N I 1 W Mo, 1521. Zondag 30 Maart l^SO 15fe Jaargang. Belastinghervorming. ^UlTEWLlNP: Wordt vervolg^ ABOlffEEMEWTSPBIJS Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het Buitenland Aizinderlgke Nummer» Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG. BIJ BK AU: St. Janstraat Haarlem. Sf«ragffBk. 0,8» 1,10 1,80 0,03 AGÏTS3 MA NOJf AGITATE PE1JS QBB ADVEBTEHTlSST Van 16 regels 30 Cents. Slke regel meer 5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte, Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Ad vertentië n worden uiterlijk Maandag-, Woensdag en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers K UPPERS LAUKEY. Hervorming van ons belastingstelsel; zietdaar het onderwerp, 't welk in de afge- loopenweken op het parlementair programma bovenaan stond geplaatst, en dat gedurende eenige dagen in 's Lauds Raadzaal de sluizen der welsprekendheid bg de leden onzer Volksvertegenwoordiging hield geopend. Wonderljjk mag het zeker wel genoemd worden, dat thans door de liberalen, in den vorm van het voorstel-Goemau Borge- sius c. s. tot invoering van eene progressieve inkomstenbelasting, eene poging is aan gewend otn verandering te brengen iu het stelsel van belastingheffing. Wonderlijk zeggen wij, want waarom is de liberale partij nu eerst voor den dag gekomen met eeu ontwerp, waarvau eene belasting op het inkomen den grondslag uitmaakt? Waarom beeft zij gedurende zulk een groot aantal jareu, dat zjj de macht bezat, volhard bij het stelsel vau 1821, en waarom maken eenige liberalen juist nu gebruik van hun reeht van initia tief, terwjjl de linkerzijde vau de Kamer in de minderheid is? Deze vragen dringen zich voor den geest, wanneer meu onbevooroordeeld nadenkt over het motief, waardoor de voorstellers van het in de afgeloopen weken behandelde wetsontwerp bij het indienen der bedoelde wjjzigiug van ons belastingsysteem werden geleid. Dat zij geene meerderheid ia de Tweede Kamer voor hun wetsvoorstel zouden viu- deu, daarvan wareu zij reed3 overtuigd. Eenig practisch resultaat voor ons Vader land kou de indiening er vau dus niet af werpen. Zeer terecht zeide ook de Heer Schaepmau Woensdag j!., dat de liberalen op geen medewerking bij de Rechterzijde hadden gehoopt, wijl het plegen van ouder ling overleg tusschen de verschilleude par tijen over het wetsontwerp-Goeman Bor- gesius geheel was nagelaten. De bedoeling van het bewuste voorstel strekte derhalve niet om verbetering in de tegen woordige heffing te brengen. Ilad men dit ernstig gewild, dan hadden, zooals wij reeds zeiden, de liberalen vroeger met zulke voor stellen moeten aankomen. Was het dan loutor om eene getuigenis afteleggen omtreut de liberale beginselen op bet gebied der belastingheffing? Als zoodanig kan deze poging der liberaleu eveniniu worden beschouwd. Vooreerst be hoeft meu het met de begiuseleu der libe raleu niet zoo streng te nemen, daar zij altijd getoond hebben eene gelegenheids- politiek te belijden. Scherp omlijnde be- FE U1LLETON. De wraak der dichteres. Martha Walden was eene wees, negentien jaar oud en bezat een betrekkelijk aanzienlek ver mogen. Zij woonde met haren ouden oom op een landgoed, dat ongeveer vier uur van eene kleine stad in de Rijnprovincie verwijderd lag. Ongetwijfeld was Martlia een aardig weesje. Slank als de dennen in het woud, had zij zwart gekruld haar en e n paar donkere, dwepende oogen. Aan het genot, 't welk het gezelschaps leven in het stadje opleverde, liet haar oom haar weinig deelnemen; zij verlangde er ook niet naar, en voelde zich 't gelukkigst in de stille een zaamheid van hare landelijke omgeving. Gewis wa3 zij een beminnelijk meisje. Ze had echter twee fouten. Vooreerst was zij, go ijk haar oom dikwerf zeide, een kleine stylhoofd en dan ook schreef zij verzen. Mijne lezeressen zulleD de laatste fout ver geeflijk vinden, want welk jong meisje, op den leeftijd mijner heldin, heeft niet een enkele maal op de doolpaden der metriek gewandeld? lïij Martha was echter de neiging, om haar gedachten