N I E U WE
No, 1481.
Vrijdag 20 December 1889,
14&c J&ifgasg.
Vervalsching van levens
middelen.
BU1TENL A N D.
Papa Wrangei's aanspraak.
lAilLHSCIl COVRAIT.
ABOHHBMBMTSFBIJB
Per 3 maanden voor HaariemI 0,86
7oor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzinderljjko Nummer»0,03
Dit blad verachjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B O RB AU: St. Janstraat Haarlem.
AÖITJJS MA HOlï AGTTATJ5
PRIJS DBB ADVBBTBNTIÊH
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer a
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie A Contant
Advertentien worden uiterljjk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag- avond voor 6 uur ingewacht.
UitgevensKiiPPERSfe L AU8EI.
Vervolg en slot.)
Het is ons niet bekend of ei in Neder
land vervalschingeu en knoeierijen plaats
vinden als die waarvan de Heer Thomas
in de Annates gewaagt. Maar verval
schingeu van onderscheidene levensmid
delen komen in ons land toch te dikwerf
voor om niet den weusch uit te spreken,
dat de overheid maatregelen neme om
dergelijke bedriegerijen te voorkomen en
waar te geschieden streng te strafïeu.
Wel is waar weten wjj, dat in sommige
steden van ons vaderland de politie een
waakzaam oog houd op de levensmiddelen,
die op openbare plaatsen ten verkoop
worden aangeboden, maar een toezicht
van staatswege op de deugdelijkheid onzer
voedingsmiddelen bestaat in ons land niet.
De Staat,zoo lezen wij in het Nieuws
blad voor Nederlanddat dezer dageu
eeue beschouwing bevatte over het toe
zicht op de de deugdelijkheid onzer voedings
middelen, »de Staat heelt zich tot dusver
de tzaak niet aangetrokken. Staatsbureaux
voor het onderzoek bestaan er niet.
Maar de gemeenten?
Volgens het rapport van de Commissie
voor de bureaux tot het onderzoeken van
levensmiddelen enz. van wege de Maat-
sehappjj tot Nut van ,'t algemeeu benoemd,
rjju er maar twee gemeenten in ous land,
waar eene georganiseerde instelling tot
keuring van levensmiddelen bestaat.
't Zjjn Amsterdam en Maastricht. Am
sterdam staat in dit opzicht bovenaan.
Voor eene hoofdstad des lauds vooral van
zeer groot belang.
Reeds in het jaar 1867 nam het bestuur
dezer hoofdstad het besluit om een bureau
op te richten tot keuring van voedings
middelen.
Iu den beginne was liet alleen aan parti
culieren vergund hunne levensmiddelen
ter keuring aan te bieden, maar twaalf
jaar later (dus in 1879) werd deze in
richting nitgebreid tot een bureau van
keuring van voedingsmiddelen van ge
meentewege.
Tal van ambtenaren werden toen be
last met het toezicht op de te koop aan
geboden en verkochte voedingsmiddelen.
Deze inrichting heelt tot dus ver vrjj
wel aan de behoeften der hoofdstad be
antwoord, zoodat de gevolgen niet uit
bleven.
Vooreerst wat de deugdelijkheid betreft
van het te koop aangebodene.
Ten tweede wat het gebruik aangaat,
dat door particulieren van de inrichting
wordt gemaakt.
De tweede plaats, waar mede eene or
ganisatie van keuring van voedingsmid
delen van gemeentewege werd tot stand
gebracht, is Maastricht.
Door Burgemeester en Wethouders werd
daar in het vorige jaar eene Commissie
FE 11 ILL E T O N.
Vervolg sn slot
De audiëntie was afgeloopen. Papa Wrangel
was best in zijn schik, want zijne aanspraak was
goed van stapel geloopen volgens de rege en
der spraakkunst.
