NIEUWE
No. 1577.
Woensdag 20 Augustus 1890.
15de Jaargang.
De vijanden der Kerk.
ft UITEN L A N 1).
Per 3 maanden roor Haarlemt 0,8.)
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het Buitenland 1,80
Afzonderlijke Nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en Z ATERDAG.
BIJ BEAU: St. Janstraat Haarlem.
Van 1—6 regels30 Cents.
Slke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Advertentien worden uiterlyk Maandag-, Woensdag
en Vrjjdag-avond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KiiPPERS LAUREL
Toen de Heiland den H. Petrus aan het
hoofd Zijner Kerk stelde, beloofde Hij met
haar te zjjn tot het einde der eeuwen en
voegde Hjj er bjj, dat de machten der hel
tegen haar niets zouden vermogen.
Ejjna negentien eeuwen zyn daar om de
onfeilbare belofte van den Gekruisigde te
staven. Vjjanden zijn opgekomen, gewa
pend met al de macht van gezag, weten
schap en geweld om de H. Kerk te be
stormen en te vernietigen; maar hunne
pogingen zjjn vruchteloos geweest; zjj zijn
gevallen, verpletterd tegen de onwrikbare
rots, die zij wilden vernietigen en de Kerk
zet haar weg voort, zegepralen op zege
pralen meldende in de jaarboeken barer
geschiedenis.
Om de waarheid daarvan te staven heb-
we slechts een blik te slaan op de laatste
jaren.
Prins Von Bismarck, eertjjds Kanselier
van het Duitsche Rijk, stond eenmaal zoo
hoog en was zoo vast gezeteld, dat zjjn
val onmogelijk scheen. Hjj was voor
Duitschlands macht en grootheid zoo on
misbaar, dat men angstig was voor de
toekomst, dat men vreesde voor Duitsch
lands heil, als Von Bismarck zou komen
te verscheiden.
En nu? De groote man verdween van
het wereldtooneel. Hij werd van zyn hoo-
gen zetel afgeworpen en zyn heengaan
wordt niet betreurd. *lk ben en ik blijf
er,> riep bij eens in den Rijksdag uit.
Maar bij is niet gebleven. Hij is gevallen
en verwekt nu medelijden zelfs by zijne
vroegere vrienden en vereerders.
Von Bismarck heeft oorlog gevoerd te
gen den Paus en den godsdienst; hjj werd
er voor gestraft.
Alexander II van Rusland, wiens onbe
schaamde GezanteD eens aan Paus Pius IX
durfden verklaren, dat in Polen Katholi
cisme en revolutie éen waren, stierf door
de bommen der nihilisten.
Napoleon III, die zyn weldoener Pius IX
zoo ondankbaar behaudelde en werkelijk
medewerkte om den Paus van zyne Staten
te berooven, stierf, beroofd van zyne kroon,
aan de gevolgen eener smartelyke ziekte,
in ballingschap. Zyn eeuige zoon en erf-
ginaam viel onder de zwaarden der wilden
in Afrika.
Victor Emanuel, die op trouwelooze wyze
Rome overweldigde, stierf in den bloei zjj-
ner jaren na eene ziekte van vjjf dagen,
vervuld met gewetenswroegingen, in het
paleis, dat bij van den Paus had geroofd.
Oostenrjjk, dat den Paus had moeten
terzijde staan, om diens koniukljjke rech
ten te verdedigen, liet den Paus, op raad
van den liberalen Minister Von Beust, aan
zyn lot over. Het zag tot straf zyn Kroon
prins door zelfmoord sterven.
Hot Katholieke Beieren, welks Premier
FEUILLETON.
Twee vrienden.
Eene episode uit den Duitsch-Franschen oorlog.
't Was in den tjjd van het beleg. Parijs was
uitgehongerd; de musschen op de daken werden
zeldzaam, de goten waren leeg. Men was niet
langer kieskeurig op het punt van voedsel, maar
at, wat er slechts te krijgen was.
Langs een der bolwerken wandelde op een
helderen Januarimorgen Monsieur Morissot hor
logemaker van beroep, nu door de omstaudighe-
den tot een vervelend nietsdoen veroordeeld.
Terwjjl hjj met zjjne handen in den zak en eene
leege maag treurig vcortslenterde, ontmoette^ hij
toevallig 'een oude bekende. Het was Monsieur
Sauvage, met wien hjj eens kennis had gemaakt
aan den waterkant.
Voor het uitbreken van den oorlog, placht
Morrissot elk Zondagmorgen bij het krieken
van den dag op weg te gaan, met een hengel
in de hand en een blikken trommel op den rug.
