N I E U
L
No. 1576,
Zondag 17 Augustus 1890,
15de Jaargang.
Algemeen.
BUITEN LA N I).
ABOWKJaatuwTaPBija
0,85.
Per 3 maanden roor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland Ir. p.p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderljjke Nummer0,03
Dit blad verschgnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z A TERDAG
BUK EAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE
?B1J& D32 ADVEBTENTIEN
Van 1regel* 30 Cents.
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentien worden uiterlyk Maandag-, Woensdag
en Vrjjdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uit g e v e r s K P P E R S L A U R E Y.
Reeds meermalen hadden wij gelegen
heid om, behalve op het vele goede en
nuttige, dat ouze eeuw heeft gewrocht, ook
te wpzen op veel gebrekkigs, t welk in
den laatsten tijd tot stand kwam als ge
volg van eene verwarring van begrippen
op velerlei gebied.
De groote Fransche omweuteliug van
het jaar 1789 is de aanvang geweest van
een tijdperk dat, helaas! nog in vollen bloei
verkeert en waarvan wij bet einde nog
niet zien aanbreken. Zonder de vele heil
zame hervormingen te miskennen, waar
door onze eeuw zich kenmerkt en zich
bover. alle voorgaande tijdvakken onder
scheidt, hebben zich na die geweldige om
keering denkbeelden baan gebroken en
ontwikkeld, die op de gansche samenleving
noodlottig hebbeu ingewerkt, en waarvau
de naweeëu zich nog lange jaren, nadat
die begrippeu verdwenen zijn, zull8u doen
gevoelen.
Het is toch aan ieder bekend, die inde
geschiedenis niet geheel vreemd is, dat de
leus: vVrijheid, gelijkheid, broederschap»,
waaronder het uitvaagsel der maatschappij
zich van de bezittingen van auderen mees
ter maakte, de hoofden van velen heeft
op hol gebracht eu oorzaak werd van eeue
begripsverwarring, die tot de meest dwaze
en zonderlinge theorieën aanleiding heeft
gegeven.
Eeue dezer theorieën wenscben wy nader
aan te dniden en het onhoudbare er van,
benevens het onmogelijke der toepassing
in de practijk te bespreken.
Wij bedoeleu de op de zoogenaamde
»gelijkbeid» berustende algemeenheid
die door sommigen op elk terreiu wordt
toegepast. Het generaliseeren is voorzeker
een kwaal van onzen tijd. Men wil, wat
waar en goed is voor den eeue ook op
den andere overbrengen, zonder er bij te
denken, dat de omstandigheden vaak zoo
verschillen.
Het woord algemeen is een der^ mode
woorden onzer eeuw, waarmede ieder, die
zich de volksgunst wil verwerveu, schermt,
alsof daarmede ook de oplossing van alle
kwalen der maatschappij ware gevonden^
Sedert de Maatschappij tot nut van t
algemeent werd gegrondvest en toch niet,
ondanks haar langdurig bestaan, de gunst
van het algemeen heeft verworven, even
min als zij de belangen van het algemeen
heeft behartigd, zijn verschillende bonden
en vereenigingen tot stand gekomen, die
alle het woord algemeen in hunne banier
droegen, maar die in werkelijkheid slechts
aan zeer enkeleu voldeden.
Sommigen gelooven dat dan eerst de
rechtvaardigheid zal worden betracht, wan
neer het begrip, in 't woord algemeen op
gesloten, overal is toegepast. Om hiertoe
te geraken spreekt men heden ten dage
van algemeeueu dienstplicht, van a'gemee-
nen leerplicht, van algemeen stemrecht, enz.
Hieruit is voorzeker het streven merk
baar, waarop wjj zoo even wezen, dat na-
meljjk op het woord algemeen den bizon-
FE U1LLETON.
Een getruffeerde Franschman.
Vervolg en slot.)
Zij lieten er mij enorme hoeveelheden van ver
zwelgen, op allerlei wijze toebereid, gebraden in
de heete ascb, in fijne stukjes gebakt en gestoofd
in klappermelk, in vleesclinat, en andere combi
naties meer.
De wilden lieten ze opgraven door hunne vrou
wen, die zich met ware geestdrift aan dien ar
beid wijdden en ze tot de laatste zouden heb
ben opgegeten, zoodra zij ze uit den grond haal
den, wanneer zij niet bij de minste poging tot
snoepen met een stokslag op het hoofd tot haar
plicht waren gebracht.
