NIEUWE
iTiirrË^ l a n il
No. 1534.
Vrijdag 2 Mei 1890.
15de Juurgaig.
Een liefdewerk op maatschap
pelijk gebied.
ii.
Geboet.
HAiRLHSCH
ABOWNEMENTSPBIJ8
Per 3 maanden voor Haarlemt 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummer»0,03
Dit blad verschgnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B UB BA TT: St. Janstraat Haarlem.
AGITK MA NON AGITATE
?BIJ8 DBB ADVEBTENTIlN
Van i6 regel»30 Gents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte,
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrpdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers KüPPEBS LAUKET.
Op mijne vraag, hoe de Eagelsebe
misdadigers zich gedurende hun straftijd
gedragen, antwoordde de opzichter het
volgende.
»In 't algemeen zyn ze gewillig; de
voorschriften voor hun gedrag en de straf
bepalingen voor ongehoorzaamheid of verzet
zjjn zoo streng, dat zij het niet wagen
ongehoorzaam te zjjn. Voor de misdadigers
van beroep, die zich aan buitensporigheden
mochten schuldig maköD, hebbeu wij een
middel, 't welk bij de minste kleinigheid
wordt toegepast: de »kat met negen staar
ten*, namelijk, een strafmiddel waarvoor
ze diep ontzag hebben.
»lu de tuchthuizen zelven (Holloway
Jail is maar eene gerangeuis) ziju de
misdadigers van beroep gevaarlijker. In
het tuchthuis van Dartmoor wierp mjj
eens een der snoodste inbrekers op deu
grond en bewerkte* mijn hoofd met een
scherpen steen, die hjj bij den arbeid op
het veld had gevonden en in zijne cel had
gesmokkeld. De oorzaak van deze daad
was eenvoudig deze: hij wilde door een
moord, de hem toegewezen twintigjarige
tuchthuisstraf met deu dood aan den galg
verruilen. Op mijn hulpgeschrei kwamen
eenige collega's toegeschoten en bevrjjdden
mjj. De booswicht werd voor dezen aan
slag tot levenslange tuchthuisstraf veroor
deeld en ontving gedurende vijf jaar, twee
maal per jaar dertig slagen met de >kat
met negen staarten*, welke kastijding hij
met groote gelatenheid, zonder zijn gezicht
te vertrekken, onderging. Ik zelf was in
drie maanden niet in staat dienst te doen
en zal wel nooit weer de man worden,
dien ik ben geweest. Wanneer u voorts
wil weten, waar de ontslagen gevangenen
aanlanden, welke pogingen door eenige
men8chenvrienden in 't werk worden ge
steld om hen te verbeteren, raad ik u den
secretaris der Discharged Prisoners Aid
Society en den voorzitter der St. Giles
Christian Mission, Mr. Wheatley, te raad
plegen. Deze heereu zullen u verbazing
wekkende dingen kunnen verhalen. Begeef
u ook eens des morgens om acht uur aan
de poort der gevangenis; omstreeks dien
tjjd worden de gevangenen, die hun straf
hebben ondergaan, ontslagen en dat is
zienswaardig. De Heer Wheatley is overi
gens uw man, want sinds dertig jaar staat
hg eiken morgen aan de gevangenispoort
en tracht de verlorene zielen te redden.*
Vermits de Heer Wheatley mg sinds
eenigen tjjd bekend was, stelde ik mjj on-
miödelljjk met hem in verbinding en ont
ving van hem de volgende inlichtingen
FEU ILL ET ON.
9.
[Vervolg)
Zjj verzwakte met den dag en, haar dood voe
lende naderen, gelukte het haar bjj vader, dat
Juliana onder de hoede van een verren bloed
verwant werd gebracht. Mogelijk scheen zij wel
voor de toekomst van Juliana bezorgd te zijn,
terwijl zjj mij onder vaders bescherming wel
geborgen achtte. I)it was het eerste verdriet, dat
ik bjj de scheiding van Juliana, die toen slechts
10 jaren telde, gevoelde. Kort daarop stierf mijne
"moeder. Hoewel ik haar ik betuig het open
hartig en met innig leedwezen in het leven
niet bemind had, trof mjj haar verlies nog meer,
dan ik meende. Nu stond ik geheel alleen. Geene
waarschuwende stem, geene liefderijke hand be
zat ik meer, die mij mjjne dolzinnigheden deed
uit den weg ruimen. Onu voelde ik het eerst,
hoezeer ik tegenover mijne arme moeder fouten,
had begaan. Vader, die zich het verlies van
moeder evenzeer aantrok, hechtte zich nog des
temeer aan mjj en ik trachtte hem in zijn ver
driet zooveel mogelijk optebeuren en te troosten.
