NIEUWE
No. 1533.
Woensdag 30 April 1890.
15Éa Jaargang.
Een liefdewerk op maatschap
pelijk gebied.
BU1TENL A
Geboet.
HiiRLIISM COtftlIT.
ABOïTHEMEWTSPKlJ#
Per 8 maanden voor HaarlemI 0'8«>
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1»10
Voor het Buitenland 1|8Ü
Afzonderlflke Nummert
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
BüEBAU: St. Janstraat Haarlem.
AG-ITJE MA NON AGITATE
?HIJS DKB ADVEBTEWTIÊW
Van 16 regeli30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensdag
en Vrjjdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KüPPERS Sz LAUREÏ.
De behandeling der veroordeeldeu in de
Engelsche strafgevangenissen welke zich
in vele gevallen door eene ounoodige
wreedheid onderscheidt, wordt reeds sinds
vele jaren besproken en hier en daar scherp
afgekeurd. De bemoeiingen van een Howard,
van Sir Samuel Romilly en van de onver
getelijke Elizabeth Try hebben er zeker
veel toe bijgedragen, het lot der gevange
nen in velerlei opzicht te verbeteren. Den
geest dezer edele menschenvrienden erkent
men wederom in de nieuwe bepalingen,
welke de behandeling van veroordeelde
personen regelen, maar toch bljjft er nog
veel te doen over. 't Is een door de eerste
rechtsgeleerden van Engeland erkent feit,
dat de strengheid der behandeling in de
tuchthuizen van het Rgk zeiden verbete
rend werkt, vermits zjj er toe leidt, elk
overblgfsel van zelfacbting, dat de mis
dadiger nog bezit, gedurende zijn verblijf
in de inrichtingen te doen verstikken.
In de meeste Staten der wereld maakt
de wet onderscheid tusschen den voor de
eerBte maal veroordeelde en den recidivist
of den misdadiger uit gewoonte. Den eerst
genoemde wordt het terugkeeren tot het
maatschappelijk leven, na de volein ïgiug
van zjjn straftijd, zoo gemakkelgk mogelijk
gemaakt. De maatschappij heeft geen recht,
een boosdoener, die zgne schuld door straf
heeft uitgeboet, na zgne invrgheidastelling
verder te vervolgen, om hem opnieuw in
het tuchthuis te drjjven. Wat geschied is,
is geschied en reeds bij het arresteereu 1
moet bg den misdadiger het denkbeeld
worden ontwikkeld, dat hij door een goed
gedrag, door een verbeterd leven wederom
de achting zijner medemenschen kan ver
werven, ondanks al hetgeen is voorgeval
len. Deswege verdeelt men ook de misda
digers iu verschillende klassen en draagt
er zorg voor dat de booswichten van be
roep geen nadeeligen invloed uitoefeueu
op diegenen, welke voor de eerste maal
zjjn veroordeeld geworden. Iu Engelaud
echter wordt zulk een onderscheid niet ge
maakt; met uitzondering natuurlijk der tot
eenzame opsluiting veroordeeldeu, laat men
allen, zonder acht te slaan op de bedreven
wandaden, gezamenlijk arbeiden. Natuurlijk
booren zjj, die voor de eerste maal in het
tuchthuis verblgven, allerlei dingen van de
andere misdadigers, waarvan zg dau, na
hun ontslag uit de gevangenis, gebruik
FEUILLETON.
8.
Vervolg.)
Zuster Angelica had reeds het hart van
Flo ris gewonnen.
„Mijne ouders heb ik nooit gekend, dierbare
Zuster," antwoordde hij, „maar toch zou het
mij genoegen doen, dat gjj, wijl ik zelf daartoe
niet in staat ben, mijne pleegouders wildet
schrijven; zjj wonen te Grubben vorst, dicht bjj
de stad Yenloo; schrijf hun, dat ik licht gewond
ben, doch met Gods hulp weldra in gezonden
toestand tot hen hoop terug te keeren." Zuster
Angelica verbleekte, toen zij zijne eerste woorden
vernam. Gjj hebt uwe ouders nooit gekend?"
vroeg zij half aarzelend. „Neen", gaf Floris ten
antwoord, „als kind heeft men mij te Roermond
te vondeling gelegd en omdat de magistraat vooi
mijn persoon zeer ingenomen was, nam hij my
op, als ware ik zijn eigen kind. O, welken dank
ben ik dien braven man niet verschuldigd 1//
Ook verhaalde hjj het afsterven van zijn kame
raad, zoowel als de betrekking met Julia Van
Lippe en de Zuster luisterde aandachtig toe:
«Doch Julia zal mjj nooit vergeten, zjj is zoo
lief, zoo braaf, zoo trouw. Een engel als zij,
dierbare Zuster," besloot hij met betraande oogen,
kan er naast u niet op deze wereld bestaan.//
Zuster Angelica had hem steeds met toenemende
opmerkzaamheid aangehoord.
