N I E WE
No. 1493.
WotBSdu 32 Januari i890.
15d« JauKUg.
[let llijksland.
BUITEN L A N 1).
Toch gevonden.
ABOWNEMENTSFB IJB
Per 3 maanden voor Haarlemf 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr.p.p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummers0,08
Dit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
SEP®»!
BÜEÏAU: St. Janstraat Haarlem.
AGIT® MA NON AGITATE
PBIJB I53B ADVBETENTIÊN
Van 16 regels30 Cents.
Slke regel meer 3
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlgk Maandag-, Woensdag
en Vrjjdag- avond voor 6 uur ingewacht.
U i tg e v e r s KüPPEBS LA URE Y.
De bewoners van Elz&s Lotharingen,
de landstreek, die in 1871 bg Duitschland
werd ingelijfd, zjjn nog lang niet op ban
gemak ouder het bestuur van den Duit-
scben veroveraar. En daartoe bestaat wel
eeüige aanleiding.
Wij laten het hoofdvraagpunt ter zijde
aan wien eigenlijk het land toebehoort.
Wjj wenschen slechts iu 't kort eene schets
te geven van den toestand zooals die tegen
woordig in dit laud is en die de oorzaak mag
heeten, dat de bewoners van ganscher harte
uitzien naar redding in den nood.
»'t Is bekend, zoo schrijft Jean Heirn-
weich in zijn opstel »La question d' Alsace,»
dat de soldaat iu den Elzas oppermachtig
is en in alles het recht aan zijne zijde
heeft. Wat de soldaat ook doet, hem treft
geen verwgt. Het leven van een meusch
is ondergeschikt aan een wachtwoord. En
dat wil er moeilijk in bij den Elzasser,
die maar niet begrgpen kan, dat elk leven
afhankelijk is van een jongen van twintig
jaar, voorzien van een geweer eu een con
signe.»
Om den Elzas, die ongeveer twee eeuwen
Frausch was, iu een Duitsch gewest te
veranderen, waren er twee wegen open: de
weg der zachtheid en die van het geweld.
Baron Von Frieseu was voor het strengst
geweld. >Malheur aux vaincusl» riep hij in
den Rijksdag uit. »Het geweld heeft ons
Elzas-Lothariugen geleverd, met geweld
moet dat land worden onderworpen.»
Von Manteuffel wilde het tegenoverge
stelde en zoo dacht ook de oude Duitsche
Keizer er over, deel» ten slotte ging men
over tot het ten uitvoer brengen van een
bepaald plan, waardoor het land moest
verduitscht worden.
Die dwang bestaat: ten eerste iu het doen
verdwjjnen van alle instellingen eu over
leveringen, welko een F-iansch karakter
hebben; ten twvede iu het uitroeien der
Frantche taal en ten derde in het verjagen
der Frausche bewoners van het veroverde
land.
De k'eine staat van beleg is en blijft af
gekondigd, zoodat ieder bewoner, zonder
vorm van proces, op elk uur van den dag,
uit het land kan verbannen worden.
In 1887 werd het recht der gemeenten
in hooge mate beperkt. Is eene gemeente
weerspannig, dan wordt haar uit Berlijn
een burgemeester gezonden, diefliuk wordt
betaald. Kan de gemeente de hooge jaar
wedde van den baar opgedrongen burger
vader niet betalen, dan moeten de naburige
gemeenten bijspringen.
De nieuwe burgemeester is iu den regel
een Duitscher, een officier der reserve of,
in zeer kleine gemeenten, een gewezen
FE U1LLE T ON.
Vervolg en slot.)
Intusschen was het schrift haar niet geheel
onbekend. Te Parijs had zij een kort briefje van
Mvlord gekregen, toen zijn bediende de schilderij
kwam afhalen, en daarbij vergeleken was de
overeenkomst te zeer in het oog vallend, dan ze
zich zou hebben kunnen vergissen. Bovendien was
haar ter oore gekomen, dat een deftig heer in
het dorp vertoefde, en den tijd doorbracht met
in den regen rond te zwerven.
