N I B U WE
J
No. 3495.
Zoiliw 26 Januari 3890
354» J&arfcMX-
De toestand van het Ko
ningschap.
I! IT F, N L A N
Een verwoed gevecht.
ABONHEMÏfiJïTöPKIJS
Per 3 maanden roor Haarlem f 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummers0,03
Dit blad verschgnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BUBBAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA HOM" AGITATE
PBIJS DEB ADVEBTEMTIÉW
Van 16 regels 30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrij dag- avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgever. KüPPERS LADBEY.
De staatsomwenteling in Brazilië heeft
onmiskenbaar aan de repub'.ikeinsche aspi-
ratiën in Europa voedsel gegeven; het zal
derhalve niet van eenig belang ontbloot
zijn, wanneer wjj eeue onderzoeken in
welken toestand eeuige monarchieën in Eu
ropa zich bevinden.
De met de Brazilianen stamverwante
Portugeezen, om met de Latijnsche volken
te beginnen, zijn niet tevreden met hun
bestuur. Meu zegt, dat zij veel lust hebben
om hun uit het Duilscbe Huis Coburg
afstammendeu Kouing, Dom Carlos, zoo
spoedig mogelijk over de greuzen tejageu.
Sinds de onttroning vau het Huis Bragauza
heeft de monarchie in Portugal een kwij
nend bestaan. Het leger, vooral het officie
renkorps, is met republikeinsche denkbeel
den bezield en iu de volkskringen wordt
de monarch als een lastigen indringer be
schouwd. Zooals de zaken in Portugal
thans staan, kau het niemand verwondereu,
al men op don een of anderen dag ver
neemt, dat de Portugeezen hun konings
paar op een schip gebracht en naar een
ander land geëxpediëerd hebben.
Nog ongunstiger voor de monarchie is
de toestand in Spanje. Daar regeert voor
haar onmondigeu zoon, Alphonsus, eone
Oostearijkscbe Aartshertogin als Koningin-
Regentes.
De Bourbousche dynastie, welke sinds
den aanvang der achitiende eeuw over
Spanje heerschte, werd reeds twee maal
onttroond. De eerste maal door Napoleon
in het jaar 1808, de tweede maal door
Prim, Serrano en Topete in het jaar 1868.
Ofschoon de dynastie der Bourbons onder
Alphonsus Xll iu het jaar 1876 weder
werd ingesteld, ligt het noodlot der mo
narchie toch geheel en al iu handen der
zoogenaamde politieke Geueralen en wan
neer het ook aan de staatkunde der Ko
ningin tot dusver gelukt is, de eerzucht
der militaire bevelhebbers ta bevredigen,
gelooft men toch vrij algemeen, dat Spanje
het voorbeeld van Portugal zou volgen,
wanneer iu laatntgeuoemdon Staat de repu
bliek werd geproclameerd.
Iu Italië is het heerschenle Huis van
Savoie door de revolutie groot gewoiden.
Het heeft met de bulp van Mazziui en
Garibaldi de Italiaausche Vorsten verjaagd,
den Pans beroofd en de zoogenaamde een
heid van Italië tot stand gebracht. Men
zal zich echter deerlijk vergissen, wan
neer meu deukt, dat de revolutionnaiieu
vrede hebben met huu tegenwoordig be
stuur. Zij achten huuue taak dan eerst
volbracht als de republiek te Rome wordt
uitgeroepen en met den laatsteu Paus ook
FE U ILL ET ON.
Vervolg en slot.)
Ritmeester Von Heister ligt onder zijn roche
lend paard. Daar springt een Fraiischman op
hem toe om hem te dooden. Maar even snel
snijdt zijn officier hem den pas af en dondert
hem toe: „Durft gij, hond, een zwaar gewonde
te vermoorden?" Ritmeester Von Heisier is de
gevangene van den luitenant Stoffelbach van
het 94e linie-regiment.
Luitenant Von Campbell berijdt een groot
lichtbruin Engelsch paard. Het dier was zeer
driftig en droeg hem spoedig in de plotseling
van achter den boschrand te voorschijn komende
Fransche cavalerie-divuie Forton. Een oorver-
doovend geratel omringt Campbell van alle
zijden. Daar ziet hij in 't gewoel den Franschen
standaard wapperen. Thans heeft hij hem gegre
pen en worstelt met den drager. Met de lin
kerhand omklemt hij den stok en dekt zich het
hoofd achter den hals van het paard.
