NIEUWE
No. 1597.
Zondag 5 October 1890.
15de Jaargang.
Amerika tegen Europa.
IllllTEN liT\ l>.
De goddelijke gerechtigheid.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1.80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B U R E A TT: St. Janstraat Haarlem.
DJUI
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1—6 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Advertent iën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en V r ij d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgever»! KÜPPEK8 EAU REI.
Den eersten October, zegt het »Schwarze
Blatt,« waaraan wij het volgende ontleenen,
trad in de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika het tweede gedeelte der Mac Kiu
ley-wet in werkiig, eene wet, die aan de
industrie in Europa eene outzagljjke schade
zal berokkenen.
Reeds sinds den eersten Augustus van
dit jaar is het eerste gedeelte dezer wet in
werking getreden en eerst kortelings kwa
men de eerste berichten omtrent eene agi
tatie ouder de Europeesche industriëelen
ter openbare kennis. Men had blijkbaar de
ganscke strekking der Mac Kiuley-wet niet
voldoende begrepen en om tegen haar te
protesteereu was het te laat. Over de vraag
of zulk een protest trouwens iets zou gebaat
hebben, zullen we niet spreken; de Ame
rikanen kunnen natuurlijk, binnen hunne
greuzen, wetten maken naar welgevallen.
Eene korte verklaring der nieuwe Ame-
rikaausche wet is voldoende om de gezolgen
van hare toepassing opdeEuropeesche indus
trie en op den invoer in Amerika te over
zien. De Vereenigde Staten heffen hunne
inkomende rechten niet volgens het gewicht
en volgens het getal, maar naar de waarde
der goederen. Dit stelsel is, oppervlakkig
beschouwd, veel rechtvaardiger dan het ge
wichtssysteem, waarbij de verschillende qua-
liteiteu van een zelfde artikel niet in aan
merking worden genomen; men denke bij
voorbeeld aan de verschillende qualiteiteu
van zyde of pelterijen. Maar het waarde-
stelsel biedt in de uitvoering veel grooter
moeilijkheden aan, eischt een grooter aantal
ambtenaren en beambten, eene uitgebrei
dere controle en geeft aanleiding tot velerlei
geschillen. Het gewicht en het aantal stuk
ken laten zich gemakkeljjk bepalen en het
valt dus niet moeiljjk het bedrag der inko
mende rechten te berekenen. Doch om de
waarde te schatten daartoe behoort eene
uitgebreide keunis van zaken, en hij, die
het wel eens beleefd heeft, hoe het bjj hst
taxeeren door deskundigen toegaat, kan zich
gemakkelijk voorstellen, dat hierbjj de
grootste willekeur kan plaats hebben.
De Mac Kiuley-wet heeft de inkomende
rechten belangrjjk verhoogd. En nauwelijks
is zjj in werking getreden of de nadeelige
gevolgen hebben zich reeds hier en daar
geopenbaard. In Oostenrjjk zjjn zekere tak
ken van nijverheid, o. a. de fabrikatie van
paarlemoer, reeds van de Amerikaansche
markt verdreven, omdat de Mac Kinley-
wet den uitvoer onmogelijk maakt. Ëjj de
vaststelling van de waarde der te importee-
reu goederen gelden thans veel lasterige
bepalingen vooral voor die goederen, wel
ke niet direct voor den koopman-en detail
zyn bestemd, maar en depot aan filialen en
commissionairs voor buitenlandsche huizen
worden gezonden. Het onderscheid bestaat
daarin dat voor de op bepaalde bestelling
FEUILLETON.
I.
Vervolg.)
De baljuw opende den tocht in groot uni
form; hem volgde het detachement soldaten en.
de achterhoede bestond uit Max, die de geleider
was eeuer kar, beladen met vernieliDgswerktui-
gen, om alles, 't welk bij de Godsvereering
gebruikt werd en wat men vernielen wilde te
vervoeren. Zoo ging de tocht voort, toen de
klok in den kerktoren dc eerste groete der be
volking aan de morgenster verkondigde; de klok
luidde voor het laatst den. Angelus en de be
woners van het dorp, na hunne eerste gedachte
en hun dagarbeid aan God en aan de H. Maagd
opgedragen te hebben, verlieten hunne legerste
den en maakten zich tot den arbeid gereed.
Alle deuren gingen langzamerhand open en door
welke verbazing werdeu de goede dorpelingen
aangegrepen toen zjj die gewapende bende za
gen, wier misdadige taak zjj aanstonds begrepen.
