No. 1573. Vrijdag 8 Augustus 1890 15de Jaargang. Moderne jeugd. BUIT EN LA N D. ABONKSMENTSPBIJB Per 8 maanden yoor Haarlem 0.8& Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10 Voor het Buitenland 1,80 Afzonderlijke Nummer0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDER DAG en ZATERDAG BOEBAÏÏ: St. Janstraat Haarlem. AGITS MA NON AGITATE ii nun. PBIJ8 DEB ADVEBTBNTIÉN Van 18 regel# 30 Cents. Elke regel meer 5 Groots letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant. Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KüPPEKS k IiAUREY. i. Bjjua dagelijks lezen we in de nieuws bladen, dat de jeugd, uu eeus hier, dau elders, niet alleeu onbezonnenheden eu da- deu vol overmoed begaat, maar zich ook schuldig maakt aau feilen en misdaden, welke door de wet met gevangenis- en tuchthuisstraf worden gestraft of die den beschuldigde, wanneer hij te jong is om naar de gevangenis te worden gsbra-bt, naar eane verbeteringsgesticht doen ver huizen. De gevalleu zijn, God betere het, niet zeldzaam, dat kiuderen zelfmoord ple gen of de hand slaau aan het leveu van audereu. Nog niet lang geleden hoorden wjj van een knaap te Leipzig, die zjjne slapende moeder met eene bijl vermoordde. Men spreekt dan van momeutaneele verstands verbijstering eu met deze euphemie tracht men in vele gevallen de gepleegde mis daden te vergoelijken. En zulke gevallen zjju, belais! niet zeldzaam. Neem de nieuws bladen ter hand en dagelijks zal men er uitvoerige berichten in aautreffm omtrent jeudige moordenaars eu jonge personen, die zelfmoord plegen. Zelfs moet men ver nemen, dat zeer jeugdige meisjes, om hoogst onbeduidende oorzaken, zich vau het leveu berooven. Onze jeugd ljjdt schromelijk aiu eeue betreurenswaardige vroeg-rijpheid en ge blaseerdheid, welke meu uog wel naïveteit durft te uoemen. Wijsneuzige kinderen, die men vroeger eeu dracht slagen toediende, wauneer zjj zich aau vergrijpen tegen de wellevendheid en welvoeglijkheid schuldig maakteu, worden met den naam vau gees tige kinderen» bestempeld. Over hunue daden wordt gelachen en hunne zoogenaamde geestigheden» wyd en zjjd verkondigd. Beschouwt men deze droevige verschijn selen iu onze dagen ietwat aaudachtiger, dau moet meu zeker onvoorwaardelijk er- kenneu, dat in onzen tjjd bjj de opvoeding der jeugd, de strengheid en de ernst ver dwenen is en plaats heeft gemaakt voor vertroeteling, verwenning en moreele on verschilligheid, welke niet dan de verder felijkste gevolgen zullen uitoefeuen op bet levensgeluk van het iudividu en op de toe komst vau gausch een volk. Men zegt dat de tuchtiging van het lichaam de schaamte der ziel doet verlo ren gaan; dat de roede een al te ruw straf middel is voor volwassenen, en dat zjj dus ook op de jeugdige kiuderen niet mag toe gepast worden: dat de Christelijke gods- FEU ILL ET O N. Een gevaarlijk passagier. Op een mooien avond gedurende mijn over tocht naar Amerika, wandelde ik met onzen ka pitein, onder allerlei zeemansgesprekken, op het dek van ons prachtig stoomschip heen en weer. Daar kort te voren door de anarchisten te Chicago een dyaraiet-aanslag was gepleegd, kwam het dyamiet ter sprake. Eensklaps zeide de ka- pitein. Daar valt mjj eene geschiedenis in, die mij op een van mjjne eerste overtochten naar New- York is gebeurd; dat zal ik u eens vertillen. Wjj hadden ongeveer de helft van onzen weg achter den rug en ik wilde juist gaan rusteD, Voordat de nacht kwam, waarin ik de wacht zou motten houden, toen een der passagiers naar mij toe kwam en mij om een onderhoud verzocht. Hij was een vent, die er verdacht uitzag, wat mij niet zoo erg in het oog viel, omdat het mijn lot wa», vele ongelukkigen naar den anderen kant van den oceaan te helpen; zijne groote ge jaagdheid trof mjj echter het meest. Ik had lang genoeg in Engeland geleefd, om dadelijk den Ierschen Amerikaan, den Fenian, in hem te kun nen ontdekken. Toen wij in de kajuit waren ge komen, zeide hij, nadat hij rondom zich heen had gezien en