NIEUWE
No. 1015,
Woensdag 19 November 1890
15de Jaargang.
Arm en rijk.
BUITENLAND.
Zuur verdiend.
ABONNEMENTSPRIJS
Pm 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatseu in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
wntTiri.niiH
AGITE MA NON AGITATE.
Het ia bekend, dat tot de voornaamste
eischen der sociaal-democratische wereldher
vormers de opheffing van alle sociaal ver
schil, voor alles echter de groote tegenstel
ling van armen rijk, behoort, en het is aan
geen twijfel onderhevig, dat deze verlokking
en voorspiegeling op de groote massa der
economisch onontwikkelde proletariërs een
zeer grooten prikkel, eene gevaarlijke beko
ring uitoefent, want de ondermijning van
den rijkdom, de afschaffing van den eigen
dom ten voordeele van de onbemiddelden,
door de tnsschenkomst van den Staat, moet
iederen door vooroordeelen beheerschten
niet-bezitter als het begin van een aan het
paradjjs gelijk6nden toestand toeschijnen.
Het is ons plan niet om onze lezers in
het socialististisch drolhof rond te leiden
en te betoogen, dat de socialistisch-com-
munistische eischen geheel en al ouveree-
nigbaar zijn met de staathuishoudkundige
wetten, ja, onvereenigbaar met de belangen
van het ijverige en onvermoeide individu;
wjj willen slechts bewijzeD, dat reeds de
opheffing van het onderscheid tusschen arm
en rijk en de productie en verdeeling door
den Staat op staathuishoudkundig gebied
volstrekt niet in staat kan zjjn een beteren
toestand ten opzichte van woning, voeding,
kleeding en vermaken in de plaats van den
tegenwoordigen te stellen.
De heeren proletariërs van de sociaal
democratische soort vergeteo, als zij bezig
zijn te rekenen en te deelen, de hoofdzaak,
namelijk de omstandigheid, dat er, volgens
de statistiek, op duizend inwoners hoogstens
een rijke komt, dus een man, die een ver
mogen bezit van 150,000 gulden; voorts
zijn er op duizend inwo.iers ongeveer tien
welgesteldeü, die gemiddeld een vermogen
bezitten van 50 a 60.000 gulden. Vervol
gens een aantal, van circa vijftig mensehen,
wier bezit op 10 a 12000 gulden kan ge
schat worden en dan wellicht nog 300 in
woners met een gemiddeld vermogen van
15 a 1800 gulden.
Wij stippen hierbij aan, opdat deze sta
tistiek niet verkeerd worde opgevat, dat deze
cgfers slechts gemiddeld zijn geuome.i, dat
dus de rijke of arme gewesten niet mogeu
aangeduid worden als in tegenspraak te
zjjn met het hier aangevoerde.
De evengeuoemde welgestelde 316 per
sonen bezitten alzoo, wanneer men het ver
mogen van den rijkste zelfs op 300,000 gulden
aanneemt, een gezamenlijk vermogen van
ruim twee millioen gulden. Schat men nu
het vermogeu der minder bedeelden en ar
men op duizend inwoners, dus der overige
639 personen, die immers in den regel toch
nog het een en ander bezitten, op ruim
300,000 gulden, dan bezitten duizend in
woners gezamenlijk een vermogen van
2,300,000 gulden; ieder afzonderlijke inwo
ner zou dus, als dit bedrag ter verdeeling
kwam, in het gunstigste geval 2300 gul
den kunnen bezitten.
Dit vermogen zouden echter slechts de
zelfstandige inwoners ontvangen, want de
FEUILLETON.
Toen hy zjjn ellendig tehuis in de //Avenue
du Roule" verliet, waar men hem dreigde uit te
zetten, als hij den volgenden dag de huur der
verstreken week niet betaalde, balde Michiel, de
Herkules, //de verschrikkelijke Michiel", zooals
hjj op het programma in de //Arena der kamp
vechters// genoemd werd, de vuisten en stiet hjj
een paar woorden uit. Zjjne vrouw al eene maand
lang ziek en vier hongerige peuzels, die hjj te eten
moest geven.
Hoe, in vredesnaam, kon hij toekomen met de
vjjf franken, die hij eiken avond van zijn Barnum
ontving? Moest hij dan eindigen met stelen, als
het niet beter werd? Nog was hjj eerlijk man,
ondanks zijn zonderling beroep, dat hij, bij gebrek
aan beter, gekozen had, na een langen, strengen
winter, gedurende welken hij in zijn gewoon ambt
van steenhouwer geen werk had kunnen vinden.
