HTÏN SKiVlTTAÏ),
honden ter verbetering van hun toestaud.
Het zal eene eerste demonstratie zija ter
verkrijging van minder werkuren, beter
loon, lager huur, betere woningen, verze
kering voor den ouden dag, afschaffiug
van werkhuizen en de inrichting van alle
takken van industrie volgens coöperatieve
beginselen. Aanstaanden Zondag zal het
denkbeeld op eene bijeenkomst in Hide-
Park nader besproken worden.
Het uitstekend Madrileonsch orgaan
El Movimiento catolico wijdt een artikel
aan twee Priesters, die op het oogenblik
de slachtoffers zijn van de strengheid van
het Gouvernement der Koningin-Regentes
Christina, wier hoofd is Br.-. Sagasta.
Don Lodewijlr Ignatius de Borda, Pastoor
van Ellorrio, is op Witten Donderdag te
Bilbao ia de gevangenis gezet, waar reeds
sedert eenigen tijd een ander Priester, Zu-
gazaga, Pastoor van Castillo Elejabeitia,
gevangen zit.
De misdaad van den eenen is ook die
van den anderen; zij hebben de stoutmoe
digheid gehad, op den kansel te verkla
ren, dat het liberalisme zoude is. Dit werd
een aanslag op de openbare veiligheid ge-
heeten, welke het liberale Gouvernement
van BrSagasta niet ongestraft kan
laten.
Het staat iedereen, behalve een Priester
op den kansel, vrij eene dergeljjke meening
te uiten.
Een wakkere Priester, Don Sarday Sal-
vany, heeft een werkje uitgegeven, geti
teld: »Het liberalisme is eene zonde», een
boek dat een even diepen als duurzamen
indruk heeft gemaakt.
Daar deze Priester wegens de vrjjheid
der drukpers voor alle vervolging beschut
was, valt men nu op huichelachtige wjjze
en onder verschillende voorwendsels, de
vrijheid van de katholieke prediking aan.
Aan het banket der leden van het
congres der Amerikaansche Staten heeft
President Harrison, een op hem uitgebrach-
ten dronk beantwoordende, gezegd dat bjj
een zeer vast vertrouwen heeft in de hand
having van] vriendschappelyke en vreed
zame betrekkingen tusschen de Ameri
kaansche volkereu. De ünie der Vereenigde
Staten begeert noch grondgebied noch
bezittingen harer naburen.
Door de minderheid der commissie voor
de middelen uit de Kamer van Afgevaar
digden is een rapport ingediend omtrent
de wet betreffende het douane-tarief.
De Tijd in zijn nummer van gisteren ant
woordende op de vraag: Aan welke zijde staat
De Tijd? (in den bestaanden verkiezingsstrijd)
van hooggewaardeerde zijde door genoemd or
gaan ontvangen, zegt o. a.
„Nu beschouwen wij voor ons het onder
vragen vaneventueelecandidaten bij de Kamerver
kiezingen ongetwijfeld als een volkomen geoor
loofd en trouwens ook door onze anti re vol u-
tionnaire bondgenooten ten opzichte van ons
steeds aangewend middel, om te bepalen in
welken zin men aan de stembus heeft te han
delen. Dit ondervragen evenwel kan op verschil
lende wijzen plaats vinden. Gelijk wij reeds
meermalen betoogden, eene verklaring tegen
persoonlijken dienstplicht van de zijde der a. r.
candidaten schijnt ons niet absoluut noodzake
lijk. In sommige omstandigheden komt het ons
zelfs ongewenseht voor haar te vorderen. Zou
het zoo willen wij onzen geacliten brief
schrijver vragen bij het te Utrecht gevallen
besluit, niet verkieslijk moeten keeten: den vorm
en de wijze dier ondervraging over te laten
aan de kiesvereeniging, die ter plaatse waar
de verkiezing plaats vindt het vertrouwen der
katholieke bevolking geniet? Ongetwijfeld,
wanneer een a. r. candidaat zich in de gegeven
omstandigheden, als beslist voorstander van
den persoonlijken dienstplicht uitspreekt, dan
zouden, maar onze meening, ook zelfs indien
de liberale tegencandidaat evenzeer tegenstander
der plaalsvervanging was, thans de stemmen der
Katholieken hem niet ten goede mogen komen.