zich had vergewist, dat niemand luisterde: Weet ge wel, dat dit schip, eer het drie Uur verder is, op den bodem van de zee zal liggen? «Neen! ik weet er niets van! riep ik lit. Wat moet dat beteekenen? zjjt ge gek?" Ik dienst eeu godsdieusi; der humaniteit is, en dat de Christelijke opvoeding daarom humaan moet zijn. Dergelijke uitvluchten zullen natuurlijk bij de jeugd enthusiasme verwekken, maar die begeestering zal schip breuk lijden bjj de practische ondervin ding eu men zal met schrik ontwareu, waarheen de onverschilligheid leidt. Er wordt op het gebied der opvoediog een schromelijk misbruik gemaakt vaude»hn- maniteiU. Dit woord, 't we k onze tijdgeest als wachtwoord op zijue bauier schreef, heeft bij de Christelijke opvoeding den hei ligen eu diepen ernst uit huis en school verbannen. De straf mag geen pijn doen, zeggen de humauitoit8-apoiteleu, men inoet veel eer de eerzucht vau het kin trachten op te wekken, het afzichtelijke zijuer gebre ken aantooneu om het kind van een her vallen iu zijne fei'eu af te honden. Hot kiud meent het zoo kwaad niet, men mag het wel een beetje vrijheid gunnen en aan zijn wil wat toegeven. Eu men scheukt zoolang do vrjjheid aau het kiud en men geeft zoolang aan den wil van het kind toe, dat ten slotte de ouders de oudorJa- nige dienaars zijn van huu zoou of dochter en ten la igeu leste zich niet meer tegen hun wil durven verzetten. Eu under zulke omstaudighedeu kau het geen verwonde ring baren, wauneer men hoort gewagen van een zeveutien-jarigen knaap, die met eenejlrevolvef in de band zjju vader dreigde neer te schieten wauneer deze hem niet onmiddellijk het geld wilde geven, dat de snoodaard voor zjjue speelschulden noodig had. Waar dergelijke gruwelen gebeuren en waar ge chiedeu ze niet in meerdere of mindere matemoet daar geen verande ring komen ia den oohoudbaren toestand? Ongetwijfeld; en daarom is het de plicht der ouders de fouten huuner kinderen te straffen. .De Christelijke humaniteit mag nimmer tot onverschilligheid jegens het doen en laten der kinderen leiden; inte gendeel zij eischt eene strenge tucht. Rous seau, de echte vertegenwoordiger der hu maniteit, begeert eveneens voor de jeugd, al is het ook niet uit Ctiristeljjken motie ven, eene strenge tuch hij zegt onder andere: Wat is stuitender, tegen alle orde iudruischeuder dan een koppig, trotsch en verwend kind? Wat is tegenstrijdiger dan wanneer verblinde ouders het kind in zijue gebreken sterken en daarin oefenen. Voor de ouders zal zulk een bedorven kind een vreeseljjke tiran worden. De ware opvoe- hield hem werkelijk voor krankzinnig. «Ja, ging hij voort, zonder op mijne woorden te letten, en wat meer is, gij kunt den ondergang van uw schip beletten.» „Hoe dan?// Door mij te gehoorzamen en mijne aanwijzingen nauwkeurig te volgen." „Wat zijn uwe aanwijzingen?// vroeg ik ongeduldig. „Niet zoo n haast. Eerst moet ge mijne voorstellen aannemen." „Voor den da» er mee!» vGeen woord verklappen! Op uw eerewoord, geen verraad!// //Aangenomen En nu, Z'g op! Wat is er te doen?// „Goed dan, begon hij op koelen toon, gij moet dan weten, dat. ik een lid ben van (hier noemde hij eene alom beruchte Feniansvereemging), en de opdracht heb ontvangen het schip ten onder gang te brengen. Te Havre bracht ik, van En geland komende, de helsche machine aan boord, en die is zoo gesteld, dat de ontploffing vandaag om half 3 in den namiddag zal plaats hebben. Zij bevindt zich iu een lederen kotter, waarvan ik u de plaats zal zeggen. Indien gij wat wilt dom, moet ge vlug handen, want het is reeds een kwartier over twaalven.» //Wat? riep i« woe dend uit, er is eene helsche machine aan boord van mijn schip? En gij vertelt mij dat eerst twee uur voor dat de ontploffing zal plaats hebben? Zoudt gij deu kotter kunnen herkennen?» „Ztker kan ik dat, maar (en hij trok eene re volver uit zijn zak) denk aan uwe be ofte! En nog iets, mijn leven zou geen cent meer waird znn, indien wij veilig aankomen, daarom moet gij mij, zooveel