NIEUWE
fêo. 1635
Zondag !1 Januari 189!
16de Jaargaug.
Een terugblik.
BUITENLAMP.
II. (Slot.)
Uit het leven van een geneesheer.
8)
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B IJ R E A IT: St. Janstraat Haarlem.
MAIN TIEND
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels80 Cente,
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie a Contant.
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en V r ij d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPERS Sc LAUREY.
In België stelde het met de Loge innig
verbonden liberalisme alle pogingen in bet
werk, om het door de libertijnen zoo zeer
gebate conservatieve Ministerie te doen val
len en zelf weder aan het roer van den
Staat te komen. Maar het Katholieke volk
heeft de liberale «zegeningen» genoegzaam
leeren kennen en bg de verkiezingen de
verdrukkers der volksvrijheid en de uitzui
gers der volkskracht de deur gewezen.
Den 21 Juli werd bet feest der zestig
jarige onafhaubeiijkheid van bet land, ver
bonden met het »ijf-eu-twiutigjarige re-
geerings-jubiié van Koning Leopold II ge
vierd.
De beweging van het algemeen stemrecht
heeft in België nog al veld gewonnen en
een ontwerp tot invoering daarvan is bg de
Kamer ingediend,
Omtrent- Frankrijk kunnen wijkortzijn,
want de Franscheu hebben zich in 1890
nog al tamelijk rustig gehouden en zich
met hunne eigene aangelegenheden bemoeit!
Het Boulangisme, dat veel vau zich deed
spreken en als een gevaar voor Europa
werd beschouwd, heeft uitgediend, de held
Boulanger, die de beweging in het land
bracht, is politiek en moreel dood verklaard
en houdt verbljjf op het eiland Jersey. Da
Frauschen verkregen esne nieuwe leger wet,
die scherpe bepalingen inhoudt en de Se
minaristen naar de kazerne breDgt, een
gruwel.'t welk deFrauschen aan hun radicaal
bestuur te danken hebben.
In Maart had er eene Kabinets-verwis-
seliug plaats, die natuurlijk wel de personen,
maar geenszins de toestanden verauderde.
Den 6 Februari verscheen de jonge Her
tog Lodewijk Philip vau Orleaus, de oudste
zoon vau tien Graaf vau Parijs, plotseling
in de Fransche hooldstad en eischte in het
leger te worden opgeuotneu Meu bracht
den jeugdigen man aehter slot en grendel
en veroordeelde hem, op grond van de ver-
banuiugswet, tot twee jaar gevangeuisstraf.
Den 3 Juni echter zetie men hem in alle
stilte over de grenzen. De repuhlikeinsch-
radicale Regeering heeft- niet verzuimd, door
herhaalde hoogst ergerlijke maatregelen, aan
den haat tegen de Katholieke Kerk uitdruk
king te geven. Een dier maatregelen betrof
ook de kloosters en het zal met lang du
ren, ol ook in Frankrijk zal men er toe
overgaan rm evenals in 11al kerken, kloos
ters en vrome stichtingen vau hun recht
matig bezit te ontrooveu. Het radicalisme
keut in zijn haat tegen het Katholicisme
geeue grenzen.
In Engeiaud speelden naast de Iersche
quaestie de loouba egiugeu eene groote
en bedenkelijke rol; tot groote catastrophen
kwam het gelukkig niet. Da Iersche poli-
FE U1LLE T O iv.
Hen kerstverhaal,
door
HENDRIKU8.
(Vervolg.)
Van tjjd tot tijd. had onze zoon, als hij ons
eens kwam bezoeken, een vriend meegebracht,
een jong mensch, te G. als rechtsgeleerde geves
tigd. Het was mjjne aandacht niet ontgaan, dat
hij onza Marie, hoewel vruchteloos, attenties
trachtte te bewijzen. Marie scheen niets met hem
ingenomen te zijn, ofschoon mjju zoon met zijne
solide levenswjjze weg liep.
Zoo stonden de zaken, toen alweder het Kerst
feest op handen was. Het feest zou dezen keer
nog luisterrijker gevierd worden dan vroeger,
daar wjj nu den 25n verjaardag van onze Marie
zouden vieren, en grootma en mjjne echtgenoote
het er op gezet hadden dezen dag een buiten
gewone te doen zijn. Ook mjjn zoon gaf zich veel
moeite haar op di:. feest aangenaam te verrassen,
met een prachtig cadeau dat hij voor haar ge
kocht had. Ook zijn vriend had dringend verzocht
hij het feest tegenwoordig te mogen zijn, doch
dat had ik beslist geweigerd, daar ik er hoogea
tiek scheen eene ietwat betere wending te
zullen uemen ten opzichte van de agrarische
toestanden; maar de zaak was nog met ge
regeld, toen door Parnell de gansche Iersche
beweging eene andere gestalte aannam. Het
werd den aanvoerder der Iersche agitatie
bewezen, dat hij tot een varrader van zijn
vriend en tot een echtbreker gezonken was en
van hooggeachte zijde werd geconstateerd,
dat Parnell niet meer kon plaats nemen
aan de spits der beweging in het groene
Erin. De Bisschoppen en de overige Gees
telijkheid in Ierland wendden zich van hem
af, eveneens 62 Iersche volksvertegenwoor
digers, doch 28 representanten bleven hem
getrouw en nu begon een walgelijk schouw
spel dat eenig mag heeten in het jaar 1890.