Per spoor ging hij dan naar Argenteuil, of stapte
te Colombes uit, vanwaar hjj zich te voet naar
den strijd tegen de onfeilbaarheid des Pau
sen en de Vaticaansche kerkvergadering op
zijne banier had geschreven, moest zijn
Kouing zinneloos zien worden en zyn leven
eindigen in de golven van het Starnberger
meer.
En de Staatslieden, die tegen Kerk en
Pausdom opstonden? Graaf Von Arnim,
de doodvijand van Pius IX, die zoo trouwe
loos handelde tijdens de Kerkvergadering
en de inneming van Rome, stierf, tot eene
zware straf veroordeeld, als vluchteling,
een pijnlijken dood. Gariba'di, de oude
revolutiounair, de gezworen vijand van den
Paus, verliet de wereld zouden eer of roem,
gekreukt in geest- en geknakt in lichaatns-
vermogens. Gambetta, de woedende kerk-
vervolger, het hatelijk werktuig der kerk-
vervolgende joden, viel vol schande en on
eer. Von Beust, de grafdelver van Oostenrijk
en schender van het concordaat sloot ge
vallen eu vergeten zyne loopbaan op deze
aarde. Lutz, de Beiersche Minister, die zijne
kinderen in den protestautscben godsdienst
opvoedde, heeft vaarwel moeten zeggen
aan de staatkunde eu kan met zijn col
lega Von Bismarck in de vergetelheid
overdenken hoe lastig het is tegen de
Kerk eu den Paus ten stryde te trekken.
Eu Von Humbeek, die verkondigde, dat
hjj het lyk der Katholieke Kerk zou be
graven, die door eene hatelijke schoolwet
iu België twist en tweedracht zaaide,
die het geioof uit de harten der kindereu
wilde bannen, wat is er van hem gewor
den? De kiezers hebben hem aan de deur
gezet, hjj werd door rampen eu tegen
spoed gekweld, nood en gebrek deden hun
intocht in zyn huis, ziekten en kwalen
kwamen hem bezoeken, gewetenswroe
gingen pjjuigden hem, zjjae vroegere vrien
den verlieten hem en de dood maakte een
een einde aan zjjn onheil stichtend leven.
Staten eu Rijken, die tegen den Paus
zijn opgetreden, zijn verdwenen. Vorsten
en machthebbers, die de Kerk eu den
Paus hebben bestreden, zjjn gestorven,
maar de macht van het Pausdom staat
nochtans altijd rotsvast, en zy is nog
steeds diep geworteld. Nog altjjd klinkt
de stem van den Vader der Christenheid
over de gausche wereld en millioenen luiste
ren en gehoorzamen aan den Gevangene
op het Vaticaan. Vruchteloos zyn de pogin
gen zyner vijanden geweest om hem te
doen vallen, hjj gaat voort aan de wereld de
ware leer van Christus te verkondigen en
deinst voor geen gevaren terug, steunende
op de onfeilbare belofte van den Heiland:
»Gjj zjjt Petrus; op deze steeurots zal ik
mjjne Kerk bouwen en de poorten der
hel zullen haar niet overweldigen.
Wanneer toch zulleu de oogen der ver
blinden geopend worden en de vervolgers
van Kerk en Pausdom de waarheid der
uitspraak leeren kennen: Qui mange du
Pape, en meurt?
het eilandje Marante begaf. Nauwelijks in dit
land zijner droomen aangekomen, begon hij te vis-
schen.en hij vischte daar tot het vallen van den
avond.
Eiken Zondag ontmoette hij er een klein,
dik, joviaal mannetje, Sauvage, winkelier uit de
straat NÖtre-Dame-de-Lorette en een even harts
tochtelijk visacher als hij. Dikwijle brachten zij
een gedeelte van den dag door naast elkander
gezeten met den hengel in de hand, en zoo had-
den zij langzamerhand vriendschap gesloten. Soms
spraken zij met met elkander, dan eens wel,
maar ook zonder spreken begrepen zij elkaar,
want zij hadden denzelfden smaak en dezelfde
gevoelen».
Wanneer in de lente, de zon des morgens
omstreeks 10 uur hare stralen deed flikkeren
op het water, en de twee onvermoeide vieschers
eene behagelijke warmte gewaar werden op den
rug, zeide Morissot soms to*, zjjn buurman: //Heer
lijk, hé?// en Sauvage antwoordde: „Er gaat toch
niets boven visschen.//
En dat was hen voldoende om elkaar weder-
keerig te leeren begrijpen en achten.