Zuster Angelica had zich in haar voorgevoel
niet vergist, de verhaler kon niemand anders
zjjn, dan liaar neef Reinoud. Zjj had met een
maken. En daardoor gebeurt het niet zelden,
dat personen, die wegens oplichterg zjjn
veroordeeld, later het werk van inbrekers
uitoefenen.
Eenigen tjjd geleden, aldus schrgft een
belangstellend Engelscbman, bevond ik mij
in eene restauratie in Camden-road, tegen
over de Holloway-gevangeuis; daar leerde
ik een opzichter kennen uit de gevange
nis, die mg, op mijne vraag, of hjj geloofde,
dat de gevangenisstraf op de misdadigers
verbeterend werkt, op beslisten toon het
volgende antwoordde: »Ik bezit eene dertig
jarige ondervinding, welke ik in zes straf
inrichtingen van Engelaud heb verworven;
mjjne overtuiging is, dat alleen de cellulaire
gevangenis den misdadiger verbetert.Zoolang
de booswichten gelegenheid hebben met
elkander te spreken, behandelen zjj niets
anders dan de bedreven misdaden, smeden
piaunen voor nieuwe wanbedrijven, deelen
elkaar mede, welke helers de hoogste prij
zen geven voor het gestolene en stellen de
collega's, die binnen kort worden ontslagen,
in kennis, waar zjj »werk» kunnen vinden,
d. w. z. zg wjjzen hen de spelonken aan,
waar nieuwe krachten met graagte worden
aangenomen. Trouwens, waarover zouden
die lieden anders moeten spreken, dan over
hun »vak». Couranten zien zg niet; wat er
in de wereld geschiedt, weten zij niet, er
blgffc hun dus niets anders over dan het
verhaal van de door hun bedreven misdaad,
't geen natuurlijk hoogst verderfelijk werkt
op de jongere gevangenen.
Vermits er mg veel aan gelegen was,
zoo gaat de belangstellende voort, te ver
nemen wat eenigszins belangrijk is, verzocht
ik den opzichter om verdere inlichtingen,
waarop hij mg het volgende verhaalde:
»De behandeling der gevangenen is alles
behalve menschelijk; wg opzichters zjju
gedwongen, dingen van hen te eischen,
die ons eergevoel weerstreven. Ik heb
jonge mannen gezieu, die in de bloeiendste
gezondheid in de gevangenis kwamen, doch,
die bjj hun ontslag de kiemen der tering
mede naar huis namen en voor deu arbeid
totaal ongeschikt waren. Op zulk eene
wjjze vormt de maatschappij misdadigers.
Vele gevangenen krijgen zwakke oogen,
aangezien de cellen te donker zijn, anderen
worden door rheumatische koortsen aange
tast, omdat de cellen te koud zijn, wederom
anderen ljjden, tengevolge van de slechte,
ongenietbare gevangeniskost, voor altijd
aan maagkwalen. Eene gevangenis is wel
is waar geen hotel, maar de Regeering
mag de gevangenen niet zoo behandelen,
vreesdij ken strjjd iu haar binnenste te kampen.
Zou zij zich bekend maken en hem bare schuld
belijden; kon zjj wel op vergeving hopen Ten
laatste besloot zij voor als nog het stilzwijgen te
bewaren. Immers zij wist zijn adres en nam zich
voor hem later per brief alles te berichten, wat
haar op 't harte lagnu moest zjj nog alle zorg
besteden aan het welslagen zjjner genezing. In-
tusschen bad zjj toch naar Grubbenvorst bericht
gezonden, doch steeds een wakend oog gehouden
over den zieke, die na enkele weken weder in
zoo verre hersteld was, dat hjj volgens het ge
voelen van den wondheeler binnenkort de terug
reis naar huis kon aanvaarden. Met den vurigsten
dank op de lippen, de oogen vol tranen nam
Floris afscheid van Zus'.er Angelica, die hare
aandoening nauweljjks kon verbergen. Eu toch
klopte haar hart van vreugde, dat zij haren
neef wedergevonden had als een man van
geest en beschaving. Zij zonk op de knieën en
dankte den Gever van alle goed, dat Hij zoo
liefdevol het verlaten kind beschermde. In dit
wederzien zag zij eene hoogere wilsbeschikking,
een onderpand van de toekomstige vergeving en
verzoening.
VII.
