I E U W E
so. tm
Zonfes 12 Januari 1SS0
151® Jaar&ang.
ittSls^ii r
Een nieuw decennium.
II UITEN L A N P.
BIN N E L A i).
i.
Toch gevonden.
ABOSIHBBOIIBrTBBBIJe
Per 8 maanden voor Haarlem 0.&5
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzimderijjke Nummers0,08
Dit blad versehyut
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
B OS EAU: St. Janstraat Haarlem.
wc::..
iiv";
INTlENDRlf
AOITE MA KTOIf AGITATE
C0CR4IT.
?BIJS DBB ADVEBTEÏÏTIE®
Van 16 rogeie30 Cents.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant
Advertentiën worden uiterlyk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag- avond voor 6 uur ingewacht.
Ui tg evers: KüPPïïBS liAUSEL
Het laatste tiental jaren eouer eeuw zijn
wij thans ingetreden en dit decennium
brengt ous in herinnering, dat niet slechts
de jaren, maar ook de eeuwen pijlsnel
heenvliedeu. Meer dan anders achten we
OU3 gerechtigd eu verplicht een terugblik
te slaan ook op hetgeen ouze eeuw heeft
opgeleverd. Heeft zij de beloften volbracht,
welke zij bij hare intrede in de wereldge
schiedenis, te.'wijl zij zich statig en trotsch bo
ven den baar voorafgaauden tijd verhief, heeft
gegeveu?Zoo niet,dau staan haar nog een tieu-
tal jaren ter beschikking om bedreven fouten
en misslagen te herstellen, om schulden te
boeten, om he'geen verzuimd werd in te
halen. Men leeft sneller dan vroeger; een
tiental jaren omvat veel meer dan vroeger
eeue eeuw. Er bestaat dus gelegenheid voor
de negentiende eeuw om eeue aangename
herinnering achter te laten, maar voor dit
doel is het noodzakelijk thans geen reken
schap van hare daden te weigeren.
Nog nimmer bad de wereld zoo veel
hoop eu goede verwachtingen ge teld dan
op de aera, welke met ouze eeuw eau
aanvang nam; nooit werden er zoo veel
beloften gedaan daa in de negentiende eeuw,
de eeuw van den vooruitgang, die een resul
taat der voorafgegane verlichting zou zijn.
En hoe ver zjju we thans gevorderd? Ont
zettend ver, zelfs zoover, dat we bijua ver
dwaald zijn en nauwelijks meer een uitweg
vinden in het doolhof, waarin het bedrieg
lijke schijnsel van een dwaallicht ons heeft
gebracht.
Het waren de theorieën der Frausche
revolutie, die, langen tijd voorbereid, aau
het einde der achttiende eeuw iu de prac-
tgk werden overgebracht en volgens welke
onze eeuw zich moest ontwikkelen en voor
een groot deel ook ontwikkeld heeft. Het
afgeloopen jaar 1889 moest, zooals men
weet, voor de verheerlijking dienen van
theorieën, die houderd jaar geleden werden
verkondigd. Wat iu 1789 werd verkregen
moest eene eeuw later feestelijk worden
herdacht. Ontzettend waren de beginselen
van 1789, ontzettend hunne toepassing ook
in het vorige jaar.
Blijveu we een oogen blik staan bij de
gebeurtenissen, welke in het laatst van
1889 iu Brazilië plaats grepen. Kan men
zich eeue scherpere veroordeeliug der theo
rieën, op welke onze eeuw zoo trotsch is,
denken, dau deze gebeurtenis? Kan men
zich iets denkeu, wat ons duidelijker toont,
dat wij na de omverwerping der oude staats
vormen nog geenszins tot een bevredigan-
FEUILLETON.
Vei volg.
5)
Het bal was in vollen gang. Beeds in de ves
tibule en op di trap stroomde bera de met zoeten
bloemengeur vermengde lucht tegen, die het ge-
heele huis vervulde, en drong de dansmuziek
tot zijne ooren door. Alle zalen waren gevuld
met gasten; dar/es in luisterrijke avondtoiletten,
schitterende uniformen en heeren in burgerklee-
ding; dnar tusschen bewogen zich lakeien met
verversnhingen.
Tevergeefs trachtte My lord gelegenheid te vin-
den, der gastvrouw zijne opwachting te maken
er was geene mogelijkheid toe. Na zich me'
moeite door eenige salons te h bben gewo steld,
nam hij in een hoek der halzaal plaats, met zijn
hoed onder den arm. Men was juist aan de
//quadrille des lanciers," doelt wegens het groote
aantal dansenden en de beperkte ruimte voor
zoovele pareu, ging dat zeer bezwaarlijk, hoewel
met ongelooflijke behendigheid. Mylord stond
met onverholen verbazing de dames aan te staren,
die zich zulk eene inspanning getroostten. De
zwoele atmosfeer maakte hem dof en slaperig,
hij wilde zich juist in een aangrenzend vertrek
begeven toen hij opeens groote hemel!
vlak onder eene kroon Lady Mary
ontmoette.
