NIEUWE
No. 1688
Zondag 24 Mel 1891
16de Jaargang.
De ellende in Italië.
iTö IT E N L A Nü.
abonnementsprijs
feuilleton.
Eene rotsvesting.
De moordenaars zal dus wel niet gevie
rendeeld worden. Hjj deed als beambte slechts
zjjn plicht.
URLEMCHEm
Pei 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B U B E A TT: St. Janstraat Haarlem.
AINTIEwp
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents par advertentie a Contan
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en Vrgda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPEKS L A U R E Y.
"Wegens het feest van H. Sacramentsdag zal
do Nieuwe Haarlemsche Courant inplaats van Dins
dag, Woensdag a. s. worden uitgegeven. Het dan
eerstvolgend nummer verschijnt Zaterdag 30Mei e.k.
Sinds dan roof aan den Apostolischen
Stoel gepleegd heeft de ellende in het land
>wo die Citrouen blühen» ontzettende af-
metiugeu aaugeuoinou. O'erstroomingeu,
aardbevingen, vulcanische uitbarstingen,
mislukte oogst, hagelslag, epidemieën ver
woesten het laud jaar in jaar uit. Op elk
gebied laat zich, vergeleken bij vroegere toe
standen, een merkbaren achteruitgang ern-
stig gevoel n. Voorname ijk op laudbouw-
terrein is het verval vau dien aard, dat ook
thans h.t gevaar van eene algemeeue cri
sis in hooga mate aanwezig is.
Een algemeen teeken van den slechten
toestand op landbouw-gebied is de aanhou
dende vermindering van de opbrengst der
belastingen. Volgens de oflfieiëde statistiek
was de opbrengst in de negen eerste maanden
van het belasting-jaar 1890/91 16,331,795
lire minder dan in het zalfde tjjdperk van
1889/90. In de maand Maart vau dit jaar
werd 4,684,431 lire minder aan belasting
ontvangen dan in dezelfde maaud van het
vorige jaar.
De financieels crisis blijkt ook uit het
verslag van den directeur-generaal der na
tionale bank over het jaar 1890, waarin
een belangrjjke achteruitgaug in alle takken
vau deze inrichting wordt geconstateerd. Da
gezamenljjke omzet bedraagt wel is waar
de kolossale som van 18,657,000,000 lire,
maar dit bedrag is ruim twee milliard min
der dan in het jaar ta voren.
De cijfers van den in- en uitvosr toonen
een langzamen maar voortdurenden achter
uitgang van het handelsverkeer en van de
verbruikskracht dar natie.
Een ander verschijnsel van algemeene
materiëele depressie levert de statistiek der
reizigers gerangschikt naar de orde der
spoorwegklasseu. Volgens de tabel van 1883
(eeue latere bezitten we niet, doch het is
moeilijk aau ta uemeu, dat da toestand beter
is geworden) reisden in dat jaar op de spoor
wegen in 't geheel 5,696,389 personen; van
dezen reisden in de eerste klasse 290,269,
in de tweede klasse 1,167,140 en in de derde
klasse 4,238,980 personen. De plaatseu in
de eerste en tweede klasse op de spoorwe
gen in de richting naar Rome, worden groo-
tendeels door vreemdelingen ingenomen; de
Ministers, Senators, Afgevaardigden, Hoofd
officieren en Hoofdambtenaren hebben vrij
kaarten eerste klasse; een massa andere
personen vau dezelfde categorie reizen in de
eerste en tweede tot verminderde prjjzeu en
bet is dus bewezen, dat vier vijfde der Ita
lianen, die op eigen kosten van de spoor
wegen gebruik makeu, in de derde of laag
ste klasse reizin.
Vervolg.)
Nu deden de broeders van den Maarschalk in
allen vorm hunne aanklacht. Wat baatte het Lue
ger of hjj aanvoerde, [dat hij <'e eer van een
dooden vriend had verdedigd? Hjj kon niet loo
chenen, dat hjj in eene vreedzame vergadering
hot eerst hp.t zwaard getrokken en Pappenheim
gedood had. De rechters gingen tot stemming
over. Ieder wierp een balletje in eene vaas, die
voor aller oogen 0p eene schaal werd leeggestort.
