N I E W E
s
ïufiYBinrrim
No. S567.
Vrijdag 25 Juli 1890
15de Jaargang.
Een internationaal scheidsge
recht en geen militairisine.
(II. Slot.)
Eene verschrikkelijke jacht.
iBOK ESaiïJNTBÏ'jB IJÊ
1 0,85
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland tr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummer» 0.03
Dit blad vorschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z A TERDAG.
BÜESAO: St. Janstraat Haarlem.
A«IT» MA NON A GIT A TB
PS1I3 DSB AöVEHTERTIÏUf
Van 16 regels 30 Cents.
Elke regel meer
Groota letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Contant.
Advertentièn worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en Vrij dag- avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPERS LAUREÏ.
In onze dagen hebben we twee soorten
zedeuleer, eene voor bizonder gebruik eu
e6ne andere voor iuteruationaal Staatsge-
bruik en daarin ligt de wortel van onop
houdelijke oorlogen, de rechtvaardiging en
vergoelijking van het drukkende militai
risme. Door dit militairiarue, dat slechts
mogelijk is, omdat een volkenrecht iu
christelijkeu zin in den tegenwoordigeu tijd
ternauwernood meer beslaat,, hebben we in
Europa, iu zekeren ziu, een revolutionnai-
reu toestand, die zich als een barbanrsch-
lieid vertoont te midden van de beschaving,
ondanks de christelijke beginselen de uit
spraak macht gaat boven recli1» verwerpen
en welgezinden de beschaving willen zieu
in de heerschappij der gerechtigheid en
wederzijdsche liefde en toegenegenheid der
menschen eu Staten. De hedeudaagscbe
toestanden, die ons gansch Europa iu
krijgsdos tooneo, zijn de straf voor het feit,
dat de maatschappij God en Zijne gebo len
heeft verlaten en in het duister ronddwa-
leude, de sabel tot haar Kruis heeft ge
maakt. Zij voelt zelve wel, dat zij in dit,
teeken niet zal overwinnen: ontwapening
echter, zou, zoo heet het, de veiligheid van
den Staat in gevaar breugeu. Maar voort
gaan in het maken vau krijgstoerustingen
zal zeker tot een algemeen bankroet voe
ren. Zoo gaat het echter wanneer de ge
rechtigheid niet rueer het fundament der
Staten is en Christus uiet meer als de eeu
wige Gebieder van alle tijdeti en vau alle
Koningen wordt geacht.
Iu den Spaanscheu Senaat heeft onlangs
de Senator Marcoartus de oprichting vau
een internationaal scheidsgerecht voorge
steld en aan dit voorstel het idee verbon
den tusscheu Spanje en de andere Euro-
peesehe Staten van den tweeden rang een
vredebond op te richten om tenminste voor
vijf jaar vrede eu wapenstilstand te ver-
brijgen eu aldus door de mogelijkheid der
vermindering vau de militaire lasten, de
volken tot verademiug te laten komen, al
gemeen geldige wetten voor het volken
recht te maken en de oplossing der sociale
vraag voor te bereiden. Door het Spaausche
Kabinet werd iu 't bizonder het voorstel
tot oprichting van een algemeen interna
tionaal scheidsgerecht als van hoog belaug
en dringend noodzakelijk erkend, maar ook
tegelijkertijd gewezen op de moeilijkheden,
die zich bij do voorbereiding van zulk eene
inrichting zul'dh voordoen.
Deze moeilijkheden bestaan, maar er
komt ook ongetwijfeld sou tijd, waarin de
FEU ILL ET ON.
In sommige Staten van Amerika, voornamelijk
in de zuidelijke en zuidwestelijke, worden de
veroordeelde misdadigers niet in staatsgevange
nissen opgesloten, maar voor openbare werken
gebruikt, of ook wel aan ondernemers verhuurd,
tlii hen tot het uitgraven van kanalen, tot het
bouwen van spoorwegen gebruiken; over het al
gemeen daar, waar veel handen noodig zijn. Dit
systeem heeft veel voor, maar ook veel tegen;
vooral om de neiging der veroordeelden tot ont
vluchten, niettegenstaande de oplettendheid, waar
mee zij door de wachters worden bewaakt.
Toen ik eens met een ouden machinist eener
locomotief over de gevaren, waaraan hij voortdu
rend blootstond, sprak, deed hij mij een waarlijk
tr ffend verhaal, waaruit te zien is, dat het sys
teem, dat wij hebben genoemd niet altoos goed
is toe te passen. Iiij verhaalde het volgende:
//De gevaarlijkste reis mijns levens deed ik eens
op de West-Carolina lijn, de Blue Ridge. De
spoorweg kruist d. ar de bergketen en stijgt 200
voet in eene Amerikaansche mijl.
