i B w B
Ne. 1550.
Zondag 15 Juni 1890
15de Jaargang.
Nieuwe bijdragen tot de ver
volging der Katholieken
in Elusiand.
tt UITEN LAN
m
De priestermoorder.
ABONNEMENTSPRIJS
t 0,8b
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland f?. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummers0,08
Dit blad versehgut
eiken DINSDAG, DONDERDAG on Z ATERDAG.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITB MA NON AGITATE
PRIJS DJSH ADVERTENTIE»
Van 1—6 regels 80 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters wordeu berekend naar plaatsruimte.
Dieustaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden uiterlgk Maandag-, Woensdag
en V r jj d a g-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers :KüPPER8& LAUREY.
Twee nieuwe feiten uit het land der
Czaren hebben we omtrent de vervolgiug,
waaraan onze geloofsgenóoten blootstaan,
mede te deelen.
Beide vallen elkander aan; immers het
eeue kenschetst in hooge mate de ontzet
tend hatelijke bekeeringszucht der Regee-
riugsorganen, het andere de meening, het
begrip van het volk omtrent de waarde
van de schismatieke Kerk.
De Directeur-Geueraal van het grafelijk
Majoraat Zamojski, Laurysiewitsch gebee-
ten, een hoogst eerbiedwaardig, algemeen
zeer geacht man van ongeveer zestig jaar,
was, evenals zijne voorouders en al zijne
bloed -en aanverwanten, een streng geloovig
Katholiek.
De Regeeriogsorganen hieldpn echter, op
grond van de aanleekeningen in de kerke
lijke registers, vol, dat hij als kind, dus
voor meer dau zestig jaar, door een Griëksch-
Geuniëerd Priester werd gedoopt, hetgeen
zeer gemakkelijk kon geschieden, vermits
er tusscheu de Russisch-Katholieken en de
Grieksch-GeuniëerdeD, zooals men weet,
geen confessioneel verschil bestaat.^
Nochtans verklaarde de Regeering op
grond van dit Doopsel, nu twee jaren ge-
ledeü, dat Laurysiewitscb tot de schisma
tieke Kerk behoorde en trachtte hem, door
allerlei lage en hoogst hatelijke chicanes
te dwingen, de schismatieke godsdienst
oefeningen bij te wonen en ter biecht zoowel
als ter Communie bij een Russischeu Pope
te gaan. Men strafte hem met zware boeten
en dreigde hem bovendien met deportatie
naar Siberië.
De aan zijn geloof getrouwe man trok
zich de zaak zoo sterk aan, dat hij ziels
ziek werd en in het Maison de santé te
Berlijn genezing trachtte té vinden.
Na verloop van langen tijd kwam hij
naar den geest hersteld, doch met eeue
volkomen verwoeste gezondheid te Zwier-
zynice bij Zmosc, den hoofdzetbl van het be
stuur des Zamojskiscbe goederen, terug.
Zjju lichamelijke toestand werd steeds be
denkelijker en men zag zijn einde spoedig
naderen.
De Regeering liet nu het huis, waar de
doodzieke lag, door militairen omsingelen,
oplat er geen katholiek Priester kon door
dringen om hem de H. Teerspijze te bren
gen, waarna hij zoo innig verlangde. De
soldaten lieten niemand toe dau na een
zeer nauwkeurig onderzoek, uit vrees dat
er een verkleede Priester zoa kunnen bin
nensluipen. Men zond den stervende slechts
FEUILLETON.
5)
Vervolg.)
Daarom heb ik u hier samengeroepen, daarom
branden hier de kaarsen op het altaar, daarom
troont de Godmensch onder de gedaante van
brood als Heer en Koning in ons midden. En
als ellendigen, die niet waard zijn, dat de aarde
ze nog draagt en het licht des hemels hen nog
bestraalt, als booswichten het gewaagd hebben
het goddelijke hart van Jezus den grootsten
smaad, dien men denken kan aan te doen
dan willen wij, zijne getrouwen, zijne vrienden
en zijne kinderen, Hem naar al onze krachten
verzoening en voldoening brengen. De hel heeft
geloond, hoever zij durft gaan in hare razende
woede tegen God en ziju Gezalfden Jezus Christus;
daarom toonen ook wjj Hem inderdaad, waartoe
wij voor Hem in staat zijn, hoe de lieve Heiland
op ons rekenen kan, wat Hij van ons mag ver
wachten. Toonen wij Hem, dat er in deze on
gelukkige stadwaarin satan in eigen persoon
zjjn troon opgeslagen heeft, rog harten, zijn die
Jezus Christus getrouw aanhangen en bereid zijn
zooveel in hunne macht is, boete te doen en
het strafvonnis Gods, dat zulke vreeseljjke mis
daden ongetwijfeld over ons ongelukkig land
moeten roepen, terug te houden."
schismatieke Popen, wter bekeeringspogin-
gen echter door den lijder werden afgewe
zen. Ten slotte stierf de waardige man,
doch natuurlijk zonder godsdieustigen troost.