En daarom hebben wij ons bij de verkiezing te
Goes van een steunen van den Heer Keuchenius
onthouden. Dat neemt echter niet weg, dat er
vele wegen zijn, langs welke het beoogde doel
kan worden bereikt, en ons komt steeds die weg
het meest geschikt voor, welke geen gevaar op
levert voor het behoud eener samenwerking tus
schen de anti-liberale partijen, indien maarniet
de invoering van den persoonlijken dienstplicht,
door onae schuld, de prijs moet zijn, waarvoor
wy die samenwerking hebben te koopen.
Onzen geachten briefschrijver zal hieruit
hopen wij ons standpunt duidelijk zijn. Het
is het standpunt,waarop wij reeds bij het begin van
den strijd over den persoonlijken dienstplicht
bevonden en tot hetwelk wij, tot onze voldoening,
zagen, dat velen van hen, die met ons aan
vankelijk van meening verschilden, vooral naar
aanleiding der bijeenkomst te Utrecht, zijn toe
getreden."
Aan een artikel getiteld: nEen waarschuwend
slotwoord" voegt liet Centrum het volgende P.
S. toe:
//Wij wenschen thans onzen lezers en ook ons
zeiven een genoegen te doen.
Nu de Algemeene Bond op de reeds bekende
en geprezen wijze heeft gesproken, schijnt ons
het oogenblik gekomen, om over de persoonlijke
dienstplicht en wat daarmede samenhangt van
agitatie, dreigement enz., verder te zwijgen.
Wanneer een wetsontwerp over de legerorganisatie
verschijnt, zullen wy daarover onze meening
Zoggen.
Voor het oogenblik zullen Onze lezers wel
met ons van meening zijn, dat ook de belang
rijkste zaak vervelend kan worden en dat men
van het goede te veel kan hebben. Wij wen
schen dus over deze zaken geen polemiek meer
te voeren, geen polemiek meer op te nemen en
wij verzoeken beleefdelijk van ingezonden stuk
ken over het nu reeds dikwijls genoeg genoemde
onderwerp verschoond te blijven.//
Wij schieten altoos in een Inch, als wij de
liberale partij eeue vooruitstrevende hooren noe
men. Behalve de redeneeringeu, voor de vaak,
over vrijhandel, belasting-hervorming, admini
stratieve rechtspraak enzvindt men de quin-
tessens hunner politiek reeds in het Vadtrlandsch
A. B. Boek der vorige eeuw, behelzende de
//vijf vaderlandsche Grondwaarheden." In de
vijfde dier grondwaarheden werd toen reeds aan
de kinderen geleerd: „De groote grondslag van
alles is eenvoudig deze Alle de Heeren Staaten
moeten in staatkundige wijsheid en in alle de
vaderlandsche deugden uitblinken, die hunne
medeburgers en ingezetenen in hen vorderen.
Zoo alleen kan eendracht en recht en gerechtig
heid algemeen heerschen zoo kunnen 's Lands
inkomsten mesr toereikend worden om onze
dijken en onze vereischte krygsmagten te onder
houden zo moet het geheele Nederlandsche
volk de Oppermagtige Regeering der Heeren
Staaten voor de beste, ja voor de eenigste houden,
waardoor het geheele Land en elk bjjzonder
kan gelukkig zijn en zo alleen zal de Vrije
Oppermagt der Heeren Staaten en daarmede het
gansche Vaderlandsche Welvaaren vast en veilig
staan." Ziedaar nog altoos het ABC van 't
vaderlandsch liberalisme.
Voeg hierbij Riiokert's raad, ten aanzien van
sterke en zwakke takken, in de boomklauterles:
Altijd moeten wel de sterken
Uw voornaamste stut zijn,
Maar de zwakken, zult gy merken,
Kunnen ook van nut zyn.
Dan hebt ge A tot Z van de liberale boom-
klauterkunst, alias politiek. (De Gelderlander.)
