NIEUW
No. 1527.
Woensdag 16 April I860.
De Missiën in Noord-Afrika.
BUITENLAND.
smj
Geboet.
A.BOHKJSMEWTSPBWS
Per 3 maanden voor Haarlem1 0,8&
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzinderlgke Nummers0,03
Dit blad vorschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z A TERDAG.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
'iV-Vl 'V*;
riÉsrifïTi
AGITE MA TJON AGITATE
PRIJS DER ADVEHTEB^TlEBr
Van 16 regel? 30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advartontiëa worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag- avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPERS LAUREï.
Hoogst merkwaardige eu belangrijke
mededeelingen komen bp herhaling tot ons
omtrent het gezegende werk van de katho
lieke Missionarissen in Noord-Afrika. Dezer
dagen nog mochten wij berichten vernemen,
welke inderdaad van dien aard zijn, dat
ze de belangstelling van alle Katholieken
in alle opzichten ongetwijfeld verdienen.
Wij deelen ze derhalve onzen geachten
lezers mede.
Ofschoon het steeds waar blijft, dat de
bekeering van Mohamedanen veel moeilij
ker blijkt, dan vau andere ongeloovigen eu
daarvoor een bizonder wonder der Genade
noodig is, zoo bewijst toch het succes,
't welk de Witte Paters» bij de Moha
medanen hebben verkregen, dat geduld,
christelijke liefde en een goed voorbeeld de
beste preekeu zijn, waartegen ook de Mo
hamedanen niet bestand zijn. Van predi
katiën willen de Muzelmannen niets weten;
zjj willen hunne kinderen ook niet in den
katholieken godsdienst laten onderwjjzen
(zooals dit vaak bij de heidenen het geval
is), zoodat eene school, in welke de chris
telijke godsdienst in 't openbaar wordt ge
leerd, onmiddellijk door alle Mohamedaan-
sche leerlingen zou verlaten woiuen. En
toch is de jeugd de hoop der toekomst en
slechts van de goede opvoeding der kleinen
is iets goeds te wachten. Daarom dan ook
heeft elk missiehuis in het laud der Kaby-
len (Noord-Airika) zijne scholen, waar
de kinderen behalve onderwijs, ook kleeren
en levensmiddelen ontvangen en waar de
godsdienst meer door daden, dan door
woorden wordt geleerd.
Terwijl een of twee Missionarissen onder
richt geven, ontvangen de anderen de Ka-
byleD, die tot hen komen.
Vijftig zieken worden dagelijks in ons
huis verpleegd,» aldus sehrptt eeu Missio
naris, »en twee maal per week gaan wij
vijf a zes uren ver om ooze raadgevingen
en geneesmiddelen aan allen te verstrekken,
welke ze verlangen. Als we in eeu dorp
aankomen, loopen alle Kabyleu naar ons
toe en wij gevoelen ons gelukkig, ons voor
die arme lieden te kunnen opofferen, maar
het is hard, wanneer wij wegens geldge
brek, de noodige geneesmiddelen moeten
weigeren.
Dan zpu het de armen, die ons kleeren
vragen, om zich voor de kou te beschut
ten, welke in deze bergachtige streek zeer
scherp is, of die een stuk brood verlangen,
om bun honger te stillen. Kinderen loopen
blootvoets, sidderend van koude, en vragen
dat men hen medeneme, vermits zij door
hunne ouders verlaten zijn omdat deze
niets meer bezaten wat zij hun koudeu
FE U1LLETON.
2.
Vervolg.)
„Julia
Verschrikt sprong liet meisje op en zag Flo ris
Gravemorst eensklaps voor zich staan.
„Zijt gij er dan eindelijk?// vroeg Julia, „ik
begon haast te gelooven, dat gij mij vergeten
hadt en uw woord niet zoudt gehouden hebben.//
„Hoe kon mijne Julia nu zoo iets denken,//
gaf Floris nadrukkelijk ten antwoord, "ik had
nog een last te volbrengen, ziedaar de reden
van mijn te laat komen."
Julia reikte hem stilzwijgend de liana.
„Julia,// vervolgde hij daarna, „ontvang mijn
dank voor de gelegenheid, die gij mi verschaft
hebt, mijne hartegevoelens bloot te leggen.