In de nabjjheid van de toppen van het ge
bergte bevindt zich de alom zoo beruchte //Slijk—
kloof/', die aan alle spoorweg ingenieurs reed»
volken, den rassenstrijd en de sociale be
roeringen moede, verlangend uit zullen zieu
naar verlossing van de gruwelen van het
militairisme en dan is de oprichting van een
internationaal scheidsgerecht ter beslech
ting van internationale geschillen slechts
eene vraag des tijds. Dan zal ook het
volkenrecht weder in eere hersteld wordöD,
een volkenrecht, dat niets anders kan zijn
dan de tien geboden Gods in hunne toe
passing op de wederzijdsche verhoudingen
der volken en Staten.
Zal de toestand beter worden, dan moet
de wereld, zich wederom huigen onder
de heerschappij der tien geboden Gods: zp
moet godverzaking eu godslastering, onthei
liging, van den Zondag, opstand moord, roof,
hebzucht, laster en verdiagsschending uiet
alleen als ondeugden vau het individu
maar ook van de Staten erkennen en ver
foeien, den kan tr een scheidsgerecht komen,
dan kan men de kolossale legers vertniu-
deren, do belastingen verlagen eu het
geld der openbare kassen voor eeu beter
doel besteden dau voor vernietigingswerk
tuigen. Drievoudig heeft de maatschappij
gedwaald: zij maakte zich los vau God,
zij gaf zich over aan de heerschappij der
menscheigke hartstochten eu zij onder
wierp zielt aau de tirannie van eene libe
rale meerderheid. Yan deze drie dwalingen
moet zij verlost worden eu wel door de
ootmoedige erkenning vau God, door eene
onderwerping aau de heerschappij der
gerechtigheid en dotfr terug te koeren tot da
waardeering van de ideale goederen. Dan
eerst zullen do volken weder eene voikeu-
fainilie vormen, de gevaren van eene
nieuwe en ontzettende barbaarschheid af
wenden en in vreedzameu wedijver de
zedelijke deugden, kunst en wetenschap,
landbouw eu industrie kunuen beoefenen.
Dan wordt de Staat weder wat hij zijn
moet, niet eeu arsenaal, dat millioeuen
verslindt, niet eene reusachtige kazerne,
waarin de boste volkskrachten braak lig
gen, maar de bevorderaar van de tijdelijke
welvaart der menschen, die ook een hart
voor de armen heeft. Dat zal het mili-
tairiime nutteloos zijn, de rassenhaat zal
als .een ultbroedsel der hel, het bewaren
van den vrede als de eigenlijke taak der
buiteulaudsche politiek worden beschouwd.
Deze gedachten moeten hoe langer hoe
meer verlevendigd worden, naarmate
de uitgaven, welke het militairisme eischt,
grooter worden. Het systeem van het libe
ralisme, dat verantwoordelijk is, door de
vervreemding der maatschappij van God,
voor de hedeudaagscbe toestanden, voor
namelijk vau de heerschappij van het mili-
tairisme, wordt meer en meer veroordeeld,
gebaat en verafschuwd. Er zal een nieuwe
veel hoofdbreken heeft bezorgd. Daar wordt
waarschijnlijk door de drukking, die verschillende
lagen van den kant uitoefenen, voortdurend eene
slijkerige massa uitgeperst, die over de rails vloeit,
zoodat altijd een bouwtrein en eene troep arbei
ders bij de hand moeten zijn, om den weg in
orde te houden.
Voor dit werk heeft de spoorweg-maatschappij
eene troep veroordeelden aangenomen.
Ik was toen machinist op de hulpmachine.die
de treinen, wanneer het sterk bergopwaarts ging,
moest bijstaan, en op dien dag had ik, zooals
gewoonlijk, den ochtend—goederentrein naar boven
geholpen en was, om den sneltrein naar Ashville
voorbij te laten, op eene zijlijn in de bergkloof
uitgeweken.
Yan mijn hoog standpunt had ik een verge
zicht over de lagere bergen en reeds was in de
verte de rook van den sneltrein to zien, die
langzaam de bergen opkwam en de spiraal, den
rug van het hoofdgebergte tegemoet kwam.