De tjjd vlood ras heen, reeds had ik den ouder
dom van 20 jaren bereikt. Thans, nu die tjjd
over de verbetering van ontslagen gevan-
génen.
Da St. Giles Christian Mission stelde
zich in het jaar 1877 ten doel, den uit
Eugelsche tuchthuizen ontslagen gevangenen
de hulpzame hand te bieden om tot eeu
eerlijk leven terug te keereu. Tot dat jaar
gebeurde er weinig om hen te helpen;
daarom kwamen er velen wegens de groote
moeilijkheid om werk te krjjgen, weder
op den weg der misdaad. Aanvankelijk
hield deze vereenigiug zich bezig een einde
te maken aan de goddeloosheid in sommige
wjjken van Londen en de armen met raad
en daad bij te staan. De Missie begon
echter in dit jaar zich bezig te houden
met ontslagen gevangenen en haar arbeid
werd met het meeste succes bekroond, zoo
zelfs, dat de verwachtingen der bestuurs
leden verre werden overtroffen. Sinds de
stichting van deze onderafdeeling der St.
Giles Mission zjjn de misdaden, blijkens de
statistiek, belangrijk verminderd. In Maart
van bet jaar 1875 zaten in de Engelsche
gevangenissen en tuchthuizen 20,883 ver
oordeelde personen; in het jaar 1885 be
droeg dit getal 15,375; in het jaar 1887
14,966. In Augustus van het jaar 1889
waren' er 6099 veroordeelden minder in de
strafinrichtingen dan in dezelfde maand
van het vorige jaar. Ongetwijfeld eeu voor
treffelijk resultaat, dat voornamelijk aan
den arbeid van de Missie is te dauken.
De St. Gilts Mission, Discharged Priso
ners Society, werkt op de volgeude wijze.
Verneemt de secretaris, dat een kind,
knaap of meisje, niet ouder dan 16 jaar,
eene misdaad bedreven heeft, dan stelt hij
zich met de politie in verbinding en tracht
het kind onder zijne bescherming te bren
gen. De rechter spreekt dan geene straf
uit om het afgedwaalde schepsel voor de
schande der gevangenisstraf te vrjjwaren.
Hg geeft het kind vaderlijken raad eu
zendt het aan Wheatly, die het in een
der huizen van de Missie of bij welgezinde
lieden plaatst, die voor zjjne opvoeding
willen zorg dragen. In de gevangenis zou
het waarschijnlijk totaal bedorven zijn
gewordeD. Slechts 17 van de honderd ge
redde kinderen stelden de verwachtingen
hunner weldoeners teleur. De meeste kiu-
deren worden naar provinciesteden gezonden,
opdat zjj niet meer in de handen van huune
verleiders vallen. De booswichten namelgk
trachten steeds dergelgke kindereu weder
in huune macht te krijgen om ze voor
misdadige doeleinden te bezigen, hetgeen
echter zeer zelden gelukt, omdat de over
heid al het mogelijke doet zulks te ver
hinderen.
Zoodra een kind aan de Missie wordt
overgegeven, zendt deze het aan een harer
buizen in Holboro, waar bet door de huis
moeder op liefdevolle wijze wordt ontvangen.
reeds lang voorbjj is, nu het vmemento inori"
in de plooien van mjjn gelaat is gegrift, nu durf
ik het gerust te zeggen, dat ik eens het schoonste
meisje uit den adelstand van heinde en verre
was. Vele personen van edelen bloede en van
hoog aanzien dongen naar mjjne hand, doch
niemand gelukte het, mjjn hart te winnen. Toen
kwam op zekeren dag een jonge schilder, aan
gelokt door de bekoorlijke omstreken der Bijn-
oevers te onzent. Yader, die hem toevallig op eeue
wandeling ontmoet had, verzocht hem bij ons zjjn
intrek te nemen, te meer, omdat hjj zelf eene
groote liefhebberij voor de schilderkunst bezat.
Doch niet alle schilders bogen op den naam,
zooals mijn vader hem aan mjj voorstelde hij
was de Graaf Von Walburg, die eveneens op
een oud geslacht mocht roemen. Het is eigenaardig
maar toch waar, dat de indruk der eerste ont
moeting over het lot van den mensck beslist, in
zooverre hij met de liefde kennis maaktof ja,
öf neen zoo ging het ook mij. Van het
eerste oogenblik af gevoelde ik mij voor hem
ingenomen en ook hij scheen liefde voor mjj te
koesteren. Hij verklaarde mij die en met genoe
gen gaf mijn vader zijne toestemming, doch
verlangde dat de Graaf-sohilder zijne bezittingen
in Duitschland zou verkoopen, ten einde op een
ander kasteel, dicht in onze nabijheid te komen
wonen, waartoe mijn bruidegom eindelijk besloot
over te gaan. Om mjj eenigszins te verstrooien,
Later deelt deze mede voor welken arbeid
het kind 't best geschikt is. Nooit wordt
een kind onmiddellijk aan het werk gezet.