Herinnert gij u onze kindsche dagen nog, die
wij zoo vrij en vergenoegd, als een vlinder in
de lucht, doorbrachten? Van nature was ik wilder
en meer uitgelaten, hield veel van rondzwerven
door woud en bosch, alwaar gij zoo dikwerf den
jongeling volgdet om hem voor de booze woud
geesten te waarschuwen. Herinnert gij u nog
het afscheid voor vijf jaren? Ja? Immers gij waart
toen mijn goede engel, mijn genius. Destijds
voelde ik mij zeer tot u aangetrokken daarop
volgde een tijd van lange scheiding en thans
Ik verliet u als een teederen, ontluikenden roze-
geven. En wij moeten deze arme kinderen
langzaam van honger zien sterven, omdat
ons het noodige geld ontbreekt. En hier
kau men zooveel met weinig geld doen!
Da inwoners leven thans vau kruiden eu
eikels; het allernoodigste ontbreekt hun.
Slechts door de liefde kunnen wij bij dit
fanatieke volk iets verrichten; slechts door
giften en aalmoezen kunnen wij hunne
woningen betreden, waar wij zeer dikwerf
verlaten kinderen, zoo mager ais skeletten,
vinden, die slechts op het Heilige Doopsel,
dat wij hun toedienen, schijnen te wach
ten. Op deze wijze hebben in het vorige
jaar de Paters vau het Missiehuis vau
Tagmuuth-Asus ruim 800 stervende kiu-
deren gedoopt. Ook slechts door liefdewer
ken kuuueu wij op de volwassen Kabylea
indruk maken, hen voör ons winnen en,
nadat wij hun vertrouwen hebben gewon
nen, de christelijke waarheden leeren.
Gode zij dauk, reeds vele Kabylen, die
in de twintig jaren dat de Missie der
sWitte Paters« werkzaam is, uit hunne
scholen zijn voortgekomen, hebben het
Heilig Doopsel outvangen, reeds zeer velen
zijn goede Christenen geworden, maar zij
zijn nog steeds voor het meerendeel tus-
schen de Muzelmannen ia groot gevaar het
leven of het geloof te verliezen. Wp heb
ben hier, aldus schrijft de bestuurder van
het Missiehuis te Tagmunth-Asus onder
onze nieuwbekeerden een uitmuntend, jong,
gehuwd man, die sinds twee jaar door zijn
Mohamedaanscben schoonvader, bij wien
hij inwoont, omdat hij te arm is om een
ander huis te betrekken, gekweld wordt
en zelfs in den laatsten tijd wegens zijn
geloof met den dood wordt bedreigt. Wan
neer wij dien jongen man nog lang bij
zijn schoonvader laten wonen, kan de be
dreiging een ontzettend feit worden.
In het vorige jaar, gedurende eeue zware
ziekte, liet men hem geen rust om hem
tot geloofsverzaking te brengen eu het
kwam zoo ver, dat hij zich op het vrije
veld wilde laten brengen om tenminste
rustig als Christen te kunnen sterveD. Ziju
gedoopt kind stierf; men begroef het lijkje
op het Mohamedaansche kerkhof.
Kunnen wp nu de vervolgde Christenen
aan hun rampzalig lot overlaten, totdat
hen de moed ontzinkt eu zij het geloof
verliezen? Vele andere Kabylen wenschen
zich to bekeereu, mils wij hun bescherming
kunnen verleenen. Moeten wij nu wegens
gebrek aan mater'.ëele middelen van dit
verlangen naar onzen heiligen godsdieust
geen gebruik maken, nadat onze broeders
zooveel gearbeid eu geleden hebben om
het op te wekken?
Christelijke familiën kunnen in eene
Muzelmausche omgeving onmogelijk ge-
knop en vind u thans weder als eene ontwik
kelde bloem, versierd mot alle bekoorlijkheden,
die de natuur slechts geven kan aan eene maagd,
vol deugd en fierheid.
//En thans zie ik u omringd," besloot hij met
bewogen stem, //door vele vereerders en hoelang
zal het mogelijk nog duren, voor gij den naam
gaat dragen v»n Vijjvrouwe W itten horst"
//Floris,// viel Julia hem in de rede, //hier
over geen woord meer. Gij bedroeft mij te zeer
met zulke gedachten eu toch weet gij, dat mijn
hart slechts u alleen toebehoort.//
„Hoe, Julia," antwoordde Floris met geest
drift, „gij zoudt, doch neen, het zou ondank
baar van mij zijn, als ik uws vaders plannen
zou willen dw»rsboomen. Hoe zou ik, die op
geene hooge afkomst kan bogeu; die zonder
vermogen, zonder stand of betrekking is, het
wagen om den Heer Wittenhorst in den weg te
komen Alhoewel met tegenzin en bloedend
harte, geef ik u toch gaarne uw woord terug
tracht met hem slechts gelukkig te worden. Ik
voor mij, daarentegen, zal trachten uwe liefde te
vergeten, alhoewel ik beken, dat mij dit zeer
moeilijk zal vallen."
