NIEUWE
i'
m. 1515,
Vrijdag 14 Maart
Vrijmetselaar en anarchist.
BUITENLAND.
«O
1
}J
Het blauw katoenen stofje.
A-BOKISÏiMÏSETBFKXJÊ
Per 3 maanden voor Haarlem0,86
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland *1,80
Afzonderlijke Nummers 0,03
Dit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
AGIX® MA NON AGITATE
PRIJS DER ADVERTENTIÊN
Van l6 regels30 Cents.
Slke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Dienstaanbiedingen 23 Cents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrjj dag-avond voor 6 uur ingewacht.
Ui tg evers: KfiPPERS k 1,AU8EÏ.
Een hoogst leerrijk en zeer merkwaar
dig voorval heeft onlangs voor bet Hof
van Assise te Neufchatel in Zwitserland
plaats gehad.
Voor de rechtbank stonden do anarchis
ten Nicollet, Darbelloy en Heusi, die be
schuldigd waren plakkaten van anarchis-
tischen inhoud in verschillende Zwitserscbe
stpden te hebben verspreid. Als procureur-
generaal van het Zwitserscbe eedgenootschap
fungeerde de vrijmetselaar Br.*. Stockmar,
de bekende der Katholieke Kerk vijandig
gezinde directeur van eeredienst van het
Kanton Bern.
De anarchist A. Nicollet, een der be
schuldigden, leidde zelf zijne verdediging.
Aan het slot van zijne redevoering vroeg
hij verlof een gedicht te mogen voorlezen,
dat zijne denkbeelden trouw wedergeeft.
Het gedicht, in de Fransche taal geschreven,
luidt ongeveer als volgt:
«Gij.o koningen, wanneer zal het
uur slaaD, waarin de volken met reuzen-
handen het kinderspeelgoed verbrijzelen,
waarmede gij hen lokt, waarin de dooden
in hunne donkere graven zullen jubelen.
O! koningen, wanneer zal het zekere, niet
meer zeer verwijderde uur komen, waarin,
als het menschelijk geweten zich wreekt,
gij, vernietigd, op de vlucht zult gaan, het
uur, waarin tronen, scbepters, zwaarden
en schavotten in 't vuur zullen geworpen
worden, waarin de wereld ons zal toebe-
hooren, de lofzangen zullen verstommen
en de bloedbeker den laatsteu druppel zal
eischen. Dit bloed zal het uwe zijn, ti
rannen.
«Rechters, gezworenen,* aldus ging Ni
collet voort, »ik vraag u, zijn deze verzen
niet van meer revolutionuairen aard dan
mijn manifest? Welnu, de schrijver er van
(en bij deze woorden wees hp op den pro
cureur-generaal Br.*. Stockmar) zit daar
ginds. Het is Stockmar in persoon! Die
verzen verschenen den eersten November
1871 in de Tribune du penple, van zjju
naam voorzien. Wilt gij rechtvaardig zijn,
stelt dan Stockmar, even als ons, in staat
van beschuldiging. H|j heeft ons door zijne
verzen het voorbeeld gegeven, hetwelk wij
hebben nagevolgd. Wij zijn slechts zijne
leerlingen en geestverwanten.*
De uitwerking dezer woorden was eene
geweldige. De procureur-generaal Br
Stockmar stond als verpletterd. De ter
terechtzitting aanwezigen stonden allen op
en hieven luide bijvalsbetuigingen aan. Ni
collet nam wederom plaats op de bank
der beschuldigden, maar hij had het proces
FE V ILL ET O N.
Humoreske door N. Bernaud Roozen.
15. (Vervolg.)
Eu nu, mijn vriend, etk'e blaam, elke opwer
ping vau uw kant zouden me innig leed doen,
zonder mijn onherroepelijk voornemen te ver-
andereu.//
Rudolf was verbaasd.
„Ge zult me tenminste een vraag veroorloven,//
zeide hij, zonder de oogen van zjjn zonderlingen
vriend af te houden. Waarom wilt ge die
jonge dame eer trouwen dan een andere?
Omdat zij me beter past. Bespot me nu
niet, lach nu niet met wat ge mogelijk kinder
achtig noemt en toch lang werd overwogen
Vooreerst een jong meisje, dat gedurende drie
maanden het zelfde blauwe stoften kleedje draagt
(gisteren had zij het nog aan) en die altijd net
jes is dat meisje is de vrouw, die ik moet
htbben. Ik bied haar een positie aan, die
zij nooit had durven verwachten. Vervolgens
heb ik, omdat ik verlang te vertrekken, geen tijd
een andere keus te doen; maar toch, al had ik
tijd, dan bleef ik bij mjjn eers keus.