Men koos een anderen leider en toen ont
stond er een strijd, die in onderscheiden
steden tot de ergerlijkste tooueelen aanlei
ding gaf. Indien deze toestanden in het
nieuwe jaar niet verbeteren, dan behoort
eeu burgerkrijg iu Ierlaad niet tot de on
mogelijkheden.
Stanley's verdiensten, die in Engeland
steeds in de hoogste mate werden erkend,
hebben in het afgeloopeu jaar vee', in waar
deering verloren. Men beschuldigde den
Afrika-reiziger dat diens laatste reis niet
anders is geweest dan eene handelsspecula-
tie, waarbg eenige Engelsche officieren zich
aan gruwelijke barbaarschheden tegen de
negers hebben schuldig gemaakt. Da zaak
wordt nog over en weer besprokeu en is
nog niet tot eene gew8uschte klaarheid ge
bracht.
Wegens een voorval in Zuid-Oost-Afrika
geraakte Engeland iu een conflict met Por
tugal; gelukkig kwam het echter niet tot
bloedvergieteu, ofschoon er in de Portu-
geesche hoofdstad meermalen straatgevech
ten plaats hadden, omdat da republikeinsehe
partij van oordeel was, dat de Regeering
voor Eugelaud al te toegeeflijk is geweest,
Spanje werd voortdurend nog bezocht
door revolutionnaire bewegingen en het
treurigste daarbij is, dat deze niet van so
cialistische elementen, maar in den regel
van republikeinsch gezinde Generaals uit
gingen. De Koningin Maria Christina ver
keert daardoor in een neteligen, allesbe
halve benijdenswaardigen toestand en of
baar zoon, Koning Altonsus XIII, eenmaal
aan de regeering zal komen, is, in de te
genwoordige toestanden, nog eene in de
lucht hangende veronderstelling.
Den 1 Juli duikelde het liberale Kabinet
Sagasta, om voor het conservatieve Minis
terie Canovas het veld te ruimen.
In Rusland ziet het er nog echt Rus
sisch uit, dat wil zeggen boeren-opstanden,
studenten-oproeien en nihilistische samen
zweringen waren er iu 1890 aan de orde
van den dag. Den 11 Januari werd Dono-
tutitscb, hoofd der politie te St. Peters-
prijs op stelde, niemand dan de huisgenooten er
aan te doen deelnemen.
Aangenaam ging de dag voor ons ongestoord
voorbij, toen er plotseling groote verwarring ont
stond een brief, aan Marie gericht, was daar de
oorzaak van. Debrief was van mijn zoons vriend,
die haar in uiterst beleefde termen feliciteerde,
en daarbij zich de vrjjkeid veroorloofde hare hand
te vragen. Een briet daarbij ingesloten aan mjjn
adres bevatte bet verzoek om onze toestemming.
Wij allen waren verbaasd. Alleen mijn zoon bleef
kalm en trachtte zijn vrieud te ve dedigen, te
meer nog daar dit schrijven in een hoogst fat
soenlijken loon was gesteld. Mijn zoou verklaarde
dat hjj een edel hart had, maar dat hij geene
middelen bezat, en daarom alles moest aanwenden
om eeDe echtgenoote te kii-zen, die bemiddeld was,
eu daar hij onzen financiëelen toestand kende,
was het wel geen wouder dat hij aanhield. Dat
had hij hem ten stelligste verzekerd.
Nooit heb ik mjj zoo opgewonden gevoeld als
toen, en zei geheel zonder nadenken tot mijn
zoon: //Welnu, Hendrik, zeg hem dan, dat hij
zijn doel Dooit zal bereiken, dat al wil hij door
zetten, en al mocht hjj Marie tot zich weten te
trekken, zijn liefde voor mjj ge n waarde heeft,
omdat hij geld als de drjjfveer aanwendt. Zeg hem
dat, en zeg hem tevens om hem voor goed den
pas af te sujjden, dat je zuster Marie geen pen
ning bezit. Mijne vrouw, mijne moeder, Marie
burg, door een nihilist vermoord. De Czaar
siddert voortdurend voor zijn leven, maar
tocb kan hij niet besluiten aau zijn volk
eene constitutie te geven.