De stoutmoedigsten spoorden de anderen aan,
om zich met zeisen en allerlei soort vsn gereed-
verkochte goederen, voor de bepaling der
waarde,slechts eene verklaring van den Atne-
rikaanschen Cousul uoodig is om deiuko-
mende rechten te berekenen; voor de en de
pot gezonden goederen moet de afzender
nevens de waarde-opgaaf van den Ameri-
kaanschen Consul nog eene geverifieerde
verklaring afgeven, waarin de kosten van
fabrikatie der goederen, de prijzen vau de
grondstoffen, de kosten van de verpakking,
in een woord alle onkosten om de goede
ren in een verzendbaren toestand te bren
gen, moeten aangegeven worden met bij
voeging van acht percent commissieloon. Is
de afzender niet zelf fabrikant der door hem
verzonden artikelen, dan moet hij opgeven
waar wanneer van wiea en tot welken
prijs hij de goederen heeft gekocht.
Dat bjj zulke zeer gecompliceerde opga
ven dikwijls geschillen voorkomen, is be
grijpelijk; de vastgestelde straffen zijn, ver
geleken bjj de vroegere, buitengewoon streng.
Is de taxatie van den Amerikaanschen
ambtenaar tien percent hooger dan de
waarde door den afzender opgegeven, dan
wordt op elk pereent der meerdere waarde
eene vermeerderde belasting van twee per
cent der gezamenlijke waarde gevoegd. Is
de taxatie der douanen veertig percent
hooger dan de opgaaf van den afzender,
dan worden de goederen verbeurd verklaard
en de importeur van bedrog verdacht. Nu,
op maatregelen, die het bedrog tegen moe
ten werken, mag men geeue aanmerking
maken. Vermits echter de marktwaarde
van zoo vele artikelen dikwjjls verschilt,
is het duidelijk, dat de bepalingen tot groote
teleurstellingen zullen aanleiding geven.
Bovendien is het reclameeran bjj het be
lastingswezen in Amerika bizonder om
slachtig en voor den exporteur niet voor-
deelig.
Men kan veel beweren, dat de Mac Kiuley-
wet eene emancipatie is der Amerikaan
sche belasting-ambtenaren van de waarde-
opgaven der buitenlandsche importeurs. En
iu dezen zin mag de Mae Kiuley-wet geen
aanspraak maken op het karakter van be
schermend recht. Zij geeft aanleiding, door
de uitgebreide bevoegdheid der belasting
ambtenaren, tot chicanes, die de Europeesche
industriëelen zullen noodzaken hunne ex
porten naar Amerika te staken.
Hoe de Mac Kir.ley-wet reeds in de prak-
tjjk werkt, daarvan zullen we een voor
beeld geven, dat onlangs het New-York-
sche Handelsblad vermeldde. Eene firma
te New-York, ontving kort geleden twee
factureu -'uit Berlijn over twee zendingen,
elk van 2000 kisten Malzextract. De eeue
zending kwam den elfden Juli aan, dus
voordat de nieuwe wet in werking was ge
treden en er moest 659,70 dollar inko
mend recht voor betaald worden. De andere
zending kwam den eersten Augustus aan en
daarvoor moest dus volgens de nieuwe wet
betaald worden een bedrag van 1217 dol-
schap te wapenen on zich op de barbaren te
werpen, die bet dierbaarste en eerbiedwaardigste
dat zij hadden gingen vernielen; maar de vrees
en de zichtbare nutteloosheid van hun weder
stand, deed hen van alle verzet afzien. Hun af
schuw gaf zich echter lucht in talrijke en ver
schrikkelijke verwenschingen.
Terwjjl de ontroerde dorpelingen hunne ver
ontwaardiging poogden te bedwingen, terwijl in
elk huis, iu elke hut, het geknielde gezin wee-
neude de handen ten hemel hief, om vergiftenis
voor de menschen, maar het straften hunner
misdrijven af te smeeken, voerde de goddelooze
bende den gruwel der verwoestiog in het huis
van God. Dc klok, die nog klepte toen zjj aan
kwamen, werd vau de hoogte des torens neder-
gesmeten; de altaren werdeu omvergeworpen, de
sieraden vernield en eene menigte vau brokstuk
ken werden op de triomfkar der gewaande
vrijheid geladen. Onder die voorwerpen was eene
heerlijke schilderij, de boetvaardige Maria Mag-
daleua, patrones van het dorp, voorstellende; de
baljuw bestemde dat tafereel tot een geheel an
der gebruik, dan de stichting der geloovigen
en de vereeriag der Heiligen. De kerk werd
verwoest; God was uit zijn tempel verbannen:
maar alles was nog niet geëindigd; want destijds
lar. Eu deze verhooging van belasting ge
schiedde nog maar volgens het eerste ge
deelte der Mae Kinley-wet en zij bedraagt
reeds het dubbele. Het tweede gedeelte der
nieuwe wet schrijft nog hoogere rechten
voor.