Do bouwtrein en de arbeiders stonden nog op de
hoofdlijn en zij waren druk bezig met het slijk
weg te scheppen. Dit werk werd reeds een tijd
lang zwijgend voortgezet en de machinist van den
bouwtrein had voor eenige minuten zijn post
verlaten, toen een van de gevangenen,^ in een
oubewaakt oogenblik, den verbindingsketting ach
ter den kolenwagen uitlichtte.
De stoker was bij de cylinders en oliede de
assen. Van die gelegenheid gebruik makende,
sprong de misdadiger van den anderen kant op
tijd aanbreken, die als eene nieuwe leute
voor de volken beschouwd kan worden,
zoodra de rechten van God worden erkend.
Gelukkig zouden wij ons daarom heeten
wanneer het voorstel van den Heer Mar
coartus te Madrid werd aangenomen en
er een scheidsgerecht werd ingesteld ter
oplossing en beslissing van internationale
quaestiëu en geschillen. Dat dit scheids
gerecht dan echter opgericht worde op
de fundamenten der tien geboden Gods.
Het zou anders spoedig blijken eeu ijdel
werk te zijn geweest.
Pruis Von Bismarck wonlt in zijn Imo
gen ouderdom nog een rederijker.Hij
laat gèeue gelegenheid voorbijgaan om
over de gewichtigste onderwerpen zijne mea
ning te zeggen.
Het behoeft wel geen nader betoog, dal
zulk eene praatzucht* hare bedenkelijke
zijde heeft.
Toch kan niet worden ontkend, dat de
Rijkskanselier, vooral als hij zich uitlaat
over onderwerpen vau binnenlandsche
politiek, er recht op heeft dat men min
stens eveu naar hem luistert.
Ouzes inziens verklaarde onlaugs de
gewezen Rijkskanselier terecht dat het
socialisme het groots politieke gevaar
opleverde vau onzen tijd, oneindig grooter
dan de gevaren, welke speciaal voor Duitsch-
land van de zijde van Frankrijk dreigen.
Tweederlei standpunt nu rueende
Prins Vou Bismarck ban men ten op
zichte vau het socialisme iunemeu, en wel:
het alles inwilligen of het bestrijden.
De gewezen Rijkskanselier adviseerde
den Keizer tot het laatste; doch de jeug
dige monarch heeft den weg der conces-
siëu gekozen.
Daarin zag de grijze van Friedrichsrube
zeer juist eene groote font.
A's men bogint toe te geven aan de
eischen dar socialisten, waar is dau het
einde?
Do sociaal-democraten zullen nimmer
tevreden zijn te stellen, terwijl zij boven
dien, ook al gat men hun alles toe, t?n
slotte zich nog vijandig zouden blijven
plaatsen tegenover het gezag en de samen
leving.
Bedriegen wij ons niet, dan ligt de
dwaling des jeugdigen Keizers hierin, dat
hij gelooft de sociaal-democraten met de
monarchie en de maatschappij te kunnen
varzoeneu. Eu dat is uiet het geval. Zij
vragen steeds meer; na elke bevrediging
op eeu bepaald punt, zullen zij nieuwe
eischen ontwikkelen.
Waartoe dat alles leiden moet ligt voor
de hand. Prins Von Bismarck heeft het
de locomotief en had, voordat een der wachters
iets kon bemerken, de machine in beweging ge
bracht. De locomotief ging voort en ba:l in een
veel kortoren tjjd dan men het kan vertellen
onder den vollen stoom eene geweldige vaart ver
kregen.
Een kreet, dien de stoker eensklaps slaakte,
kondigde san, dat er iets verschrikkelijks gebeurd
was. De wachters vlogen op. Pang! Pang! knalden
de geweren van alle kanten; de kogels kwamen
echter te laat voor den misdadiger, die voor
zichtig genoeg was geweest om zich achter den
wand van den kolenwagen schuil te houden,
zoodat zij slechts de machine troffen. Wanneer
zij hun doel bereikt en den gevangene gedood
hadden, zou men er nog niet beter aan toe zijn
geweest, want de locomotief was weg, eu in volle
vaart vloog zij met dondereud geraas da helling
af en deii naderenden trein te gemoet. Waar
schijnlijk was de gevangene van plan, op een
veiligen afstand uit te stappen en bij de alge-
nieer.e verwarring te ontvluchten. De zware lo
comotief moest als een bom in den anderen trein
dringen.
Dd wachters en de andere personen stonden
geheel verslagen en staarden de machine, die zieh
al verder verwijderde, na.
Wat hadden zjj dan ook kunnen doen?
Op eens schiet mij eene gedachte te binuen, en
ik dacht of mijne machine den vluchteling niet
kon achterhalen.