De groote meerderheid was zwarten beteekende
dendool. De oudste der rechters verkondigde
luid de uitspraak, nam een staafje vau de tafel,
brak het in tweeën, en wierp, het, naar het ge
bruik van dien tjjd, den veroordeelde voor de
voeten. Daarmede was de ceremonie afgeloopen.
Lueger hoorde zijn vonnis aan met dezelfde
bedaardheid, waarmede hij als krjjgsman den dood
reeds zoo dikwijls onder de oogen had gezien,
en liet zich zwjjgend wegbrengen. Maar door
beulshanden te sterven, stond hem tegen, en
Drie klassen van da bevolking zijn het
hoofdzikeljjk, die onder de veelvormige el
lende hot meeste lijden (wjj spreken hier
niet van een groot deel van de Geestelijk
heid en vao de hongerlijdende Klooster
zusters). Wij noemen op de eerste plaa'.s
de zoogenaamde borqliesia magra waartoe de
meeste subalterne Staats- en gemeente-amb
tenaren, onderwijzers eu onderwijzeressen
behooren. Dezo uit ongeveer 500,000 per
sonen bestaande klasse van »vereenigJe Ita-
liaoeu» ljjdt voornamelijk daardoor, dat zij
is, wat zij niet verlangt te schijnen, narne-
Ijjk arm, en zoo gaarne zou willen schijuen
wat zjj niet is, uameljjk welvarend. De ge
volgen zijn: schalden, honger en ellende.
De toestand van de vier a rjjf millioen
arbeiders in den engeren zin, d. w. z. van
die iieden, welke geen ander middel van
bes aau bebben dan hunne twee armen, laat
zich nauwelgks met woerden schetsenhg is
wat loon, voeding, kleeding en woniug aan
gaat, in geen eukel land der wereld slechter.
Wij bepalen ons tot een enkel bewijs. Prins
Hugo Boucompaguie publiceerde in de Ras-
segna Italiana (October 1884) een verslag
van de gemeente-financiën vau Rome, waarin
hg bewjjst, dat de arbeidende klasse iu die
stad,wat de dunrte en den aard der woningen
aangaat ouder die van Parijs staat en uit
het loon dat de arbeiders verdienen, kan
men de nooddruftige levenswijze dezer onge-
lukkigeu opmaken. Drie vijfje der arbeiders
verdienen eeu dagloon van 1,75 tot 2,55
lire, een vijfde 3 lire, vau het laatsts vjjfde
gedeelte twee derde 3,50 lire en een derde
5 lire eu daarboven. Dus van 100 werklieden
hebben ongeveer 13 eeu halverwege voldoend
dagloon. Sinds dien tg 1 zga de ioonen niet
alleen verminderd, maar ook vale duizenden
arbeiders zijn ook werkloos.
Niet minder ellendig is het lot der bevol
king op het laud, d. w. z. van de kleine
pachters en de boeren-arbeiders. Een bewijs
daarvoor is de reusachtige verspreiding der
pellagra, de hongerziekte. In het jaar 1850
telde men iu Lombardjje 20,000 aan deze
ziekte lijdenden; thans zijn er 100,000; op
het gansche schiereiland zjju er 500,000
door deze ziekte aangetast. Profes or Lam-
broso verzekerde reeds jaren geledeu, d*t in
de zoo vruchtbare Lombar Jijsche vlakten
duizenden landlieden slechts eenmaal in het
jaar vleesch eteu; thans deukeu ze niet meer
aan vleesch, ze moeten zich met »polenta«
(meelspijs) tevreden stelleu.
De vrijmetselaar De Laveleye, eou staat
huishoudkundige van den nieuwen tijd, ver
klaart, dat de ellende, die hij iu Italië had
gevonden, zoo afschuwlijk en onbeschrijflijk
is, dat bij ze slechts met het noodlot der
Egyptische fellah's kaü vergelijkeu, en deze
feliah's zijn hunnerzijds er nog erger aan
toe, dan de negerslaven.