Voor exporteurs is de nieuwe wet niet
gunstig. Het doel, dat men er zich iu de
Vereenigde Staten vau voorstelt kan er
misschien mee worden bereikt,namelijk Arne-
rika's onafhankelijkheid van de Europee
sche iudustrie.
Het collectieve sehrjjveu der Pruisische
Bisschoppen over de sociale quaestie is thans
verschenen. Het is een hoogst gewichtig
document in vier hoofdpunten verdeeld en
wjjst, iu aansluiting bjj 's Pausen schrijven
aan den Aartsbisschop van Keulen, op de
groote beteekeuis vau den hedendaagscheu
strjjd eu de plichten der Katholieken om
den arbeid te beschermen. De houding vau
het Centrum en de Katholieke Congressen
iu Duitscbland worden in hooge mate ge-
O O
prezen, maar in verband met de verschil
lende gevoelens op het Congres van Luik,
wordt nadrukkelijk geprotesteerd tegen de
meening, dat öl de Kerk alleen of de Staat
alleen de sociale quaestie zou kunueu op
lossen. Dit zeggen Hunne Doorl. Hoogw.,
is eene eenzijdige opvatting, welke voor
goed moet opgegeven worden. Alles aan
particulier initiatief of aan »den strjjd om
het bestaante willeu overlaten, gaat nog
minder aan. Daarom spreken H. D. II.
den wenseh uit voor alles, door gerechtig
heid en welwillendheid, deze noodzakeljjke
samenwerking tusscken Staat eu Kerk zich
moge versterken en dat alles, wat de een
heid zou kuuneu verstoren worde verwijderd
gehoudeu.
De Afgevaardigde Bebel verklaarde
iu de door hem gehouden lijkrede op de
socialistenwet, dat er geeu werkzamer, geeu
meer afdoend wapen bestaat, om aan de
sociaal-demoi-ratie de overwinning te ver
schaffen, dan het algemeen stemrecht, dat
haar reeds bij de verkiezingen voor den
Rijksdag zoozeer heeft gediend. Hot socia
listisch progiamma eischt het algemeen
stemrecht vau alle onderdanen, van den
twintigjarigeu leeftjjd af, ten behoeve van
alle verkiezingen en stemmingen ia Staat
en gemeente.
Gedurende de twaalfjarige werking der
socialistenwet werden 892 volwassen per
sonen (onder welke 504 huisvaders met 973
kinderen) uitgezet, 315 sereenigingen ont
bonden, 1161 bladen, vlugschriften en boe
keu gerequestreerd engezamenljjk731 jaren,
2 maanden eu 8 dagen voorloopige en defini
tieve gevangenisstraf door socialistischeaau-
geklaagden ondergaan.
De eerste Duitsche Katholieke Missie
is eorgisleren-ochteud vroeg, onder leiding
was het niet gelijk in onzen tijd waarin de
mensehen den Eeuwige binnen vier muren willen
opsluiten en waarin men zijne tegenwoordigheid
en de gedachte aan Hein van de straten onzer
steden verwjjdert, van de wegen onzer landge
meenten en van de fouteiuen onzer bosschen!
Tegenwoordig zoekt gij te vergeefs die kruizen
en die standbeelden, die eer1 (jds onze straten en
onze velden versierden: was het intusscheu wel
zonder reden, dat die kruizen en die beelden
opgericht waren geworden? Hij, die boven zijue
deur in eene nis «ene kleine madonna had, had
immers vertrouwen op hare bescherming? en heeft
die gedachte nooit iemand beter gemaakt, heeft
zij nooit een misslag verhinderd? Eu voorts,
waren die kruizen, in de steden en op liet land
vermenigvuldigd, niet daar om aan den boos
doener te zeggen: Neem u in acht, God ziet u;
aan den arme, die het vergeten of gevallen
koornaartje inzamelt: Hoop op God, die de jonge
vogeltjes voedt; aan deu landnaam! op elk uur van
den dag: Heilig uwe arbeid en offer uw zweet
aan God op. 't Was dus eene groote misdaad,
welke die goddelooze menschen gingen bedrjjveu.