In //De Hervorming" heeft zich een pen-
nestrijd ontsponnen over de vrijmetselarij, waar
van de Heer De Lang, predikant te Wormer-
veer, wel eens iets meer wenschte te weten dan
deze het daglicht schuwende Vereeniging zoo
aan gewone menschen te zien geeft. Hy had in
't algemeen nogal in waardeerende woorden
over de vrijmetselaars gesproken, maar toch als
verstandig men3ch beviel hem dat geheime niet,
hy wil de vrij-mayonnerie tot een onderwerp
van publiek debat bijv. op Protestantendagen,
maken, en waagt zijn vermoeden uit te spreken,
dat de broeders van den troffel eo het schoots
vel zich openlijk voor den ledigen iuhoud of
kinderachtigen vorm van hunne Vereeniging
schamen.
Hiermede had hy, natuurlyk zijn mond voor
bijgepraat, en in het laatst verschenen nummer
van het moderne weekblad komt hem nu de
Heer Th. Lieftinck uit Haarlem waarschijn]yk
is bedoeld het Kamerlid F. Lieftinck, groot
redenaar der Nederlandsche vrijmetselarij, die
te Plaarlem woonachtig is), blijkbaar een inge
wijde in de geheimen, geducht de les lezen en
voegt hen in schriftuurtaai verwijtend toe: vOor-
deelt niet opdat gij niet geoordeeld wordt."
Toch wil hij den Heer De Lang inlichten
omtrent de vrijmetselarij en haar streven en
meent niet beter te kunnen doen dan aan te
halen art. 1 van de Algemeene Wet der Orde
van vrijmetselaren onder het Groot-Oosten der
Nedeilanden.
Dat artikel luidt aldus:
//Art. 1. De Orde der Vrijmetselaars is eene
Vereeniging, die ziehjten doel stelt, van een alge
meen menschelijk standpunt uit, door hare eigen
aardige leer en oefeningswijze, de geestelijke
ontwikkeling, de zedelijke vryheid en de rlge-
meene verbroedering en verbetering van het
menschdom te bevorderen. Zij richt daartoe haar
bemoeiingen reehtstreeks tot den mensch als
zoodanig, zonder aanzien van maatschappelijken
rang of stand.//
Ziezoo, indien er nu nog éen gevonden wordt,
die niet ten volle over de mayonnerie, haar we
zen, streven, enz. ingelicht is, hij mag wel een
aartsdommerik heeten!
De Heer De Lang heeft nu op al zijne vragen
het antwoord en kan dankbaar en voldaan zyn.
(Ned. Kath. St.)
Uit Delft wordt aan De Tijd gemeld, dat
de verklaring van den anti-revolutionnairen can
didaat, den Heer Van de Velde, zeer gerust
stellend waren, waarop deze eenparig door de
katholieke kiesvereeniging als haar candidaat is
geproclameerd.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een
wetsvoorstel tot wyziging van de kiestabel, tot
splitsing van de meervoudige districten, niet
zooals de vorige Minister beoogde tot ver
andering ran andere districten.
Bij de indeeling van de vijf groote steden is
het voorstel-Schaepman, dat tijdens de behan
deling van de Additioneele Artikelen der Grond
wet werd voorgedragen, gevolgd.
Gedeputeerde Staten der provinciën zijn niet
opnieuw gehoord.
Naar uit Parijs gemeld wordt, heeft de
Keizer van Rusland thans de uitnoodiging om
als scheidsrechter op te treden in de quaestie
tusschen Nederland en Frankrijk betreffende
de grensregeling van Guyana, aangenomen.
Bij de gehouden verkiezing voor een lid
der Eerste Kamer te 's-Hertogenbosch is bij
derde vrije stemming gekozen de Heer W. Mer-
kelbach te Breda, met 29 van de 56 stemmen.
Bij de eerste stemming had de Heer Van
den Biesen, bij de tweede de Heer Van der
Does de Willehois, Burgemeester van s-Herto-
gendoseh, bedankt.
Het saldo van 's Rijks sehatkist op 12 dezer
bedroeg: bij de Nederlandsche Bank f9,689,949,80
en bij de betaalmeesters f 1,614,747,83y3, te za-
men fll,304,697,63y3.
GEMENGDE BERICHTEN.
Dinsdag morgen warden de buren
van de 80-jarige wed. v. Dieesen te Tilburg
gewekt door een gil en een val. Twee politie
agenten ontdekten rook, die tusiohea ds pannen
opiteeg eu bemerkten, dat de glairuiteu heet
waren gewordan. Zij varsokalton zieh toegang
tot de woning en ronden de wed. v. D. met
brandwonden aan het gelaat op den grond
liggen, terwijl de bedstede in brand itond. De
brand wa» spoedig gebluaoht en de rroaw werd
op lait ran Dr. Van Erven Doren» naar het
gasthui* verroerd.