Completeereu wij de sombere schets nog
door enkele beteekeuisvolle feiten. De ge-
toen hem dus, in den kerker aangekomen, i aar
zjjneluatsto wenschen gevraagd werd, verzocht lijj
een uitstel van drie dagen om door eeu renbode
den Keizer zjjne zaak voor te dragen. Dit werd
hem toegestaan.
Reeds was het de derd - dag van den toegestanen
termijn, en de ridder bereid Je zich op zijn 'aatste
uur voor, toen de deur van zjju kerker geopend
werd en een monnik, met een langen, grjjzen
baard, bij hem binnentrad. De veroordeelde had
gesne geesteljjke toespraak begeerd, maar heette
hem toch welkom Nauweljjks was deze echter
met hem alleen of hjj sloeg zjjn hoofd achterover
en rukte den valschen baard af, waarmede hjj zich
onkenbaar had gemaakt.
«Kent gjj me nu?/' vroeg hij
«Zie ik wel?// riep Lueger verrast, Wilhelm
Von Baren eek?
"Juist, arme wapenbroeder! Ik kom in vlie
gende haa«t uit het leger van den Keizer; het
kwam er maar op aan den koerier iu te halen,
die den rechters het antwoord brengt. Toen de
Keizer hoorde, dat de doodeljjke strjjd om Baum-
kirchsr geweest was, wilde hjj vau geene genade
weten. Het eenige middel tot uwe redding is de
terechtstelling door de vlucht te voorkomen. Alles
is daartoe voorbereid. In dezelfde vermomming
als waarin ik tot u gekomen ben, kunt gjj veilig
gehuchteu en dorpen van Toscane zijn vol van
zoogenaamde »pigiona!e,« menschen die van
den landbouw-arbeid leven en slechts zelden
een dagloon van 1,201. verdienen. De vrouwen
in de zgdespinnerijen, die des zomers 14 uren
daags moeten werken,verdienen 85 eenttsimi.
Iu het slechte seizoen is de nood van vele
huisgezinnen dikwijls zoo groot, dat zij bet
gras op hot land met het yea deelen. De
Pastoor van een dorp iu de provincie Flo
rence vertelde aau een verslaggever van de
Civilta Cattolica, dat daar 800 personen des
morgens opstaan, zonder te weteu, waarvan
zij den dag over zullen leven. Velen vau hen
leven van min of meer geoorloofden diefstal
van veldvruchten. Er is eeue streek, waar
deze levenswijze een sooit beroep 13 gewor
den, welks leden barulliv worden geheeteu.
Deze lieden brengen den nacht door iu de eene
of andere schuur eu gaan o ver dag op roof
uit door de velden.
Onder zulke omstandigheden als de hier
in korte trekkau geschetste, worden de veel-
tallige emigratiën van eene tot op het bloed
uitgezogen bevolking, alsmede de bloedige
gewelddadigheden van uitgehongerde werk
lieden eu nog veel meer audere dingen zeer
begrijpelijk.
Wat zal echter het einde zjju?
De Centrale Sectie der Belgische Kamer
heeft met algemeene stommen het beginsel
der noodzakelijk beid van eene grond wets-
kerzien ug aangenomen en is daarna uiteen
gegaan om aan haar rapporteur tjjd te
latm tot het opstellen van zijn vers'ag,
waarin natuurlijk rekening zal moeten wor
den g-. houden met de besluiten, in de vorige
zittingen dor Sectie genomeu. Over tien a
veertien dagen hoopt de rapporteur, de Heer
De Smet, daarmede gereed te zijn.
In verbaud met dit besluit heeft aanstonds
de Algemeene Raad der werklieden-partg en
vau den mijuwerkersboud besloten door het
g-heele land, de werkstaking te doen ein
digen.
De correctimeele rechtbank ta Brussel
heeft 72 personen, die bij de jongste straat-
demoik-traties waren in hechtenis genomen,
veroordeeld tot gevangenisstraffen van veer
tien dagen tot zes wekeu.
De Hamburgische Correspondent zegt,
tegenover anders luidende berichten in ver
scheidene dagbladen, ta kuuneu verzekeren,
dat de Keizer voornemens is een bezoek te
brengen, niet aan Den Haag, maar aan
Amsterdam, eu dat een vertoeven te Brussel
op zijne rei.s naar Eugeland niet staat in het
programma der reis.
