BINMEMLAaü. GEMENGDE BERICHTEN. Regeering overgelegde stukken te ouderzoe- ken eu daaraan het vereischte gevolg te geven. De boodschap is gedagteekend Hohen- burg 1 November, onderteekend Adolf en gecontrasigneerd Eyschen. In de zitting van heden (Donderdag) zal den Regent de eed worden aangenomen. Bij den Bondsraad is een wetsontwerp betreffende Helgoland ingediend. Daarin wordt bepaald, dat het eiland met toestem ming van het Rijk wordt ingelijfd bij den Pruisischen Staat, en dat bij keizerlijk besluit onder goedkeuring van den Bondsraad zal worden uitgemaakt, in hoever zekere arti kelen der wet op de rijks-oorlogshavens toe passelijk zullen zijn op bet eiland en daar toe behoorende wateren. Nadat de Koning der Belgen onlangs te Potsdam in tegenwoordigheid des Keizers een persoonlijk onderhoud had gehad met de ten kasteele genoodigde legatieraden Dr. Kayser en Rudolph Lindau, is er van Ber lin uit een oogenschijnjijk stelselmatige diplomatiek-journalistische veldtocht geo- opeud geworden tegen Nederland wegens de Cougo-invoerrechten. Thans behandelen de Kölnische Zeitung eu de Kreuzzeitung het bewuste onderwerp. Ook de Weeuer Politische Correspondenz bevat een Berlijner brief waarin de wensch wordt uitgesproken dat Nederland zijn al leenstaand verzet tegen invoerrechten in het Congobekken zal laten varen en zich bjj de zienswijze der groote mogendheden zal aan sluiten. De Pruisische Minister van eeredienst en onderwijs heeft de commissie voor en quête over hervorming van het hooger on derwijs tegen 4 December bijeengeroepen. Naar men zegt heeft Portugal aan Engeland een modus vivendi angeboden, in dien zin: dat Portugal de Zambesi zou openstellen en den overlandschen transito handel zooveel mogelijk zou bevorderen, ter wijl Engeland zich zou verbinden, Portugal te waarborgen tegen alle verdere inbreuk van de zijde der Britsche Zuid-Af.'ikaan- 8che Compagnie. De Osservatore Romano spreekt met verontwaardiging van eece club, welke door een aantal radicalen te Rome is opgericht en den naam des Zaligmakers tot titel voert. Het getal leden, allen mannen, die ook tot de overige anti-clericale clubs behoorden, is reeds tot 42 gestegen. Het doel van de club is het oprichten van een standbeeld voor den Zaligmaker als meusck: un mo- numento a Christo uomo. Deze nieuwe ont heiliging van den Romeinscheu grond is niet alleen op zich godtergend en schandelijk, maar ook eene hernieuwde beleediging voor den Opperpriester van Gods Kerk, den plaatsbekleeder van den Godmensch op aarde. Met recht, zegt het blad, is het wij- zeD op de vrjjhaid des Pausen eene gruwe lijke spotternij. Uit Suakim wordt gemeld, dat, ten gevolge der afsluiting van het verkeer voor Suakim, de smokkelarij in den slavenhan del tusschen Djeddah en de Egyptische kuststreek snel toeneemt. De tegenwoordige gezondheidstoestand in Arabië heet goed te zijD, maar de jongste cholera-epidemie heeft er schrikbarende verwoestingen aangericht; alleen in de provincie Hedjah zijn 30,000 menschen er aan overleden. De scherpe afkeuring van het ontwerp-legerwet door het liberale Kamerlid Mr. S. Van Houten in zijne staatkundige brieven gegeven, noemt De Tijd //H ulp in den strijd tegen den persoonlijken dienstplicht.