In het volle licht glinsterde zij met al hare
den nieuwen ziju gekomen? De consfituti-
oneele monarchie scheen het morgenrood
bij den aanvang van onze eeuw te ziju
en waar zij niet bestoud, daar heeft een
naspel der Frausche revolutie, die de reis
om de wereld maakte, haar allengs tot
stand gebracht. Eu thans? Een blik op
Brazilië toont ons dat die hoog geprezen
regeeriugsvorm zoo weinig wortels heeft
geschoten, dat men hem iu een nacht kan
opheffen eu niemand er zich tegen verzet.
Ja, bladen, die als monarchaal gezind be
kend staan, gaan zelfs zoo ver te schrij
ven dut de gebeurtenissen iu Brazilië, geene
aanleiding geven zich te verontrusten.
Natuurlijk wanneer dergelijke gebeurtenis
sen zoo rustig plaats vinden ais iu Brazilië,
dan bestaat er geen aanleiding om zich
ongerust te maken en wie weet, of deze
revolutie ook niet de reis om de wereld
maakt. In elk geval schijnt het, op zijn
zachtst genomen, eeue ironie van het nood
lot, dat de staatsvorm, die ouder het stroo-
men van bloed werd ingesteld en door zoo
velen als het non plus ultra der inensche-
lijke ontwikkeling werd beschouwd, over
bo ird wordt geworpen, waardoor bewezen
wordt, dat men tot heden nog niets iu 't
aanzijn beeft gebracht, wat de voor hon
derd jaar vernietigde vormen ban vervangen.
Niet alleen de regeeringsvormen heett
men, eeue eeuw geleden, omvergeworpen,
nog veel ingrijpender zijn de veranderingen
geweest, die natuurlijk voor een deel in
verband met de afschaffiug van deu ouden
staatsvorm, iu bet sociale leven plaats von
den. Is er iets blijvends, iets bevredigends
op de plaats van het oude gekomen, 't Is
voldoende eeu enkelen blik te slaan op deu
ganschen socialen toestand, 't is genoeg om
eeue kleine herinuering op te wekken aan
eenige gebeurtenissen van het afgeloopen
jaar, om ous te overtuigen, dat wij geen
gezonde maatschappelijke toestanden heb
ben en dat men wellicht verder dan ooit
vau eeue bevredigende oplossing der soci
ale quaestie is verwijderd. De weikstakiu-
gen, die in vele lauden geschiedden, liggen
nog te verseh in 't geheugen, eu de oor
zaken evenals de gevolgeu (we spraken er
reeds iu ecu vorig artikel over) zijn maar
al te goed bekend. De strikeshebben
haar grond in de verwarring der tegen
woordige maatschappelijke toestanden eu de
gevolgen zulleu zyn, dat die toestanden nog
meer eu meer verward zulleu worden Wat
wij in ouze dagen zien geschieden, zal
waarschijnlijk slechts een zwak voorspel
zijn vau nog veel ontzettender gebeurtenis
sen die iu de toekomst zullen plaats vinden.
Slot volgt.)
juweelen als Sirius zelf. Mylord kon zijne oogen
niet gelooveu, hij meende een visioen te zien,
en zjj moet. liebbe i gevoeld dai een doordringende
blik op haar rustle, want als door eene geheim
zinnige macht gedreven, wendde zij het hoofd
om en zag hem vlak in het gela t, hoewel er
zich dozijnen dansenden tusschen hen bevonden.
Een liehte blos verspreidde zich over haar ge
zicht, zij deed haar waaier toe, nam haar sleep
en stond een oogeublik later voor hem.
//Ik weet niet of gij mij herkent,// zeide zij
met eene lichte trilling.
„Men vergeet, u zoo spoedig niet," antwoordde
Mylord hoffelijk buigende, terwijl zijn hart zoo
hevig bonsde, dat hij meende, dat men het aan
zijn vest zou kunnen zien.
//Ik wilde u even zeggen, Mylord, dat het
schilderstuk, hetwelk ik.... hetwelk ik van u
gekocht heb, zich in rojjn hotel bevindt. Tante
heeft het ten hoogste afgekeurd, dat ik liet....
aanschafte, en ik heb haar moeten beloven, het
te uwer beschikking te stellen, als ik u o it
weer mocht ontmoet/n. Mijn adres is Kue de
Bac No. 11. Morgeu middag te twee uur ben
ik thuis.//
Mylady sprak de laatste woorden bedaard uit,
groette Mylord beleeid en zeide tot een heer
ie voorbijging:
//Mijnheer de Generaal, als ik u verzoeken mag,
uw arm!//
Zij was in het gewoel verdwenen.