in uw macht is, beschermen. Al wat gij te doen hebt, is de tweede bagagekamer te laten ontruimen, totdat wij san den genoem den koffer komen. Wanneer hij boven aangeko men is, zal ik mijn zakdoek laten vallen, tot teekea, dat gij hem zelf over boord moet wer- ding bestaat daarin de kinderen hunne hulpeloosheid en zwakte, hunne afhanke lijkheid te laten voelen en aan het harde juk der noodzakelijkheid te gewennen, dat de natuur den manscli oplegt en zulks uiet alleen opdat zij beter lseren beseffan, wat men voor hen doet, maar ook, dat zjj vroeg begrjjpen, op welke trap de Voor zienigheid hen heeft gesteld en voor hen geene zijde der menseheljjke zwakheid vreemd btjjve. Eeu kind mag door onstui mig, driftig vragen evenmin iets verkrij gen als door tranen en liefkozingen. (Slot volgt.) De Duitsche sociaal-democrateu zulieu op 12 Oct. e. k. te Halle a/S voor het eerst weder op Duitschen bodem hun Con gres of algemesnen Partij lag houden. Zio dra met 30 September de socialistenwet zal zija vervallen, zullen op 2 October in circa 200 districten van Duitschland de gedelegeerden voor het Congres gekozen worden: 3 gedelegeerden voor elk district, dus in het geheel circa 600 Congresleden. Blijkens het reeds openbaar gemaakt Pro gram zal vóór alles beraadslaagd worden over eene geheele reorgauisatie der partij en voorts over verschillende geschilpunten en wat zich verder zal aanbieden; zoolat hoogst gewichtige besluiteu te wachten zjjn. De laatste Duitmhe PartjjJag werd in 1877 te Gotha gehouden, maar tjjdeus de socia listenwet werd toch nog herhaaldelijk bui tenslands vergaderd: in Aug. 1880 op het oude kasteel Wyden, in Zwitserland, 29 Maart tot 2 April '83 te Kopenhagen, 2— 6 October '87 te SobÖ jeu wegen by St.-Gal- len, in Zwitserland, eu eindelijk verleden jaar op de Tentoonstelling te Parijs, De Gouverneur van Helgoland maakt bekend, dat de overgave bepaald is op 9 dezer. Het is bjjua zeker dat de Keizer Helgo land deu llen Augustus zal bezoeken, maar waarschijnlijk zal de Eugelsche Gou verneur dan reeds zjju vertrokken. Te Narbonue neemt de opgewonden heid toe wegeus het verleeneu van gratie aan Borras, in wien men nog steeds een der daders van deu moord op het echtpaar Pradiés te Petit-Condom wil zien. Er wordt eene groote vergadering voorbereid om verzet aan te teekenen tegen de hem ver leende gratie. Nu de rechtbank te Narbonne zich on bevoegd heeft verklaard uitspraak te doen pen.// Ik vloog naar het dek terug, en weldra kraakten d°e katrollen en de touwen; koffers, pakken, kisten werden opgeheschen, doch mijn vreeseljjke vriend vond nog steeds het oogenblik niet gekomen, zijn zakdoek te laten vallen. De tijd verliep. Halfeen, een uur, twee uur voorbjj eu nog was de verlangde koffer niet te bespen- ren. Emdeljjk na vele bange oogenblikken, kwam een koffer boven, die de langverwachte moest zjj'n, want ik zag mjjn vriend kalm zijn zakdoek laten vallen. Dadelijk haalde ik mjjn chrono meter te voorschijn. Het was juist dertien en een halve minuut over tweeën; nog zeventien minuten langer, en ous prachtig schip zon op den bodem der zee hebben gelegen. Zonder aarzelen nam ik helsche voorwerp op, spoedde er mij mee naar mijne kajuit, en, terwyl ik het met de grootste krachtsinspanning op armslengte buiten het ven ster hield, liet ik het langzaam in de golven zinken. Daarna kwam de reactie. Bijna een half uur lang bleef ik onbeweeglijk zitten. Door de vreeseljjke zenuwinspanning overweldigd, kon ik het pas gebeurde nauwelijks begrijpen, er zelfs niet over nadenken. Doch mijn lang uitblijven had opzien kunnen verwekken; daarom begaf ik mij naar het dek terug, en nadat ik een anderen koffer had ge nomen, hem geopend had, om er schijnbaar het een of 'ander uit te nemen, liet ik al de bagage weer bergen. //Zijt ge wel heel zeker, dat bat de ware was!