Lady Mary las het vers nog eens over, voor
sjj zich ter ruste begaf, en vroeg den volgenden
dag aan den Heer Stevens op zeer onverschilligen
toon, hoe hy haar toch het zeldzame werkje had
kunnen bezorgen. En toen deze eenigszins ver
legen draalde met zijn antwoord, viel zij hem
in de rede, zeggende:
«O, ik wil niet onbescheiden wezen, maar ik
ben u zeer dankbaar; ge hebt er me zeer veel
genoegen mede gedaan.//
Dienzelfden dag vond Lord William eene
nieuwe gelegenheid om aan Mylady een boek
te zemien. Hij wist door den Heer Stevens, dat
jjj Italiaansche lectuur wenschte, en daar hij een
ouderofficier, die zjjue ouderboorigen gedacht
weet te massregeln. Alle vereenigingen of
maatschappijen, die een Franschen titel
voeren, hebben dien moeten afschaffen. De
Frantche taal wordt tr niet gedoogd en
slechts in de scholen op een minimum van
onderwijs gebracht. Sedert 1 Januari 1888
wordt er iu de rechtbanken alleen Dnitsch
gesproken en in de registers van den bur
gerlijken stand worden de namen der ge
borenen slechts in het Duitsch ingeschre
ven.
In de boekeu der kooplieden mag er
slechts in Marken en Pfeuuigen gerekend
worden; de uithangborden der winkels en
magazijnen mogen uiet dan van Duitscbe
opschriften worden voorzien. De Fransche
militairen mogen in het Rijkslaud geen
voet zetten, zelfs aan alle Fransche bur
gers van tien tot veertig jaar is het ver
boden in bet Rijksland te reizen, want in
iederen Frauscbmau ziet de Duitsche over
heid een spiou.
De Frausche officiereu mogen zich overal
ophouden iu het Duitsche Rjjk, maar uiet
in Elzas-Lotharingen. Zonder bepaald ver
lof mag een Frauscbmau niet overnachten
bij een familielid, evenmin iu een open
baar logement. Andere vreemdelingen wa
ren vroeger aan dezen maatregel uiet onder
worpen, doch men bespeurde weldra, dat
het moeilijk was een Franscknrau van eeu
anderen persoon te onderscheiden en van
den eersten Januari van het jaar 1888 af
moet iedereen aan de Fransche grens een
paspoort tooueu.
Alle personen worden aan de grenzen
geweigerd wanneer zij niet voorzien zijn
vau een behoorljjk paspoort; zelfs is dit
het geval met kindereu.
Frausche dagbladen worden in beslag
genomen, brieveu, zoo ze verdacht voor
komen, worden geopend.
Inderdaad, men mag wel vragen of dit
de ware weg is, om de harten van het
volk te winnen, of men door die maat
regelen van geweld er toe medewerken zal
om het volk, wij zeggen niet liefde, maar
eerbied voor bet nieuwe bestuur iu te
boezemen, of men er in zal slagen bij het
volk van het veroverde land, de dagen van
het Fransche régime te doen vergeten en
vrede te doen hebben met het beheer van
den Duitschen monarch
Voorzeker neen. Dergelijke maatregelen
van geweld dienen slechts om haat en
verzet op te wekken in het hart van den
overwonnene, die slechts voor de over
macht zwicht eu op middelen zint om tot
«revanchete komen.
Al te strenge meesters regeeren niet
lang, zegt het spreekwoord. Dit moest
door Duitschland dan ook worden be
grepen. De geschiedenis der met ruw geweld
boek in die taal bij zich had, verzocht hij den
dokter haar dit te willen brengen. Andermaal
stopte hij eene dichterlijke ontboezeming in het
boek, zoodat Mylady nu niet langer in twijfel
kon wezen.
Lady Mary was wonderlijk te moede; zij vond
het schoone «onnet onverbeterlijk.
Ondertusschen kreeg de Heer Stevens eenigszins
achterdocht, Mylord werd too rusteloos, zoo ge
jaagd iets wat de dokter zich niet goed kon
verklaren.
liet weer had zich eindelijk tot deugd geschikt.
Alle regenwolken waren als sneeuw voor de zon
verdwenen, en de blauwe hemel zag er ver
rukkelijk uit. 't Was heerlijk zomerweer gewor
den. De warme, koesterende zonnestralen ver
richtten wonderen, het overtollige nat droogde
fluks op, n/dergeslagen struiken en takken ver
hieven zich weder vroolijk, alles verademde.
Mylord wandelde des voormiddags welgemoed
den weg op, het brugje over, waaronder de kleine
beek stroomde, giog heuvelopwaarts, om van het
heerlijke uitzicht over velden en wouden te ge
nieten, en stond even, besluiteloos, stil voor het
groote hek van het Park, nochtans zonder bin
nen te gaan. Een weinig dieper in het woud
was een klein groen geverfd hekje, dat hem meer
aanlokte, toeh klopte hem het hart hoorbaar
toen hij het opende.