Aan een lakei werd, na afloop der audiëntie,
opgedragen, de portefeuille, waarin de ingeko
men gélukwenach-adressen en telegrammen ge
borgen waren, naar het Kabinet des Keizers te
brengen, waar deze ze nog eens op zijn gemak
wilde lezen. Op weg daarheen, aa« den uitgang
der zaal zag de bediende op den grond een
dichtgevouwen papier liggen. In de meening,
dat het uit de portefeuille gevallen was, raapte
hjj het op en legde het daarin. Daarna werd
de portefeuille in 't keizerlijk studeervertrek op
een tafeltje gelegd, waar ze geduldig moest
wachten, tot de grijze .Vorst haar inhoud zou
van drie leden aangewezen voor het verrichten
van scheikundige eu microscopische onder
zoekingen van levensmiddelen eu voorwer
pen van huishoudelijk gebruik, ten behoeve
der gemeeute, waarvan een lid der plaat
selijke gezondheidscommissie als voorzitter
fungeert. De te verrichten onderzoekingen
worden aan de Commissie door Burge
meester en Wethouders of door den Voor
zitter der plaatselijke gezondheidscommissie
opgedragen. De tot hetouderzoek bestemde
stoffen worden door of van wege het
Gemeentebestuur verschaft. De leden ge
nieten vergoeding voor de onderzoekingen
door hen gedaan.
Elk viereudeeljaars geeft de Commissie
een verslag vau hare werkzaamheden.
Ziedaar de beide eeuige plaatsen iu ons
land, waar eene van gemeentewege geor
ganiseerde instelling tot keuring van levens
middelen bestaat. In an iere plaatsen, b.
v. Goes, Gouda, Leiden, Arnhem, Leeuw-
ardeu eu Harlingen worden onderzoekingen
van eeuig belang door gezoudheidscom-
missiën ingesteld. Te Breda, Delft, Har
derwijk, Zutfeu en Deventer wordt op
aanvraag bij en door bemiddeling van het
Gemeentebestuur bjj eeu apotheker zulk
een onderzoek kosteloos verricht. Te Brielle
is dat onderzoek aan eene commissie op
gedragen; te Nijmegen is voor dit doel eeu
apotheker benoemd; te Groningen geschiedt
het onderzoek door een leeraar der H. B.
schooi; te Middelburg is door den genees
kundigen Raad een bureau voor onderzoek
ingericht, waar men tegen eene geringe
vergoeding (ouverraogeuden gratis) kan
geholpen worden.
Men ziet hieruit, zegt het N. v. N.,
dat verreweg het grootste deel der ge
meenten iu ons land nog verstoken is
van eeue iurichting tot keuring der voe
dingsmiddelen, eene omstandigheid, uie
velen geleid heeft tot de overweging, dat
de Staat zich die zaak zal aantrekken
door het oprichten van Staatsbureaux voor
onderzoek.
Met die meening gaan wjj mede. Al
willen wij aannemen, dat vervalschingen
van levensmiddelen in ous land niet op
die groote schaal plaats hebben als iu het
buitenland, daarmede is volstrekt nog niet
bewezen, dat de vervalschte artikelen onze
magen niet bereiken. Men kan toch veilig
aannemen, dat de in het buitenlaud ver
valschte levensmiddelen ook onze grenzen
passeeren en door lieden, bewust of onbe
wust van de walgelijke toebereiding, aan
het volk te koop worden aangeboden.
De heer Thomas baalt iu zjjn verslag
de wetten aan, die den invoer van vleesch
betreffen om de overheden aan te sporen
den invoer van niet gekeurd vleesch te
beletten.
Als ook de overheid in Nederland maat
regelen nam om te beletten dat de levens
middelen, in vervalschten staat bereid,
werden te koop aangeboden, of door het
stichten van inrichtingen van onderzoek
een einde trachtte te maken aan de be-
onderzoeken. Dit onderzoek had weldra plaats,
want hoeveel inspanning en moeite het doorlezen
van al die gsschriften ook kosten moge, de Kei
zer vond dit toch èene aangename bezigheid in
zijne suipperuurtjes.
Ken afzonderlijk liggend geschrift viel den
Keizer het eerst in't oog en groot was zijne ver
bazing, toen hij op de eene zijde van het papier
in fraai en duidelijk schrift geschreven zag:
„Mijn meisje heet Chariot'e Ulrich, zij is de
dochter van den overleden beeldhouwer Ulrich,
is 22 jaar oud en in Berlijn geboren.
Franz Neumann,
onderofficier bij het ***ste regiment
gardt-grenadiers."
Op het gewoonlijk zoo vriendelijk gelaat des
Keizer» vertoonde zich een oogenblik eene uit
drukking van ernst en gestreugheid, die evenwel
dadelijk voor een glimlach plaats maakte. De
Keizer bekeek de andere zjjde van 't papier en
het raadsel werd nog ingewikkelder daar
ttond woord voor woord de aanspraak van zijn
ouden, getrouwen Wrangell
Nog dienzelfden dag bracht een vleugel-
staande walgelijke knoeierijen, dan zou
zjj inderdaad een waarlijk heilzaam en
nuttig werk verrichten.