En, hoe verbitterd hjj ook was op de maatschappjj,
vrouwen, kinderen en de tot arbeid onge
schikte grijsaards zijn niet in de bereke
ning begrepen.
Wij vragen nu echter iederen onbevoor-
oordeeldeD, rechtschapen beoordeelaar of
die verdeeliug van het kapitaal, waarbij
ieder zelfstandig persoou 2300 gulden ont
vangt, terwijl vrouwen, kindereu, zieken,
zwakken eu oulen vau dagen ook moeten
onderhonden worden, voldoen zou aan de
socialistische eischen ten opzichte van wer
kelijk betere levensbehoeften, betere woning
en kleeding. De toestand zou ook niet veel
verbeterd worden als men aarneemt, dat
uit de kassen der banken eu maatschappijen
op elk duizendtal inwoners nog een half
millioen guldeu ten verdeeling kwam. Het
is dus klinklaar bewezen, dat er in den gau-
schen Staat niet zooveel vermogen, niet zoo
veel rijkdom is, om aan de eischen der sociaal
democraten te voldoen en veilig mag meu
dus beweren dat de wijze waarop de maat
schappij op het gebied van handel en nij ver
heid werkzaam is, onder alle omstandighe
den meer zal opleveren, dan eene commu
nistische samenleving, een ouding, waarvan
niemand eene juiste voorstelling heeft.
De sociaal-democrateu hebben dus bij hun
streven tot lotsverbetering eene verkeerde
rekening opgemaakt. Hun communistisch
stelsel gaat niet op, want bet is een feit,
dat ook in onzen tijd de meeste op eigen
voeten staande, vlijtige en degelijke man
nen veel meer verdienen dan het commu
nisme der sociaal-democaten hun zou kun
nen verschaffen.
Alle hotels te Berlijn zijn vol teringlij
ders, die zijn komen toesnellen om naar
Koch's geneeswijze behandeld te worden.
Cannes, Nice, Mentona en andere zieken-
verblijven ziju tijdelijk leeggeloopeu. Uit alle
landen stroomen geneeskundigen toe om de
nieuwe methode te leereu.
Onder de geleerden te Weenen schijnen
de thans door Dr. Koch gedane mededee-
liogen een ontzaglijken indruk gemaakt te
hebbeö. De Hoogleerareu Notbagel en Bill
roth hebben er op hunne colleges terstond
over gesproken en Koch's verdiensten ge
huldigd. Prof. Billroth zeide dat indien
het door Koch uitgevonden middel ook de
in de excavaties van door tering aangetaste
longen aanwezige bacillen deed sterven, een
chirurg zonder eenig gevaar die excavaties
openen kan, dewijl dan alleen nog de afge
storvene substantie verwijderd hehoefde te
worden. Even zoo zon de genezing van kan
ker dan nog slechts eene quaestievan tijd
wezen, want op grond van de jongste ont
dekkingen mag men het voor waarschijn
lijk aannemen dat. ook de kanker van bacil-
lairen oorsprong moet ziju.
Daareutegen heeft Prof. Baceelli te Rome
gezegd, onder herinnering aan Pasteur's
mislukte pogingen, dat ook voorloopig de
ontdekking van Koch met omzichtigheid
aangenomen moet worden, ofschoon hij dezen
als een zeer ernstig en volkomen vertrouw
baar geleerde vereert.
die, naar zjjne meening, verantwoordelijk was voor
den ellendigen staat zijner zaken, toch zag hij op
tegen het denkbeeld, dat hij zou dalen tot het peil
van verscheidene zijner collega's, nachtelijke rond
zwervers, die inesr dan negen maanden van het
j3ar in de gevangenis doorbrachten.
Met gebogen hoofd liep hij rakelings langs de
muren naar de kermis te Neuilly, welke in vol
len gang was en waar zijne tent was opgesteld. De
lantarens werden opgestoken en braken de duis
ternis als de sterren een donkereu hemel; zij
weerkaatsten zijne lange gestalte.Reeds hoorde men
de muziek der draaimolens, waarvan de orgels
alle tegelijk speelden, zoodat men slechts nu en
dan even een bekend wijsje kon onderscheiden. Hij
verhaastte zijne schreden.
//Honderd franken!" mompelde hij, eensklaps
stilstaande, om den bakxer, den porder en den
apotheker te betalen en eenige dagen vacantie te
kunnen nemen.... Maar 100 frs komen zoo maar
niet op eens aangewaaid.... Kijk... wat is dat?"