In den herfst, wanneer tegen het vallen van
den avond de lucht bloedrood gekleurd door de
ondergaande zon, zich weerkaatste in den stroom,
Na hetgeen onlangs is gemeld omtrent
het vooruitzicht op eene schoolwet in Prui
sen meldt thans de ofSciëele Reichsanzei-
gerdat het ontwerp bjj den Pruisischen
Landdag onmiddellijk na opening der eerst
volgende zitting zal worden ingediend.
Tegelijkertijd zal er een wetsontwerp ter
hervorming der directe belastingen in
komen.
De uitgever der Maimer Nachrich-
ten heeft bekend gemaakt, dat zyn blad
heeft opgehouden een socialistisch orgaan
te zjjn en weder in banden der vroegere
redactie is overgegaan. Twee maanden ge
leden had hij met de socialistische party
een contract geslotfcn, volgens hetwelk zjjn
blad, dat tot dusver buiten alle partyen
had gestaan, als socialistisch orgaan moest
verschijnen. Sinds dat oogenblik werd het
door den socialist Griinewald naar den
zin der partijhoofden geredigeerd. Ten
gunste van het blad werden er te Mainz
en elders volksvergaderingen gehouden;
ook iu allerlei andere samenkomsten wer
den er besluiten genomen om voor de ver
spreiding er van bevorderlijk te zijn, ter-
wyl het door middel van aanplakbiljetten
iedereu werkman als een plicht en eene
zaak van eer werd voorgehouden, zich er
op te abouueereu. Maar toch het ging niet;
hoe bereidvaardig de socialistische werk
lieden dikwyls zjjn om zich voor huuue
party eene kleine opoffering te getroosten,
zy hadden toch blijkbaar geen zin om een
nieuw orgaan hunner aanvoerders te steu
nen. De verwachte abonnementen bleven
weg; de oude abonnementen wareu ver
loren gegaan; de onderneming ging ten
gronde, en de uitgever verklaarde, zich
mitsdien niet meer aan het contract te
kunnen houden. En nu wil bet socialistisch
partybestnur een eisch tot schadevergoe
ding tegen hem instellen.
Van goed onderrichte zijde wordt
veizekerd, dat iu de eerstvolgende zitting
van den Rjjksdag nog geen crediet-aau-
vraag voor de bestuursorganisatie van Hel
goland zal behandeld worden. Dientenge
volge zal de opneming van het eiland in het
Tolgebied eerst in den herfst kunnen plaats
hebben.
Naar thans gemeld wordt, zal het
Parjjsche Congres tegen de slavernij, ouder
voorzitterschap van den Kardinaal Lavi-
gerie, den 22 September worden geopend.
Toen dezer dagen in het Engelsche
Parlement het crediet tot onderhoud der
Nationale Galerjj aan da orde kwam, be
toogde de conservatief Cavendish-Bentinck,
dat er veel te veel geld voor oade schil-
derjjeu werd betaald. Het was dwaas om
te meenen dat de Holbein 25,000 pd. st.
waard was, wat de Velasquez betrof'; nooit
had een stuk van dien schilder meer dan
en de twee vrienden hulde in een rossen gloed,
die de ook reeds bruin geworden bladeren der
boo re en verguldde, keek Sauvage glimlachend
Morissot aan, en zeide bibberend van kou: //Wat
een prachtig gezicht!" En Morissot zonder den
blik van zij n dobber af te wenden, antwoordde:
//Dat is beter dan flaneeren langs de boulevards,
allé?"
Zoodra zij elkander herkend hadden, drukten
zij elkaar ontroerd de hand, geheel onder den
indruk van de veranderingen, die er hadden
plaats gegrepen sedert hunne laatste ontmoeting.
Sauvage slaakte eene diepe zueht en zeide: //Er
is heel wat gebeurt in dien tijd// en somber ant
woordde Morissot: „Wat een weer! het is van
daag wel de eerste mooie dag van het jaar.//
Werkelijk was de lucht helderblauw. Zwijgend
liepen zjj een tjjd lang naast elkander voort, toen
hernam Morissot: „En het visschen? Herinnert
ge u dat nog wel?// - „Helaas," antwoordde Sau
vage, //wanneer zullen wij het kunnen hervatten?//
Zij traden een koffiehuis binnen en dronken
een glas absinth; daarna zetten zjj hunne wandeling
voort.
Plotseling bleef Morissot staan: „Willen we nog
een glaasje nemen?"
Als ge lust hebt.