De Frausche Kamer heeft de verkiezing
van Laur nietig verklaard. Eeu voorstel
van Granoet, strekkende om kwijtschelding
van straf te verleeueu aan veroordeelden
wegens vergrijpen bij de jongste werksta
king, werd door den Minister bestreden en
vervolgens met 338 tegen 61 stemmen
verworpen.
Boul auger heeft een manifest gericht
tot de kiezers iu Cliguancourt, waarin hij
protesteert tegen het besluit der Kamer,
die den caudidaat, welke slechts de min
derheid vertegenwoordigt, met handtaste-
Ijjbe schending van de republikeinsche
beginselen, als den gekozene heeft toege-
lateu. Boulanger voegt er bij, dat men op
den dag, dat men een einde zal willen
maken aan het parlementarisme en aan
het volk zijne souvereiue rechten wil te
ruggeven, op hem kan rekenen.
Het gerucht loopt, dat Mgr. Mermil-
lod, de bekende volkslieveude Bisschop,
eerlang tot Kardinaal zal verheven worden.
De Zuidmetropoütaansche Gasmaat
schappij te Londen blijft zich flink houden.
Ondanks het donkere, mistige weder kan
zij iu de behoeften der gasvei bruikers
voorzien tot op twee derde van de gewone
drukking. De nieuwe manschappen arbei
den met ijver, eu leeren, terwijl de werk
stakers spijtig toezien, «nel hun ambacht.
Trouwens, zij hebben het dan ook goed
in de fabriek. Voor ontbjjt krijgen zij
chops eu steaksbenevens bokkingen, met
brood en koffie; voor middagmaal, gebra
den of gekookt vleesch met groente; voor
avondeten nog eens vleesch of gebakken
viscli, met koffie of thee. Ook verder wordt
alles gedaan om den lieden hunne vrijwil
lige opsluiting zoo dragelijk mogelijk te
maken.
Middelerwijl schijnen de aanvoerdors van
steenkool in hunue vijandige houding jegens
de Gasmaatschappij t.e volharden. Kolen
schippers en kolensjouwers spannen met
de werkstakers sauien, eu het staat nog
altoos te bezien, of de Gasmaatschappij
ook aau deze coalitie, die haar met afsnij
ding van materiaal bedreigt, op den duur
het hoofd zul kunnen bieden.
De correspondent van 11 Picolo
te Massowah, telegrapheert uit het binnen
land vernomen te hebben, dat de opvol
ger van den Mahdi Kalifu al de emirs van
Kordalan eu Callabaht te Kartoem tot eeue
algemeeiie vergadering heeft opgeroepen, om
hun mede te deelen, dat bij voornemens
is den oorlog tegen Engeland en Abessi-
nië te hernieuwen. »Dit zjjn de laatste
flikkeringen van het Mahdismea, zegt de
correspondent, vmaar zij zullen vreeseljjk
zjjn.
De Lissabonsche bladen maken het
rapport van den ingenieur Alvaro Castello
adjudant des Keizers een eigenhandig geschreven
keizerlijken brief aan den ouden Generaal.
//Mijn waarde Veldmaarschalk, Graaf Wrangell
Waarschijnlijk hebt gij inliggeud papier tijdens
uw verblijf in het paleis verloren. Daarom zend
ik het u terug inet de verklaring, dat ik zeer
verlangend beu, van n te Vernemen, hoe die
interessante mededeeling van een ouderofficier
mijner garde, die toch niets te maken heeft met
uwe aanspraak, op het zelfde blad papier is
gekomen."
Papa Wrangel vroeg eenige oogenblikken ge
hoor en werd bij <len Keizer toegelaten. Toen
deze vernam, hoe de vork in den steel stak,
lachte hjj recht hartelrjk over het voorgevallene
cn de zaak scheen afgrloopen. Evenwel had do
Keizer, zonder dat iemand het bemerkte, den
naam van den onderoffieier en diens meisje
opgeschreven.
Toen een jaar later de //22ste Maart weer was
aangebroken, behoorde Wrangel niet meer onder
de levenden en moest een ander dus de ge
bruikelijke aanspraak houden. Waarschijnlijk
dacht de Keizer op dien dag bizonder veel aan
aan den Minister van koloniën omtreuf
het gebeurde met de expeditie van Serpa
Pinto bekend. Terwjjl Castello den 23sten
Juli een onderzoek deed voor een spoorweg
naar de Boven Chire, begaf Serda Pinto
zich op weg naar Quilimane en gaf den
28sten Juli het bevel over aan Castello.