Tusschen twee steenen op den grond zag hij iets
schitterends liggen. Hjj bukte zich vlug, raapte het
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Vau 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
AdTertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en V r ij d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgever» KAPPERS L A U RE
stuurde werklieden niet terug nemen, maar
heeft belooft hun goede getuigschriften te
geven, opdat zij in andere mijnen kunnen
gaan arbeiden.
Men gelooft echter dat de werkstaking
niet lang meer zal duren; want de mjju-
werkers eu de Maatschappij hebben er ge
noeg van.
De rechterzijde der Katner maakt zich
gereed om slag te leveren tegen bet amen
dement van den Afgevaardigde Brisson be
treffende het heffen van belasting op
de iukomsten der Congregatiëu.
Het CoDgres der Katholieken in Wes
telijk Frankrijk zal 25 tot 30 November
te Nantes worden gehouden.
Mgr. Freppel zal de sluitingsrede houden.
De termijn om de verklaring van can-
didaatstelliug voor de verkiezing van Clig-
uon Court bij de prefectuur in te dieneu
is verstreken en wij weten nu dat het aan
tal candidaten negen-en-twiutig bedraagt,
waaronder een, die in de gevangenis zit.
Een ander candidaat, zekere Richard Fou-
vet, anarchist, heeft zich, daar hjj niet kie
zer is, candidaat gesteld om in de zalen te
kunnen komen, de tribune te kunnen be
klimmen, ten einde het programma zijner
partij uiteen te zetten.
Zeer origineel heeft bij tot zijne kiezers
gezegd: Stemt niet op mij; want wat
zou het u baten als gij mij verkoos. Als
ik Afgevaardigde was zou ik u evengoed
bedriegen als de anderen*.
Uit Bern wordt gemeld, dat de zooge
naamde» vtrzoenings-com missie» uit het Kan-
tou Tessiuo het eens zijn geworden over de
grondslagen voor de volkstelling, het stem
recht en de kiezerslijsten. Op andere pun
ten echter staan de gevoelens nog steeds
lijnrecht tegenover elkander
De Times bevat een uitvoerig relaas
der *verklaring van den Syrischen tolk bij
de Stanley-expeditie Assad Farran, waarin
hij alle officieren van Stanley, met name
Barttelot en Jameson, van verschikkelijke
wreedheden beschuldigt. Bij de kannibalen-
geschiedenis vbu Jameson staat Assad Far
ran het uitvoerigst stil. De Times teekent
hierbij aan, dat men deze verklaring met om
zichtigheid moet aannemen, daar Farran ze
later introk, evenwel onder sterken druk van
het Emin-comité. Als geheel waardeloos mo
gen ze dus niet beschouwd worden, te minder,
omdat die verhalen door andere getuige
nissen worden bevestigd.
De deelnemer aan de expeditie Bonny
verklaarde uitdrukkelijk aau de Times, dat
Barttelot's waanzin en Jameson's doodelijke
ziekte moeten geweten wordeu aan de door
hunwreedhedtn opgewekte gemoedsspauning.
De Eugelscbe bladen maken uit naam
van mevrouw Jameson een rapport open
baar, dat haar echtgenoot in 1888 aan het
Emin-comité toegezonden heeft betreffende
de Kammbaulzaken. Daarin bevestigt Jame
son zelf, dat hij tegenwoordig was, toen het
negerinnetje, dat voor zijue zakdoeken ge
kocht was, geslacht en opgegeten werd, of
schoon hij er bjjvoegt, dat zulks geschiedde
zonder ziju bevel of wil. De Times is van
oordeel, dat deze zoogenaamde rechtvaardi
ging Jameson's tnaain erger benadeelt dan
de ergste vijandige aanvallen. De Times
publiceert ook Bonuy's verslag, ia 188S
aan het comité toegezonden over de Yam-
boeya-gebeurtenisseu. Deze mededeeliugeu
bevestigen slechts de latere mondelinge.
Éonny verklaart dat Barttelot zoo wreedaar
dig was, dat eerstgenoemde verbaasd stond,
dat de mishandelde inlanders hem niet reeds
vroeger doodden.
De Fransche Kamer heeft de behan
deling der begrooting van Marine voort
gezet en met 308 tegen 175 stemmen be
sloten eene Commissie van 33 leden te be
noemen, ten einde een onderzoek in te
stellen naar sommige toestanden op Ma
rine-gebied, waarover al sinds vele jaren
scherpe critiek is geoefend. Het besluit
echter heeft, in den vorm waarin het is
aangenomen, niet meer het karakter van
eene motie van wantrouwen tegen de lte-
geering, 't welk het oorspronkelqk onmis
kenbaar droeg.