Op het met Rusland zoo eng verbonden
schiereiland van den Balkan waren de toe
standen in 1890 ook nog alles behalve
couleur de rose evenmin als in Bulgarije,
waar zelfs eene, door een Russischeu agent
geprovoceerde sameuzweriog tegen het le
ven van Prins Ferdinand werd ontdekt.
Da hoofdschuldige, Majoor Panitza, werd
ter dood veroordeeld en den 28 Juni te
Sofia gefusileerd.
In Servië werd nog herhaaldelijk geïn
trigeerd en op het eilaud Creta raakten de
Turken met de Christenen slaags. De hoop
van Griekenland dit eiland te kuuneu in
palmen, zal voorloopig nog wel niet in
vervuiling gaan.
Ia de Vereenigde Staten van Noord-Aine-
rika heeft da Katholieke Kerk verrasseude
vorderingeu gemaakt. Tal van kerken, uni
versiteiten, scboleri en hospitalen werden
er gesticht. De Mac Kiuley-wet, die hooge
iuvoer-reebten doet heffen van goederen
uit Europa aangevoerd, heeft iu de betrok
ken kringen heel wat beweging veroor
zaakt. De Amerikanen zien echter zelveu
in, dat de genomen maatregelen te streng
zijn en waarschijnlijk zal de wet spoedig
worden gewijzigd. Iri het Westen van het
land is wederom een Indianen-krijg uitge
broken, die door den honger en den benar
den toestand der R todhuiden werd veroor
zaakt. Do republieken iu Midden- en Zuid-
Amerika werden door revoluties en oproe
ren geteisterd. In Argentinië ontstond een
burgerkrijg en ook tusseheu de Staten S va
Salvado eu Guatemala heeft eeu hivige
strijd plaats gehad. De nit de revolutie ge
boren republiek Brazilië heelt zich wel is
waar ruim e n jaar staande gehouden, maar
de toestand is er nog troosteloos en daar
om hebben ook nog maar eukele Staten
de nieuwe republiek erkend. Dat Portugal
zulks reeds heeft gedaan, beeft de bevreem
ding in hooge mate verwekt.
Wij zijn thans aan het einde van ons
beknopt overzicht van da gebeurtenissen
in het vorige jaar in de voornaamste Sia-
ten voorgevallen. Dat zij bevredigend zijn,
kan men helaas! niet beweren. Wij moe
ten ons tevreden stellen met het denkbeeld,
dat zij vreeselijker hadden kuuneu zijn en
wij mogen ons verblijden, dat Europa door
geene groote oorlogen werd geteisterd en
dat veel begonnen werd, wat tot verbete
ring leidt. Treden we dus met frisschen
moed, zij bet ook zonder al te groote ver
wachtingen deu nieuwen jaarkring in
en smeaken we deu Hemel, dat hij alles
ten goede ieide voor landen eu volkeu, voor
Kerk eu maatschappij.
maar vooral Hendrik stonden op van -erbazing.
„Wat, Pa!" riep «5- //Marie zo i geen penning
bezitten, dus ook ik niet. Zijn wij geruïneerd?
O mijn God, en dan nog zoo opgeruimd feest
te kunnen vieren 1 Dat is onbegrijpelijk!// De
toes la id was verschrikkelijkbroeder en zuster
vielen elkander om den hals en weenden als kin
deren. In dien toestand zag ik mijne vrouw aan,
en hoewel oogenschijolijk be aard zag ik zeer goed
iu welken tweestrijd zy verkeerde. Maar moeder
vermande zich, siond op en nam hare doch:er bij
de hand, voerde haar tot mjj, en sprak:
//Dierbare kinderen, vijf en-twintig jaren hebt
gij uw mond gesloten gehouden, Gol heeft u
daartoe de kracht verleend Is het nu niet zjju God
delijke wil, dat hij uw mond ontsluit juist op den
feestdag, dien wij hedeu vieren. Ga dus voort mjjn
zoon, en maak den kinderen ben waren toestand
bekend. Zie iu welken gemoedstoestand zij verkee-
ren. Maak daar een einde aan.//
//Ja, ja!" riep ik uit, //ik zal spreken. Lieve
Marie, kom hier kind, kom hier nog eens aan
mijn hart, daar gij in't vervolg geen vader meer
aau het hart kunt komen.//Ik kuste haar de tra
nen van de wangen, maar telkens keerden die als
een zondvloed weer. //Luister, lief kind, wat ik u
zeggen zal. Heden is het 25 jaar geleden, dat God
uwe moeder tot zich nam, terwijl uw btave vader
haar reeds eenigen tjjd was vooraf gegaan. Wjj
hebben u lot ons genomen eu opgevoed, wij hebben
De mededeeling, dat Z. H. Paus Leo de
gouden roos, welke hij elk jaar aan eene
Katholieke Vorstin bij wijze van bizondere
onderscheiding pleegt te vereeren, in dit jaar
aan de gemalin van den President der
Fransche Republiek zal toekennen, wordt
uit Parijs beslist tegengesproken. Uit Rome
wordt daarentegen gemeld, dat deze onder
scheiding vermoedelijk aan de Keizerin van
Oostenrijk zal ten deel vallen.