„Maar hoe staat het met de familie?
Men doet toch zoo'n dwazen stap niet, zonder
te weten waaraan men zich heeft te houden."
„Ik heb alle mogelijke inlichtingen laten ne
men door Barend die zeer handig is," aut-
woordde Van Blijendaal ernstig. //De ouders
bevallen me minder, maar ik zal hun toekomst
gewonnen.De gezworenen spraken de aan
geklaagden vrij.
Dit vooral is inderdaad typisch. Men
daagt in onzen tijd de sociaal-democraten
eu anarchisten voor het gerecht, men maakt
uitzonderingswetten voor hen en zij, die
in dezen strijd tegen sociaal-democratie eu
auarchisme groote rollen spelen, zijn dik
werf vrijmetselaars of geaffiliëerden der
loge. Kunnen niet met hetzelfde recht, als
Nicollet tegen Br.*. Stockmar, de auar-
chisteu en sociaal-democraten tegen libe
ralen en vrijmetselaars de beschuldiging
iubrengeu.: Gij zijt ons voorbeeld, gij zijt
onze meesters! Gij hebt ons den weg ge
wezen, dien wij thans bewandelen! Gij hebt
ons in de pers, op den katheder en in de
parlementen de grondstellingen geleerd,
welke wij in practijk brengen! Er ge
schiede dus recht en gerechtigheid! Zjjn
wij schuldig, dan zijt gij het als onze
leeraars en geestelijke vaders in nog veel
hoogere mate!
Wat kunnen deze liberalen en vrijmet
selaars op zulk eene aanklacht antwoorden?
Niets. Zij moeten verstommel), eveuals Br
Stockmar. Op ben echter, wier plicht het
is, voor het behoud der openbare orde
zorg te dragen en dat is de Regeering,
dat zijn echter ook de kiezers rust de
taak uit een voorval, gelijk hier beschre
ven is, practische lessen te trekken. In
het licht van het Parjjsche vrijmetselaars-
congres ter viering en voortzetting der
revolutie van 1789, der omwenteling in
Brazilië, der republikeinsche woelingen in
Spanje, Italië eu andere landen, hebben
zulke voorvallen eene gausch bizoudere
actueele bateekenis. Zoo lang men libera
lisme en vrijmetselarij vleit, zal men te
vergeefs strijden tegen het anarchisme eu
de sociaal-democratie.
Het algemeen verslag over den fiuau-
ciëeleu toestand van België is de; er dagen
verschenen en daaruit blijkt opnieuw klaar
als de dag, dat het geldelijk beneer der
Katholieken onze naburen van den fiuau-
ciëeien ondergang heeft gered. Ouder het
liberale bestuur stegen de uitgaven jaar
lijks gemiddeld met 7 millioen franks en
dat, ofschoon nieuwe belastingen iu 1881
en later waren ingevoerd. Aanhoudend
werd het tekort grooter; iu het laatste
jaar der liberale Regeering steeg het zelfs
tot 17 millioen franks, terwijl twee jaren
na het optreden der Katholieken ree Is een
overschot van een paar millioen voorhan
den was. Wareu de liberalen aan bat be-
verzekeren en hen in Brankrijk achter laten.//
De moeder is gestorven. De vader heeft een
ondergeschikte betrekking op de bureelen van
het ministerie van oorlog Hij is erg gesteld op
een buitenkansje, inhalig zclL. Als hij met die
hoedanigheden zijn fortuin niet heeft gemaakt,
dan pleit dit wel voor zijn eerlijkheid."
//Zijt ge er wel zeker van, dat hij je zijn
dochter zal afstaanP// vroeg Rudolf, die bijna
geen tegenwerpingen meer wist te maken
men kan niet weten
Eu heeft zij zelf wel zin?//....
„Achl antwoordde de Hollander zuchtend:
//dat zou me erg spijten!... maar Barend heeft
me wel degelijk verzekerd... Wat de toestemming
des vaders betreft, die moet mijn beste vriend
Rudolf voor me zien te krijgen. Als ge er
tegen op ziet, zal ik het zelf doen maar ik
moet je bekennen, dat ik bang ben alleen niet
te slagen...
//Heb je reeds met je.,, je aanstaande gespro
ken?"
„Nooit.//
„Komaan!// riep Rudolf terwijl hij den jongen
man vlak in zijn eerljjk gezicht keek, „we zullen
doen wat je verlangt.
//Zult ge gaan?// riep by in de wolken.
la, wat wonderlijk heer ben je tcch! Wie
weerga had ooit gedacht, dat ge zoo gesteld
waart op zoo'n manage d' inclination.
