NIEUWE
IV#. 1583.
Woensdag 3 September 1890
15de Jaargang.
Een machtig wapen.
BUITENLAND,
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
UÜKLI
Par 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUEEAIT; St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels30 Gents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertentie n worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en Vryda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPËRS St i.AlJSEY,
Wp leven in een tjjd van ontzettende
geloofsverzaking en geloofsvervolging. De
verantwoordelijke bewerkers daarvan zjjn
welbekeud. Als hunne aartsvijandin noemen
zjj de Katholieke Kerk. Men lastert haar
op alle mogeljjke wjjee, men stelt baar
door verwringing barer leer in eeu hate-
ljjk daglicht en overlaadt baar met de af-
scbuwlijkste scheldnamen en vervloekingen.
Reeds Luther heeft als Gode welgevallig
verklaard, wat men ook tegen de bloed
dorstige, oubescbaamde» Kerk zal spreken
of schrjjven. Eu zoo is bet gebleven tot
den huidigen dag. Zeker niet alle volge
lingen of aanhangers van deu zoogeuaatn-
deu hervormer zijn met zulke onzalige
gedachten vervuld. Velen denken in 't harte,
hetgeen de Engelsche Protestant Par in
zjjn werk; Notes on the life of Mr. Fo
uitsprak: Ik veracht deu atschuweljjken
smaad der Katholieke Kerk aangedaan en
ik moet bekennen, dat hp niet alleen on
verstandig en onrechtvaardig is, maar zelfs
onmenschelpk.»
Van Katholieke zpde werden de aanval
len op de Kerk steeds moedig eu met be
leid afgeslagen. Men heeft in voortreffelijke
redevoeringen eu geschriften het heilige
Katholieke geloof in zjjne goddelijkheid,
waarheid en schoonheid daghelder ver
klaard, zoodat ieder, die oogen en ooren heeft
en gezond verstand bezit, zieu, hooren en
bevatten kan, dat de Katholieke Kerk, die
rots is, door den Heiland gesteld, waarte
gen alle vpandigeelemeuteu te pletter slaan.
Intusschen deze wijze van tegenweer der
vijandelijke aanvallen is niet voldoende,
hoe noodzakelijk en prijzenswaardig zij ook
is. Wjj Katholieken moeten in dezen strpd
voor Christus eu Zjjue Kerk, uog een ander
wapen ter haud nemen, een wapen dat
sterker is dau welsprekendheid en schrif
telijk dispuut: en dit wapen is de reuzen
kracht van het gebed.
Wel hebben de juiste eu klare disputa
ties, redevoeringen eu geschriften over de
goddelijkheid en onveranderlijkheid der Ka
tholieke Kerk en harer leer het gevolg,
dat de vjjanden der Kerk verbluft staan
en ook wel voor een tijdlang verstommen.
Maar zich bekeeren zulks geschiedt niet
zoo spoedig. Hunne trotschbeid en boos
heid houdt heu gewoonlijk daarvan af. In
de meeste gevallen merken we eeue herha
ling op, van hetgeen de Apostelgeschiede-
nis van de kracht en uitwerking verhaalt,
welke de rede van den H. Stephanus op
zijne vpaoden uitoefende. Als een brandende
fakkel ging de rede van dien Martelaar
de valsche rechters ter harte. En tegelpker-
tjjd zagen zjj zpn aangezicht glanzen in
bovenaardsche en engelachtige schoonheid.
Zjj gevoelden zich klaarblijkelijk overwon
nen, zjj moesten voor de kracht zjjner rede
FEUILLETON.
De Poolsche Nachtegaal.
Vervolg en slot.)
Op kerstavond zat Marcelline in het kamertje
van haar nieuwen vriend. Een kleine kerstboom
had daar gebrand, en aan den boom had eene
viool gehangen, die zjj nu even teeder in den
arm hield, als voor eenige dagen hare pop. De
vreugde was ook te lezen op het gelaat van haar
vader, toen hjj daar, naast den ouden muzikant
staande, op zjjn kind nederzag.
Vlijtig leerde de kleine en begeleidde hem weldra
op de viool wanneer Von Janowitz de melodieën
■peelde van Chopin.
Zjj is mjju Kerstboompje, zoo noemde hjj
haar schertsend, ter herinnering aan hunne eerste
ontmoeting.
Zjj zal u geluk in huis brengen! luidde
zjjne voorspelling. Ik weet echter nog Diet of ik
haar naar Eranz Liszt of naar Jozef Joachim
zal brengen. Zij woidt eene virtuoos of op de
piano, of op de viool, misschien wel op beide!