Hij poogde zich aanstonds uit de voeten te
maken, ten einde van zijne opgewondenheid niet te
doen blijken, doch Julia hield hem terug.
„Floris, wat gij daar zoo even verteldet is
hard en onrechtvaardig, zoowel voor u als voor
mjj. Het geluk ligt niet in het bekleeden van
hooge betrekkingen, in deftige afkomst en aard-
dijen; men tracht ze derhalve in kleine
dorpen te verzamelen en zooveel mogelijk
aan het verkeer met Mohamedanen te
onttrekken.
Eeu Kabylen-dorp te stichten, is niet
moeilijk. Men steekt vier boomstammen in
den groud, verbindt ze met muren van
klei, laat eene opening, welke deur en ven
ster tegelijk is; meu maakt een eveu pri
mitief dak zonder schoorsteen tegen zon
en regen, eu men heeft een huis waarin
menschen en dieren vreedzaam te zatnen
wonen. Voor ongeveer duizend of vijftien
honderd gulden kan men een compleet
dorp bouwen. Zulk eeue taak wacht ook mij;
ik zou haar gemakkelijk kuunen volbren
gen; de Kabylen heb ik reeds, maar de
middelen ontbreken mij nog.
Aldus de Missionaris.
Ook voor dit laud schijnt de dag der
opstanding uit de doodelijke omarming
van den Islam te zijn aangebroken, voor
dit land, dat vroeger de bloeiendste chris
telijke gemeenten telde en dat eeuwen lang
tegen den Islam streed, doch ten slotte
onder diens macht bezweek. Reed) hebben
zich eeu aantal Christenen verzameld, zij
moeten echter voor den nadeeligen invloed
worden beschermd. Het zaadkorreltje van
het Evaugelie moet een boom worden
onder welks schaduw de gekwelde en ver
volgde Afrikaan wederom heil en zegen
vindt.
De Reichs-Anzeiger verklaart, dat de
mededeeling vau de vroeger officieuze Po-
litische Nachrichten en van andere bladen
over eeue nieuwe inrichting der centrale
rijksbestuurslichamen, in den geest van het
scheppen vau verantwoordelijke rijksmini-
steriën, op geen feitelijken groud rusten.
Volgens de Post is het doel der
nieuwe voordracht betreffende het leger
eene verhoogiug van de sterkte der beide
legerkorpsen iu Oost- en West-Pruisenen
vau zeven bataljons infanterie in de Rijks-
landeu, gepaard met vermeerdering der
veldartillerie, door welk een en ander in
derdaad eene verhooging der legersterkte
iu vredestijd te weeg zal worden gebracht.
De Post logenstraft het bericht, als
zouden officiereu van het garnizoen te
Berlijn hun ontslag genomen hebben naar
aanleiding van de jongste keizerlijke cir
culaire.
Volgens de Volkszeitung zal de soci
aal-democratische groep de algemeeue werk
staking op den len Mei a. s. afwijzen.
De eigenaars der weverijen en spin
nerijen te Görlitz hebben eeu contract
gesloten, waarbij zij zich op straffe eener
sche goederen neen. Het beste, wat de mensch
bezitten kan, is ziju hart. Ik heb de waarde
van het uwe leeren kennen en gelooft gij wel
Floris," vervolgde zij, //dat ik zulk een hart
voor de grootste weelde niet wil verruilen? Wel
is vader tegen onze verbinding, hij heeft geen
ooren voor mijn smeeken, doch daarom, bid ik
u, spreek morgen zelf met hem. En mislukt
deze laatste poging, dan kunt gij nog gerust
zijn. Mijn hart beeft gesproken en zal slechts u
en niemand anders toebehooren. Neem deze mei
klokjes," sprak zij weemoedig, //bewaar ze tot
een aandenken van dezen dag; dat zij ons het
begin van een eeuwig groenenden lentedag ver
kondigen mogen.//
Floris hield langen tijd de hand der maagd
in de zijne, dan spiong hij op nog slechts
Óen groet en hij was uit haar gezicht, achter
de bosschen verdwenen.
II.
Alvorens dit verhaal te vervolgen is het noodig
den lezer iels nader met Floris Gravenvorst be
kend te maken. Het was den 12 Augustus van
het jaar 15 da- er te Eoerraond aan het Mun
ster eeu kind gevonden werd, dat nauwelijks
twee jaren kon tellen. Het was goed gekleed,
waaruit men de gevolgtrekkin g kon nemen, dat
de vondeling uit den gegoeden stand afstamde.