// De Heer Van Houten wil de liberale burgers tot waakzaamheid aansporen en wijst op de ka tholieke burgerij, die, zelfs al wordt zij in haar zuiver kerkelijke eischen te vreden gesteld door vrijstellingen voor Seminaristen, Geestelijken en Ordebroeders zich toch blijft verzetten tegen per soonlijken dienstplicht. Nu wil men het doen voorkomen alsof hunne oppositie een spacifiek -ka tholiek karakter draagt. Hierdoor lateu de liberale burgers zich echter niet vangen voegt hij er aan toe. Dat Mr. Van Houten een beslist tegenstander van den persoonlijken dienstplicht is, bleek reeds uit zjjn vroegere geschriften waarin hij zegt: </Wie onverschillig is of de noodige wapenrusting ge makkelijk gedragen wordt, vindt voor zijn ge lijkheidsgevoel eene zekere bevrediging als ieder naar de kazerne gaat, wien het, lot ongunstig is. Dat echter eenig niet-militairist, die om deze reden voorstander is van de persoonlijke dienst vervulling bij de militie, enkel omdat ook het ontwerp Bergansius die persoonlijke dienstvervul ling voorschrijft, dat ontwerp tot wet verheven zou willen zien, kan slechts uit onbekendheid met zjjn verderen inhoud verklaard worden." Mr. Van Houten wenscht dat de liberalen met hunne Katholieke medeburgers gemeene zaak ma ken tegen de overmaat van militaire lasteD,welke de Begeering,geholpen door de conservatief-liberalen, op de natie leggen wil. Na gewezen te hebben op de verhooging der lichtingen in het brengen van 11,000 op 10 000 man en op de oefeningen die noodig zijn, wil bet stelsel der Eegeering doorgaan om legerkorpsen te vormen, in staat om buiten verband met onze liniën te opereeren, dan zullen, zegt hij, tot, diep in den mannelijken leeftijd oefeningen, herhalings oefeningen, inspectiën en belemmerende wetsbe palingen onzen dienstplichtigen hunne vrijheid van beweging ontnemen. Aan den voor onze welvaart en handelsrelatiën zoo gewichtigen arbeid in liet Buitenland en in de Koloniën zal onze dienst plichtige burgerij niet kunnen deelnemen. Van burgerij geen sprake meer. Algemeene oefen plicht en volkswapening worden behandeld als een droombeeld of... als een gevaar. De Heer Van Houten doet zich kennen als voorstander van het stelsel van wijlen den Mi nister De Eoo Van Alderwerelt, dat in hoofdzaak geheel overeenstemt met het stelsel door wijlen Generaal Reuther verdedigd: een stelsel, hetwelk de plaatsvervanging liet bestaan en vooral kracht zocht in eene volkswapening en betere organisatie der schutterijen. Een voorstander van soldaatje spe len, is Jovinus die blijkens zijn opstel in het Dagblad van Z. H. en 's-Gravenhage niet te vreden is over het ontwerp-1-gerwet van onzen Minister van Oorlog. Op zijn 40e jaar reeds van elke militaire verplichtiug ontslagen te zjjn is te gek. Hij wil dat er gediend zal worden 8 jaar bij het leger, 5 jaar bij de landweer, 7 jaar bij de reserve van de landweer. De dienstplich tigen zijn dan 40 jaar geworden maar gaan dan tot hun 50e jaar over naar den landstorm, waartoe eveneens zullen behooren alle jongelieden van 17 tot 20 jaar. Wij begrijpen niet, voegt De Tijd er zeer juist aan toe, dat Jovinus halverwegen is blijven stil staan. Men kon voor de reserve van den land storm immers ook nog aanwijzen alle knapen van 12 tot 17, en alle mannen van 50 tot 70 jaar. Voor aanvullVgs reserve van den landstorm ble ven dan nog over alle knapen van het oogenblik dat zij gespeend waren tot hun 12e en alle man nen boven hun 70e levensjaar. In het stelsel der Eegeering is het inderdaad eene inconsequentie, indien een mannelijk Nederlander ook maar ge durende een enkel levensjaar aan den militairen dienst wordt onttrokken. Aan het slot van een artikel over het „Militairisme" zegt De Gelderlander zeer .terecht: „Intusschen doen de naweeën van het militai risme zich juist het hardst gevoelen bij de door ver overing grootgeworden Kijken. En Duitschland en Italië verarmen tengevolge der uitgaven voor leger en vloot. De persoonlijke en algemeene dienst plicht eischt ook aanhoudende geldelijke offers. De gewapende vrede, de permanente oorlogstoestand is duur en alleen het financieële paardenmiddel van Minister Yan Ilall kan ons weer in normalen staat brengen. „liet budget van