„O! riep Van Blijendaal na eenig nadenken
't is een mariage de raison."
Hij scheen geen spijt te hebben over zijn be
kentenissen.
wind gebleven, de uitgaven zouden thans
tot ongeveer 370 millioen zijr» geklommen,
terwijl zij nu slechts ongeveer 310 a 314
millioen bedragen. Men moet daarbij weten,
dat door het katholieke miuisterie verschil
lende belastingen en rechten tot een be
drag van 10 millioen fr. zijn opgeheven,
dat verschillende nieuwe posten voor de
verhooging der militaire en burgerlijke
pensioenen, de oprichting van een nieuwen
postdienst met Engeland, uitbreiding der
gendarmerie, landbouw-onderwijs, enz., ten
bate der schatkist zijn gekomen, terwijl
eindelijk voor de gemeenten een som van
6 millioen franks een jaarlijks inkomen
van 1 fr. per hoofd is beschikbaar ge
steld, om haar fiuanciëeleu toestand te ver
beteren. Het geldelijk beheer der Katho
lieken heeft dus iu alle opzichten schitte
rende resultaten opgeleverd eu wanneer de
kiezers hun belang zij 't slechts alleen
hun materiëel belang begrijpen, zullen
zij bij de verkiezingen iu Juni a. s,, op
nieuw hun vertrouwen iu dit Kabinet bij
de stembus uitspreken.
Te Munchen zijn dezer dagen on
geregeldheden voorgekomen, door de «or
delievende* liberalen uitgelokt. Men week
dat de Kamer-meerderheid katholiek is eu
ten zeerste gekaut tegen den Minister-
President Von Lütz, den ouden «Cultur-
bampfer«, die zich in de gunst van den
Prins-Regent verheugt en zich hardnekkig
aan het bewind blijft vastklampen. Men
verlangde van deu Minister, dat hij de
oude anti-katholieke bepalingen uit den
weg zou ruimen, maar hieraan heeft hij
tot dusver geen gehoor geheven eu zich
zelfs voor zijne houding beroepen op de
Grondwet. Er bleef den Katholieken dus
niets anders over dan langs parlementairen
weg van hun afkeer jegens den Miuister
ta getuigen en bij de behandeling der be-
grootiug van onderwijs zijn zij begonueu
dit plan ten uitvoer te leggen. Niet dat
de Katholieken tegen verspreiding van on
derwijs of bevorderiug van kunst gekant
zijn, maar wat zij aan elke Regeering
zouden toestaan, onthouden zij aan dit
Ministerie op gronden van geestelijken
aard. Iu de begrootings-commissie is nu de
post voor de Academie vau beeldende kun
sten van 120,000 tot 20,000 mark ver
minderd eu nog eenige posten geschrapt,
op de kunst betrekking hebbende. De ua-
tionaal-liheralesNeueste Nachrichten heeft
daarop onmiddellijk eene heftige campagne
tegen de meerderheid jen hare leiders, de
Heeren Dailer eu Orterer geopend eu dit
had ten gevolge, dat een aantal leerlingen
der Academie voor de woning van genoemde
OFFICIEEL.
Rudolf vertrok in den loop van den dag. De
Hollander verliet hem voordat hij in den trein
was geslapt. Hij hield maar niet op hem allerlei
boodschappen op te dragen en toen zyn vriend
vertrokken was, wa3 de jonge man nog volstrekt
niet gerust en slechts met groote moeite, slaagde
hij er in zjjn geest afleiding te geven. Zjjn fluit-
studie zelf kon hem niet boeien, hij speelde
a'lerlei noten door elkaar 't was of de muziek
voor zijn oogen op het papier een polka danste,
en toen hjj een polka wilde spelen, gelukte hem
dit Diet Hij sloot zijn boek.
Ziehier het gesprek «lat plaats had, tussehen
Rudolf en de vader van het meisje met het
blauw katoenen stofje.
„Mijnheer,// sprak Rudolf, toen zjj beiden
gezeten waren in een klein kantoortje van het
station, de aard van de boodschap waar mee ik
belast ben, brengt mede, dat ik begin met u
te zeggen met wien ge op 't oogenblik te doen
heJjt, Ik ben de Baron Rudolf de Briasyon."
„Behoort dan aan u het kasteel La Roche-Cardon,
mjjnheer?// vroeg de vader.
„Het is de bezitting mijner moeder, mijn
heer"
„Een schoon landgoed! zeide de oude ambte
naar gelegen tussehen Beaugency en Valencay.
Ik ken het wel. Kortbij heeft men de kleine
Chelut en de helft der groote bosschen van
Ouilles.