op poëtische wijze te uiten, tot een hartstocht geworden.Geibel vereerde zij als haar lievelings dichter; op haar tiolettafel lag eene uitgave zijner gedichten in prachtband In den trant van Geibel schreef zij liederen, liederen vol smachtend verlangen, in 't kort: maneschijn poëzie. Ook aan de lente en de liefde had zij hare lier ge wijd. Ja, zij begon allengs aan haar poëtisch grippeu van wat zij voor het welziju des vaderlands noodig achteD, hebben wij nim mer vau hen vernomen, en wat heden door hen wordt beleden en verdedigd, is mor gen misschien reeds weder vergeten. Doch al ware dit de bedoeling der in diening geweest, dan nog konden wij de liberalen wijzen op hst langdurige tijdvak, dat zij ongebruikt hebbeu laten voorbijgaan, en waarin zij zich niet maar met eeu ge tuigenis hadden behoeven tevreden te stellen, doch waarin zij de macht bezeten hebbeu hun stelsel ongestoord in te voeren. De hoofdvoorsteller, de Heer Goeman Borgesius, heeft in de zitting van Dinsdag de redenen ontvouwd, die volgens hem tot indieuing van het outwerp voerden. Luiste ren wij eeu oogenblik naar zijne woorden. Hij zeide, dat de voorstellen geeue onthef fing, maar verplaatsing van lasten hebben bedoeld. De werkman, de arbeider, is te zwaar belast. Daarenboven verkeert hij in moeiljjke tijden. Werk verschaffen door den Staat is eene onmogelijkheid, en daarom is het practisch de lasten van het volk te verminderen. Die vermindering van lasten zal bij in voering eener inkomstenbelasting worden verkregen door afschaffing van den zout- accijns, zeide de Winschoter Afgevaardigde. De geheele arbeidersstand zal hiervan, vol gens hem, de voordeelen ondervinden. Dit poogde hij ook met cijfers aan te toonen, en berekende nu dat de werkman hierdoor 6 centen per week of 3 gulden per jaar zou uitwinnen. Wat de Heer Goeman Borgesius met deze berekening eu met deze motiveering der indiening van zijn voorstel gedaan beoft, noemen wij eene speculatie op den volksgeest, behalve nog dat wij de vrijheid nemeu aan de juistheid der woordeu vau genoemden Afgevaardigde te twijfelen. De zes centen per week zoudeu wij veel belangrijker achten, wanneer ze door den werkman als directe heffing betaald werden dan nu bij deze uitgave, als iudirecte be lasting voldaan, niet eens gevoelt. Doch daarenboven, boe kunnen deze driegulden per jaar als een middel worden beschouwd om den werkman te gernoet te komen io den strijd om het btstaan. Zal bij niet veel liever flink arbeiden en ruim geld verdie nen eu ook een luttel bedrag aan belas tingen betalen, dan zonder werk op zulk eene wijze worden geholpen Door het eigenlijke werkvolk wordt niet geklaagd over den zoutaccijus. Deze heffing komt alleen iu ongenade, doordien zoo genaamde leiders van de openbare meeuiog ze in een hatelijk daglicht stellen en bet talent te geloot'en, en droomde den. scboouen droom onder de vele geroepenen eene uitver korene te zijn. Hare geesteskinderen verborg zij zorgvuldig voor aller oogen. In de eenzaamheid genoot zij hare dichterlijke voorbrengseleu, en geene vrien din, geen bloedverwant, niemand wist aan welke ideale bezigheid zij hare vrije uren wijdde. Het album met haar liederen bewaarde zjj als een schat. De eene gedachte welt uit de andere voort. Onze moderne Sappho kwam eens op het denk- fce dd, toen zij peinzende op de tuinbank zat, dat het toch heerlijk zou zijn, hare gedichten gedrukt te kunnen lezen. Zou zij uiet onder eeu aangenomen naam hare liederen in een of ander letterkundig tijdschrift der wereld kunnen aau- bieden? Zij sprong op en streek met de witte vinge ren door hare rijke lokken. Die gedachte be zielde haar geheel en al, cn moest verwezenlijkt worden. Zij nam haar album, schreef er eenige gedichten uit over en zou ze aan de geachte redactie van een tijdschrift zenden, om er bij gelegenheid gebruik van te maken. Een pseudoniem was spoedig gevonden: The- rese MinaDollo. Onder dezen naam zou aan den letterknndigeu horizont eene nieuwe ster opgaan. Martha bezorgde zelf den brief