Een stompe houw treft zijn rug, een scherpe
zjjn helm. In een oogwenk vallen de houwen
hageldicht op hem neer, maar in de opgewon-
de laatste Koning uit de stad der zeven
heuvelen is verdweneu. De anti-mouarchale
partijen hebben in Italië grooten invloed
en het valt niet te loochenen, dat de poli
tiek van Crispi en de toenemende verarmiug
van het volk hoogst ongunstig werken op
het Koningschap iu het land »wo die Ci-
tronen blühen.» Ook al blijft de vrede be
waard, het staatsbankroet zal in Italië de
revolutie in 't aanzjjn roepen. Komt er
oorlog, dan is het met de Piëmouteesche
heerlijkheid waarscbpuljjk nog vroeger ge
daan.
Over het Kouiugschap in Griekenland,
Servië, Bulgarije eu Rumenië behoeven we
ons het hoofd niet te breken. Deze ephe-
merische monarchieën zullen wel iu den te
wachten Europeescheu oorlog uit deu weg
worden geruimd.
Iu Rusland bestaat de absolute monar
chie. De macht vau deu Czaar is onbe
grensd; hij beschikt over millioenen solda
ten; en loch waggelt de Troou iu het
heilige» Rusland nog heviger dau zelf»
in Italië. Tegenover het despotisme van
deu Czaar staat het nihilisme vau het
volk. De buitensporigheden der tirannie
worden overtroffen door de gruweldaden
der anarchie. Het is buiten kijf, dat in
dezen strijd de monarchie bet onderspit
moet delven. Na een ongelukkigeu oorlog
zou Rusland waarschijnlijk verdeeld worden
in een aantal Staten met eau republi-
keiusch-socialistisch bestuur. Maar zeifs
na een gelukkigen krijg zal het volk deu
Czaar tot concessies dwingon, die met eene
abdicatie op eene lijn kunnen gesteld worden.
Iu Zweden en Noorwvgen »heerscbt«de
dynastie Beruadotte, die tot heden voor het
land vreemd is gebleven. Voor den toestand
dezer monarchie is het een veel beteeke-
nend feit, dat men eerst eeuige jaren gele
den in Noorwegen den Koning een repu-
blikeinsch Ministerie opdrong, dat de ko
ninklijke voorrechten in vele opzichten
beperkte en de koninklijke macht slechts
tot eene niets beduidende titulatuur maakte.
Dit Ministerie moest wel is waar onlangs
aftreden, maar men heeft er nog niets vau
gehoord, dat zijne conservatieve erfgena
men er toe zijn overgegaan om den Koning
zijne vroegere rechten terug te geren. De
zelfde toestanden vindt men iu Zweden.
De koninklijke waardigheid is ook daar te
lande, niets dan eene decoratie, dia men
duldt, zoolang zij geeue verdere eiecheu
doet eu op zij zet, wanneer zij oubekwaam
wordt of de toestanden van dien aard zijn,
dat men haar overbodig acht. In Dene
marken staat de volksvertegenwoordiging
reeds sinds vele jaren op voet van oorlog
met het koningschap. Ook duar zal de
monarchale heerlijkheid een einde nemen,
zoodra de naburige monarchieën beginnen
te liquideeren.
denbeid voelt hij ze niet. Daar schiet hem een
Franscli kurassier door de linkerhand en hij
moet den standaard loslaten. Hij schijnt ver
loren. Maar eensklaps krijgt de wachtmeester
Seding hem in 't oog. Hjj roept den in de na
bijheid voortjagenden ruiter Hobohm en nog een
kurassier aan en als razenden houwen zij op de
Franschen in en halen hun luitenant uit het
slaggewoel.
Met schuim op den mond galoppeert Von
Campbell opVon Schmettow toe, steeds roepend:
„Ik heb hem gehad, ik heb hem gehad!"
Ook luitenaut Von Chappuis, van Heisters esca-
dron, werd door zijne manschappen uit de handen
der Fransche kurassiers gehaald.
Merkwaardig gaat het toe met den onder
officier Kaiser.
Bij het doorrjjdeu eener Fransche infantetie-
colonne krijgt Kaiser een kolfslag in 't gelaat,
die hem de kin verbrijzelt, 't Wordt hem zwart
voor de oogen. Zijn hand woelt reeds in de ma
nen van zjjn paard en hjj is op 't punt uit den
zadel te storten.
Daar roept eene stem luid achter hem „Kaiser!
Kaiser!" Hij ontwaakt als uit een droom, houwt
deu Franschman neer, geeft zijn paard de sporen
en rent verder. Een kogel treft hem in de bo-
vendij, een steek in de lendenen. Het bloed
stroomt hem van de kin in den langen baard.