Marcelline zelf brak zich het hoofd niet met
zorgeu voor de toekomst. Zij bleef kind in haar
doen en laten, even geneigd met hare pop te
verstommen. Doch wat hielp het? Deze
overweldigends macht tergde hen nog meer
en prikkelde bunue gramschap tot woede.
Zjj schreeuwden met luider stemme, hiel
den hunne ooren toe, vielen op hem aan,
dreven hem de stad uit en steenigden hem.
En zoo handelen ook de vijanden der Ka
tholieke Kerk. Hoe beter en duidelijker zjj
weJerlegd worden;, des te woedender too-
nen zij zich in hunne woorden en geschrif
ten. Zoo wa9 het ten tjjde van Luther, zoo
is het ook nog tbaus.
Doch keeren we nog even tot den H.
Stephanus terug. Iu de vreeselijkste uit-
barstiug der woede vau zijne vijanden grijpt
de H. Martelaar naar het laatste wapen,
het beste in het arsenaal der atrjjdende
Kerk. Hjj heeft gesproken en gedisputeerd;
't heeft niets gebaat. Nu valt hjj ouder den
regen vau stseDen op zjjne knieën en bidt!
En zie! zpn gebed overwint gindschen
jongeling, die in fanatieke woede aan de
steeniging deelnam, en die zicb aanstonds
naar Damascus spoedde om daar de Chris
tenen te vangen en ze aan den boogen
raad over te leveren. Het gebed van deu
H. Stephanus bewerkt voor Saulus de ge
nade der bekeering, zoodat deze op de stem
van God antwoordt: »Heer, wat wilt Gjj,
dat ik zal doen?c
Ja, waar de macht der rede niet vol
doende is, waar zij spoorloos verdwijnt,
daar helpt de macht des gebeds! Dit is
te allen tjjde bewezen. Hebben de H. Do-
minicus eu zijne volgelingen niet meer
bewerkt door bet rozenkransgebed dau door
de kracht hunner predikatiën? Daarom
ook heeft de Kerk, nadat zjj eeuwen lang
geleerde verklaringen eu disputen met
andersdenkenden heeft gehouden, vertetti-
giogen des gebeds* gesticht, om de afval
ligen tot den schoot der ware Kerk terug
te voeden. De Christenheid bidt eu overal,
in Engeland vooral, treden jaarljjks in groo-
ten getale de geleerdste eu edelste mannen,
met opoffering vau wiustgeveude en in
vloedrijke ambten en bedieningen, tot onze
Kerk toe, zoodat uitmuntende manDen
in het Engelsche Protestantisme vrees be
ginnen te koesteren voor het gebed der
Katholieken, dat zulk eene overwinnende
kracht bezit. Daaiom moeten de Katho
lieken der gansche wereld, vooral in onze
dagen, dit middel ter overwinning aan
wenden. Zij moeten voor de vjjanden der
Kerk bidden. En geeft ons niet de
Kerk zelve jutst dit wapen in de hand?
Wie herinnert zich niet de woorden van
den grooten Pius: »Gaef mij een leger
bidders?* Is het niet de gloti.vol regee-
rende Puus Leo XIII, die de geioovigen
onophoudelijk aanmaant tot liet gebei?
Door deu H. Geest verlicht weet hjj teer
goed, wat iu onzen tjjd van strijd eu aau-
vechting noodig is. Daarom verhief hij
zjjue stein, om allen tot het bidden van
spelen, als met jjver de muziek te stndeeren.
Zoo gingen een paar jaren als in een droom
voorbij. Het Kerstboompje werd grooter. liet
oogenblik brak aan, waarop de oude muzikant
inzag, dat het jammer zou zijn, het onderwijs
van Marcelline niet systematisch voort te laten
zetten. Wel ging het den ouden man aan liet hart,
van haar te moeten scheiden.
Ge moet nu meer leereu, dan ik u leeren
kan, anders komt ge niet vooruit iu de wereld!
zeide hij eens znchtend tot zijn lieveling;! ik zaj
u dus naar een anderen meester brengen.
Gj moet nu ook Dog ar.dere muziek leeren
kennen, als ik u tot nu toe liet spelen 1
Nog meer leeren, a's u weet? En andere
muziek? Ik ken toch Chopin? luidde het ant
woord, eu twee kinderarmeu vatten h m om deu
hals.
Ge weet, er zjjn nog andere meesters in
de wereld. Ge moet ze allen leeren bewonderen
mjjn kind.
En werkeljjk vervulde Yon Janowitz, in over
leg met hare ouders, de voor hem zware taak
en bracht het meisje naar het Lemberger Con
servatorium, waar de jeugdige professor Wilh.