op de post. Zeker van htre zaak, verwachtte zij eene spoedige aangename ontmoeting van hare geesteskinderen in de kolommen van het tijdschrijft. Het bureau eener redactie is echter eene zeer prozaïsche plaats. Alen vindt daar onbarmhartige menschen, en bovenal staat daar een geweldige doen voorkomen, alsof de mindere man er onrechtvaardig door gedrukt wordt. liet is uiet moeilijk om sympathie voor zijn streven bij de grooto menigte te ver krijgen, door het volk te vleien mot ver mindering van lasten en vermeerdering van lusten, doch hiermede worden de ware belangen van bet vaderland niet gebaat. Reeds zoovele jaren hebben de liberalen ons volk stroop om den mond trachten te smerenen het is bun maar al te dik werf gelukt op d'Ze wijze de volksgunst te wiuneD. Gelukkig rekeueu wij het daarom, dat bij velen langzamerhand de oogen worden geopend, en dat het den liberalen al moei lijker wordt, aan den werkman knollen voor citroenen te verkoopen. Men heeft leeren inzien, dat de beloften, welke de liberalen geven, nimmer iu daden veran deren, en dat de liefde voor den minderea man alleen bestaat in bunne redevoeringeu eu geschriften. Eerst iu de laatste tijden, nu do anti liberalen in de Kamer de meerderheid be zitten, eu een Kabiuet uit de rechterzij ie is opgetreden, komen de belangen van den werkman grondig ter sprake. De woorden van den Heer Goeman Bor gesius beschouwen wij dau ook uiet anders dan eene phrase, die zeker zal geëxploiteerd worden ten hetooge, dat de liberaleu ook bij de herzieuiug van ons belastingstelsel het belang van den arbeider op den voor grond hebben gesteld. Naar onze meeuiug, heeft eene andere overweging daD de hier genoemde de voor stellers der inkomstenbelasting geleid. Ter loops werd zij door enkele leden «Ier Kamer ter sprake gebracht. Juist de verzekering, dat hier aan geen partijpolitiek te denkeu viel, ook door den Heer Goeman Borgesius uitgesproken, versterkte ons iu het ge voelen, dat dit wel degelijk het geval is geweest. Die Afgevaardigde maakte er om gekeerd Dr. Schaepman eeu verwijt vau, dat deze de partijstaatkuude iu het debat had gesleept ter bestrjjdiug van de linker zijde en niet van de voorstellen, maar de juiste blik van Dr. Schaepman heeft hier, onzes inziens, wederom niet gefaald, toen hij dit aan de liberalon verweet. Wel degelijk vormt de partijpolitiek dei- liberalen den achtergrond van het voorstel- Goeman Borgesius. Ii zijne rede san Dinsdag heeft de voorsteller tot den Minister van Financiën gezegd, dat, hij na twee jareu waehteus, nog weinig of niets tot belas tinghervorming heeft verricht, en dat daarom de liberaleu zelf de hand aan den ploeg hadden geslagen. snippermand, een a-yl voor verlaten gedichten, de 'duistere toekoms' voor alles wat niet rijp voor de pers is. Menig poëtisch kind, htt pro- dekt eeuer gloeiende phantasie, vindt daar een kil graf. De eerste nummers van het tijdschrift, waaraan Martha hare dichterlijke producten vol vertrou wen had gezonden, verschenen, maar geen Thercse Minanollo was er ia te vinden. Zij las daarop de antwoorden der redactie onder de „corres pondentie," ten einde iets te weten te komen. Ja, waarlijk, daar stond het: „Therese M. te B. Uwe gedichten ontvangen., te dwepend en niet ge-chikt ter plaatsing, snippermand!" Een zwaard ging Martha bij het lezen dier woorden door het hart. Zij zag in gedachten, hoe de band van den koelhartigen beoordeelaar haar roseklenrigen brief met de diepgevoelde gedachten beschreven, in de mand wierp, on het verdriet over haar eerste letterkundige nederlaag was op het schoone grlaat duidelijk te lezen. Zij twijfelde aan hare gaven, doch slechts voor een oogenblik. Was bat uiet reeds zoo dikwerf geschied, dat een genie aanvankelijk miskend werd, doch later zich op roemvolle wijze baan brak? Martha had een doortastend karakter Zij liet. den moed niet zoo spoedig zakken, maar beproefde eene nie.iwe poging. Doch wederom kreeg zij ten antwoord: „Ontvang, n, vorm eu inhoud gebrekkig, snippermand 1// Dit wa3 