Zulk een diëet, zooals gjj begrijpen zult, wa3
alles behalve bevorderlik voor de gezondheid en
ik vermagerde snel. Hevige krampen teisterden
mjjne maag het was alsof ik inwendig vaneen
deren nadruk wordt gelegd. Men meent,
wanneer het begrip algemeen meer in onze
wetgeving is doorgevoerd, den gelukstaat
te hebben verkregen. Dan zal er niets meer
te wenscben en te verlangen zjjn. Dan is
overal gelyk recht voor allen ontstaan.
Dan zal het algemeen, dat wil zeggen, een
ieder zijn bevredigd; zoo denken zij, die
voor bet algemeen heeten te strijden.
In 't bizonder meenen de voorstanders
vau algemeen stemrecht het bij het rechte
eind te hebbeu. Zij gaan uit van de rede-
neeriug, dat ieder burger van den Staat
het recht moet bezitten invloed te kunnen
uitoefenen op de samenstelling van de Re
geering, eu dat daarom aan het algemean
dus aan ieder, het stemrecht moet worden
verzekerd.
Nu moeten wij in de eerste plaais er
op wijzen, dat het nog volstrekt niet zoo
vast staat dat een ieder maar recht heeft
tot modespreken, wanneer het geldt de
verkiezing der personen, die het gezag
moeten uitmaken. Wel kan men zeggen,
dat het meerendeel der inwoners van eeu
land er belang bij heeft, dat het gezag is
toevertrouwd aan handen, die liet weten
te leiden en te handhaven. Doch omdat
het grootste deel bij den gang der staats
zaken belang heeft, of meent te hebben,
daarom bezit eeu ieder nog niet het recht
om tot de samenstelling van de overheid
mede te werken.
Evenals aan de burgers van een Staat
verplichtingen zijn opgelegd, die zij beboo-
ren na te komeD, even goed bezitten zij
ook rechten, die aan niemand mogen ont
houden worden. Een ieder bezit het recht,
dat hy de bescherming van de overheid
kau inroepen voor zjjn persoon en zijne
bezittingen. Dit recht is hem bij de Grond
wet gewaarborgd. En zoo zijn er meerdere
rechteD, op welker inachtnemiug door de
overheid moet worden gewaakt. Doch ouze
Grondwet bevat geen artikel, waarbij het
algemeen stemrecht wordt verzekerd.
Eu dit noemen wij ook geheel overeen
komstig de wenschen van onze Natie in 't
algemeen. Zijn er al enkelen, die aan het
algemeen stemrecht de voorkeur scheuken,
de groote meerderheid van ons volk wenscht
dit°uiet. Het streven naar algemeen stem
recht, dat op de hedeu te Heerenveen te
houden meetiug ten gunste van algemeen
kies- eu stemrecht ook we! als een algemeen
verlangen zal worden verkondigd, is vol
strekt niet populair. Want hoe hoog de
woordvoerders dier richting zullen opge
ven van de deelneming, die zij uit verschil
lende streken van ons vaderland ontvangen
voor het doel, dat zij beoogeu, wij bezitten
de zekerheid, dat het slechts weiuigeu ziju,
vergeleken bij de velen, die niets van het
algemeen stemrecht hopen en verwachten.
Ander6 landen, waar het beginsel van
het algemeen stemrecht is in toepassing
gebracht, leveren het bewijs, dat daar de
toestand der arbeiders voor wie dan
toch eigenlijk de gebeele beweging in het
leven is geroepen niet beter is dan bij
ons te lande. Toestanden, gelijk ze bijvoor
beeld in Frankrijk eu Duitschlaud bestaau,
werd gescheurd en daarbij leed ik aan zulk een
geweldige bootdpiju, dat ik mij somtijds ver
beeldde, dat mijne hersens in vlam stonden.
Voordat de veertien dagen waren verstreken
drong de truffelgeur uit alle poriën var. mijn
lichaam naar buiten.
Klaarblijkelijk had ik het kookpunt bereikt.
Op zekeren avond kwam de eerste minister,
die van hooger hand met het toezicht op de
keuken was belast, mij iuspecteeren. terwijl hjj
mij berook en besnuffelde, kreeg ik eensklaps
een goed idee het idee namelijk, of ik dien
wilde niet zou kunnen doen gelooven, dat hij
minstens even knap was als Amedee zelf en daarom
met succes naar den eerepost van opperkok zou
kunnen dingen.