De Commissie voor het voorstel Moreau
tot belasting en te-koop-stelliug van adel
lijke titels adviseert tot het niet in overwe-
ging nemen.
£)0 Parijsche Gemeenteraad heeft 5000
franks toegestaan voor een gedenkteeken
voor Garibaldi.
De rapporteur verheerlijkte het roodhemd,
waarop een lid der rechterzijde eene heftige
rede hield, te midden van een vreeselijk ru-
moer.
De werkstaking van Garvin is op
nieuw met algomeeue stemmen aangeno
men. 1
De Maatschappij heeft nieuwe concessiën
gedaan.
De Directeur wil tien door hem wegge-
voorwerp op en liep er mede naar eene lantaarn.
Het was maar een phantasie-riogetje, een dun gou
den bandje met een valsehen steen. Toch. kon het
no»- wel drie of vier franks waard zijn.
„Met mijne twee kopstukken van vanavond",
zeide hij binnensmonds, //is het bijna tien franks.
Toch beter dan niets... Maar ik wanbof nu toch
ook altijd. Nu ik eindelijk eens zoo gelukkig
ben iets te vinden, is het maar zoo'n kleinig
heid.//
Hij hervatte langzaam zijn weg, toen hij zich
op eens hoorde toeroepen: „Mijnheer! mijnheer!"
Hij keerde zich om en zag een klein meisje naar
hem toekomen.
//Heeft u daareven niet een ring opgeraapt?"
„Wie? ik?" vroeg hij, „ik heb niets opgeraapt.//
„Jawel, daarnet. Ik zag u bukken."
„Ik maakte mijn schoen vasi," antwoordde hij
ruw en ging door.
Maar het kind drong schreiende aan:
iiO, mijnheer! ik bid u, het is een ring van
mij; toe, geef hem mij terug, ik ben er zoo op
gesteld?"
De Landhuishoudkundige Tentoon
stelling te Weenen heeft hare rekening ge
sloten met Beu nadeelig saldo van f 108,454.
Het comité werd gemachtigd de noodige
middeleu tot dekking aan te wenden.
Een aantal geneeskundigen wordt uit
Oostenrijk naar Beriijn gezonden om met
de geneeswijze van Professor Koch nader
kennis te maken.
Volgens de Semaine médicale heeischen
de pokkeu te St. Petersburg epidemisch.
De stedeljjke gezondheidscommissie heeft
dientengevolge besloten in alle hospitalen
de gelegenheid tot verpleging van poklijders
te vergrooten en een barakken-hospitaal,
uitsluitend voor verpleging van poklijders, op
te richten. Behalve dat zal een der hospi
talen uitsluitend voor poklijders worden ge
reserveerd.
Uit Autiochië wordt beiicht, dat de cho
lera daar is uitgebroken en dat de ziekte daar
vermoedelijk van Aleppo is overgebracht.
Naar men uit New-York meldt heeft
President Harrison, na herhaaldelijk met
den Minister Blaine, te hebben beraadslaagd
en een aantal invloedrijke leden van 't Huis
van Volksvertegenwoordigers en den Senaat
te hebben gehoord, last gegeven tot het
benoemen van eene commissie om voorstel-
leu te doen tot wijziging vanM'Kinley's tarief.
//Ik zeg je, dat ik niets gevonden heb," bromde
bij boos, en terwijl hij rechtsomkeert maak'e riep
hij haar toe: „Wil je wel eens maken dat je weg
komt!//
Het kind schrikte en liet hem heengaan. Maar
hij had nog geen tien passen gedaan of hjj stond
weer stil.
„Neen, hoor!" mompelde hij tusschen zjjne tan
den, dat is laag om zoo'n spring-in-'t-veld te
bestelen//, en terugkeerende, riep hij//Hola,
kleintje!"
Het kind sto nd nog op dezelfde plaats met een
zakdoek voor de oogen. Toen zjj hoorde dat men
haar riep, hief zij het hoofd op, maar Michiel
herkennende, wilde zij vluchten.
„Loop niet weg, kind.... wees maar niet bang;....
ik ben nog zoo kwaad niet.... Ik zal je niets doen,
heusch niet l)aar, daar heb je je ring... het was
maar een grapje, en hjj hield haar het kleinood
voor.
„Is het waar? Geeft ge het heusch terug?,;.
Wezenlijk?// vroeg de kleine stil staande.
Wordt vervolgd.)