ergcr- Ijjk. Zij herhaalde echter hare inzendingen ten derden en vierden male, evenwel telkens met hetzelfde gevolg. Do antwoorden der redactie Neen, niet de langzaamheid van den Minister vau Financiën, maar de partij zucht der liberalen heeft het besproken voorstel doen geboren wordenniet de verbetering van ons belastingsysteem, maar de zucht tot het tegeuwerkeu van onze Regeering is de oorzaak der indiening ge weest. En daarom is de qualificatie van partij voorstel aan' het wetsontwerp alleszins gewettigd. Wij verblijden ons derhalve, dat de meer derheid van onze volksvertegenwoordiging zich met dit voorstol niet heeft vereeuigd. Verbetering van ons belastingstelsel wach ten wij dan ook niet van de linkerzijde. Zelfs de Hoogleeraar Buys heeft moeten erkennen, dat de liberalen nimmer iets goeds op belastinggebied hebben voortge bracht. Maar wjj blijven onze verwachting stellen op den Minister van Financiën, die ongetwijfeld beter beslagen ten ijs zal komen, dan dit nu door de liberalen was gedaan. In elk geval zal hij het oude gebouw onzer belastingheffing niet afbreken, voor hij de zekerheid bezit, dat het nieuwe op hechte grondslagen zal rusten. De Reiclis-Anzeiger maakt de brieven openbaar, tusschen Keizer en Paus, over het Congres gewisseld. Z. H. belooft in een uitvoerigeu brief den arbeid vau het Congres, overeenkomstig den wensch, door den Keizer te kennen gegeven, te zullen steunen. Hij hoopt dat het werk vruchteu 7,al dragen, waarvoor zekerlijk iu de eerste plaats de machtige hulp van den godsdienst en de weldadige werkzaamheid der Kerk zullen vereisebt worden. Aan den afgetreden Duitschen Rijks kanselier viel dezer dagen in de hoofdstad, toen hij ten afscheids-bezoek naar het kei zerlijk paleis reedeene buitengewone treffende en grootsehe volksheide teu deel. Toen hij om half elf ziju paleis iu de Wilhelmstrasse verliet gekleed ia de bekende witte kurassiers-uniform, stapte hjj vlug en flink in zjjn rijtuig had daarvoor en langs den geheelen weg naar het paleis in de straat Unter den Linden eene taliijke menigte van allerlei rang eu stand post gevat, die hem vol geestdrift toejuichte eu welker stemming tot de grootste opgewondenheid steeg, toen de Vorst om streeks 12 uur terugkeerde. Meu juichte hem toe, riep hem: »Tot wedersziens» na, trachtte hem de hand te drukken, ja, had de paarden van ziju rijtuig gespannen, wauueer hij het niet met een krachtig: »Neen, dat mag niet gebeuren!» belet had. werden zelfs met bijtende, sarcastische aan merkingen vermeugd. Ach! het hart van eene redactie is har.l, zijn geweten streng, zijn snip permand bodemloos! In tusschen naderden do karnavalsfeosten. Martha ontving eene uitnoodiging harer vriendin uit de naburige stad, om de feesten bij haren familiekring te komen vieren. Zij vroeg verlof aan oom, en toen deze na eenig weigeren tjjne toestemming gaf, koos zij hare kleederen uit, eu vertrok op een namildag naar Bergheim. Het noodlot is grillig, en boreidt den sterve lingen vele vergissingen. In den postwagen zat een net gekleede jonge man van ongeveer vijf en twintig jaar met een voornaam uiterlijk. Wijl er buiten hem geen passagiers meer waren, kon zij een gesprek met hem niet ontwijken. En waarom zou zij dat ook moeten doen? Haar reisgezel deed zich voor als een aangenaam niensch; hij sprak beschaafd en kon blijkbaar aardig vertellen. Wanneer hij sprak, zweefde om zijne trekken een fijn lachje, dat hem niet slecht stond. In het begin van zijn gesprek vernam Martha, dat hij gedurende de kar: avalsdagen te Bergheim blijven wilde, waar hij bekenden scheen te hebben. Men sprak over den vastenavond, en de vreemdeling verhaalde zeer levendig van het karnaval te Venetië, dat hij zelf eens had medegevierd. Martha luisterde met aandacht mar zijn verhaal, en wat do jonge reiniger betrof, deze scheen zich in het gezel schap van eene dame met zulke schoone oogen als Martha Walden bezat, zeer goed op zijn gemak te vinden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1890 | | pagina 1