Zonder er gras over te laten groeien nam ik
een paddestoel op en daarmede jop Amedée wij
zend, die rustig in een hoek der keuken lag t.a
slapen, trachtte ik den kannibaal door teekens
te doen verstaan, welk een smakelijk gebraad
die kostelijke man, zoo malsch en vet, zou op-
zouden wij hier niet gaarne wenschen. Daar
hebben dan de arbeiders zoogenaamd het
recht om mede te stemmen, doch voor een
groot deel zijn die stemmers werktuigen
in de hand van hen, die door schoone
redevoeringen of ook wel door dwang
middelen vaak een verderfelijken invloed
op de groote menigte uitoefenen.
Waar blijft, daar de zelfstandigheid van
den kiezer? Yoor het meerendeel is hij
afhankelijk van anderen, en meer nog dan
in Staten waar eeu beperkt kies- eu stem
recht heerseht, kan in landen, waar al
gemeen stemrecht is ingevoerd, worden
gezegd, dat het bestuur van 's lauds zaken
aan slechts enkelen is toevertrouwd.
Nu vragen wij niet een», wie die enkelen
ziju. Gewoonlijk zijn het personen, die de
volksguust, welke zij zich hebbeu weten
te veroveren, aanwenden tot eigen eer en
voordeel, terwijl de behartiging der belan
gen van het algemeen door beu naar een
verren achtergrond wordt geschoven.
Ook vau het algemeeu stemrecht ver
wachten wij daarom voor ons land geen
heil. Integendeel zou de invoering er van
tot velerlei ellende leiden. Da heerschappij
der democratie, gelyk die door de voor
standers vau het algemeen stemrecht wordt
gewild, zou de ontwikkeling der politieke
toestanden eu verhoudingen weder een groot
eiud terugvoeren op den weg, die tot werke-
lijken vooruitgang eu verbetering brengt.
Zoo blijkt hieruit weer duidelyk, dat
bet streven naar algemeenheidals ge
volg van dat naar zoogenaamde sgelijk-
hoititot verderf van deu Staat moet
uitloopen. De oude omweut.elingsleus is
door eene nieuwe vervangen, doch inder
daad is het doei der revolutiemannen niet
veranderd.
Daarom hopen wij, dat, hoe schoon de
woorden ook klinken, waarmede de voor
standers van het algemeen stemrecht onze
werklieden zoeken te verlokken, deze zieh
niet laten medeslepen om te strijden voor
het verkrijgen van eeu recht, dat later
als een wapen wordt gebezigd tot hunne
onderdrukking.
Het bezoek van Keizer Wilhelm aan het
Russische Hof zal mogelijk nog aau de
verdrukte Armeniërs in Klein-Azië tou
goede komen. Naar verzekerd wordt na
melijk is de Czaar vau plan aau ziju
gast voor te stellen te zameu het initiatief
te nemen tot eene krachtige aansporing
aan de Porte om eindelijk eens ernst te
maken met de beloofde hervormingen.
Mocht dit bevestigd worden, dan is van
dit samengaan van Rusland en Duitsch
laud mogelijk nog maar éeue schrede tot
een gemeenschappelijk optreden tot rege
ling van andere, der Bulgaarsche za
ken b. v.
De samenkomst van Keizer Wilhelm
met Keizer Frans Jozef zal in het begin
van September plaats hebben op het kas
teel Rohnstock, in Stlezië. Yon Caprivi
en Graaf Waldersee zullen er ook zijn en
leveren als hij iQ die heerlijke saus van zijne
eigene 'vinding werd opgediend.
Oogenblikkelijk snelde de wilde naar de hul
van den koning, blijkbaar verbaasd, dat hij zelf
niet eerder op dien goeden inval was gekomen.
Den volgenden morgen werd ik door een luid
gesis wakker. Het was Amedée, die door zjjn
vroegeren helper ia een berg van champignons
werd gebakken.
Tot mijne schande moet ik bekennen, dat het
mij loeu niet al te zeer speet eerstens omdat
ik hierdoor het bewijs kreeg.dat mijn lotgenoot
volstrekt niet hooger in de publieke opinie stond
aangeschreven dan ik zelf en tweedons omdat ik
wist, dat de nieuwe kok mij nog een tijd laug
in reserve zou houden, omdat hij dienzelfden
nacht weer een nieuwen voorraad krijgsgevan
genen had opgedaan; redding scheen wel is waar
onmogelijk, maar elk uitstel was mjj toch bizon
der welkom.