De reglementen bevelen, dat het eerst op
zijn verhaal moet komen.
Is zulks geschiedt, dau wordt het kind
bij den eeu of audereu ambachtsman in
de leer gezonden, woont echter nog lan
gen tjjd in het huis der Missie. Van het
geen het kind verdient wordt een kleiu
gedeelte voor zijue verpleging betaaldhet
overige wordt op de spaarbank gebracht
en zoodra het kind zelfstandig geworden
is, uitbetaald. Ook voor die kinderen, welke
niet geschikt bljjken om een ambacht te
leereu, of die gaarne ter zee willen varen
of emigreeren, wordt zorg gedragen. De
Missie zond sinds haar bestaan 523 jongens
ter zee en 536 jongens naar de koloniëu,
waar zjj op boerderijen werk vonden. Is
een kind door lichtzinnige kameraads op
slechte wegeu gekomen eu hebbeu de ouders,
omdat zij geene beterschap vau hun spruit
te verwachten hadJeu, zich van hun kiud
onttrokken, dan treedt de Missie als ver
zoenende middelaarster op tusscheu den
jeugdigen zondaar eu de beleedigde ouders.
Op deze wijze werdeu 1254 kinderen weder
met hunne ouders verzoend en tot nuttige
leden der maatschappij opgevoed.
Wordt vervolgd.)
In het Pruisische Huis vau Afgevaar
digden werd jl. Dinsdag behandeld het
wetsontwerp om te beschikken over de
Sperrgelder (geldeu, ÏDgehoudeu aan katho
lieke Geestelijken tijdeDsdeu Kulturkampf).
Zedlitz en Sattler verlangden overleg met
de Bisschoppen OTer het besteden dezer
gelden. Zij klaagden over achterstelling
der aanspraken van de Evangelische ge
meenten en betoogden, dat de Staat eene
zeer tegemoetkomende houding aanneemt.
Stradwitz zegt dat het wetsontwerp, dat
de inbeslagneming der gelden in zich sluit,
de Katholieken verbittert, die nooit van
hunne aanspraken op teruggave dezer gel
deu afstand hebben gedaan. Wiudthorst
verlangt terugbetaling van de ingehouden
gelden in hun geheel, niet van de renten
alleen, zooals het ontwerp voorstelt, en
waarin bet Centrum niet kan toestemmen.
De Katholiekeu zullen hunne aanspraken
tot voor den Troon brengen. De Minister
Gossler wees het verwijt van inbreuk op
het eigendomsrecht af, en bestreed de
rechts-theorie en het standpunt door Windt-
horst ingenomen.
Na een langdurig debat werd het wets
ontwerp in handen eener commissie van
21 leden gesteld.
Het hoofd der politie te Berlijn heeft
de groote firma's aldaar aaugeschreven,
watt het verlaten van het vaderlijk huis viel
mij zwaar, liet vader mijne zuster Juliana, die
ruim 8 jaren bjj de familie vertoefde, aanstonds
overkomen. Dit beurde mij op en ik verlangde
haar wedertezien.
Sedert hare kindsheid had ik Juliana niet
meer gezien hoe stond ik verbaasd, haar na
zoo langen tijd weder te mogen ontmoeten. Was
Juliana, schoon als kind, thans geleek zij wel
een engel. Hare oogen straalden als de uwe,
dierbare Beinoud, en haar gelaat, haar uiterlijk:
ging alle besehrijring te boven. Zelfs vader, toen
hij haar zag, scheen alle ingenomenheid voor
haar te koesteren voor de eerste maal zag ik,
hoezeer hij zijn kind tegen v.ijn hart drukte.
Neen, het was geen nijd, die mijne borst be
klemde, doch ik beefde bij de gedachte, welken
indruk die liefelijke verschijning van Juliana op
het gemoed van mijn verloofde zou teweeg bren
gen. Deze kwam. De hartelijkheid, waarmede hij
mij ontviDg, deed mij alle vrees vergelen. Jam
mer, het was hem niet gelukt zijne goederen te
kunnen verkoopen; daarom drong hij nog eens
bij mijn vader aan om mij met hem naar het
slot Wallburg te laten vertrekken. Vader was daar
toe niet te° bewegen en bleef onverbiddelijk.