oorlog in Italië steeg in 6 jaren met 35V2 percent, de Begrooting van Marine met 1251/2 percent. Aan defensie-uitgaven werden in dien tijd besteed 2 milliarden en 65 millioenen franks of lire. Duitschland besteedde in dien tijd aan de vloot en vooral aan het landleger 3 milli arden en 884 millioen. In Duitschland betaalt iedere ingezetene, de zuigelingen medegerekend, per hoofd 74 franks jaarlijks, enkel voor militaire doeleinden, in het een Italië 68 franks per hoofd. //Dit wordt terneerslaaud, als men er bij over weegt dat al die uitgaven toch vergeefs zijn. De Triple Alliantie ia gericht tegen Frankrijk, en toch is nog heden de Fransche vloot even talrijk en sterk als de vloten der drie geallieerden. Oosten rijk, Duitschland en Italië b,-schikken over 350 oorlogsschepen van onderscheiden type, met 36200 mariniers en 1780 officieren; Frankrijk bezit even veel oorlogsbodems en evenveel zeevolk. „De drie gealliëerdeu kunnen op de been bren gen 5103000 man, met zich sleepende 6784 ka- konnen, Frankrijk alleen kan daartegenover stellen 3700000 man en 4422 kanonnen. „Als men die cijfers nagaat, door persoonlijke dienstplicht verkregen, (want voor den militairist heeft persoonlijke dienstplicht geen ander doel dan om tot de grootst mogelijke getalsterkte te geraken), dan slaat men onwillekeurig een blik op het oude Afrika, waar ook de volkeren aldus gewapend tegenover elkander slaan, waar ook het toppunt van beschaving schijnt te bestaan in oorlogvoeren en zich op een nieuwen oorlog voor bereiden, en waarop Europa ia dit opzicht meer begint te gelijken dan op de nieuwe wereld, waarheen de beschaving des vredes uit het oude Europa schijnt te verhuizen.// De Congo-quaestie Het wil er bij ons maar niet in boe onze Eegeering met een voorstel op de Brusselsche anti-slavernij conferentie kon ko men aandragen waarvan men de zekerheid moest hebben, het verworpen te zien. Het zonderlinge voorstel om een Europeesch onderstandsfonds ten behoeve van den Congo-staat te vormen, door de Nederlandsche Eegeering ingediend, maakt niet alleen inbreuk op de onafhankelijkheid van den Congo-staat, maar zou ook te niet doen het geen Nederland reeds ingewilligd heeft, namelijk het vervangen van de door den Congo-staat verlangde invoerrechten door heffingen op den uitvoer. De Indépendance Beige was van oordeel dat de Portugeesche Eegeering om meer dan eene rede geen steun kon geven aan het voorstel, omdat lo. door dit voorstel opnieuw aan de orde gebracht zoude worden de vragen, welke door de Conferentie tegen de slavernij reeds beantwoord zjjn; 2o. het hoogst moeilijk zou wezen eene billijke verdeeling te maken van hetgeen betaald zou moeten worden door die Mogendheden, welke meer of minder belang hebben bij de onderdrukking van den slavenhandel, en door die, welke deze onderdruk king slechts om zedelijke redenen wenscken; 3o. elke bijdrage van Portugal aan den Congo-staat wegens bizondere staatkundige redenen, aan de publieke opinie in Portugal mishagen zou. De Portugeesche Eegeering heeft zich dan ook nu reedsals een beslist tegenstander van het voorstel der Nederlandsche Eegeering verklaard. Hebben de Mogendheden in hare afwachtende houding te 's Gravenhage doen weten dat het tot een lager bedrag terugbrengen der inkomende rechten het eenige practische middel zou zijn om de bezwaren op te heffen, dan wotdt daarentegen in Berlijnscke staatkundige kringen nog de hoop gekoesterd dat het mogelijk zal zijn met Nederland tot een vergelijk te komen; doch er wordt tegelij kertijd onvoorwaardelijk toegestemd, dat indien Nederland zijn verzet niet opgeeft, dit een onover komelijk beletsel voor eenige wijziging iu de Ber lijnscke Congo-akte opleveren en diensvolgens alle