Wat ik echter, zelfs in mijn meest hoopvolle
oo»enblikken, niet had durven droomen, gebeurde
de Keizer van Oostenryk brengt Kalnoky
mede.
De Koning van Saksen zou mede uit-
genoodigd zijn tot bijwoning der samen
komst.
De aanhechting van Helgoland by het
Duitsche Rijk zal in een wetsontwerp
worden vervat, dat bij den Rijksdag zal
worden ingediend aanstonds na de hervat
ting der zitting.
Helgoland zal deel uitmaken van de
Pruisisi8che monarchie, provincie Sleeswjjk-
Holsteiu.
De Kardinaal Lavigerie is te Parys
aaugekomen om voorbereidingen te treffen
voor het op 15 October te openen Con gres
tegen de slavernij, dat onder zjjn voorzit
terschap zal gehouden worden.
De rechtbank te Parys, heeft uit
spraak gedaan in de zaak van verschei
dene personen, die in verschillende wyken
der stad, dus buiten het terrein der wed
rennen, huizen er op nahielden, waarin zjj
met de weddingschappen, bekend onder
den naam vau paris muluelsvoortgingen.
De rechtbank heeft heo veroordeeld tot
boeteu, loopende vau 100 tot 500 fr,
Uit Nimes wordt gemeld, dat het
Kanton baint-Cnaptes sedert eeuige dagen
door zwermen sprinkhanen, die al grooter
eu grooter werden, wordt geteisterd. In
verscheidt.ne gemeenten is de oogst door
deze vraatzuchtige insecten gedeelteljjk
vernield.
Het hof van Assises der Seine heeft
een persoon veroordeeld tot drie maanden
hechtenis en 3000 fr. boete wegens het
verkoopen van obscene photographieëo.
Een ander persoon is om dezelfde reden
veroordeeld tot twee jaren gevangenisstraf
en 3000 fr. boete. Het arrest tegen dezen
persoon is bij verstek gewezen.
Van wegede afdealiug medische po
litie aan het Miuisterie van Biunenland-
sehe Zakeu is aan de bladen de volgende
nota gezonden:
Niemand mag zieh onttrekken aan de
uitvoering der maatregelen van voorzorg,
aan de FrauschSpaansche grenzen geno
men krachtens de wet van 3 Maart 1822
op den gezondheidsdienst, zonder zich bloot
te stellen aan strafbepalingen. Het is goed
dat het publiek hiervan kenuis draagt.
De rechtbunk te Céret heeft dan ook den
7 dezer twee personen, onderdanen vat
Spanje, veroordeeld, den eene^tot zes dagen
hechtenis en den andere tot twee dagen
hechtenis en eene boete van 20 fr. wegens
overtreding dier wet en vau de wet op de
spoorwegen.
De beide reizigers hebben nameljjk zich
aan de gezondheidsmaatregelen trachten te
onttrekken door uit een van Spanje ko
menden trein te springen, voordat deze aan
het station te Cerbère stilhield.
Volgens de Manchester Courier zou
er onder het Eugelsche leger en de vloot
een bepaald stelsel van verzet zijn gevormd.
Er zou zelfs sprake zjjn geweest, of nog
zyn, van eene algemeene weigering om de
gegeven bevelen op te volgen.
Vooral onder de jonge soldaten eu matro.
en wel als een onmiddellijk gevolg van Amer
de'e's ontijdige begrafenis in de magen der wil*
den. Ik werd gered! Waut Amedée's opvolger,
wiens botanische kennis, zooals gij u gemakke
lijk zult kunnen voorstellen, nog al iets te wen
schen overliet en die van paddestoelen evenveel
verstand had als een boer van saffraan, had
mijn vriend in eene vergiftige soort gebakkenen
terwijl zoodoende de geheele stam lag te kermen
en te krimpen in de stuiptrekkingen van een
onbeschrijfelijk koliek, greep ik de gelegenheid
aan en vluchtte naar het strand.
De Lessive; die eerst niet had kunnen wach
ten, was intusscheu terug gekeerd om ons op te
zoeken.
Mijne maag is nog ruim een jaar daarna van
streek geweest en sedert dien tijd kan ik geen.
truffels luchten of zien. Maar wat champignons
betreft ik zou er my ziek aan Minnen et,en!
Endiep bewogen, ledig e dokte. terson nog
een glas chamr gr op tie gedachtenis van z|jn
vriend Amedée,