Volgen* rerklariug ran de buren had de 80-
jarige vrouw de gewoonte zich met eene bran
dende pijp tabak naar bed te begeren, en zoa
denkelijk de brand door het vuur, dat uit de
pijp viel, zyn ontdaan. (T. C.)
Sedert 80 Maart barindt lichte
Breda in hechWoia ale rerdaoht ran oplichterij,
teu uadneie der firma Sprengen aldaar, zekere
C. v. S., bijgenaamd „da Mol", laatet wonende
te Lage Zwaluwe. Genoemd ptreoon wiat beur
teling* te verkrijgen en van de hand te doen:
hoeden an petteu, lohotnen en laarzsn, auiker-
goed, kurken, kaai, giat, petroleum, wijn, eognso,
vietcherigereedtebap, koek, en*. Veis binneu-eu
buitenlandache kooplieden en fabrikanten zijn
de slachtoffer* g*worden.
Te Kopenhagen ward aadert Jan.
11. etn oude fabriekskneoht, Meijer geneemd,
vermist, die voor het incataaarea van gelden
uitgezonden en tpoorlooe verdwenen wa*. De
zeepfabrikant Philipeen in wieu* fabriek Mayer
geweest wa* op den dag zijner verdwyning, werd
verdicht van hom te hebben vermoord. Hy
vluchtte, maar werd te Hamburg gevat aao
boord van eene atoomboot, waarmee hy naar
Kaapatad wilde vertrekken.
Philipien heeft than* bekend, dat hij da moor
denaar van Meijer ia en dat hij dien* lijk, aan
stukken gehakt, en in een groot rat mal kalk
per «toomechip naar New-York verzanden hoeft,
om vandaar verder verzonden te worden naar
aaoe gefingeerde firma te Rioine, in Witcooain.
Uit New-York ia bericht, dat man daaron
der de onbeatelbare goederen het bewuste vat
heeft gevonden.
Op da rivier Saginaw, by de stad
Saginaw (Michigan), ia eene stoomboot door on
handig aturen van den atoker, dien de kapitein
een poosje aan hat roer had gezet, terwijl hy
het geld ophaalde, tegen eeua spoorwegbrug
aangavaren. Een aantal panagie/a werden daar
door in de rivier geworpen en twaalf van heD
kwamen om het leven.
De kapitein en de stoker, die ongedeerd bleven,
zyn iD hechtenis genomen.
Dat de zwaarte van gewichten
in het dagelijksch gebruik aan verandering on
derhevig is, zou gemakkelijk dn aandacht ont
gaan en toch ia de vermindering ol vermeerde
ring vsn gewicht Di«t onbelangrijk.
In de eerste plaats wordt de zwaarte kleiner
door hel afslijten, vooral door poetsen. ï«n ge
wicht raa 50 gram roldost reed* niet mier aan
den ijk, wanneer er eene laag ter dikt* van
0.006 mM. is afgewreven. Tegenover deze ver
mindering staat eenegewinhta-toareming, die voor
al bij ijzeten gewichten «a zeer kleine gewichtje*
in aanmerking komt. Bij het yzar ia het da roest,
de verbinding van ijzer en zuurstof, die het
zwaarder maakt. Niet allien uitwendig, ook in
wendig, in de poriën en holtan heeft dat oxyda-
tie-proces plsati. Bij twee gewichten van 20
kg. nam man in aog gaan viar jaar ty'da eene
toeneming in gtwicht van 5 gram waar.
Kleine gewichtjes wordan onbruikbaar door
het vuil, dat ziah langzamerhand in holten enz.
verzamelt, door het Titlaagje, dat er bij het
aanpakken met da vingen op komt anz. Dat
dit laatste moet meegerekend worden, blijkt al*
men weet, dat het gewicht daarvan Vu mgr. op
dan vitrkanten centimeter is.
In hst algemeen houden koperen, gladde ge-
wich en zich het langste goed, vooral al* se op
eene droge plaat» bewaard eo zorgvuldig bahan-
dald worden.