door de Brusselsclie Conferentie genomen besluiten nietig en geener waarde maken zou. Dat het niet een ieder naar den zin gemaakt kan worden door wetsbepalingen blijkt weer dui delijk in de Londensche Kamer van Koophandel waarop initiatief van de (Kotterdamscke) Nieuwe Afrikaanscke Handelsvennootschap, vijf huizen te Parijs, Botterdam, Lissabon en Liverpool, die voor namelijk bij den Congo-handel betrokken zijn met een kleine meerderheid in verzet zijn gekomen tegen de genomen besluiten der Brusselsche anti- slavernij-confercntie. Zij brengen kunne handels- bezwaren? in en brengen hulde aan de Neder landsche Eegeering voor hare houding te Brussel, verzoeken de groote Mogendheden hunne grieven te toetsen en de Nederlandsche Eegeering toe te staan dat zij alsnog de akte van Brussel teekene, zonder de bepaling betreffende de invoerrechten aan den Congo. Alsof de groote Mogendheden zich zuüen la ten gelegen liggen aan een verzoek van een Kot- terdamsche firma met een paar handelsvrienden die niets beters daD den geldbuidel op het oog hebben. Hoogere belangen staan hier op het spel, Afrika's algemeene beschaving, afschaffing der slavernij en de uitroeing van den mensch-ont- eerenden handel in negerslaven. Zal de Nederlandsche Eegeering, zeggen wij de Kölnische Zeitung na, zich nog langer verzetten tegen den wil en de goede bedoelingen der 16 Mogendheden omdat zij de betrekkelijk niet eens aanzienlijke geldelijke belangen van eenige weinige Kotterdamscbe handelskantoren hooger stelt dan de zooveel gewichtiger, met onderdrukking der slavenjachten verbonden menschlievende belan gen. De Hollandsche kooplieden kunnen even goed de lage invoerrechten voor den Congo-Staat betalen als de Duitsclie, Engelsche, Fransche en anderen. Daar waar de Mogendheden zich in zoo hooge mate interesseeren in de Afrikaansche aangele genheden en den Koning der Belgen met den Duitsche Keizer in overeenstemming met Oos tenrijk, Italië, Engeland, Kusland, Frankrijk enz. de beschavende roeping van den Congo-Staat en het verschaffen van de tot zijn onderhoud noo dige middelen ondersteunen, dunkt ons, mag Ne derland wel volgen. Alle Mogendheden schrijft de Norddeutsche Allgemeine Zeitung hadden zich hij het voorstel van baron Lambermont, tot het heffen van matige invoerrechten, aangesloten, en evenmin de zende lingen-missies aan den Congo als de belangheb bende handelshuizen protesteerden, éene enkele stapelplaats uitgezonderd, toebehoorende aan eene Nederlandsche firma welke factorijen aan denCongo bezit en haren zetel heeft te Botterdam. Voor deze geheel alleenstaande oppositie wierp de Eegeering in den Iiaag zich als verdedigster op. Niet omdat Nederland, gelijk de gansche wereld weet, de noodige middelen niet zou willen toestaan, opdat de Congo-staat den slavenhandel zou kunnen bestrijden; o neen, in beginsel is Nederland het op dit punt met geheel Europa en met Amerika eens. Maar in invoerrechten schijnt het Eotterdamsche huis nu eenmaal geen lust te hebben; men zou andere rechten geheven willen zien, b. v. uitvoer rechten. Op deze wijze, wegens geheel secundaire redenen, is het geheele resultaat der conferen tie op losse schroeven gezet en de Nederlandsche Eegeering belet de uitvoering van een mensch- lievend werk der beschaafde Staten. Weinig notitie wordt dan ook genomen van de meeting, welke te Londen is gehouden. De telegraaf-bureaux Wolff zoowel als Keuter bewa ren ten spijt van de Nieuwe Afrikaansche Han delmaatschappij te Botterdam over het verban - delde te Londen, het diepste stilzwijgen. Naar wij vernemen bestaat bij de Eegeering het voornemen om het Koloniaal Werfdepot te Harderwijk op te heffen en in verhand daarmede een ander voorschrift vast te stellen