No. 1573.
Vrijdag 8 Augustus 1890
15de Jaargang.
Moderne jeugd.
BUIT EN LA N D.
ABONKSMENTSPBIJB
Per 8 maanden yoor Haarlem 0.8&
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummer0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDER DAG en ZATERDAG
BOEBAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
AGITS MA NON AGITATE
ii nun.
PBIJ8 DEB ADVEBTBNTIÉN
Van 18 regel# 30 Cents.
Elke regel meer 5
Groots letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag
en Vrijdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPEKS k IiAUREY.
i.
Bjjua dagelijks lezen we in de nieuws
bladen, dat de jeugd, uu eeus hier, dau
elders, niet alleeu onbezonnenheden eu da-
deu vol overmoed begaat, maar zich ook
schuldig maakt aau feilen en misdaden,
welke door de wet met gevangenis- en
tuchthuisstraf worden gestraft of die den
beschuldigde, wanneer hij te jong is om
naar de gevangenis te worden gsbra-bt,
naar eane verbeteringsgesticht doen ver
huizen. De gevalleu zijn, God betere het,
niet zeldzaam, dat kiuderen zelfmoord ple
gen of de hand slaau aan het leveu van
audereu. Nog niet lang geleden hoorden
wjj van een knaap te Leipzig, die zjjne
slapende moeder met eene bijl vermoordde.
Men spreekt dan van momeutaneele verstands
verbijstering eu met deze euphemie tracht
men in vele gevallen de gepleegde mis
daden te vergoelijken. En zulke gevallen
zjju, belais! niet zeldzaam. Neem de nieuws
bladen ter hand en dagelijks zal men er
uitvoerige berichten in aautreffm omtrent
jeudige moordenaars eu jonge personen,
die zelfmoord plegen. Zelfs moet men ver
nemen, dat zeer jeugdige meisjes, om
hoogst onbeduidende oorzaken, zich vau het
leveu berooven.
Onze jeugd ljjdt schromelijk aiu eeue
betreurenswaardige vroeg-rijpheid en ge
blaseerdheid, welke meu uog wel naïveteit
durft te uoemen. Wijsneuzige kinderen, die
men vroeger eeu dracht slagen toediende,
wauneer zjj zich aau vergrijpen tegen de
wellevendheid en welvoeglijkheid schuldig
maakteu, worden met den naam vau gees
tige kinderen» bestempeld. Over hunue daden
wordt gelachen en hunne zoogenaamde
geestigheden» wyd en zjjd verkondigd.
Beschouwt men deze droevige verschijn
selen iu onze dagen ietwat aaudachtiger,
dau moet meu zeker onvoorwaardelijk er-
kenneu, dat in onzen tjjd bjj de opvoeding
der jeugd, de strengheid en de ernst ver
dwenen is en plaats heeft gemaakt voor
vertroeteling, verwenning en moreele on
verschilligheid, welke niet dan de verder
felijkste gevolgen zullen uitoefeuen op bet
levensgeluk van het iudividu en op de toe
komst vau gausch een volk.
Men zegt dat de tuchtiging van het
lichaam de schaamte der ziel doet verlo
ren gaan; dat de roede een al te ruw straf
middel is voor volwassenen, en dat zjj dus
ook op de jeugdige kiuderen niet mag toe
gepast worden: dat de Christelijke gods-
FEU ILL ET O N.
Een gevaarlijk passagier.
Op een mooien avond gedurende mijn over
tocht naar Amerika, wandelde ik met onzen ka
pitein, onder allerlei zeemansgesprekken, op het
dek van ons prachtig stoomschip heen en weer.
Daar kort te voren door de anarchisten te
Chicago een dyaraiet-aanslag was gepleegd, kwam
het dyamiet ter sprake. Eensklaps zeide de ka-
pitein.
Daar valt mjj eene geschiedenis in, die mij
op een van mjjne eerste overtochten naar New-
York is gebeurd; dat zal ik u eens vertillen.
Wjj hadden ongeveer de helft van onzen weg
achter den rug en ik wilde juist gaan rusteD,
Voordat de nacht kwam, waarin ik de wacht zou
motten houden, toen een der passagiers naar mij
toe kwam en mij om een onderhoud verzocht.