„Gjj weet dat alles nagenoeg beter dan ik"
zeide Rudolf een weinig verrast.
//Acli, dat komt er van als men in dezelfde
Heeren demonstraties kwamen houden. De
Regeering laat de manifestanten kalm hun
gang ga3ii eu Von Lütz is, of houdt zich
ziek. In de Kamer hebben de Heeren Dai
ler c. s. zich ernstig over het voorgevallene
beklaagd. De «Neueste Nachrichten* gaat
inmiddels voort de jonge lieden op te hit
sen en het iaat zich aanzien, dat nog meer
demonstraties, waaraan niet alleen aspiraut-
kunstenaars, maar uog andere studenten
deelnemen, zullen wordeu op touw gezet.
Om een denkbeeld van den fatsoenlijken
toon, in bedoeld liberaal orgaau aangesla
gen, te geven, zij 't genoeg te weten, dat
het in een zijner laatste nummers, over
de katholieke begrooMngscomm'ssie spre
kende, de woorden «alle varkens in éen stal«
bezigde. Dit nummer ward evenwel in beslag
genomen en het blad zal voor die onge
hoorde uitdrukking worden vervolgd. De
Katholieken zijn iutusschen vast besloten
de campagne tegen Von Lütz niet op te
geven, en zich door geen demonstraties van
het volgen hunner gedragslijn te lateu af
houden.
Frankrijk bljjft het land der verias-
singeti. Thans heeft het weder eens een
kolonialen veltocht. De Koning van Daho
mey beeft den Frauschen Gouverneur vau
Porto Novo, een koninkrijk nabij Dahomey
gelegen, en waarover Frankrijk het be
schermheerschap voert, zeer ernstig be-
leedigd. Toen namelijk de Gouverneur (Dr.
Bayol) zich uaar de hoofdstad van Dahomey
begaf, om vau deu nieuwen Koning van
dat land de uitleveriug van de met Frauk-
rjjk gesloten tractaten te vragen, werd hij
feitelijk dertig dagen gevangen gehouden
eu moest getuige wezen vau het bedrijven
van ontzettende gruwelen. De eischeD,
door den Gouverneur gesteld, werden on
beschroomd afgewezen. Toen Dr. Bayol de
kust weder bereikte, vroeg hij bescherming
van de Fransche Regeeriug. Die werd ge
zonden, doch zij werd door de Dahomeyanen
aangevallen. Wel werd die aanval afge
slagen, maar eenige Franscheu vielen door
verraad in 's vjjands macht.
Dat zijn de bekende feiten. Frankrijk
is nu in de noodzakelijkheid gebracht,
voldoening vau den Koning van Dahomey
te vorderen. De expeditie zal worden ge
organiseerd. Bepaalt men zich nu tot die
bestraffing, dan kan alles uog goed afloo-
pen, hoewel het moordeud klimaat eu het
veriijuig karakter der negers de Fransche
troepen welke toch niet geheel vreemd
zullen blijven aan deze onderneming
iu eeu hoogst bedenkeiijkea toestand kun
nen brengen.
Onmogelijk is bet dus niet, dat reeds
streek woont. Orleans en Etampes dat sclieelt
zooveel niet."
„Ik ben in elk geval verheugd, dat ge me
zoowat kent. Mijnheer, ik kom u om de
hand uwer dochter vragen voor een mijner
viiendcn."
„De vader schoof zijn stoel achteruit toen hjj
deze onverwachte inleiding vernam, en keek
Rudolf aan. Hjj dacht aan een mystificatie.
Deze ging verder:
„De Heer Van Blijendaal de persoon, wien
het aangaat is een eerlijk man, waarop niets
valt te zeggen. Ik geloof niet d «t zijn fortuin
moeilijkheden zal opleveren. Zonder mij vooraf
een oordeel aan te matigen o/er de po-itie vau
uwe dochter mag ik u verzekeren, dat de Heer
Van Blijendaal veel rijker is en wat dit betreft,
zal de vrouw die hjj trouwt welke ook, niets te
wensohen hebben. De familie van mijn vriend
is om kort te gaan eene der voornaamste van
zijn land. Ik wacht uw antwoord mijnheer."
//Ik geloof, mijnheer, zeide hij voorzichtig,
dat hetgeen gij me zegt, ernstig geineend is, en
gij kunt begrijpen, dat ik er verbaasd van op-
kjjk. Dezeu morgen verwachtte ik dergelijk aan
zoek voor mijn dochter niet. Gij zult wel zoo
goed zijn me toe tc staan u te vragen of mjjnheer
Van..."
//Van Blijendaal
Van Blijendaal mijn dochter kent en hoe
hjj haar keut?"
Wordt vervolgd.)