omtrent het aanwerven van militairen, bestemd voor het leger in Oost-Indië. {De Tijd.) In de afdeelingen der Luxemburgsche Ka mer van Afgevaardigen heeft Minister Eijschen een schrijven van Koningin Emma voorgelezen waarin wordt medegedeeld, dat H. M. waarschijn lijk den 18n a. s. het Kegentschap zal aan vaarden. Gisteren was het 50 jaar geleden, dat de Hoofd-directeur der Posterijen en Telegraphie in ons land, de Heer J. P. Hofstede, zijne op zoo eervolle wijze afgelegde loopbaan in den Staats dienst begon, bepaaldelijk bij het vak der pos terijen, later vereenigd met het telegraafwezen. De waardige jubilaris heeft bij deze gelegenheid talrijke bewijzen om hoogachting en waardeering ontvangen. Het plan bestaat, dat de Twtede Kamer na hare terugkomst op 11 November terstond iade aldeelingen zal gaaa tot onderzoek van verschil lende belangrijke ontwerpen, als de belastingavoor- stellen eu het ontwerp tot voorziening tegen be smettelijke ziekten. Ook zal dan waarschijnlijk in de afdeelingen worden behandeld het wetsontwerp van den Heer van Houten, tot uitbreiding van het recht tot onteigening ten algemeenen nutte. Onder de ontwerpen, die het eerst in openbare behandeling zullen komen, behoort dat tot splitsing der dubbele kiesdistricten. {Vad.) De najaars-zitting der Provinciale S aten van Nooid-Holland is Dinsdag-middag te 12 uren geopend. Na het gebed hield de Commissaris dts Konings eene toespraak, waarin bij uitdrukking gaf aan het gevoel van leed dat de Staten bezielde, nu Z. M. ten tweede male buiten staat is geraakt de Eegeering waar te nemen. Hij eindigde met de woorden: //Hou en trouw aan de tradities van Oranje, tot welzijn van het Vaderland, dat moet onze leuze zijn." Alle ingekomen ontwerpen, voorstellen en voor drachten werden aan de orde gesteld en zullen iu de commissies worden onderzocht. Heden (Donderdag) komen de Staten weder bijeen. Te 's Gravenhage is jl. MaandHg-avond, kort na zijne thuiskomst, plotseling overleden: Mr. J. P. P. Baron Van Zuyleu Van Nyevel!, Minister van Staat, lid der Eerste Kamer uit Gelderland. Een jaar geleden was de Heer Van Zuylen van eene zware ziekte hersteld, en had daarna nog ijverig deelgenomen aan het parlementaire leven.' Hij was vroeger lid der Tweede Kamer, tweemalen Minister van Buitenlandeche Zaken van 1852 tot 1853 (Ministerie Phorbecke) en 1861 (Ministerie Van ileemstra-Godefroi) en jarenlang Gezant te Parijs. Da rechterzijde verliest in hem een begaafd woordvoerder en een hooggeacht staatsman. Beverwijk, 4 November. In de Eaadsvergale- riug van heden-middag was ingekomen eene missive van Ged. Staten, houdende goedkeuring van de Ie.ening groot f3000, ten behoeve van kasgeld. Voor de vacante betrekking van onderwijzeres aan de opanb. school, hadden zich 0 soilicitaoiea aan gemeld. De rekening over 1889 bedraagt f43360,53 in ontvangst f 41728,695 iu uitgaaf, batig saldo f 1032,845. Tot onderzoek werd deze in handen gesteld van de Heereu VerhagenSmit eu Veldt. De rekening van het armbestuur bedraagt f 723,44 in ontvangst, f 790,49 in uitgaat, een te kort dus san f 63,05. Horloge Gremailliere is de naam vaa een nieuw product der Zwitsersche horlogemakers- kuust. Da uiterlijke vorm geljjkt veel op de be kende en veelgebruikte remontoirs, doch zonder opwindkicoa. Deze laatete is namelijk overbodig geworden wijl het opwinden van het uurwerk gtschiedt door bet heen en weder draaien van een onder den glasrand liggenden draaibaren rand, welke naar binnen van in de remontoirraderen werkende tandea is voorzien. Draait men den rand ovdr boven naar liuks, dan ontsnappen de tan den aan elkaar, evenals dit bij een remontoir met draaibare brug geschiedt. Draait men daarentegen den rand over