Hij was een vent, die er verdacht uitzag, wat
mij niet zoo erg in het oog viel, omdat het mijn
lot wa», vele ongelukkigen naar den anderen
kant van den oceaan te helpen; zijne groote ge
jaagdheid trof mjj echter het meest. Ik had lang
genoeg in Engeland geleefd, om dadelijk den
Ierschen Amerikaan, den Fenian, in hem te kun
nen ontdekken. Toen wij in de kajuit waren ge
komen, zeide hij, nadat hij rondom zich heen
had gezien en zich had vergewist, dat niemand
luisterde:
Weet ge wel, dat dit schip, eer het drie
Uur verder is, op den bodem van de zee zal
liggen? «Neen! ik weet er niets van! riep ik
lit. Wat moet dat beteekenen? zjjt ge gek?" Ik
dienst eeu godsdieusi; der humaniteit is,
en dat de Christelijke opvoeding daarom
humaan moet zijn. Dergelijke uitvluchten
zullen natuurlijk bij de jeugd enthusiasme
verwekken, maar die begeestering zal schip
breuk lijden bjj de practische ondervin
ding eu men zal met schrik ontwareu,
waarheen de onverschilligheid leidt. Er
wordt op het gebied der opvoediog een
schromelijk misbruik gemaakt vaude»hn-
maniteiU. Dit woord, 't we k onze tijdgeest
als wachtwoord op zijue bauier schreef,
heeft bij de Christelijke opvoeding den hei
ligen eu diepen ernst uit huis en school
verbannen.
De straf mag geen pijn doen, zeggen
de humauitoit8-apoiteleu, men inoet veel
eer de eerzucht vau het kin trachten op
te wekken, het afzichtelijke zijuer gebre
ken aantooneu om het kind van een her
vallen iu zijne fei'eu af te honden. Hot
kiud meent het zoo kwaad niet, men mag
het wel een beetje vrijheid gunnen en aan
zijn wil wat toegeven. Eu men scheukt
zoolang do vrjjheid aau het kiud en men
geeft zoolang aan den wil van het kind
toe, dat ten slotte de ouders de oudorJa-
nige dienaars zijn van huu zoou of dochter
en ten la igeu leste zich niet meer tegen
hun wil durven verzetten. Eu under zulke
omstaudighedeu kau het geen verwonde
ring baren, wauneer men hoort gewagen
van een zeveutien-jarigen knaap, die met
eenejlrevolvef in de band zjju vader dreigde
neer te schieten wauneer deze hem niet
onmiddellijk het geld wilde geven, dat de
snoodaard voor zjjue speelschulden noodig
had.
Waar dergelijke gruwelen gebeuren
en waar ge chiedeu ze niet in meerdere of
mindere matemoet daar geen verande
ring komen ia den oohoudbaren toestand?
Ongetwijfeld; en daarom is het de plicht
der ouders de fouten huuner kinderen te
straffen. .De Christelijke humaniteit mag
nimmer tot onverschilligheid jegens het
doen en laten der kinderen leiden; inte
gendeel zij eischt eene strenge tucht. Rous
seau, de echte vertegenwoordiger der hu
maniteit, begeert eveneens voor de jeugd,
al is het ook niet uit Ctiristeljjken motie
ven, eene strenge tuch hij zegt onder
andere: Wat is stuitender, tegen alle orde
iudruischeuder dan een koppig, trotsch en
verwend kind? Wat is tegenstrijdiger dan
wanneer verblinde ouders het kind in zijue
gebreken sterken en daarin oefenen. Voor
de ouders zal zulk een bedorven kind een
vreeseljjke tiran worden. De ware opvoe-
hield hem werkelijk voor krankzinnig. «Ja,
ging hij voort, zonder op mijne woorden te letten,
en wat meer is, gij kunt den ondergang van uw
schip beletten.» „Hoe dan?// Door mij te
gehoorzamen en mijne aanwijzingen nauwkeurig
te volgen." „Wat zijn uwe aanwijzingen?//
vroeg ik ongeduldig. „Niet zoo n haast. Eerst
moet ge mijne voorstellen aannemen." „Voor
den da» er mee!» vGeen woord verklappen! Op
uw eerewoord, geen verraad!// //Aangenomen
En nu, Z'g op! Wat is er te doen?// „Goed
dan, begon hij op koelen toon, gij moet dan
weten, dat. ik een lid ben van (hier noemde
hij eene alom beruchte Feniansvereemging), en
de opdracht heb ontvangen het schip ten onder
gang te brengen. Te Havre bracht ik, van En
geland komende, de helsche machine aan boord,
en die is zoo gesteld, dat de ontploffing vandaag
om half 3 in den namiddag zal plaats hebben. Zij
bevindt zich iu een lederen kotter, waarvan ik
u de plaats zal zeggen. Indien gij wat wilt dom,
moet ge vlug handen, want het is reeds een
kwartier over twaalven.» //Wat? riep i« woe
dend uit, er is eene helsche machine aan boord
van mijn schip? En gij vertelt mij dat eerst twee
uur voor dat de ontploffing zal plaats hebben?
Zoudt gij deu kotter kunnen herkennen?»