Onmiddellijk na ziju dood werden niet
minder dau twaalf Popen uit de omstreken
bjj elkaar getrommeld eu ondanks de hevigste
protesten vau zijne echtgenoole en van
zijne bloed- eu aanverwanten, werd Lau-
ryiiwitsch volgens den schismatieken ritus
eu op het schismatieke kerkhof begraven.
Eu zulks geschiedde op deuzeifden tijd
waarin de Heer Iswolski met den Heiligen
Vader over de regeling der aangelegenhe
den van de katholieke onderdaueu iu Rus
land onderhandelt en waarin eenige orga
nen verzekeren, dat iu deze quaestie eeue
bepaalde wending ten goede is< gekomen.
fiet tweede voorval, voor welks waarheid
de Schlesische Volkszeitung de volle verant
woordelijkheid op zich ueem£; is van vroo-
lijkor aard.
Bij den Districts-Gouveraeur te Vtala
kwam onlangs een jonge landbouwer, die
verklaarde, dat bij katholiek was, maar
dat hij vrijwillig tot de schismatieke Kerk
wflde* toetreden en wel op staanden voet.
Zeer verheugd over den nieuwen belijder,
laat de Gouverneur eenige hoogere amb
tenaren en eenige Popen roepen en redi
geert reeds in den geest hst bericht, 't welk
hij naar St. Petersburg zal zendeu over de
hoogst verblijdende omkeer in de gezind
heid der katholieke bevolking.
Toen de landbouwer de onmiddellijke op
neming in de schismatieke Ktrk verlangde
en daarbij eischte eene offictëela verklaring
te ontvangen, trachtten de ambtenaren
hem duideljjk te maken, dat zulk eeae go-
wichtige daad niet met zoo veel haust be
hoorde te geschieden. Allereerst moest hij
met de leer van den »alleen waren gods
dienst» worden bekend gemaakt en in het
geloof bevestigd worden.
De landbouwer verklaarde echter, dat hij
zijn overgang tot de schismatieke Kerk
nog op deuzelfden dag wilde doen plaats
hebben; zoo men aan zjjn verlangen niet
wenschte te voldoen, dreigde hij met terug
trekking van zijn besluit. Nadat men bij
herhaling er op had aangedrongen eeue
verklaring te erlangen van den groeten
spoed, welke hij bij de zaak zette, ant
woordde de landbouwer ten slotte k6tvol-
gende:
»Mijn schoonvader bseft mij bij de verdee-
liug van ziju vermogen benadeeld eu bedro
gen. Hij heeft de grootste helft aan zijn
zoon, de kleinste aan zijne dochter, mijne
ecbtgen.oote, geschonken. En nu heb ik ge
zworen, wanneer hij zulks niet verandert,
ik eene laagheid, eene afschuwelijke daad
zal verrichten, die over de familie schande
Met klimmende geestdrift en vuur had do
Priester gesproken, en toen hij den kansel ver
liet, stonden alle oogen vol tranen. Dan speelde
het orgel zwaarmoedig iu ernstige, volle tonen
en het koor zong De profundus van Goeden
Vrijdag:
i/Popule mi, popule mi, quid feci tibiautin
quo contristavi te? respoude mihi.'u
//Mijn volk, mijn volk, wat heb ik u gedaan
of waardoor heb ik u bedroefd? Antwoord mij,//
Deze hartverscheurende k:acht der eeuwig trouwe
en steeds op nieuw door de menschen verachte
liefde.
Daarop zong de geheele vergadering in beurt-
zaag het Miserere, en het slotver»; Paree Domine,
populo tuo, quem redemisii pretioso sanguine tuo,
spaar o Heer, spaar uw vclk, dat Gij met
uw kostbaar bloed hebt verlost.// Alle harten waren
geroerd.
In den achtergrond der kerk echter, dieht bij
de deur, stond een deftig gekleed heer.
Hij wierp een spot enden blik op de biddende
en zingende menigte.
Hij was de eenige, die niet knielde voor den
in het H. Sacrament verborgen Goq.
