgevers zijn, die
hun kapitaal in ondernemingen steken.
Zjj, die decret- eren, dat door het doen ver
dwijnen van het kapitaal en van de afhan
kelijkheid de wereld gelukkig zal worden,
dwaleu in de hoogste mate. De Almachtige
heeft gewild, dat er verschillende standen
zullen bestaan en aan den vljjtigen en
intelligeuteu mensch komt zeker wel de
voorrang toe boven deu luien eu ouweteuden.
Wij zjjn voor deu arbeid geboren en
wanneer wij met goeden wil, met blijheid
en moed onze taak vervullen, dau zullen
de lasten des Rveus minder drukkend zijn.
Iu deu arbeid, in het vervullen onzer
plichten ligt immers een groot deel van
ons levensgeluk en van onze tevredenheid
en het brood, dat wij iu 't zweet des aau-
scbjjns hebbeu verdiend, smaakt immers
het best. Men denke toch niet, dat juist
die lieden altijd gelukkig en tevreden zjjn,
die niet behoeven te werken. Lediggang
mankt niet gelukkig. Om tevreden eu
vrooljjk te leven moet men hechten aan
de zinspreuk: bid en werk.
Niet alle menschen kunueu hetzelfde
we k verrichten eu daarom werd reeds bij
deu aanvang der menscbelijke beschaving
de verdeeling van deu arbeid gevormd,
waardoor iu den loop der tijden de afzou-
derljjke standen, professies en beroepen
werden ontwikkeld. In 't algemeen is de
man voor den arbeid geboren; hem werd
door zjjne grootere lichaamskracht de zorg
voor zich en de zijnen op de schouders ge-
legd niet op die van het kind of
van de zwakkere vrouw. Het kind moet
zich eerst ontwikkelen, om later deu strjjd
voor 't bestaan aan te binden, de vrouw
werd voor bet huisgezin bestemd, niet voor
de fabriek eu de werkplaats. Het is geen
teeken van gezonde en natuurljjke out-
wikkeliug vau de nijverheid, wanneer kin
deren en vrouwen in fabrieken werk moe
ten verrichten, dat voor mannen is be
stemd; die arbeid werkt verwoestend op
O, edele heeren, o vrienden
Zwijg! gebiedt hem de man met de lan
taarn.
Waarvan beschuldigt men mij? vraagt Ba
vrail.
Een tik met eene groote schaar op zjjn
hoofd, doet de woorden op zjjn lippen verstom
men.
Twee mannen pakken hem aan en zetten hem
op een stoel, waarop zjj hem vastbinden en
daarop voelt de ongelukkige de koude schaar in
zijn hals en vallen zijne bjjna grijze lokken op
zijn gelaat.
Zwijgend knipt een man hem zijn hoofdhaar
kort eu Bavrail is als versteend van schrik en
suf van angst en laat zich behandelen als een
lam.
Hij Toelt eindelijk een koude luchtstroom
over zijn hoofd waaien, dat thans bijna geheel
van het haar i3 beroofd. Het is nu of de levens
geesten in hem eensklaps opleven, want trots de
touwen, die hem binden, springt Bavrail op, en
met eene stem, die hem eigen is die der wan
hoop roept hij:
Maar, waarvan beschuldigt men mjj dan
toch well Ik ben Pierre Bavraill Pierre Bavrail!
Ik wil naar hui». Ik heb niets misdaan! Wat
huisgezinnen en zeden. Zeker, de hooge
prijs der levensmiddelen, maar ook helaas!
de steeds toenemende zucht naar uitspan-
geu en vermaken, is oorzaak, dat de ver
diensten van den man alleen, vaak niet
meer toereikend zjju voor de behoeften van
menig huisgezin, waardoor de hedendaag-
sche toestanden op 't gebied van den ar
beid zoo moeilijk te veranderen zjju.
Ten slotte stippen wij nog aan, dat vele
natiën, vooral de volken vau het zuiden
mil der arbeid verrichteu, dan in andere
landen behoort te geschieden. Huuue min
dere behoeften, huuue tevredenheid en de
overmatige vruchtbaarheid van deu bodem
veroorloven hun in een dolce far niente te
leven. Te ouzent komt de luiaard niet ver;
trouwens bij, die niet werken wil, verdient
ook niet te leven.
Ora et lakora. Dat bij deu arbeid het
bidden niet mag vergeteu worden, spreekt
van zelf. Zonder gebed geen heil. Het werk
gelukt niet als de Almachtige er Zjju ze
gen niet aan verleent. Aan Gods zegen is
alles gelegen.
Het eerstvolgend «ousistorie te Rome
zal op 19 dezer wordeu gehouden. Z. H.
de Paus zal daarin eene rede houden tegen
het voorstel, betreffende de kerkeljjke lief
dadigheids-instellingen.
Bij het verhoor iu zake liet socia
listen-proces te Elberfeld bekende de be
klaagde Roebliug, dat er in Barmen
een geheim genootschap bestond, welks
vertrouwde eu correspondent hij zelf is ge
weest, en dat zich bezig hield met de ver-
spreidiug van sociaal-democratische bladen
en met het inzamelen eu verzenden van
geld naar Zurich.
De in Juui bij het bergwerk Kaiser-
stuhl outslageu mijnwerker Schroeder is
thans op zijn verzoek om wederopuemiug
opnieuw bjj het werk in dienst gesteld.
Deze houding vau de mijudirectie tegen
over een der aanvoerders vau de groote
werkstaking wordt algemeen als een teeken
des vredes opgevat.
De Italiaansche Tweede Kamer heeft
het voorstel tot afschaffing der differenti-
eele rechten aau de Frausche grens reeds
aangenomen. Desgevraagd verzekerde Crispi,
dat de staatkundige relatië» metFrankrjjk
uitstekend wareu en dat alleen de econo
mische betrekkingen waren verkoeld.