Rechts en links storten de ruiters van hun ros.
In België, Engeland en ook iu ons va
derland is de koninklijke macht tamelijk
beperkt. Ofschoon iu genoemde landen wel
een aantal lieden gevonden worden, die
republikeinsch gezind zijn eu deu regee
renden Vorst als overbodig beschouwen,
heeft de monarchie voorshands niets te
vreezen. Maar wat zal er met het koning
schap gebeuren, wauueerjde andere Tronen
in Europa beginnen te kraken eu te v allen?
Iu Duitschlaud verheugt zich de monar
chie nog iu een vrij zeker bestaan. Men
vindt iu dezen Staat ook wel anti-monar-
chale partijen, doch zij zijn niet zoo mach
tig eu talrijk om gevaarlijk voor den Troon
te worden. Het energieke bestuur in Duitsch
laud zal zijne moeilijke ^missie wel uaar be-
hooreu vveteu te volbrengen om krachtig
op te treden tegen de sociaal-democratie,
die trouwens iu Germauië nog al vrij wat
propaganda maakt.
Iu Oostenrijk wordt de monarchie be
dreigd door het socialistisch gevaar. Indien
ooit Duitschlaud eeue republiek wordt, dan
gaat de monarchie ook iu Oostenrijk te
niet. Misschien zou do Keizer iu de Alpen
landen nog een toevluchtsoord vindeu oui
als laatste monarch de banier van het
koningschap hoog te houden. Zoo vluchtte
eenmaal de laatste afstammeling der West-
gothische Koniugeu met het overschot van
zijn leger iu de bergeu van Galicië. Daar
werd het christelijke koningschap van
Spanje herboren. Van daar begon zijn
zegetocht, tot dat het na bijna 800jaar
deu laatsteu Moreukoning uit Spanje ver
dreef en het kruis op de mosketëu van
Cordova eu Granada plantte. Wellicht
blijft Oostenrijk vau de gruwelen eeuer
revolutie verschoond. Wellicht zijn de
Staatslieden in Oostenrijk voor hunne taak
voldoende berekend anders zal de laatste
christelijke monarch wel genoodzaakt 4ijn
zich met de rest zijner getrouwe man
schappen iu de Alpenbet gen terug te
trekken, om daar den dag te wachten,
waarop de volkereu van hunne dwalingen
tot inkeer komen en verlangend uitzien
naar een redder.
De aibeidstaking der Belgische mijn
werkers is voor goed geëindigd. Slechts
een 2000 arbeiders ontbraken gisteren op
het appèl; maar heden zullen ook deze
het werk hervatten.
De Rijksdag heeft bij de verdere
beraadslaging over de socialistenwet de
bepaling omtrent de bevoegdheid tot uit
zetting der socialisten geschrapt, eu tan
slotte de bepaling aangaande den duur der
wet aangenomen met 166 stemmen tegen
110.
Het Duitsche Centrum heeft een
zwaar verlies geloden door het overlijdeu
Het hijgen en stenen der bloedende paarden, die
hunne laatste krachten inspannen, vermengt rich
met bet gekerm der gevallenen. Het meerendael
der kurassiers en ulanen beeft zich opgelost in
een gevecht van man tegen man onder de
Fransche kurassiers.
Daar ziet Generaal Von Bredow, nadat beide
regimenten den weg tusschen "Villiers aux-Bois
en Rezonville reeds overschreden hebben, ook
zijn front door verscheidene cavalerie-regimenten
bedreigd. Het is de divide Valebrègue, die met
lossen teugel vooruit vliegt De Generaal geeft
bevel tot den terugfocht. Ook Graaf Von Schrnet-
tow wenkt om terug te gaan. Nu gaat het over
lijken van menschen en paarden heen, steeds
vechtend man tegen man met de Fransche
ruiterij.
Een van de laatste», die komt aanjagen, is
onderofficier Kaiser. Zijn Oost-Pruisisch ros
bloedt w. l sterk, maar is nog versch en vurig.
Daar klinkt aan zijn liukerhand hulpgeroep.
Kaiser herkent zijn luitenant, Graaf Sierstorlf,
die te vergeefs de voorbij rennenden aanroept.
Kaiser tracht met alle geweld zijn paard iu de
richting van Sierstorlf te sturen, docii het dier,
hardnekkig geworden door het razend gevecht,
gehoorzaamt niet en rent voorbij, Kaiser hoort
nog hoe Sierstorfi roept: „Is dat kameraadschap?