Terwijl Don AugustiDO sprak, had de vreem
deling hem opmerkzaam gadegeslagen en bij
sommige uitdrukkingen afkeurend met het hoofd
geschud.
Na nog een blik van woedenden haat op
den Priester en het Allerheiligste geworpen te
hebben, verliet hjj de kerk en knarstandde van
zal brengen en hem zelfs in het graf zal doen
storten. Vermits hij nu liodeu zijn plan
volbracht heeft, wil ook ik woord houden
eu weusch nog heden ecu schismaticus te
worden.
Tableau
Of aan den nieuwen bekeerling nog on
derricht in liet »eeuig ware geloof» werd
verstrekt eu of er naar St. Petersburg een
bericht over de veranderde geziudheid van
den laudbouwer is afgezoudeu, daarover
zwijgt onze brou.
Kan meu bij het vernemen vau zulke
feiten niet met grond beweren, dat het
officiëele Rusland het strafgericht des Hemels
om zoo te zeggen met alle kracht en ge
weld opeischc en op zich neder zal halen?
De liberale partij in België is over den
uitslag der Kamerverkiezingen zeer ter
neergeslagen. Da dag is niet zoo goed
geweest als men hoopte«, merkt de »Iudép.
beige* laconiek op eu het noemt de winst
van 2 zetels welke winst echter bij de
herstemmingen weer verloren kan gaan
mager. De katholieke bladen zijn daareu-
tegeu zeer tevreden en met recht. De»fa-
belachtige meerderheid*, waarover de Re
geering in de Kamer beschikt, is weinig
of niet geschokt en voor vier jaren is hare
positie weer verzekerd. Men kau nu in 1892
desnoods een stoot veleu. »In het ongun
stigste geval zal onze meerderheid na de
herstemmingeu nog 50 stemmen bedragen«,
zegt de »Patriote«, eu dat na een bestunr
vau zes jaren, terwijl alle he'sehe vuur
monden de afschuwelijkste zaken op hot
laud hebben uitgebracht.. Nooit heeft men
iu onze annalen een zoo schitterenden po-
litieken en parlementairen toestand gezien.*
Eene meerderheid van 50 stemmen in eeue
Kamer van 138 leden is inderdaad iets on
gehoords in een land, waar de kiezers zich
vrij kunnen u tspreken eu de Regeering
niet, gelijk in Spauje, Portugal of do Bal
kan Staten, de samenstelling van de Volks
vertegenwoordiging in handen heeft.
Het katholieke Gouvernement, in welks
bezit België zich si tuis '84 mag verheugen,
is schitterend gewroken over den smaad,
waarmee zijne tegenstanders het op deloyale
wij/e hebben trachten te bedekken. Het
kiezerskorps heelt uitspraak gedaan tus-
scheu de belasterde Ministers eu hunne las
terende bestrijders en de eersten op schit
terende wijze iu het gelijk gesteld. De
doctrir.air-liberale partij schijnt er iu België
voorgoed onder te zijn en d:t is een groote
zegen.
In plaats van stil op reis te gaan
naar Eugelauö, heeft Von Bismarck zich
woede, terwijl hij eenige barbaarsche, onver
staanbare worden prevelde. Met eene snelle be -
weging stak hij den rechter wijsvinger ten hemel,
en riep: „Nekum Adonaï.' Wraak over u, o God!"
Nekum Adonaï wraak aan God alleen
satan kan dit vreeselijk woord verzonnen heb
ben eu zijne trouwe dienaren, de vrijmetselaars
der drie philosopische graden hebben het op
hunne vaandels geschreven.
De zeldzame man, die met deze woorden
mompelende de kerk verlaten had, was de //hoofd
man" dien wij reeds kennen.
Hij was gekomen ora de gelegenheid waar
te nemen, zijn berucht plan tegen deu gehaten
Priester Don Agostiuo uit te voeren. Doch het
grootste aantal geloovigen, die met getrouwe
liefde hun herder ontgaven, lieten hem dra
inzien, dat het gunstige oogenblik om den moord
aanslag te plegen, nog mot was gekomen.s De
zware aanklachten, welke hij gedurende de preek
uit den mond v.-rn Don Agostino moest verne
men, vermeerderdeu nog zijn haat en zijne razeude
woede.
III
De tonen van het orgel en het gezang van
het volk waren verstomd. Christus, de opperste
Priester eu eeuwig goede Herder, had zijne
kudde gezegend, de kaarsen waren uitgedaan
en het allerheiligste Sacrament weder in het
tabernakel geborgen.