boven naar rechts, dan wordt het horloge opgewonden. Op de plaats in den pendant, waar men ge woonlijk de opwiudkroon met as vindt, is bij dit horloge een drukker, zooals die bij savonet-hor- loges voorkomt, om de kast te openen. Drukt men dezen drukker in en draait men tevens den glas- raid over boven naar rechts, dan Zet mee de wij zers vooruit; draait men naar links, dan achter uit. Het horloge is vlakker dan de gewone remon toirs en daardoor bevalliger van vorm. De kast is zoodanig, dat de eigenaar die niet zelf kan openen, waardoor het indringen van stof of vocht wordt verhinderd. Een advocaat, speciaal advisee- rende iu Indische zaken, is in ons land, gelooven wij, nog nieuw. De Heer Mr. Caesir Voute, te 's Gravenhage, maakt zich als zoodanig bekend. Hij was gedurende elf jaren te Samaraug als ad vocaat en procureur gevestigd en bekleedde tevens gedurende de laatste acht jaren aldaar debetrekking van lands-advccaat. Een ontslagen veroordeelde, die tenminste niet door gebrek wordt bedreigd, is de Italiaan Satta Musia, die wegens eea moord tot levenslangen dwangarbeid veroordeeld en thacs na verloop van twintig jaren, om gezondheids redenen werd ontslagen. Hjj behoort tot eene rijke, aanzienlijke familie te Terranova Pausaccio en is ongeveer millionoair. Satta Musia had den koopman Tamponi, op wien hij zich wreken wilde vendettadoor een beruchten bandiet, Baleddu, laten vermoorden. Baladdu werd tot vijftien jaren dwangarbeid ver oordeeld. Een torenwachter van den Ste- phans-toren te Weenen is Zaterdag-middag van dien toren afgevallen; maar hij bleef gelukkig, na een val van zeven meter, hangen aan een touw en hij werd door telegraphisch ontboden brandweermannen, hoewel mst veel moeite gered. In het middelpunt van het tweede platform op den Eiffritoren is een reusachtige slinger opgehangen, om daarmede de klassieke proef van Foucaalt te herhalen voor het groote publiek. Men zal zich herinneren, dat door deze proef de draaiing van de aarde om hare as zon neklaar wordt bewezeo. De slinger bestaat uit een stalen bol van 100 K. G. gewicht, opge hangen aan een bronzen draad van 116 meter lengte. Een Amerikaansche Hoogleeraar heeft het aantal insecten berekend, welke in den loop van c-en avond verbranden of op andere wijs cm het leven komen door electrische booglampen. Hij bevond, dat dit aantal 100,000 bedroeg, en bij onderzoek van de overölijfselen der diertjes black, dat deze grootendeels voor de planten schadelijke insecten waren. Te D 0r d r ech t i s ee n e v e r e en i g i a g opgericht welker doel het is het citherspel te beoefe nen. Aan dames en heeren wordt de gelegenheid aangeboden, de bespeling van dat instrument te leeren. Een boer uit Papendorf bij Wands- b ck was met zijne vrouw naar een doopfeest gegaan. De boer zelf keeide echter des avonds vroege, terug dan men dacht en zag licht in zijne woonkamer. Hij klom door een venster van zijne slaapkamer, haalde daar eene geladene revolver en trad daarmede binnen. Hij vond er drie vermomde kerels bezig met het openbreken van zijne secretaire, waarin zich eene be- langsijke som geld, eene pas ontvangene erfenis van zijne vrouw,bevond. Achtereenvolgens schoot hij de drie inbrekers neder. Het bleek, dat het de 3 broe ders van zijne vrouw waren. Weer eene tentoonstelling\ In 1891 zal te Karls ruhe eene expositie van waaiers plaats hebben. Vorst Ni colaas van Montenegro heeft twist met zija schoonzoon Peter Karageorge- vitch over de som van 1.000,000 roebels, die da Czaar in 1883 aan Peter's gemalin, Prinses Zorka, als bruidsschat schonk. Vorst Nicolaas borg deze som in zijne schatkist, nit vrees dat Peter het geld

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1890 | | pagina 2