Floris bevond zich op de terugreis Zjjn
hart klopte hoorbaar onder de slagen der vreugde
en bjj de gedachte, dat hij weldra zijne geliefden
mocht wederzien, die hij voor tien maanden
had verlaten. Hoe verheugde hjj zich er over
om in den gezelligen kring zijner bekenden te
kunnen spreken over zijne krijgsbedrijven en meer
nog over de glansrijke overwinningen, die zij op
den vijand hadden behaald l Op vorstelijke wjjze
dat ze naar lichaam en ziel bedorven het
tuchthuis verlaten. (Wordt vervolgd.)
De Duitsche socialisten ziju voornemens
om in het najaar, zoodra de socialistenwet
vervalt en niet vernieuwd is waarop
zg nu stellig rekenen weder een sociaal
democratisch Congres te houden op Duit-
schen grond.
De bekende socialistische agitator
Goercki, gewezen lid van de Berlguschen
gemeenteraad, is heden wegens verduiste
ring van gelden en valschheid in wissels
tot 15 maanden gevangenisstraf veroor
deeld.
De werkstakingen in de spinnergen
en wevergen van Muhlhausen in Elzas
erlangen groote beteekenis, Het getal werk
stakers bedraagt 16,500, terwijl Zaterdag
middag een opzegging van deu arbeid door
14,000 werklieden heeft plaats gehad. Men
vreest dat het verzet naar alle fabrieken
zal overslaan.
De opheffing der verbanningswet, waartoe
de Rgksdag reeds herhaaldelijk besloot,
is Vrjjdag jl. door den Bondsraad goedge
keurd. Het betreft hier de Meiwet, krachtens
welke Geestelijken, die na afzetting door
den Staat toch huune bediening voortzetten,
uit het Rgk kunnen verwgderd worden.
Les Missions Catholiquesmeldeu dat
Pater Planque, Overste der Afrikaansche
Missies, van deu Pranschen Resident iu
de Golf van Benin een telegram, gedag-
teekend van Kotonou, 13 April, ontvan
gen heeft, meldende dat Pater Dorgère, de
Missionnaris die te Widdah gevangen ge
nomen werd tegelijk met de agenten der
Pranache handelshuizen, eene uitmuntende
gezondheid geniet.
Bij het Engelsch Lagerhuis is door
het rechtsgeleerde lid Milvaiu een ont
werp ingediend tot nadere regeliug van
de toepassing der lichamelijke straffen. Vol
gens dit ontwerp kunnen deze worden
opgelegd voor misdrijven, strafbaar met
dwangarbeid, hetzij als toevoeging bij het
vonnis of ter vervangiug van een gedeelte
daarvan. Het aangewezen werktuig is de
berkenroede en het aantal slagen beperkt
tot een maximum van 25 voor elke keer.
De gevaugenisdokter moet bij de niet open
bare strafoefening tegenwoordig zijn en de
directeur moet zich houden aan hetgeen
hij voorschrijft, om te voorkomen, dat de
patiënt uit de straf een blijvend lichamelijk
letsel behoudt.
werd hij ontvangen, honderden stemmeu weer
galmden van vreugdekreten toen hij, den arm
nog verbonden, uit den wagen stapte. Met
vreugde en trots omhelsde hij zjjne pleegouders
Klein en groot verdrongen elkander om den
krijger te zien, die aan den grooten slag had
deelgenomen. Ook de VTrjjheer met zijne dochter
Julia waren tegenwoordig. Met aandacht luis
terden zjj naar zijne verhalen, doch den dood
van Johan Von Wittenhorst vernemende, door
dronk hen een smartelijk gevoel. Dagen en weken
verliepen, toen Floris uit Maastricht een pakket
ontving, met den volgenden brief:
Dierbare Reinoud,
Wanneer gij dezen brief ontvouwt, dierbare
Neef zal ik mogelijk wel uiet meer onder de
levenden behooren, maar staan voor den rech
terstoel van den Allerhoogste, waar ik vergif
fenis hoop te verkrijgen van een zwaar misdrijf,
waaraan ik my eens tegenover u heb plichtig
gemaakt. Gij ook zult mij niet veroordeelenuw
edelmoedig bart zal mij vergeven, als gjj denkt
aan mjjne namelooze smart en verdriet, die mij
jaren lang vervolgden; als gij denkt aan mijn
berouw, mijne verstervingen en opofferingen, die
ik met vreugde bracht om de schuld te boeten
die mjj loodzwaar op 't harte lag. O, verneem
eerst de geschiedenis mijner jeugd, zeker dan
zult gij mijn misstap iets zachter beoordeelen.