Daarom besloot hij hier te blijven. Nu waren
alle geschillen vereffend en mijn hart klopte
weder even blij en vrij als voorbeen. Nu haastte
ik mij ook den bruidegom aan Juliana voorte-
terstond per telephoon de hulp der gewa
pende macht te ontbieden, in geval dat
op 1 Mai in huune inrichtingen werksta-
kende arbeiders wanordelijkheden mochten
beproeveu. Ernstige rustverstoring wordt
da.ir niet verwacht, daar de overheid alle
maatregelen genomen beeft tot het streng
ste handhaven van de orde, terwijl ook
in de arbeidskringen zelven voor balda
digheden ernstig werd gewaarschuwd. In
alle werkinrichtingen van den Staat zijn
de arbeiders vermaand zich van de demon
stratie op 1 Mei te onthouden, op straffe van
outslag. Zelfs hebben voor een goed deel
de staatsspoorwegen met de geschutgieterij
en particuliere metaalfabrieken eene over
eenkomst aangegaau om wederkeerig geene
arbeiders aan te nemen, die wegens deel
neming aan de beoogde demonstratie moch
ten ontslagen ziju geworden. In de Sak
sische mijnwerken hebben verscheidene
spitsbroeders der arbeiders, o. a. de socia
listische Afgevaardigde in deu Rijksdag Sei-
fert, alle arbeiders dringend aangemaand
op den len Mei rustig aan het werk te
blijven. Blijkbaar heerscht er in de Duit-
sche arbeiderswereld op het stuk van dit
«Meifeest* de meest mogelijke tweedracht.
Eeu groot getal der minder ooontwikkelden
keurt het af als eeue onuoodige ergernis
gevende dwaasheid, die slechts ten gevolge
kon hebben, dat de arbeidgevers hunner
zijds mede uitgebreide coalities tegen de
arbeiders sluiten, waardoor natuurlijk bij
werkstakingen in de toekomst de kansen
der arbeiders niet zouden verbeteren.
Eergisteren is te Berlijn het proces
begonnen ter zake van omkoopiug en
knoeierijen tusschen ambtenaren der marine
en leveranciers. De beschuldigden zijn: de
koopman Warnebold uit Bremen; de koop
man Ed. Lax uit Minden; de marine-
ingeuieur Panuecke te Kiel; de secretaris
eener afdeeliug bjj het rjjksdepartement
van mariue Haspel math; de secretaris
Lubky, van de werfdirectie te Kiel; de
opzichter Grabowsky uit Wilhelmsbaven,
en de werkbaas Kochauowsky uit Kiel.
De beschuldiging slaat voornameljjk op
omkoopiug en knoeierij bij de levering
van hout.
Het bericht dat de Regeering in
overweging heeft genomen, verzachting te
breDgen in de voorschriften betreffende de
paspoorten in het verkeer langs de Fran-
sche grens van Elzas-Lotharingen, heeft
aldaar te lande eene niet gertDge blijdschap
teweeggebracht. Er waren daaromtrent zeer
overdreven geruchten in omloop gebracht,
onder anderen zelfs dat de Keizer tjjdens
zjjne aanwezigheid aldaar in de vergadering
van het Landscomité zou verschjjnen, om
persoonljjk da geheele afschaffing van het
tegenwoordige paspoortenstelsel af te kon
digen. Yolgeus de Strassburger Post is de
stellen. Zjj bevond zich in een naastbjjliggenden
tuin. In mijn geest zie ik haar heden nog met
de bloeiende rozen in 't golvend haar. Hetgeen
ik vreesde, zou weldra bewaarheid worden
Juliana's verschijning had op Willem, dus noemde
zich de Graaf, een diepen indruk te weeg ge
brachtdagelijks zag ik nu hoe zjjne liefde
tegenover mij meer en meer verkoelde. Op zekeren
dag kwam Juliana ijlings naar mijne kamer ea
verklaarde mij hoe de Graaf haar om wederliefde
had gesmeekt. Toen ik haar vroeg wat zij ge
antwoord had, bedekte zij hare oogen met beide
handen, doch verzekerde mij het vaderlijke huis
weder te willen verlaten, ten einde mijn geluk
niet te storen. Met een vreeseüjken strijd had
ik te strjjden. Zou ik door de verwijdering vau
Juliana mijn bruidegom aan het recht herinneren,
dat ik op zijn hart bezat Neen, nooit, daar
was ik te stijfhoofdig voor. Wraak! wraak! kreet
het in mijn binnenste. Doeh hoe mij wreken,
zonder Juliana's geluk te verwoesten //Zuster,"
sprak ik tot de weenende, gij zijt in het minst
Diet een stoornis voor mijn geluk. Ik wist het
reeds lang, dat de Graaf u bemint en gij hem
wederliefde betoont. Gij weet, dat onze finan
ciën niet best zijn. Daarom gèloof mij, als ik u
zeg, dat slechts mijns vaders wensch en de
rijkdommen van den Graaf de beweeggronden
waren, die mij tot dit huwelijk deden besluiten.
[Wordt vervolgd)