Eizondcre teekenen, waardoor men zijne afkomst
zou kunnen opsporen, waren niet aanwezig. Alle
zeer hooge boete verbinden om alle werk
lieden, die den 1 Mei tot een vrijen dag
maken, uit hun dienst te ontslaan eu niet
weder aan te nemen.
Iutusscheu kunnen de socialistische aan
voerders het nog maar niet eens worden
omtrent de vraag, of de werklieden overal
op dien dag don arbeid moeten laten rus
ten: de eene raadt het openlijk aan, de
andere raadt het openlijk af. Oua aan dien
strijd e8u einde te maken, zulleu de socia
listen, die tot leden van den Rijksdag zijn
gekozen, den 13 dezer te Dresden eene
conferentie houden.
Da arbeidstakiug onder de haven
werkers te Eubeck is geëindigd. Zij heb
ben zoo luidt het bericht hunne
eischeu niet doorgedreven.
Het Berliner lageblatt vermoedt, dat
het thans in verschillende bladen vermeldo
schrijven van de Duitsche Regeering aan
het miuisterie van buitenlandsehe zaken
te 's Graveukage, betreffende eene ver-
kenniag van Fiausche zijde in Nederland-
scbe zeehavens, niet kort geleden maar
reeds vóór geruimen tijd moet verzonden
zijn.
Zooals men weet, heeft de Prausche
Senaat geruimen tijd beraadslaagd over
een door de Kamer van Afgevaardigden
aangenomen ontwerp op de verantwoorde
lijkheid der werkgevers voor de ongevallen,
hnnnen arbeiders in de fabrieken, enz.
overkomen, doch zonder dat de beraadsla
ging vóór de vacautie ten einde was ge
bracht. De Regeeriug is nu harerzijds voor
nemens, bij de weder bijeenkomst der Ka
mers te dien aanzien een ontwerp op andere
grondslagen iu te dienen.
*j* Wie zich ook door tegenkanting
ontmoedigen laat, niet Sir Edward Wat
kin, de ontwerper van de Kanaaltunnel.
Zoodra het Parlement na het Paaschreces
weder bijeenkomt, zal hjj onverdroten
nogmaals zijn voorstel ter tafel brengen.
De Spaansche Senaat heeft met 114
stemmen tegen 57 de motie van afkeuring
verworpen, voorgesteld door Lasala, en
daarna de beraadslaging over de zaak-
Daban hervat. De Senaat heeft vervolgens
het in bedeelde zaak ingediende tegen
voorstel van den Maarschalk Martinez Cam
pos met 108 tegen 63 stem meu verworpen
en ten slotte liet rapport der commissie,
waarin voorgesteld wordt Generaal Daban
arrest op te leggen, aangenomen.
De Markies Ceralbo heeft Valencia
verlaten en zich naar Madrid begeven.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat Ko
lonel Macbado tot President benoemd is
van de staatscommissie, welke door de
Regeering wordt uitgezonden naar Lou-
remijo Marquez, oiu met de Transvaalsche
nasporii gen bleven daarom vruchteloos, zoodat
de stedelijke rechtbank besluiten kon, dat men
hier inet een boosaardig opzet te doen had cn
men besloot, dat het kind in het eeü of ander
burgerhuisgezin op stadskosten zou besteed
worden, toen de magistraat Gravenvorst, door
de schoonheid van het kiud aangetrokken, het
besluit nam, zelf voor de opvoeding te zorgen.
De Heer Gravenvorst, een edelmoedig menschen-
vriend, was kinderloos cn dit was oorzaak, dat
hij den onschuldigen lieveling lot zich nam.
Eenige jaren later had Gravenvorst, met het oog
op zijn hoogen leeftijd zijne betrekking neerge
legd en was toen met zijn pleegkind uaar het
stille buiteu in do omgeving van Grubbenvorst
vertrokken, ten einde aaar zijne oude dagen in
rust en vrede te kunnen doorbrengen. Floris,
aldus had hij het kind laten doopen, ontwik
kelde buitengewoon en groeide op tot een
frisschen, blonden knaap. Zijn lieflijk gezichtje
straalde van vreugde en oprechtheid. Hjj bezat
eeu vurig temperament cn hield veel van de
vrije natuur, zoodat hij des zomers soms halve
dagen door de bosschen dwaalde hetgeen hem
niemand verbood, want Floris was niet alleen
de lieveling van het gansehe dorpje geworden
maar ook de uitverkorene van den voorma-
ligen bezitter van het „Gebroken Slot// bij wien
de oud-magistraat, als vriend eu raadsman, soms
uren lang vertoefde.
Wordt vervolgd.)