// vroeg ik mijn vertrouwde fluis terend. „Volkomen zeker!" was het laconisch antwoord, en dat wiren de laatste woorden, die wij gedurende onze verdere reis wisselden. Toen de Amerikaausche kust in zicht was, kwam een wachtschip op ons af, eu ons op zjjde. iu het proces, dat de zoon van Pradié3 tegen Borras had ingesteld, op grond dat deze zijn domicilie te Carcassonne heeft, wil Pradiés de zaak aanhangig maken voor die rechtbank. Men weet dat bjj als civiele partij eene vergoeding eischt van 100,000 fr. De opgewondenheid welke in Portu gal geheerscht heeft over het sluiten van een tractaat met Engeland, begint lang zamerhand te bedaren, nadat deRigeering verklaard had, dat aan do waardigheid des lauds niet te kort gedaan moet worden. Uit Buenos-Ayres wordt gemeld dat de financiëele stand van zaken beter wordt doordien de voornaamste bankinstellingen geweigerd hebben het voorbeeld van de Nationale Bank te volgen, en ook doordien de verwachting toeneemt dat Celman zal aftredeu, waartoe hij zich verbonden heeft tegenover Roca en Pellegrini toen de op standelingen de wapenen nederlegden. Tot dusver echter zijn de pogingen van Roca en Pellegrini om Celinau te bewegen zjjne belofte na te komen, vruchteloos gebleven. Dientengevolge hebben beiden hun ontslag genomen. Celman heeft de opengevallen plaatsen in het Kabinet aangeboden aan lieden van de oppositie, doch dezen hebben allen geweigerd. Celmau, wiens huis streng tegen overrompeling bewaakt wordt, heeft vervolgens vruchteloos getracht de stad Buenos Ayres voor zich te winnen, door baar allerlei voorrechten, zelfs geheele au tonomie, voor te spiegelen. De stedelijke bestuurders wilden daarvan niet weten, en bleven aandringen op het heengaan van Celmau, waarvan alles afhangt. Men verneemt uit Zanzibar, dat de Sultan eene groote vergadering van Ara- lieren in zjjn paleis bijeengeroepen heeft, in welke bjj het decreet betreffande den slavenhandel toelichtte, met het doel de daartegen gerezen bezwaren weg te nemen. De te chaafde Arabieren schjjuen thans eenigermate tot kalmte to zyn gekomen; zjj keuren de manifestation af, gelijk er eene heeft plaats gehad bjj het douane kantoor, waar dertig gewapenden binnen drongen, het aangeplakte decreet des Sul tans afscheurden en daarna jjliugs naar het binnenland vluchtten, waarheen zjj werden achtervolgd. UR Durban wordt gemeld, dat da nieuwe Eugelsch-Trausvaalsche conventie betreffende Swazieiand heftig verzet uit lokt, zoowel in den Volksraad als daar buiten. Twee New-Yorker politiebeambten stapten bjj ons boord. Dadeljjk dacht ik aan mjjn gedachten passagier, en ofschoon ik hem gaarne zou hebben overgeleverd, was ik toch besloten, mijne belofte te houden en te zwijgen. Wat is er gebeurd? vroeg ik dadelijk. „Kom eens met mjj mee", antwoordde de eene achteruitgaande. //Ge moet dan weten, ka pitein, dat er in Engeland eene bende valsche munters was, die banknoten fabriceerde, totdat de Engelsche politie het hun zoo lastig maakte, dat zjj een uitstapje naar Amerika hebben beproefd. Wjj weten echter heel goed, dat de clichés hier aan boord zjjn, en dus zult gjj ons wel willen helpen, ze te vinden. Begrijpt ge kapitein?// «Heel goed. Ik zal al het mogelijke doen! gaf ik hem ten antwoord. Toen schoot mij pa» de geheele waarheid bin nen. Was ik niet prachtig voor den gek gehouden? Geen wonder, dat hij het schip van eeue helsche machine had willen bevrjjden. Ik keek om mjj heen, en zag hem, onnoozel als een lam, tus- schen de andere passagiers naar het wachtschip kijken. En toen de politie den volgenden dag, na vruchteloos zoeken, het schip verliet, wierp hij mjj den meest on beschaam den boteekenisvollen blik toe, dien men denken kan. Dat was eerst eene gemeenheid. Eerst maakte bjj mij bjjna gek van angst, toen hield hij de vaart op, door het uit laden der bagage, en eindelijk, wat uog het ergste van alles was wierp hjj mjj een blik toe, alsof ik zijn medeplichtige was. Ik was blij toen de man uit mijne oogen was verdwenen, en toch moet ik bekennen, dat hij een genie in zjjn soort was.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1890 | | pagina 1