Stengel haar na eene korte proef als leerlinge
aannam.
Ja, nu erkende Marcelline, dat er nog andere
meesters waren behalve Chopin, nog andere mu-
den rozeckraus op te wekken, daarom gaf
hjj bizondere gebeden voor de maauden
Maart, Mei en October, daarom reorgani
seerde hij de derde Orde van den H. Fran-
ciscus. Doordiongen van de geheimvolle
reuzenkracht des gebeds heeft bij der wereld
het wachtwoord gegeven: Bidtl* Zenden
ue millioenen geloovige Christenen met
vartrouwen hun gebed ten Hemel, dan
zal de wonderbare uitwerkiug niet wegblij
ven. De kracht van het gebed zal als god
delijke genade-dauw druppelen op den bodem
der meuschenbarten en voor duizenden deu
weg banen ter verlichting en bekeering. Men
mag niet vergeten, dat de menschbeid een
groot geheel vormt, eeue familie Gods,
waarin de eene voor deu andere moet bid
den en werken van boetvaardigheid moet
verrichter). En wonderbaar en wijs spant
God de draden, die uit het gebed naar de
bekeeriug leiden. Wij moeten daarom allen
naar het wapen des gebeds grijpen, te meer,
omdat alle Katholieken in staat zjjn dat
machtige wapen te hauteereu. Tot spre
ken, tot disputeereu of tot schriftelijken ar
beid is niet iedereen het talent gegeven:
maar bidden kan ieder, die het slechts
ernstig wil.
Eeue kennisgeving van deu Gouverneur
van Henegouwen, Graaf d'Ursel, gedag
tekend 28 Augustus, en Vrijdag-na
middag openbaar gemaakt, bepaalt dat
de »raad van arbeid en nyverheid* van
Wasmes den 3en September zal bijeen
komen, teneinde te beraadslagen over het
geschil, hetwelk oorzaak der huidige werk
staking is, en middelen te beramen om
daaraan een einde te maken.
Men vleit zich, volgens berichten uit
Bergen, dat dit een eerste stap tot ver
zoening zal zjjn.
Komen de leden van dezen raad, welke
over de helft uit werkgevers bestaat, niet
tot overeenstemming, dau wordt er, over
eenkomstig de wet, een proces-verbaal der
gevoerde gedachten wisseling gemaakt.
De Reichsanzeiger meldt in zjju niet-
ofSciëel gedeelte: Daar er tengevolge der
herfstmaiioeuvies slechts een zwak wacht-
commaudo te Berlijn aanwezig is, is er
naar aanleiding der ongeregeldheden, die
den 25 dezer alhier by de socialistische
vergadering in den Friedrichshain hebben
plaats gehad, bepaald dat eeue brigade
infanterie van het 3e legerkorps ter aan
vulling voor deu garnizoensdienst tijdelijk
te Berlijn zal worden i/eplaatst.
Volgens particuliere berichten uit
Belgrado, zou de ex-Koningin Nathalie
voornemens zjjn, de brieven openbaar te
maken, welke Koning Milan haar schreef
na de nederlagen bij Slivnitz en Pirot.
Daarin gaf Milan zijn voornemen te ken-
ziek dau de gloedvolle Zigeuner-melodieën van
haren ouden beschermer, nu eene vaste, maar
loch zaohie hand haar de wonderwerken van
bach, fcliindel, Glüek, Haydn, Mozart, Beethoven
en andereu leerde kennen.
Ook Prof. Stengel zag na eenige jaren de
noodzakelijkheid iu, haar, zich steeds machtiger
ontwikkelend talent onder de hoede te stellen
van een meester van den allereersten rang.
Zjj moet de leerlinge van het grootste genie
worden, dacht hjj, ik breng haar bij Liszt. Maar
vooral moet uiijn vriend Epstein in Weenen,
haar hoo en.
Zoo kwam dan dc dag, dat een nog altijd
bleek, tenger meisje, in zeer bescheiden kleeding
in de examen-kamer van Epstein te Weenen
stond, begeleid door Professor Stengel en hare
moeder. Spoedig lagen de kleine vingers op de
toetsen; nog een vertrouwenden blik in de oogen
van haar jongen leermeester en vriend, en Mar
celline speelde met een kloppend hart.
Opmerkzaam en steeds meer gespannen luis
terde de gestrenge rechter. Na afloop wist hjj
niet wat meer te prijzen: het piano- dan wel
het vioolspel.
Toen het meisje geëindigd had, klopte hjj haar
op den schouder en vroeg schertsend:
Nu, wat kunt ge nog meer?