Wat hij eigmlijk wilde, wist hij zelf niet
Ronddwalen in het heiligdomHet was er
geregeerde volken bewgst ten volle, da^
de ijzeren arm de harten niet vermurwt.
Het wetsontwerp, Douderdag 11. door
den Minister Beernaert bij de Belgische
Kamer ingediend en door alle Miuisters
geteekend, waarvan vroeger is melding
gemaakt, luidt als volgt:
»Art. 1. Ter gelegenheid van den 25en
gedenkdag der inhuldiging vau Z. M. Leo
pold II wordt er eeu fonds gesticht van
voorzorg eu onderstan 1 ten bate van de
slachtoffers van ongevallen bij don arbeid.
»Art. 2. Dit fonds zal rechtspersoon
lijkheid bezitten.
»Het zal giften eu legaten kunnen ont
vangen, uiaar alle scheukingen te zijnen
bate zullen eerst geldig zijn na de ver
kregen machtiging, iu den bij art. 76 der
gemeentewet voorgeschreven vorm.
»Art. 3. Uit de schatkist wordt aan dit
fonds toegekend een kapitaal van 2 millioeu
franks, hetwelk besteed zal vrorden aan
den aankoop van rentetitels der 3y3 pets.
openbare schuld.
Art. 4. De inkomsten vau het fonds
zullen worden besteed het: ij ter bevordering
van de verzekering tegeu ongevallen bij
den arbeid, hatzij tot het verleenen van
hulp aau de slachtoffers van zulke onge
vallen of aau hunne huisgezinnen.
»Art. 5. Het bestuur van het fonds
wordt geregeld bij koninklijk besluit.
Art. 6. Jaarlijks zal het verslag van
zijn beheer doen aan den Minister vau
financiën. Dit verslag wordt in den Moniteur
opgenomen.
Art. 7. Een buitengewoon krediet van
2,000,000 tr. wordt aan het ministerie,
ter uitvoering van deze wet, geopend. Het
wordt gedekt door de gewone middelen
der schatkist.
Gegeven te Brussel, 16 Januari 1890.
In de memorie van toelichting komt eeu
brief voor van deu Koning aau den Mi
nister-President, gedagteek"nd 1 November
1889, waarin de Koning het ministerie
dank zegt voor zijn initiatief ten deze, en
zijne levendige belangstelling voor de zaak
der verzekering tegen ongelukkeu bij den
arbeid aau deu dag legt.
De Verbands- Vorstand bergmannischer
Interessen in Rheinland u. West/alen heeft
onder dagteekening vau den 13eu dezer
aan den Verein jür bergbauliche Interessen
vijf voorstellen gedaan, welke vóór of op
den leu Februari a. s. moeten aangenomen
worden. Zij bebelzeu: loonsverhooging met
50 pet.; vaststelling van den werktijd iu
de mijnputten op 8 uren, daaronder be
grepen de tjjd van iu- eu uitgaan; ophef-
eenzaam en stil; men hoorde niets dan het ver
wijderde gekras van harken op de grintpaden
en af en toe het uederploffen van overryp ooft.
Mylord liep door en naderde eene door lat
werk omgeven ruimte, waar de ka«sen zich be
vonden. Daar was een kleine aanleg gemaakt
van fijne heesters en zeldzame gewassen; in het
midden plaste een fonteintje. Hij bleef achter de
omheining staan, om het liefelijke geheel te be
wonderen; daar bemerkte hij opeens eene dame
tusschcn de bloemperken. Dat was ja, i ie
mand anders dan Lady Mary in eigen persoon.
Zij bukte telkens om bloemen te plukken, eu
neuriede zachtjes in ziehzelve. Soms hield zij
even op om haar ruiker te schikken, die waarlijk
prachtig was.
Plotseling richtte Mylady zich op, wendde het
hoofd om en bemerkte Mylord. Zij trad ver
schrikt achteruit en fronste de wenkbrauwen,
maar onmiddellijk daarop kwam zij hem glim
lachend tegemoet, reikte hem de hand zeggende:
„U hier, Lord Wanham?»
„Ja, Mylady, dat zal u wel verwonderen
Ik hoop dat gij mij de onbescheidenheid, die ik
pleeg, zult vergeven.... Ik wilde u echter gaarne
eens spreken."
Zij wandelden samen de lommerryke laan in.