„Ztker kan ik dat, maar (en hij trok eene re
volver uit zijn zak) denk aan uwe be ofte! En
nog iets, mijn leven zou geen cent meer waird
znn, indien wij veilig aankomen, daarom moet
gij mij, zooveel in uw macht is, beschermen. Al
wat gij te doen hebt, is de tweede bagagekamer
te laten ontruimen, totdat wij san den genoem
den koffer komen. Wanneer hij boven aangeko
men is, zal ik mijn zakdoek laten vallen, tot
teekea, dat gij hem zelf over boord moet wer-
ding bestaat daarin de kinderen hunne
hulpeloosheid en zwakte, hunne afhanke
lijkheid te laten voelen en aan het harde
juk der noodzakelijkheid te gewennen, dat
de natuur den manscli oplegt en zulks uiet
alleen opdat zij beter lseren beseffan, wat
men voor hen doet, maar ook, dat zjj
vroeg begrjjpen, op welke trap de Voor
zienigheid hen heeft gesteld en voor hen
geene zijde der menseheljjke zwakheid
vreemd btjjve. Eeu kind mag door onstui
mig, driftig vragen evenmin iets verkrij
gen als door tranen en liefkozingen.
(Slot volgt.)
De Duitsche sociaal-democrateu zulieu
op 12 Oct. e. k. te Halle a/S voor het
eerst weder op Duitschen bodem hun Con
gres of algemesnen Partij lag houden. Zio
dra met 30 September de socialistenwet
zal zija vervallen, zullen op 2 October in
circa 200 districten van Duitschland de
gedelegeerden voor het Congres gekozen
worden: 3 gedelegeerden voor elk district,
dus in het geheel circa 600 Congresleden.
Blijkens het reeds openbaar gemaakt Pro
gram zal vóór alles beraadslaagd worden
over eene geheele reorgauisatie der partij en
voorts over verschillende geschilpunten en
wat zich verder zal aanbieden; zoolat
hoogst gewichtige besluiteu te wachten zjjn.
De laatste Duitmhe PartjjJag werd in 1877
te Gotha gehouden, maar tjjdeus de socia
listenwet werd toch nog herhaaldelijk bui
tenslands vergaderd: in Aug. 1880 op het
oude kasteel Wyden, in Zwitserland, 29
Maart tot 2 April '83 te Kopenhagen, 2— 6
October '87 te SobÖ jeu wegen by St.-Gal-
len, in Zwitserland, eu eindelijk verleden
jaar op de Tentoonstelling te Parijs,
De Gouverneur van Helgoland maakt
bekend, dat de overgave bepaald is op 9
dezer.
Het is bjjua zeker dat de Keizer Helgo
land deu llen Augustus zal bezoeken,
maar waarschijnlijk zal de Eugelsche Gou
verneur dan reeds zjju vertrokken.
Te Narbonue neemt de opgewonden
heid toe wegeus het verleeneu van gratie
aan Borras, in wien men nog steeds een
der daders van deu moord op het echtpaar
Pradiés te Petit-Condom wil zien. Er wordt
eene groote vergadering voorbereid om
verzet aan te teekenen tegen de hem ver
leende gratie.
Nu de rechtbank te Narbonne zich on
bevoegd heeft verklaard uitspraak te doen
pen.//
Ik vloog naar het dek terug, en weldra
kraakten d°e katrollen en de touwen; koffers,
pakken, kisten werden opgeheschen, doch mijn
vreeseljjke vriend vond nog steeds het oogenblik
niet gekomen, zijn zakdoek te laten vallen. De
tijd verliep. Halfeen, een uur, twee uur voorbjj
eu nog was de verlangde koffer niet te bespen-
ren. Emdeljjk na vele bange oogenblikken, kwam
een koffer boven, die de langverwachte moest
zjj'n, want ik zag mjjn vriend kalm zijn zakdoek
laten vallen. Dadelijk haalde ik mjjn chrono
meter te voorschijn. Het was juist dertien en een
halve minuut over tweeën; nog zeventien minuten
langer, en ous prachtig schip zon op den bodem
der zee hebben gelegen. Zonder aarzelen nam ik
helsche voorwerp op, spoedde er mij mee naar
mijne kajuit, en, terwyl ik het met de grootste
krachtsinspanning op armslengte buiten het ven
ster hield, liet ik het langzaam in de golven
zinken. Daarna kwam de reactie. Bijna een half
uur lang bleef ik onbeweeglijk zitten. Door de
vreeseljjke zenuwinspanning overweldigd, kon ik
het pas gebeurde nauwelijks begrijpen, er zelfs
niet over nadenken.
Doch mijn lang uitblijven had opzien kunnen
verwekken; daarom begaf ik mij naar het dek
terug, en nadat ik een anderen koffer had ge
nomen, hem geopend had, om er schijnbaar het
een of 'ander uit te nemen, liet ik al de bagage
weer bergen. //Zijt ge wel heel zeker, dat bat
de ware was!// vroeg ik mijn vertrouwde fluis
terend. „Volkomen zeker!" was het laconisch
antwoord, en dat wiren de laatste woorden, die
wij gedurende onze verdere reis wisselden.