De wierookgeur doorstroomde nog de ge-
wjjde hallen, som3 knielde nog een aan-
weer kwaad gemaakt over het bekende
bericht, dat de Keizer en Caprivi de Ge
zanten hebben doen waarschuwen, dat de
uitingen van den ex-Kanselier slechts als
geheel particuliere adviezen zijn op te vat
ten, eu aanstouds wordt die woede weer
gelucht in zjjn orgaan, de Hamburger
Nachrichten.
Eergisteren bevatte het blad weer een
van de bekende entrefiletjes waarmede de
ex-Rijkskanselier sedert zijn aftreden bezig
is zichzelf te verkleinen, en die langza
merhand zelfs zjjue be3te vrienden van
hem vervreemden. De Regeeriug dus is
de korte inhoud van den uitval heeft
waarlijk wel wat beters te doen dan aan
hare Gezanten dingen mee te deelen, die
iedereen weet. Maar al is Yon Bismarck
vau het staatkundig tooneel afgetreden, toch
staat het hem daarom wel vrij zijn gevoe
len openbaar te maken. Het is Von Bis
marck's staatkunde, die gevolgd wordt en
voortgezet, en wanneer die voor Duitsch-
laud of het buiteulaud wordt toegelicht,
moest dit aan de Regeeriug aangenaam
zijn. Da meening van den gewezen Kanse
lier is nog altijd wel waard gehoord te
worden en wie daarin landverraad of vij
andschap tegen den Keizer ziet, heeft een
slecht geweten of is bang, dat Von Bis
marck terug komt.
Maar deze is er de man niet naar
dus sluit het artikel om zich te laten
doodverklaren.
Het artikel maakt te Berlijn een ongun-
stigeu indruk. Zelfs de Aational-Zeitung
verzoekt Von Bismarck dringend een einde
te maken aan dergelijke mededeelingen.
Hij zelf heeft ze niet noodig en ze stroo-
ken niet met zijne historische grootheid.
De gewezen Beiersche Minister-Pre
sident, Yon Lütz, die als Minister zulk eene
treurige rol speelde en zijne kinderen in den
protestantscheu godsdienst liet opvoeden,
heeft zich op zijn ziekbed, dat naar men
gelooft, weldra zijn sterfbed zal worden,
bekeerd' en de laatste H. Sacramenten ge
vraagd.
Volgens eèn bericht uit Berlijn is de
aanueming der nieuwe legerwet iu den
Rijksdag verzekerd, daar het Centrum voor
de wet zal stemmen.
La France maakt een bericht uit
Nancy openbaar, volgens hetwelk Zondag
avond jl. nabij het douane-kantoor te Fran-
cèpre Jouy een soldaat van het vreemden
legioen, met verlof zijnde, aangevallen is
door eene troep Duiischers, door dezen naar
het geannexeerde gebied werd medegesleept
en door de douane-beambten weder bevrjjd
is geworden.
De begrootingscommissie heeft de
surtaxe op koloniale suikers gesteld op 10
Jachtige bidder, wien de smaad zijn Heiland
aangedaan, dieper iu 't hart gegaan was, neder:
daatop verlieten de aanwezigen, de eene na den
andere de kerk en weldra was de roode schijn
der eeuwige lamp, welke voor het tabernakel
brandde, het eenige gezelschap van den in het
Sacrament verborgen Godmensch.
Don Ago9tino was de laatste, die de Kerk
verlaten had. Door de eenzame straten ging hij
naar zijue woning treurige gedachten bewogen
zijn geest. Het was hem te moede, als den di-
cipel, dien Jezus liefhad, iu den nacht toen de
Meester werd verraden.
Aan den hoek eener straat, zag hij plotseling
in de schaduw van eene tegenover staande poort
een man staan, die, in een zwaren mantel ge
huld en een breed geranden hoed diep in 't
gelaat gedrukt, iemand scheen op te wachten.
Op het oogenblik, dat hij den hoek omging,
ten einde zijne woning te bereiken, ging er onmid
dellijk in zijne nabijheid een schot af. De Pries
ter doodelijk verschrikt, vernam duidelijk
het 9uizen der kogels langs zyn hoofd. De man
onder de poort traehtte zich zoo snel mogelijk
uit de voeten te maken. Geen wachter, "noch
politie was er op straat te zien. Op wien was
liet schot gemunt. Ongetwijfeld op den armen
Priester, want hij was de eenige, die de straat
passeerde. Doch by wien kon hij zoo gehaat zijn
hij, die allen slechts goed bewezen bad, die geen
vijand kende onder de bevolking der streek.
{Wordt vervolgd.)