Zoo", zeide zij, terwijl zij haar ruiker aan
dachtig beschouwde. //Gij zult uwe „Madonna"
toch wel niet weer willen verkoopen?" en zij
zag hem lachend aan.
fiug van allo verplichting tot overwerk;
opheffing van alle kortingen; betaling van
het arbeidsloon tweemaal in de maand.
Het antwoord wordt tot den 25en dezer
afgewacht.
De budget-commiasie vau den Rijksdag
heeft de voordracht voor den stoomvaart
dienst op Oost-Afrika aangenomen, met
bepa'iug dat er eene Nederlaudsche of
Belgische haven zal aangedaan worden.
Deze bepaling was er zoo iu opgeno
men met het oog op de Zuidduitsche eu
West luitsche exporteurs, en nu wilden
Stepban eu Woermanu door geeue bepaalde
aan vgzing eener hav6u gebonden zjjn,
omdat de Duitscbe stoomschepen alsdan
minder uitzicht haddeu op bizondere be-
guustigiug in z lodanige haven. De Heer
Woermann liet zelfs ten einde de in
vloedrijke Zuidduitsche stemmeu te winuen
de hoop doorschemeren alsof Antwer
pen en Rotterdam zouden kunnen worden
gekozen. Iu de kringen der Hamburgsche
reeders wordt tot nog toe aan Autwerpen
de voorkeur gegeven, terwijl daarentegen
vooral bij de Zuidduitsche exporteurs meer
sympathie voor Rotterdam bestaat. De Re-
geeriug wil échter de definitieve aanwij-
ziug overlaten aau de reederij, aan welke
de hier bedoelde gesubsidieerde stoomvaart
dienst zal opgedragen worden.
De London Gazette bevat de diplo
matieke briefwisseling met Portugal,
waarin echter weinig voorkomt dat uiet
reeds bekeud is. Het laatste stuk der ver
zameling is eene dépêche van Lord Salis
bury aan den Gezant te Lissabon, waarin
de Britsche Regeering de hoop uitspreekt
dat de bevelen van het Portugeesche Mi
nisterie aau de Portugeesche ambtenaren
in Oost-Afrika zóo duidelijk zullen zijn,
dat de betreurenswaardige verwikkelingen
er eeu einde door zullen nemen.
Dit laatste wordt echter te Lissabon
juist betwijfeld. De correspondent van de
Daily News heeft zelfs veruomeu, dat de
autoriteiten te Mozambique stellig weige
ren Nyassa-laud te ontruimen. Intusschen
hebben er iu Portugal voortdurend groote
betoogingen tegen Engeland plaats. Eiken
avond worden er volksoptochten gehouden,
gepaard met opgewonden toespraken. Ook
de taal der bladen is lievig. Uit alle win
kels worden de Eugelseho vlaggen wegge
haald om ze te verbranden, verscheidene
Engelsche handelshuizen hebben zich ge-
uoopt. gezien tot sluiting, andere vreezeu dat
zij daartoe zullen rnoeteu overgaan dewgl de
Portugeezen weigeren zaken met Engel-
schen te doen eu hunne bestellingen over
dragen aan andere buitenlanders. Zoo heb
ben de eigenaars der machinefabriek Sain-
tamuro bonne contracten voor de levering
van steenkolen aan eene Belgische firma
//Neen, waarlijk niet! Maar sedert ik weet
hoeveel waarde het stuk voor u heeftja, My
lady, ik heb er nauwelyks meer naar omgezien,
sinds ik het terugheb."
»En toch wilt ge het overdoenP"
//Neen, ik kan er niet van scheidenDoch
laat mij u iets voorstellen ietsvragen,
MyladyKunnen wij het niet deelen?//
//Deelen?// riep zij ontsteld uit. »Het zou
eeuwig om wraak roepen?"
//Ach, Mylady, zoo meen ik het niet. Indien
gijals ikzoo we beiden een thuis hadden,
konden we er immers zaaien van genieten.//
Mylord had het hoofd ontbloot en Lady Mary's
hand gegrepen....
We zullen het er maar voor houden, dat Lady
Mary reeds te voren hare beslissing bad genomen.
Zij zelve erkent, dat zij hera al lief gekregen
had op dien bewusten morgen te Parijs, toen hg
haar zoo zacht het verkeerde barer handelwijze
onder het oog bracht.
Over de voorstelling aan tante en den Heer
Stevens, mitsgaders over de verbazing van de
wereld, kunnen we gevoeglijk heenstappen. Daar
hun niets in den weg stond, werd het huwelijk
voor Kerstmis reeds voltrokken en nu zijn
zy een recht gelukkig paar....