Het Journal de Bruxelles bevestigt
de lijding, dat Z. H. Leo XIII, op aanvraag
van HH. MM. Leopold II en Koning Car
los van Portugal, liet scheidsrechterschap
aauvaara heeft tusschea den Congo en Por
tugal. De regeling betreft de grensbepaling
van het grondgebied Muato-Yamvo.
Volgens het jaarboekje der vrjje uni
versiteit te LauveD, dezer dagen versche
nen, zijn er aan deze Katholieke inrichting
voor hooger onderwjjs ingeschreven 1891
studenten, van wio 1745 Belgen en 146
vreemdelingen zijn. Onder deze laatsten zijn
het talrijkst vertegenwoordigd de Luxem
burgers met 24, de Spanjaarden met 23,
de Nederlanders eu Franschen ieder met
19, de Duitschers met 13, de Balgaren
met 5, enz.
Iu eene vergadering van het Genees-
kuudig Genootschap te Berlijn hield Pro
fessor Virckow eene voordracht over Kochs
geneesmiddel tegen tuberculose en deelde hg
den uitslag mede van zijne onderzoekingen,
verkregen na sectie bjj 21 tubereulo9e-ljj-
ders, die overleden zijn, na lat zij met Kochs
middel waren behandeld. Daaruit bleek, dat
alle inwendige organen sporen vertoonden
van hyperaemie, bloedingen, en ook van
nieuwe tuberculeuze ziekteverschijnselen op
plaatsen eu organen, welke tot dusver ge
zond wareu. Bij darmtuberculose toonde
zich eene zoo sterke aaudoeaing, dat zelfs
eeoe spoedige doorboring vau het weefsel
dreigde.
Professor Virchow acht het mogeljjk dat
bet tuberculeuze weefsel, hetwelk door de
inspuiting met Koch's tniddel wordt ver
woest, nieuwe tuberculeuze aandoeningen
teweeg brengt.
Uit Berlijn wordt aan de Kölnische
Zeitung gemeld, dat weldra de jongste zoon
vau Keizer Wilhelm zal gedoopt worden.
De Keizer heett o. a. d6 Regentes der Ne
derlanden, Koningin Emma, Koning Hum-
bert van Italië en Graaf Moitke uitganoo-
digl als peten van den jongen Prins op
te treden.
De Allgemeine Zeitung deelt het re
glement mede betreffende <ie politie op de
vreemdelingen in het Rjjkslaud. Het zai
weldra worden afgekondigd. Da faciliteiten
iu het verkeer aau de grenzen zullen ver
meerderd worden.
u ons kind genoemd, wjj hebben u als ons kind
lief gehad, en blijven u liethebben tot ons graf.
Het is heden uw geboortedag niet, maar hjj die
daar staat, heeft ons in zijn kinderljjke onschuld
gedwongen dien dag daarvoor te houden. Bljjf voor
ons even lief, als gij heden waart, nooit zult gjj
ondervinden dat gjj onze dochter niet zjjt.w
Onder dat sprekon was zij van droefheid neer
gezonken. Moeder en mjjne vrouw hielpen haar,
en toen zjj weer tot zich zelve kwam, barstte zjj
in tranen los. „O God, ik ben uw kind niet!
dat is verschrikkelijkIn eens een wees 10 God
ontferm u over mij I" Meer kon zjj niet ui-
brengen.
In al die verwarring had niemand op mijn toon
acht geslagen. Yol verbazing zag hjj dit tooneel
aan. Maar toen zij uitriep: „O God, ontferm u
over mjj!" toen was hij zich zelf geen meester
meer, en riep, naar haar toevliegende: „En ik
mijn God, dank u, dat zjj mjjne zuster niet is.
Kom hier, Marie, lieve Marie, wilt gij de mjjne
zijn I Dan verliest gjj uw vader en uwe moeder
niet!"
Yan de eene verbazing kwamen wjj in de an
dere. Marie zei niets, zag stroef voor zich neer,
doch als eeu aangeschoten hert sprong zij op, en
met geopende armen op mijn zoon toesnellende,
viel zij hem om den hals, en kustten zij elkaar
hartelijker dan ooit en lieten hunne tranen den
vrjjen loop, (Slot volgt.)