Mijne wieg stond aan den bekoorlijken Rijnoever,
niet ver van de stad Mainz, O, als ik nog aan
dien naam denk, hoe wordt 't mjj dan te moedel
als ik bedenk dat ik mijn geliefd vaderland
nooit meer mag wederzien.
Mijn vader, de markies Von Friedburg, stamt
Er is van Biala geen bericht van
nieuwe ongeregeldheden gekomen, maar
bjjna alle gegoede families hebben Biala
en den omtrek verlaten en zijn naar Lem»
berg en Krakau gevlucht. Het garnizoen
is versterkt.
bericht uit Sofia in de Temps meldt,
dat er aldaar eenige ongerustheid heerscht
op de tijding, dat eene gewapende bende,
komende uit Rumeuië langs de Donau,
het dorp Vyauovatz heeft aangevallen.
Onmiddellijk zijn troepen uit Widdin ge
zonden. Te Widdin hebben verscheidene
inhechtenisnemingen plaats gehad. Er zijn
proclamaties tegen Prins Ferdiuand en
Stambouloff verspreid.
Het ministerie van marine heeft aan den
ministerraad depêches medegedeeld, waaruit
blijkt dat de toestand geen verontrustend
karakter heeft.
***Eene correspondentie van Rio-Janeiro
aan een Madrileensch blad doet een blik
werpen op den ongelukkigen en tevens
onhoudbaren toestand van Brazilië, waar
men een te goedhartigen Keizer wegge
jaagd heeft om een haudvol tirannetjes in
de plaats te krijgen.
Over het algemeen, schrgft de corres
pondent, gelooft men dat het grootste
gedeelte der voornaamste provinciën, als
Rio-Grande do Sul, San-Paulo, Pernam-
buco, Babia en Amazouas, voor het einde
van dit jaar even zoovele onafhankelijke
republiekjes zullen zijn.
Behalve de fiuanciëele quaestie, waarmade
het voorloopig Bewind de handen vol
heeft, is er nog de militaire.
Deze maakt dat de Republiek als op
een vulkaan leeft; het leger wierp de
Monarchie omvev; maar volstrekt niets
vreemds zou het zijn als datzelfde leger
het Voorloopig Bewind omverwierp.
Sedert de Republiek afgekondigd werd,
kwamen in het leger herhaaldelijk muiterij
en laat de krijgstucht veel te wenschen
over.
De republikeinsche bladen wijten dit
aan de monarchaleu, en zij raden de Re-
geeriug aan tegen dezen met kracht op
te treden.
Uit dit alles ziet men duideljjk dat de
vestiging van eene kalme republiek nog
verre is en de sabel alleen nog maar de
zaken bij elkander houdt.
De handel is geheel en al verlamd en
heeft alle vertrouwen verloren in de be
stendigheid van den toestand.
Al de troepen in de hoofdstad, waar
af uit een der rjjkste en aanzienlijkste adellijke
geslachten, doch hij had echter het ongeluk
het grootste deel van zijn vermogen onschuldi-
gerwijze te verliezen. Ik was de oudste dochter
en de lievelinge mijns vaders en stemde in
hoofdtrekken met zijn karakter overeen: trots,
eergierigheid en wraakzucht waren mjjn erfdeel.
Wel kon ik eene beleediging vergeven, doch
nooit geheel vergeten. Mijne moeder was juist
het tegendeel. Zij was zacht en goed van aard
en trachtte mij te vergeefs van mijne kwalen te
genezen. Ik sloeg al hare vermaningen in den
wind en hield mij steeds aan de zijde mijns vaders
terwijl ik hem op zijne wandelingen gestadig
vergezelde. Door dien voortdurenden omgang met.
hem vormde zich mijn geest meer tot eene man
nelijke richting, die de zachtaardigheden, welke
de Schepper in zoo hooge mate der vrouw toege
dacht heeft, langzamerhand onderdrukten. Ik
bezat slechts éene zuster, met name Juliana, die
twee jaren jonger was dau ik. Hoewel Julia, het
aanminnigste kind der wereld was, had de vader
toch eenigen afkeer van haar. Aldus was onze
familie, om zoo te zeggeD, in twee partijen ver
deeld. Slechts in een punt stemde ik met mjjne
moeder overeen, in onze gemeenschappelijke liefde
tot Juliana. Plotseling kwam er eene verande
ring, mjjne ouder3 trachtten wel is waar iu t
oog der wereld, hun voorvaderlijken roem te
handhaven, maar binnenshuis moesten zjj het
zuinig genoeg aanleggen om door het leven te
komen. Het zwakke gestel mijner moeder kon
dat niet lang verduren, want van kindsbeen af,
aan een beter leven gewoon, viel haar die over
gang zeer hard.
Wordt vervolgd.)