Is dat kameraadschap:1"
Nu slaat hij zijn paard zoolang met de vlakk
van Baron Von FrauckensteinPresident
der katholieke fractie eu tot 1887 eerste
Vice-President van den Rijksdag. De parle
mentaire loopbaan van tien overledene is
lang en rijk aau gebeurtenissen geweest.
Iu 1825 geboren werd hij rseds in 1847
erfelijk lid vau den Beierscheu Rijksraad
en later eerste Vice-President van dat
lichaam. Iu 1872 werd hij, na lid van
het Boud8parlement te zijn geweest, lid
van deu Rijksdag eu aauhoudeud zonder
noemenswaardige oppositie herkozen. Van
1879 tot '87 was bij eerste Vice-President
vau het Rijksparlemeut.
Door zijn karakter en bekwaamheid,
zoowel als door zijne vastheid vau begin
selen, was de overledene bij mede- eu
tegenstanders iu de politiek geëerd eu ge
acht en zal zjju naam bij alleu, die hem
keuden, in eere blijven. Edelman in den
waren zin vau het woordeen ridder zonder
vrees of blaam, stond hjj aanhoudend op
de bres en in de voorste rijen ter verde
diging van de rechten der Kerk. Geen
knoeierijen van Ministers of hof-intriganten
koudeu hem van zijne plaats doen wijken.
Vooral in Beieren, zijn geboorteland, bezat
de overledene hoogeu invloed. Hij was de
aaugewezeu man, om den liberalen Von
Lülz, wiens ministerieels levensdagen ge
teld schijnen te zijn op te volgen.
Iu zijne zitting van eergisteren heeft
het bestuur der vereeuiging van mijnbe-
zitters besloten, aan den mjju werker Meyer
te Bochutn, als voorzitter van de veree-
uiging van mijnwerkers een schrijven te
richten, waarin de gestelde eischen buiten
sporig genoemd eu afgewezen worden, en
de verwachting uitgesproken wordt, dat de
myuwerkers niet d^elnemeu zullen aan de
nieuwe verstoring des vredes, waardoor
aan de belangen des vaderlands ernstig
nadeel zou worden berokkend.
Verder werd besloten aau de bij den
Verein aangesloten mqnbasturen eeue cir
culaire te zenden waarin de redenen voor
de weigering uiteengezet worden.
Zondag a. s. heeft te Bochutn, in
Westfaleu, eene vergadering plaats van
gedelegeerde» der mijnarbeiders, waarin
het antwoord der nryubesturen ter tafel
zal komen en verdere besluiten om
trent eene werkstaking zullen genomen
worden.
*H.* Iu den Spaauschen Senaat en in de
Kamer heeft Sagasta eeuige ophelderingen
gegeven omtrent de ministeriëele crisis,
welke, zooals hij o. a. zeide, geen staat
kundig karakter droeg.
De bewegiug tegen de Engelschen
iu Portugal neemt hoe langer soo grooter
verhouding aan. De Koning heeft onder
den drang van de openbare meeniug be
sloten vooreerst de ridderorde van den
Kousenband niet aan te nemen, die aan
klink tegen het hoofd tot het wendt; dan beurt
hjj den luitenant op het ongeduldig paard en
brengt hem uit het vuur. Zoo landt het over
schot der kurassiers en ulanen weer bij Vion-
ville aan.
Granf Von Schmettow houdt zijn paard in en
ziet naar een trompetter om. Hjj vindt er jeen
enkelen. De staftrompetter Braune is reeds in
't begin door den rechterarm geschoten en van het
paard gestort Trompetter Zeieke viel eveneens.
Daar komt de trompetter Pinkepank aangereden.
Von Schmettow roept hem toe: ^Verzamelen!"
De trompetter zet de trompet aan den mond
eu blaast uit al zijne macht, maar in plaats van
het bevolen signaal galmt er een afschuwelijk
geluid door de lucht. De trompet is door twee
kogels doorboord.
Zoo eindigde de ruiter-aanval van bet 7de
kurassiers- en het 16 ulanen-regimcnt. Hun rit,
i dwars door den vijand heen, had dezen met
ontzetting geslagen. Of hjj misschien acher dat
handjevol cavalerie een sterke hoofdmacht
I duchtte?
j Bazaiue gaf de bewegiug naar het westen en
Parijs op en trok zijne troepen op de hoogten
i van Gravclotte samen, waar ze den 18n Augus
tus werden geslagen,
j De Pruisische 3e divisie was gered.