Ik geloof dat zij ook eeue stem heeft, die
neu om öf afstaud van den troon te doen,
of zich van Oostenrjjk af te keeren en
eene Russischgeziude politiek te gaan vol
gen. Voornamelijk Nathalie zou het ge
weest zijn, die hem hiervan heeft afge
houden.
De vereeuigiDg van de dokwerkers
te Londen heeft 1000 pd. st. bestemd tot
ondersteuning van de werkstakers in Au
stralië.
Te Londen is eeue beweging op het
getouw gezet onder goedkeuring van de
Provinciale Kamers vau Koophandel, om
eene vereeniging te stichten van scheepsei
genaars iu het Vereeuigd Koniukrjjk, ten
einde de belangen vau de scheepvaart te
verdedigen tegen de onredelijke eischen der
werk lieden vereenigingen.
De H. Vader, wiens gezondheid niets
te wenschen overlaat, bewoont sedert eeni-
gen tijd het huisje in de tuinen van het
Vaticaau, bekend onder den naam van Ca
sino di Pio IV. Z. H. schept bizouder veel
vermaak iu het bezoeken van deu tuin,
waarvoor hjj zeer V6el lief hebber jj toont.
De Paus is overigens zeer bekommerd over
het lot der fondseu van de liefdadigheids
instellingen, vooral over die, welke verbon
den zijn aan de groote basilieken van den
St. Pieter, Maria Maggiore en St. Jan
Latheranen. Deze fondsen nl. zal de Staat
annexeeren. Bovendien is de H. Vaderzeer
begaan met het lot, dat de kerk wacht,
waarin zi)ne moeder begraven ligt. Naar
meu beweert, zou Z. H. het uiterste doen,
om deze kerk voor vervreemding van hare
bestemming te bewaren. Er is echter wei
nig hoop dat de Regeering aan de wenschen
van Z. H. zal tegemoet komen.
Volgens een bericht uit Madrid heb
ben, sedert het verschijnen der cholera iu
Spanje, het volgende aantal ziekte- en sterf
gevallen in de onderscheidene provinciën
plaats gehad: Valencia 22411219; Toledo
288142 Alicante 15348 Badajoz 80
48; Tarragona 4915; Madrid 1810.
Uit St. Petersburg wordt bericht, dat
het Ministerie van Financiën het tarief
der inkomende rechten geheel herzien heeft
en alle artikelen met 20 percent verhoogen
zal, bsneveus het inkomende recht op steen
kool, cokes eu turf in de havens aan de
Zwarte Zee met 40 percent zal verhoogen.
De rechten op oljjven, laurierbladen, koffie,
kruidenierswaren, thee en suiker, zoowel
als die op steenkool, cokes en turf, wan
neer die laatste over de westeljjke grenzen
te land eu in havens aau de Balksche
Zee ingevoerd worden, zullen niet ver
hoogd worden. De Uka treedt dadelijk in
werking.
De verhoogiug heeft ten doel de in- en
uitgaande rechten met don wisselkoers in
overeenstemming te brengen.
"Volgens berichten uit Mexico heeft
de revolutionnaire Generaal Parrundia
waard is gevormd te worden, zeide haar bege
leider. Ik heb haar dikwijls de liederen, die zjj
zooeven speelde, hooren medezingen. Zjj zong zoo
helder en zuiver als een vogel in het bosch.
Dat zal dan toch wel de minste gave wezen
van dit talent, het kleine ding zou anders iels
eenigs zjjn. Maar zing eens wat. Wij willen alles
hooren!
Marcelline zette zich weer aan de piano,
en zong een Poolsch oogstliedje, dat haar juist in
den geest kwam.
Kind, zeide de geleerde meester na afloop
hiervan, wij behoeven ons over uwe toekomst
het hoofd niet te breken. Gjj zult zangeres worden.
Het spijt me dat Mozart u niet hooren kan, hjj
zou ongetwijfeld alleen voor u een tweede „Zau-
berflöte// heblien gecomponeerd. Pak nu uw boeltje
maar en breng den ouden Lamperti in Milaan
een brief van mjj. Veel geluk verder, kleine
Poolsche naehtegaal!
Erisch als een dau vdrop is tot op heden deze
stem gebleven. Sinds dieu Kerstavond aan het
venster van den speelgoedwinkel, waar haar
kleine vinger naar de viool wees, is uit het As-
schepoestertje, uit het //Kerstboompje// van den
ouden Johan Von Janowitzjeene koningin van den
zang geworden, maar men keut ltair niet onder
den naam van Praxeda Marcelline Kochanska,
zij heet thans: Marcello, üembrich.