Mylord stond een oogenblik versuft. Hij snelde
de zaal uit, de trappen af, en bevond zich in
eens op straat, De frissche nachtlucht verkoelde
Volgens keizerlijk besluit zullen de ver
kiezingen voor den nieuwen Rijksdag den
20en Februari plaats hebben.
By de behandeling der mariue-be-
grooting in den Rijksdag verklaarde de
Afgevaardigde Rickert eergisteren eeuè uit
breiding vau de Dui'sche Marine niet noo-
dig te achten. Hij beriep zich daarvoor op
Nederland, welks handel eu kolouiëu bloeien
ondanks zijne zwakke oorlogsvloot. De Af
gevaardigde Von Bsnnigsen daarentegen,
was vau meeuiug dat het door den Heer
Rickert aangehaalde voorbeeld van Neder
land niets bewijst. Immers, Nederland heelt
juist tengevolge van de onvoldoende ont
wikkeling vau zijne marine een deel van
zijne koloniën verloren zien gaan. Boven
dien, verzekerde Vou Benuingsen, is de
Nederlaudsche marine alleen noodig voor
de bescherming van deu handel van het
moederland met zijne kolouiëu, terwijl
Duitschland's handel zich uitstrekt over de
goheele wereld. Wauneer Duitschland zijne
rnariue niet voldoende versterkt, zal het
blootgesteld zijn aau alle gevaren van eene
blokkade.
De Bisschop van Verdun heeft eene
inschrijving opeugesteld tot hei oprichten
vou eeu standbeeld voor Jtauued'Arc te
Vaucouleurs, op deu heuveltop, waar het
kasteel vau Baudrieourt stond, de plek,
waar zij tot ridder werd geslagen.
In het Portugeesche Huis der Pairs
werd vauivege de oppositie eene vraag tot
de Regeeriug gericht over li e t geschil met
Engeland, en tevens het Ministerie de
steun aller partijen toegezegd. De Minister
van Marine antwoordde, dat de zaak niet
vrij van moeilijkheden is, maar de Regee
ring nog geene noodzakelijkheid ziet, om
aau het parlement buitengewone middelen
te vragen tot beëindiging van eeu geschil,
dat, uaar zij gelooft, door gedachten wisse
ling tusschen beide Regeeringeu uit den
weg zal geruimd worden. Aangaande deu
stand der diplomatieke onderhandeliug, kan
alReu de Minister van Buiten'.audsche Za
ken de Kamer op de hoogte brengen, of
oorbaar is, daarvan reeds iets openbaar te
maken.
Naar men zegt heeft de Portugeesche
R/geering 18 Duitsche machinisten aange
nomen, die het gebruik vau torpedo's goed
verstaan.
Uit Madrid wordt gemeld, dat de
leiders der conservatieve partij door de
Koningin geraadpleegd zijn ingevolge Sa-
gasta's advies; zij verklaarden weliswaar
hem de brandende slapen. Hij was boos, zeer
uit zijn humeur. Hem zoo ongepast te hebben
behandeld, en dan nog uit de hoogte toespreken!
l)at ging te ver. Maar morgen zou het uur der
wrake slaan. Hij zou zich in zijne gekrenkte
waardigheid hullen en haar diep vernederen.
Des anderen daags maakte Mylord veel werk
van zijn toilet. Hij strikte zijn das met, groote
zorgvuldigheid en was het niet met zichzelven
eens, of hij een paar licht grjjze, dan wel lila
gekleurde handschoenen zou aantrekken alles
natuurlijk om zijne trotsche schoono te veroot
moedigen.
Toen hij aan het bewuste huis aanschelde,
opende een kamerdienaar hem de deur, geleidde
hem eene Irap op roet tapijten belegd, bracht hem
door een fraai salon, sloeg de portière van een
klein vertrek terzijde en meldde Mylord met
fluisterende stem aan.
Lady Mary stond op en reikte Mylord de
hand.
„ik stoor u toch niet?" zeide hij. */U is aan
het studeeren."
Wees zoo goed mij te volgen: hier bevindt
zich mijne uwe schilderij, meen ik."
Zij ging hem voor in een ander vertrek, en
lichtte het kleed op dat over de kist was uit
gespreid, waarin het sehilderstuk lag. De eenige
verandering, die het ondergaan had, sinds My
lord het 't laatst gezien had, was, dat de oude
vergulde lijst met al hare tierlantijnljes vervangen
was door eene zeer eenvoudige, die meer rust
i gaf aan het oog.
i Mylady stond er met gevouwen handen en
geuegeu te zijn eeu conservatief Kabinet
te vormen, maar niet vóór de afdoening
der begrooting.