Dat was de eenige mogelijkheid om de passa-
uaar waarheid aangeduid, toen hij betuigde:
De gansche sociale quaestie is ten slotte
eene militaire quaestie.
Do samenleving zal in 't eind doo? de
Rageering tegen de socialistische uitspat
tingen, tegen de aanvallen op hare in
richting, haar recht en hare toekomst,
moeten beveiligd worden.
Verdaagt man nu echter die worsteling
kunstmatig, door telkens meer aan de so
cialisten toe te geven, en daardoor het
gezag te herooven vau de middelen om de
sociale orde te verdedigen, dau zou het
wel eeus kunnen gebeuren, dat het socia
lisme tijdelijk de sterkste bleek. De sociale
revolutie, welke nadert, zou dau de ont-
zettendste uitkomsten opleveren. Eu zelts
den Keizer des socialen vredes zou men
niet, uit dankbaarheid, ongemoeid laten.
Zija Troon stond evenmin veilig als die
van ieder ander Souverein.
Treed thans het gezag niet de maat
schappij beschermend tegen de socialisten
op, dau gaan wij eene sombere toekomst
te gemoet.
Dat fs en blijft ouze meeuiug, endaar-
om deuken wij in dit opzicht homogeen
met den gewezen Duitseheu Premier.
De sociaal-democratische partij in
Duitschlaud heelt besloten, zoodra dü so
cialisten wet buiten werking is, de thans
verboden geschriften, van Lassalle ouFriedr.
Engels iu groote oplaag te doen drukken
en uitgeven.
In het Lagerhuis verklaarde de Heer
Fergusson, dat de rapporten vau de En-
gelsche consuls gewag maken van eene
groote agiatie aau de Turksche, Servische
eu Albauiscbe grenzen. Turksche troepen
zijn daarheen gezonden. De Eugelsche con
sul te Scutari heeft order gekregen eeu
onderzoek te dier zake te doen.
Hat ontwerp betreffende de over
eenkomst met Dmtscblaud tot afstand van
Helgoland, enz. is bjj de eerste lezing iu
het Lagerhuis goedgekeurd.
De Frauscbe vlootvoogd Plauche
heelt de krjjgshaven Kiel en de maritieme
vestingwerken bij Friedrichsort bezocht.
Vooraf had bij zich aangemeld bij den
Duitscheu chef van hot maritiem station,
Admiraal Knorr. Plauche was twee dagen
lang in Kiel, aldus verzekeren de daar
verschijnende bladen. Van Kiel is hij naar
Kopenhagen en Gothenburg vertrokken.
Naar uit Weeiien gemeld wordt,
heeft Balgarija aan de Porte een plan
voor eeu bondgenootschap voorgesteld,
overeenkomstig hetwelk de Sultan Prins
Ferdinand zou erkenuen, en Bulgarije'a
onafhankelijkheid des noods met de wape
nen zou helpen handhaven. In ruil bier
voor zou Bulgarije kosteloos 60,000 man
giers van den sneltrein tegen eene botsing te
behoeden, die op den bochtiger., hellenden weg
vreeseljjke gevolgen moest hebben, en hoe wan
hopig (lit hulpmiddel ook scheen, toch moest het
oogenblikkelijk te baat worden genomen.
„Verlegt de wissels!" riep ik uit alle macht en
gaf mijner machine reeds wat stoom.
Toen de locomotief zieh bewoog, sprong eon
wachter op hot platform, en mijn stoker stond
aan den rem op zijn post.
Binnen een oogenblik rolden wij met v rllen
stoom de helling af.
Wel is waar de machine van den bouwtrein
was ons een goed eind vooruit; maar de ouzo had
groote drijfraderen, hetgeen de hoop bij mij
staande hield, de groote machine nog te kunnen
inhalen, ofschoon het niet zeker was. Het is heel
gevaarlijk eene machine in volle vaart te zetten,
wanneer de weg sterk helt. Alles hing hier van
de eerste minuten af, eu daarom liet ik rojjne
machine loopen, wat zij loopen kon en beval den
stoker, al de olie en de kolen in liet vuur te
gooien.
Binnen een halve minuut vlogen wij met eene
snelheid van 100 kilometer per uur voort, de
rotsen, klipper, en kloven voorhij, en de boomen
onder ons schenen ons een groene massa toe.
Als vanzelf sloot ik nu de stoomklep; geen
enkele locomotief bad in volle vaart zulk eene
helling kunnen afdalen, zonder te ontsporen.
Vóór ons zagen wij nu een diepen afgrond.
[Slot volgt.)