De 32-jarige Roiiiacke Groot
vorst Constantljn Conatantinovilcb, neef an adju
dant van den Czaar, zou te St. Petersburg ge
vangen ganoman zijn, onder verdenking van
heulsn met da nihiliatan. De onmiddellijke aan
leiding tot zijne gevangenneming was een door
hem geaohreven historisch gedicht, vol revolu-
tionnaire gevoelen*.
Aldus meldt een te Jiaay verachijnend blad;
maar het opziendbarend bericht veraiacht zeker
nog nadar* bevestiging. De Grootvorst heeft sieh
anders vroeger ook al eena versproken.
Het jaar 1890 belooft ons geen
mooieo zomer, altham volgens de voorapeïliagan
van Majoor Waalput, in het Journal de Qand.
Majoor Waelput grondt zijne voorspellingen
op de meteorologische wet, dat het jaar ver
deeld ie in vijf tydperken van 71% dig, of bij
na 72 dagen, en dat die tydperken afwisselend
droog of vochtig zijn („betrekkelijk," tooalt van
zelf apreekt); voort* op hut feit, dat, ala de deg
en nachtevening valt in eene droge periode, de
temperatuur gedurende zei maanden ouder da
gemiddelde zal zijn. Op dien grond voorspelde
hij voor 1889 vyflig dagen groote warmi;, en
tham profeteert hy dat 1890 nog minder dan
20 dagen groote warmt* zal hebben.
Het jaar begon mat eene vochtige pariode (van
24 December 1889 tot 5 Maart), eu het. heeft
due drie voehtige en alechi* twee droge perioden.
Van 6 Maart tot 16 Mei ia eone droge periode;
den 17en Mei begint weer eene vochtige, welke
duren zal tot 28 Juli dan volgt eene droge, en
van 7October tot 28Dccember weder eene vochtige.
Bene droge en koude leute, met nachtvorst tot
in Mei, overvloedige regen tot in het laatst van
Juli, van Augustus tot in October vrij goed
wtder en daarna een gure en strenge winter,
met veel auecuw. Dit is het weerkundig program
ma voor dit jaar.
Men achryt ons nit Clave:
Hoe gevaarlijk hst ia klein* kinderen zonder
opaiobt mat huisdieren alleen te laten, blijkt
weer uit kat volgende voorval:
De familie Jansen te Aaperdsn (tunehen
Goeh en Cranenburg) hield voor de aardigheid
eene tamme ekster, (lie over d«f in keuken en
huiskamer rondtrippelde en 's avonds jvan zelf
zich in da kooi terugtrok. Voor eenigan lyi nu
was de moeder ia de keuken bezig, toen zy op
eene uit de woonkamer haar zoontje, dat zei
maanden oud was, plotseling boordt gillen. Na-
tnurlijk vliegt zij naar de wieg in ziet daar,
tot haar grooten schrik, dat het bloed lange de
wangen van het kind liep en dat de ekster be
zig wat steed* in da oogeo van het kind te
pikken. Men reed dadelijk met den ongelukkige
near den oogarts Dr. Trompettar, te Clove, dia
weldra eunatateerda, dat de liaksroogappal ver
wond wa* en dat de oogledtn geducht waren
mishandeld.
Door de sorgvolle behandeling van geaotmde»,
aeer ervaren geneesheer ia het kind, na vele we
ken lijdens, weer hersteld; doch de arta ver
klaarde dat, warneer de moeder ésoe minuut la
ter was gekomen, wal by afwezigheid buitsn's-
huis licht het geval kon geweeat zijn, het geaioht
van bat kind onherstelbaar verloren zou geweest
zijn.
Het was zeker geen nobele wraak, dooh het
ia t* begrijpen dat da meeder dadeljjk den mis-
dadigen vogel den kale omdraaide.
(Dagbl. van Z. H. en 'e Gr.)
By een brand op eene pachthoeve
iu dan omtrek van Amieaa ia een herder mat
400 aohapen en 19 koeien omgekomen. D* suka
de bedraagt 90,000 franks.
De heren van borstels worden
in T gebruik, zooala bekend is, spoedig elap. De
Duitache fabrikant H. Moller sohryftdit toa aan
bet afwisselend nat worden tm weer opdrogen.