Deze kwam met 200 man te Mupasta en vond
door vreemden invloed de bevolking opge
wonden tegen de Portugeezeu. Toen hjj nu
voor eeu dorp der Mokololos kwam, op 1200
meter afstand vau de Chire, eu de inboor
lingen gewapend zag uittrekken, beval hjj
hun halt te houden en wilde onderhande
len. De inboorlingen lieten Castello echter
niet spreken en schoten op hem en zijne
mauscbappen. Castello gaf hierop zjjner-
zjjds bevel om op bet dorp te schietep.
De inboorlingen verlieten toen het dorp,
na hunue hutten in brand gestoken te
hebben. Zjj lieten verscheidene dooden en
gekwetsten achter.
De socialistische beweging heeft dit
jaar iu Zweden eene niet geringe uit
breiding verkregen. Zjj staat nog onder
leiding van dezelfde mannen, die haar ver
leden jaar heoben georganiseerd, maar
waarvau de meesten nog niet eens den
leeftjjd hebben bereikt om als kiezers voor
de Tweede Kamer te worden ingeschreven.
Als hoofdaanvoerders kunnen worden ge
noemd vier publicisten: Hjalmar B ranting',
Alex Danielson, Pehr Hriksou en C. A.
liydgreen. De beide eerstgeuoemden heb
ben gestudeerd, de twee auderen zijn druk-
kerg. Alle vier hebben verleden jaar in de
gevangenis gezeten wegens godslastering
eu majesteitsschennis, voornameljjk in eene
schimpende aankondiging der gedichten
van Koning Oscar. Het eigenljjkeopperhoofd
is de kleermakersknecht Palm, die als
rondreizend agitator fungeert.
Uit Zanzibar is bericht ontvangen,
dat het Arabische opperhoofd Bushiri bjj
Pagani door Dr. Schmidt gevangen is ge
nomen en nadat er door Wissmann een
krijgsraad was gehouden, opgehangen.
Emiu-pacha is buiten gevaar en
wordt biunenkort te Zanzibar verwacht.
Uit New-York komen nadere be
richten omtreut de Braziliaansche revo^
lutie, waaruit bljjkt, dat de Ministers reeds
hadden uitgemaakt, dat Dom Pedro II dèü
2en December afstand zon doen van dén
troon, doch de onverwachts uitgebroken
omwenteling heeft hen verrast. De Keizer
heeft nog te vergeefs getracht een nieuw
Ministerie samen te stellen.
Men verneemt, dat de betrekkin
gen tusscben de republieken San Salvador
en Guatemala zeer gespannen zjjn, dewjjl
deze laatste over Sau Salvador den baas
tracht te spelen. Beide wapenen zich voor
den oorlog. Honduras kiest de zjjde van
Guatemala, en Mexico zal waarschijnlijk
ook tusschenbeide komen, zoodat eeu al-
gemeene oorlog in Centraal-Amerika op
handen zou kunnen zjjn.
Uit Durban wordt het volgende
gemeld: Het Hollandsche element had
den ouden Wrangel en herinnerde hij zich de
grap met de aanspraak hoe zou anders de
Commandant van het ***ste garde-regiment
bevel gekregen hebben „inlichtingen te geven
betreffende den onderofficier Franz Neumann,
die een jaar geledeu, van den 21sten op den
22»ten Maart, dien.t had gedaan bjj Zjjne Excel
lentie den Veldmaarschalk, Graaf Wrangel."
Het rapport luidde, dat bedoelde Franz Neu
mann tot Sergeant-majoor bevorderd was en op
de gedraglijst bizonder gunstig vermeld stond,
dat hij van plan was, den dienst te verlaten en
als hij eene goede betrekking gekregen had, te
trouwen met Charlotte Ulrich, de dochter van
eene fatsoenlijke weduwe, die evenwel in zorge
lijke omstandigheden verkeerde; dat hjj met het
oog op de vele sollicitanten voor goede betrek
kingen, nog niet veel kans had, zjjn wensch
verwezen !jj kt te zien.
Wat het einde van de geschiedenis was?
De Sergeant, majoor Franz Neumann kreeg
op bevel des Keizers eene betrekking als ambte
naar bjj het ministerie en trouwde kort daarop
met zijne lieve Lotje.