Bij een besluit der voorloopige Re-
geermg in Brazilië wordt de scheiding van
Kerk eu Staat afgekondigd, eu tevens de
voortduring van alle onder het Keizerrjjk
toegekende pensioenen vastgesteld.
Iu Amerika blijft het door bet Se
naatslid Morgan ingediende wetsontwerp
veel belangstelling wekken, strekkende tot
het aanmoedigen vau de emigratie der
negers in de zuidelijke stateu vau Afrika
als een practisch middel om de Ameri-
kaansche raaseuquaestie geleidelijk op te
lossen, terwijl de senator Morgan ook ge
looft, dat de aldus gerepatriëerde negers
in de vruchtbare Afrikaansche streken,
door Stanley beschreven, kunneu mede
werken tot afschaffing der slavernij.
Uit Zanzibar verneemt men dat al
daar groote opwinding beuracht over de
voortdurende aankomst van Britsche oor
logsschepen, die te zameii de grootste Eu-
gelsche krijgsvloot vormen, welke men ooit
aldaar heeft gezien.
Verdraagzaamheid en dwarsdrijverij.
Al te vaak helaas beschuldigt men den Katholiek,
dat hij niet verdraagzaam is, als hij onverzettelijk
blijft, omtrent zijne grondbeginselen, als hij vast
houdt aan zijne dogma's. Met deze toch staat of
valt zijn geloof. Wie op dit punt toegeeft,
ter wille van wien of wat ook, is een kurakter-
looze.
Wie echter anderen tegemoet komt, al zijn
deze ook zijne tegenstanders op godsdienstig ter
rein, bewijst dut hij verdraagzaam, meegaande is.
Een bewijs van edelmoedige verdraagzaamheid
leverde de gemeenteraad van het stadje Hamm.
De Protestanten hebben indertijd de katholieke
kerk voor zich in beslag genomen. Deze ligt
in het midden der stad, vlak langs de hoofdstraat.
De Katholieken hebben, ofschoon tot ongerief
der groote meerderheid van de bevolking, hunne
kerk moeten bouwen aan het einde der stad.
Des ondanks heeft de overwegend katholieke
gemeenteraad eene verordening gemaakt.dat alle
voertuigen stapvoets moeten rijden in do nabijheid
der kerk, gedurende de godsdienstoefeningen.
En wat geschiedt in het katholieke Limburg?
Zoogenaamde liberaal-katholieken verzetten ziek
met hand en tand, als er sprake is om dat weg
te ruimen, wat hinderlijk is voor katholieke
godsdienstoefeningen, vooral in de onmiddellijke
nabijheid van eene kerk. Indien zulks in de
nabjjheid van eene joodsche of protestantsche
kerk jilaats greep, dan zouden diezelfde lui de
eersten ziju, om tegen zulk een last of hinder
lijkheid te pleiten, en daardoor toonen, dat zjj
meegaand, lolerant zijn.
Tegen den katholieken godsdienst bandelen
zij gansch omgekeerd, om te bewijzen, dat ze
gebogen hoofd voor; tene weemoedige uitdruk
king gleed over tl t schoone gelaat.
Mylord legde de groene zijden beurs, waarin
het geld nog onaangeroerd was, zachijes op
tafel.
„Ik zal het door mijn bediende laten afhalen,"
zeide hij
Het vvas zoo beklemmend stil in de kamer,
alsof zij beiden iets bizonders afwachtten.
//Mylady," zeide Lord William eindelijk, hare
hand vattende, //neem het mij niet kwalijk, in
dien ik u, alhoewel een vreemdeling, een goeden
raad geef. Als ge weer eens een inval mocht
krijgeu, dien ge niet, bevredigen kunt, zonder....
zonder de gebruiken te overtreden, waarop onze
onderlinge verhouding in de maatschappij berust,
dan ja, wees niet boos dat ik het durf zeg
gen zie daar dan van af. Er zijn menschen,
die zich het geval meer zouden aantrekken dan
ik, en dat zou u in groote ongelegenheid kun
nen brengen."
Mylord bukte zich en reikte Mylady de hand; zijn
gelaat had zulk eene edele uitdrukking, dat My
lady beefde, er kwam een vochtige glans in hare
oogen, en zij zeide zachtjes:
//Vergeef mij!"
Terzelfder tijd verscheen een bediende en
meldde bezoek aan. Vriendelijk groetend verliet
Mylady de Kamer; Mylord nam zijn hoed, volgde
haar, boog voor liet gezelschap en verwijderde
zich.
Wordt vervolgd