Om nu da haren langeren tijd hunna hardheid
te doen behouden, vervaardigt hy boretele, die
in plaat* vau den houtan rug eeu kollen mets
ten rug hebben. Hierin worden de haarbosje*
gezet door middel van vingorhoed-vormige door
boorde dopj-is. Ds holle rug ia gevuld mitaen*
atof, die voehtigheid opilorpt en vasthoudt. Der
gelijke borstels kunnen aelfa tonder nadeel wor
den uitgekookt tot reiniging.
Op het buitenverblijf „Eykenroo-
de* van dan Heer C. J. Hacke jvan Mijnden,
te Looadreoht, ia Diuadag eene «it Italië aange
voerde besanding palinkjes te water galataD in
eene tot dat doel bizondar vsrvaardigde inrich
ting.
Nu in de Loosdrechtache an vela andere pol
dert de hoeveelheid paling sterk begint te v«r-
miederen, it bet aeer te kopen, dat dexe proef
neming, (om de teelt dier hooggeroemde viech-
so/rt op kunstmatige wijze to bevorderen, gun-
atige uitkomsten zal opleveren.
God laat niet met zich spottec,
zooala blijkt uit de Btlgiiohe gemeente Rouate
san dan „Patriole// wordt geichreven.
Een eerste liberaal, bekaud om zyn laffe aan
vallen tegen allea, wat van nabij of van verre
den godedienat raakt, bavond zich dan 36 Decem
ber laatstleden in eene herbe g van genoemde
gemeiau' e. Na gelijk een duivol gov I ekt ts hebben,
rukt* hjj het kruisbeeld af dat boven den achoor-
ataenmantal hing en, niettegenstaande de op
merkingen van den herbergier, wierp hij het
Christusbeeld tngen den grond om het met sjjae
voeten te treden, welk* heliehe toeleg hem ech
ter werd belet.
Den volgenden naeht werd de heiligschenner
door «ene vreemdsoortige siekt* aangetast, dia
de geneeshteren niet by maeht* lijn te verhel
pen. Beurteling* zyn* aijae ledematen verlamd
of wotden zy door hevige pynen gefolterd. Die
foltering duurt nu reedt ruim drie maanden en
•r beateat niet de mini te hoop op beterachep.
Mevrouw Bothe, van Cradook(Z.
Afrika) heeft sieh laten photcgrapheeren, met
zoon, kleinzoon, achter-kleinzoon en over-aohter-
kleinzoon eau hare zijde. De bet-over-grootmoedvr
geniet eene uitatekeude gezondheid.
De Koningin van Ramecië (Ca r-
men Sylva) beeft bij de opening van het feeat
ter viering van bet 25jarig bestaan der Acade
mie van Wetenschappen te Bucharest, hsar jongst*
sprookje: „De droom van «sn dichter* voorge
dragen. Yooraf sprak sy een woord, dat wel ver
dient gehoord te worden.
„Toen de geechte leden dezer Academie dezer
degen mij verzochten in de pleshtige sitting van
heden eenig* woorden te spreken, heb ik ge-
entwoord too zeide o. a. de Koningin met
de woorden uit de H. Schrift, dat de vrouwen
iu den tempel bshooreu te swijgen. Eo ik ben
niet van meening veranderd, al richt ik nu toeh
het woord tot u. Ik blijf volhouden, dat eene
vrouw niet optredan moet buiten den heiligen
kring van hear grain, omdat har* item uergn s
zoo lieflijk klinkt al* daar, te middan van Lara
kinderen.
„Maar God heeft mij een zeer ruimen kling
gegeven, die zich tot aan de grenzen van dit
geliefde land uitstrekt en die mijne beminde kin
deren, htt geheele R meeuiche volk, omvat.
//Al» ik dus besloten heb heden hit woord te
nemen, dan doe ik dat omdat ik my zelf be
schouw als in mijn huis, te midden mijner kin
deren, te zijn."
By de rattenplaag, die in som
mige streken van EngdUnd heeracht, ia nu e«ne
muizenplaag gekomen. Uit éun korenmijt kweman
er niet minder dan 5000 te voorschyn.
Eij den uitgeverRidgway te Lob-
dou ia een boekje verschenen van den Hear H.
A. H. Dunsfocd C. E., die er op wijst, dat de
warme golfstroom de vernieuwde vorming van