4000 pd. st. of 5000 pd. st. opgebracht en
hjj was zeker dat ieder lid van het Huis,
die een Moriui bezat, die gaarne voor
1000 pd. st. zou afstaan.
Sir George Campbell was blijde, dat hjj
het nu eens met zjjn politieken tegenstan
der eens was. Hij protesteerde tegen de
buitengewone prijzen voor die schilderyen
en begreep niet waarom er altjjd zooveel
geld besteed wordt voor oude kunst.
Volgens de jongste berichten uit Zuid-
Wales is de ongelukkige werkstaking, die
daar zooveel ellende heeft teweeggebracht,
thans toch haar einde nabjj. Tusschen den
Heer Inskip, vertegenwoordiger der spoor
wegmaatschappijen, en Harford, den woord
voerder der werkstakers, is overeengekomen
dat het werk zal hervat worden op de na
volgende, voor de werklieden bizonder gun
stige voorwaarden:
Er wordt een maximum-arbeidstjjd vast
gesteld van elf uur, maar ieder man zal
per week zes uur, een hal ven dag dus on
geveer, vrijaf hebbeu. De sein-wachters, die
twaalf uur per dag werken, krjjgen een
geheelen dag per week vrij. Allen, die den
arbeid staakten, zullen weder in dienst
worden genomen, naar volgorde van lang-
sten dienst en naarmate de dienst der trei
nen die thans geheel gestaakt was
zal hervat worden.
In 1891 zal er te Moscou, met mede
werking of steun der Russische Regeering,
eene tentoonstelling plaats hebben van
voortbrengselen van Fransche kunst eu
nijverheid. Reeds is eene Fransche hoofd
commissie daarvoor benoemd. Zjj bestaat
uit Senatoren, Afgevaardigen en eeuige
andere aanzienljjke personen.
Ook in Zwitserland beginnen de
sociaal-democraten elkander ia het haar te
zitten. De onverzoenljjken, die bjj de «So
cial Demokratzweren, liggen overhoop
met de gematigde groepen. Beide partyen
worden aangevoerd door.... een advocaat!
Uit Buenos-Ayres wordt bericht, dat de
Regeering bevel heeft gegeven, de directeurs
der Nationale Bank te Cordova gevangen
te nemen, ingeval zij voortgaan de wet
te trotseeren. Indien de Gouverneui, ten
gunste van Celman eu zijne vrienden, zich
er mede bemoeit, dan loopt hij gevaar,
aan zijne eigen huisdeur te worden opge
hangen. De nationale Regeering gevoelt
zich sterk. De toestand van de Nationale
Bank ta dier stede zal ook geheel wor
den opgehelderd. De namen van de schul
denaars, die betalen kunnen en niet binnen
14 dagen de quoten betalen, zullen open
baar worden gemaakt. Men beweert dat
de Bank onvoorzichtig genoeg was, om 30
millioen dollars uit te leenen hoofdzakeljjk
aau de camarilla van den afgezotten presi
dent. Het publiek juicht de energieke zui
vering van den bedorven toestand, door
Lopez ondernomen, toe.
Volgens bericht uit San-Fraucisco
En zij traden een ander koffiehuis binnen.
Toen ze weer buiten kwamen, waren zjj half
bedwelmd, zooals menschen gewoonlijk zijn, die
met eene leege maag veel alcohol drinken.
Het weder was zacht en een vriendelijk koeltje
streek hen langs 't gelaat. Die zoele lucht maakte
den roes van Sauvage nog erger. Hij bleef staan
en riep uit: „Als wij eens gingen?"
Waarheen?
Wel, visschen.
Maar waar?
Op ons eilandje. De Fransche voorposten
zijn dicht bij Colombes. Ik ken Kolonel Dumoulin,
men zal ons gemakkelijk doorlaten.
Morissot watertandde. „Goed ik ga mee.// En
zij gingen spoedig naar huisom even hunne hen
gels te halen. Een uur later waren zij samen op
weg. Spoedig hadden .zjj de villa bereikt, waar
de Kolonel zijn intrek had genomen. Hij glim
lachte over hun verzoek en stond het gaarne toe.
Zij begaven zich weder op weg, voorzien van
een vrijgeleide.
Spoedig kwamen zjj buiten de voorposten trok
ken door het verlaten dorp Colombes en bevonden
zich toen in de nabijheid van de kleine wjjn-
gaarden aan de oevers van de Seine. Het was
ongeveer elf uur, Wordt vervolgd).
ABOBTKEMEBTSJPBIJS
AGITE MA NOU" AGITATE
PSIJS BEH ABVEBTBHTIÊW