De kerk verlaten hebbende begaf men zich
naar het veld om de kruizen eu beelden omver
te werpen en het hout, waaraan zij gemaakt
van den Apostolischen Prefect Vieter, van
Hamburg naar Kameroen vertrokken.
liet blijkt thans dat de gemeente
raad te Calais de werkstakers in de tulefa-
brieken niet met geld ondersteunt. Wel is bjj
den Raad een voorstel van een socialistisch
lid ingediend om hen met 60,000 fr. te
hulp te komen, maar dit werd met 19 stem
men tegen 6 verworpen.
Er bestaat weinig hoop in Schotland
op het treffen van eene schikking tusschen
de eigenaars der hoogovens en hun werk
volk. Man verzekert dat aan bijna al de
hoogovens de arbeid zal gestaakt worden.
De intocht van Keizer Wilhelm II
aan de zijde van zjjn gastheer, Keizer Frans
Jozef, in diens hoofdstad werd door fraai
weder en prachtigen zonneschijn begunstigd,
zoodat het feestgewaad, dat Weenen ter eere
van den Duitschen Keizer had aangelegd,
iu a! zyn glans schitterde. Uit de berich
ten der Duitsche bladen bljjkt, dat de stra
ten, die de Keizers doorreden van het Noor
derspoorwegstation naar het Keizerlyk Pa
leis (de Hofburg), inderdaad zoo kostbaar
eu smaakvol versierd waren als zelden of
nooit te voren te Weenen was gezien; al-
Reu geëvenaard door deu feesttooi van Ber-
liju bij het eerste bezoek van den Keizer
van Oostenrijk aan zijn jeugdigen bond
genoot. Met vlaggen en wimpels en wapen
schilden, boomtakken en planten en bloe
men, eerepoorten en tribunes, was elk van
die straten overeenkomstig haar aard ver
sierd naar een vast plan van gemeentewege,
terwijl de eigenaren of bewoners der huizen
niet achtergebleven waren om deze in over
eenstemming te brengen met den weg.
Daarlangs stonden honderdduizenden ge
schaard, die de twee Keizers telkens met
daverend gejuich begroetten, gelijk ook uit
de vensters en van de balkons van alle wo
ningen juichtoonen weerklonken, met hoe
den of doeken gewuifd, met rozen of andere
bloemen werd gestrooid.
De artikeleD, door de Weeuer bladen aan
dit bezoek des Duitschen Keizers gewijd
hebben alle de vredelievende beteekenis van
het Duitsch-Oostenrjjksche bondgenootschap
als tbeina, waarmede ook de Ilongaarsche
bladen instemmen.
De Ilongaarsche staatsbegrooting voor
1891 wjjst voor de gewone uitgaven eene
vermeerdering aan van flor. 11,750,432,
voor de uitgaven van voorbijgaauden aard
eene vermeerdering van flor. 1,651,211
voor de gewone ontvangsten eene vermeer
dering van flor. 15,355,418, en voor de ont
vangsten uit brouneu vau tijdeljjken aard
eeue vermeerdering van flor. 1,653,427. De
ontvangsten zullen een overschot laten van
flor. 20,919,148.
De definitieve staatsrekening over het
dienstjaar 1889 wjjst een overschot aan van
flor. 7j/2 millioen, in plaats van een tekort
vau flor. 6 millioeD, gelijk wasj geraamd.
Het 8e Congres der Italiaausche Ka-
waren op de kar te vervoeren. De baljuw wilde
de eer hebben, om de eerste drie slagen op al
de kruizen te doen; de andere schelmen vol
tooiden het werk. 7.oo trok men den geheelen
omtrek rond; en al sposdig bleef er slechts een
enkel teeken van den ouden eeredieust meer
over. 't Was bij het inkomen van het dorp, op
eene kleine verhevenheid, dat dit steenen kruis
geplaatst was, dragende een Christus-beeld van
dezelfde stof. De bijlslagen hadden dit beeld uog
niet getroffen. Het was een echt meesterstuk, door
het geloot van den kuustenaar voortgebracht.
Maar nu voor dat steenen kruisbeeld blijvende
staan, braakte Max afschuwelijke lasteringen
tegen den Verlosser der menschen uit en de
nieuwe Wandaal verbrjjzelde met zijn kuods
het uitmuntend fraaie hoofd van den Christus.
De veldtocht was geëindigd. In de kerk werd
een militaire post gelaten; die van dat oogenblik
af tot hoofdwacht verstrekte en men keerde naar
het dorp terug. Mijn oom werd verbannen, en,
ondanks zyn ouderdom, gedeporteerd. Ik keerde
iu deu schoot van het ouderlijk gezin terug en
de revolutie ging voort met het vermenigvul
digen harer gruwelen.
Wordt vervolgd.)