Als men 't maar gelooven wil. Overi
gens ia het nog gausch niet zeker, dat de
concessie, welke Italië doet, Frankrjjk tot
het doen van groote tegeuconcessiëu zal
nopen. De protectionistische partij is aller
minst gunstig voor Italië gezind.
In Noorwegen hebben zelfs de meis
jes iu de lucifersfabrieken strike gemaakt.
De »jonge dames* wilden hooger loon,
hetgeen voor de fabrikanten nog al moei-
wilt gij met mij uitvoeren? Wat wilt ge?!
Gjj zult het morgen zien, zei de man met
de schaar.
Wij rekenen morgen met u af, sprak een
der anderen.
Niet kwaad, niet kwaadl lachte de derde.
Hjj speelt zijne comedie goed.
Maar zijn er dan geen rechters voor mij?
vroeg wanhoptnd de arme man.
Zij zjjn er geweest.
Geweest?
Ja.
Wanneer?
Heden nacht.
Zonder mjj te hooren?
Wjj kenuen u genoeg. Verhoor overbodig.
Gij kunt nwe eigen rekening e>en goed
opmaken als wjj.
Zeker, mijnheer de voorzitter, mjjnheer de
samenzweerder.
Laffe landsverrader.
Ik vraag om recht! zuchtte Bavrail.
Het is reeds uitgesproken. Spoedig zal men
het uitvoeren. Doch genoeg! Tot morgenl
Slaap zacht, mjjnheer de voorzitter.
Men moet wel onnoozel zijn in Nantes
om te denken, dat men zioh te Parjjs laat mis
lik is, daar op hun gebied de concurrentie
schier reusachtig moet heeteu, al past dat
woord weinig bjj het fabrikaat. Ten «lotte
hebben de »aames« genoegen geuomeu met
de belofte van verhooging van loon.
Een zeer merkwaardig verscbjjusel in
datzelfde Noorwegen mag het feit wel
heeten, dat de burgerjj zelve groote geld
sommen bjjeenbrengt tot verzekering der
nationale weerbaarheid.
Ging bet zoo voort, dau sou het Noor-
weegsch Budget aanzienlijk kuuuen ontlast
worden. De Noorwegers geven aau vrjj-
willige betaliug boven belastingbetaling
de voorkeur.
't Is niettemin eigenlijk precies hetzelfde.
Batalen, dat is en bljjft ook de mili
taire boodschap.
Bulgarije onderhandelt met de wa
penfabriek van Steyr over deu aankoop vau
60,000 stuks Mauulicher-gewereu.
Moussa Bcy, het Kurdeuhoofd
of juister rooverhoofd die in Armenië
woedden tegen wieu eeue vervolging was
ingesteld, werd te Constautinopel vrjjge-
sprokeu.
Uit blijdschap liet hjj ook al de honden
in Constautinopel onthalen.
Hjj schijnt voor de houden beter te
wezen dan voor de Christenen. Hoe lang
zal men die Christeuen-vervolgiug uog
dulden?
Zeer voordeelig ziet het er in den
nieuweu Congo-staat niet uit; de Belgische
ambtenaren, daar werkzaam, hebben iu
last gekregen zich iu de brieven aan
hunne betrekkingen niet uit te laten over
deu stoffeljjken en politieken toestand van
het land. Inderdaad, zeer curieus. Niets min
der bevreemdeud dau dat, naar men wil,
bjj Koning Leopold die kroon van den
Congo zeer zwaar weegt. Wat doet België
Ook in de koloniale »koü»?
Blijkens een bericht uit Sebastopol
is aldaar een Eugelschman, wiens naam
onbekend ais, gevangen genomen wegens
het afteekeneu der versterkingen en batte-
rjjeu aau de kust der Zwarte Zee. Bezwa
rende papieren werden in zijn reiszak ge
vonden. Het moet niet de eerste maal zjjn
dat verdachte reizigers daar in de buurt
zjju gezieu.
De Braziliaansche Regeeriug zal het
effectief vau het leger verhoogen tot 20.000
mau.
De persoou, die eeuige maanden geleden
eeu aanslag pleegde op bet leven van deu
Keizer van Brazilië, is vrijgesproken.
Volgens de jongste berichten bestaat er
vrees voor eeue separatistische beweging
tusscnen de Staten van Brazilië.
Naar men uit New-York bericht, is
eergisteren voor de eerste maal de dood
straf door electriciteit voltrokken aan eeu
moordenaar, Mac Elvain genaamd.
leiden door een ander naam aan te nemen.
Adieu!
En alleu vertrokken, zonder de minste bljjken
van eenige deelneming in het vreeseljjkc lot, dat
hun medemensch den volgenden ochtend te
wachten stond.
De van ruw hout in elkaar geslagen kar, die
al schokkend en ratelend nunig slachtoffer naar
de guillotine had tervoerd, was aangespannen
en rolde voort over de groote Parijsche straat-
steenen om een nieuw offer naar de, zoo men
meende, heil aanbrengende valbjjl te voeren.
De verschrikkelijke strafoefening zou over een
uur plaats hebben, doch men wachtte op den
agent der Jacobijnen, die een zekeren Pasdeloup
als een der heetste Girondijnen te Nantes, aan
het Comité had verraden en die sedert eenige
dagen zijn spoor bijster, eensk aps bericht had
ontvangen, dat hij te Parijs was gearresteerd.
Hjj had een miniatuur portret van dén ver
dachte, in het huis van deze gevonden, naar het
comité gezonden, om het te overtuigen, dat het
signalement, 't welk het reeds had, volkoméu over
eenstemde met bet portret.
{Slot volgt.)