Toen de Amerikaausche kust in zicht was,
kwam een wachtschip op ons af, eu ons op zjjde.
iu het proces, dat de zoon van Pradié3
tegen Borras had ingesteld, op grond dat
deze zijn domicilie te Carcassonne heeft,
wil Pradiés de zaak aanhangig maken voor
die rechtbank. Men weet dat bjj als civiele
partij eene vergoeding eischt van 100,000 fr.
De opgewondenheid welke in Portu
gal geheerscht heeft over het sluiten van
een tractaat met Engeland, begint lang
zamerhand te bedaren, nadat deRigeering
verklaard had, dat aan do waardigheid des
lauds niet te kort gedaan moet worden.
Uit Buenos-Ayres wordt gemeld dat
de financiëele stand van zaken beter wordt
doordien de voornaamste bankinstellingen
geweigerd hebben het voorbeeld van de
Nationale Bank te volgen, en ook doordien
de verwachting toeneemt dat Celman zal
aftredeu, waartoe hij zich verbonden heeft
tegenover Roca en Pellegrini toen de op
standelingen de wapenen nederlegden. Tot
dusver echter zijn de pogingen van Roca
en Pellegrini om Celinau te bewegen zjjne
belofte na te komen, vruchteloos gebleven.
Dientengevolge hebben beiden hun ontslag
genomen. Celman heeft de opengevallen
plaatsen in het Kabinet aangeboden aan
lieden van de oppositie, doch dezen hebben
allen geweigerd. Celmau, wiens huis streng
tegen overrompeling bewaakt wordt, heeft
vervolgens vruchteloos getracht de stad
Buenos Ayres voor zich te winnen, door
baar allerlei voorrechten, zelfs geheele au
tonomie, voor te spiegelen. De stedelijke
bestuurders wilden daarvan niet weten, en
bleven aandringen op het heengaan van
Celmau, waarvan alles afhangt.
Men verneemt uit Zanzibar, dat de
Sultan eene groote vergadering van Ara-
lieren in zjjn paleis bijeengeroepen heeft,
in welke bjj het decreet betreffande den
slavenhandel toelichtte, met het doel de
daartegen gerezen bezwaren weg te nemen.
De te chaafde Arabieren schjjuen thans
eenigermate tot kalmte to zyn gekomen;
zjj keuren de manifestation af, gelijk er
eene heeft plaats gehad bjj het douane
kantoor, waar dertig gewapenden binnen
drongen, het aangeplakte decreet des Sul
tans afscheurden en daarna jjliugs naar het
binnenland vluchtten, waarheen zjj werden
achtervolgd.
UR Durban wordt gemeld, dat da
nieuwe Eugelsch-Trausvaalsche conventie
betreffende Swazieiand heftig verzet uit
lokt, zoowel in den Volksraad als daar
buiten.
Twee New-Yorker politiebeambten stapten bjj
ons boord. Dadeljjk dacht ik aan mjjn gedachten
passagier, en ofschoon ik hem gaarne zou hebben
overgeleverd, was ik toch besloten, mijne belofte
te houden en te zwijgen.
Wat is er gebeurd? vroeg ik dadelijk.
„Kom eens met mjj mee", antwoordde de
eene achteruitgaande. //Ge moet dan weten, ka
pitein, dat er in Engeland eene bende valsche
munters was, die banknoten fabriceerde, totdat de
Engelsche politie het hun zoo lastig maakte, dat
zjj een uitstapje naar Amerika hebben beproefd.
Wjj weten echter heel goed, dat de clichés
hier aan boord zjjn, en dus zult gjj ons wel
willen helpen, ze te vinden. Begrijpt ge kapitein?//
«Heel goed. Ik zal al het mogelijke doen! gaf
ik hem ten antwoord.
Toen schoot mij pa» de geheele waarheid bin
nen. Was ik niet prachtig voor den gek gehouden?
Geen wonder, dat hij het schip van eeue helsche
machine had willen bevrjjden. Ik keek om mjj
heen, en zag hem, onnoozel als een lam, tus-
schen de andere passagiers naar het wachtschip
kijken. En toen de politie den volgenden dag,
na vruchteloos zoeken, het schip verliet, wierp
hij mjj den meest on beschaam den boteekenisvollen
blik toe, dien men denken kan. Dat was eerst eene
gemeenheid. Eerst maakte bjj mij bjjna gek van
angst, toen hield hij de vaart op, door het uit
laden der bagage, en eindelijk, wat uog het
ergste van alles was wierp hjj mjj een blik toe,
alsof ik zijn medeplichtige was. Ik was blij toen
de man uit mijne oogen was verdwenen, en toch
moet ik bekennen, dat hij een genie in zjjn
soort was.