Wat den jougsten aanslag op het
leven van den Czarewitch in Japan betrelt.
wordt het meer eu meer duidelijk (o. a. uit
eeu Moskauor brief aau de Polilische Cor
respondents), dat de meeste schuld aan het
den uilgang vinden. Ik heb een monniksgewaad
voor u meegebracht." Dit zeggonde, haalde Ba
reneck een pakje te voorschijn, dat hjj onder zijne
pjj verborgen h.d, en gaf het Lueger, die het
diep getroffen aannam.
«Aau de overzjjde van den Main," voegde Ba-
reneck er nog bjj, //staat uw schildknaap u te
wachten met twee flinke paarden. En nu ga 't u
wel! Veel geluk met uw vo/rnemen.'.'
Na een hartelijk* n handdruk scheidden zij, en
de gebaande monnik vertrok weder.
Nu kwam het er voor den gevangene maar
op san een gunstig oogenblik voor zjjne vlucht
waar te nemen. Tegen middernacht waren de
wachters iu diepe rust, enjLueger trok zjjne ver
momming aan, sloop hen voorbij, en kwam on
gehinderd de gevangenis en de stadspoort uit, waar
hjj aan den Main, toen hjj de brug over was, zijn
schildknaap met de paarden vond, wierp zijn
monniksgewaad af en zette zjjne vlucht te paard
spoorslags voort.
Na eenige weken vinden wij hem op zjjne burg
in Beueden-Karinihië terug. Hoewel meD in Frank
fort zijne ontvluchting spoedig genoeg ontdekt
en alles in 't werk g* steld had om hem weer
machtig te worden, was het hem toch gelukt veilig
zjjn rotsnest te bereiken, waar hjj een aanval van
buiten kon trotseeren.
gebeurde heeft gehad het onbehoorlijk gedrag,
niet zoozeer van den jougeu Kroonprins-zelf
als van diens reisgezelschap. Men heeft den
Czarewitch lol geleide op zijne »reis om de
wereld,die zijne opvoeding heette te moeten
voltooien, als gezelschap, in plaats van ern
stige en bezadigde mannen, medegegeven een
troepje, dat vrijwel uitsluitend uit jonge
pretmakers en zviveursv bestaat, die vau de
geheele reis hebben gemaakt»eeu pleizier-
tocht, vol lichtzinnigheid eu wanorde.De
geheele historie te Ostu was dan ook weer
in dien geest.De jeugdige heeren wilden, mooi
opgewonden, in een, den Japanners bizon
der heiligen tempel binnendringen. Hierop
woordenwisseling met den tempelwachter,
die al spoedig in handtastelijkheden over
ging en ten slotte uitliep op den bekenden
sabelhouw.
Naar de Kreuzzeitung verneemt, zal de
troonopvolger zich terstond na zijne thuis
komst verloven met Prinses Helena Van
Montenegro.
*^*Te Lontleu hebben 5000 kleedermakers
eene werkstaking begoouen ten einde betere
werkplaatsen en voor allen een geljjken dour
van het werk te verkrijgen.
Volgens de Times zijn vier honderd
personen iu eeue karavaan naar bet Tang-
anvika-meor vertrokken, tot uitvoering van
Kardinaal Lavigerie's plannen tegen den
slavenhandel.
Te Rome is eeu internationaal jKa-
thohek comité gevormd, om een standbeeld
voor Columbus op ts richten.
Bij de vele werkstakingen verdient
het volgende vermelding. De werklieden in
de geweerfabriek van Oviodo in Spanje, vra
gen in een verzoekschrift aan de directie:
geene vermindering vau werkuren noch
verhooging van loon, maar werk, liefst veel
werk.»
Uit Odessa wordt gemeld, dat de Zui
delijke Russische bladen bevel gekregen heb
ben vooreerst geeuo auti-semitiscbe betoo-
geu te plaatsen. Achthonderd verdreven
joodscho gezinuen vertoeven hulpeloos te
Odessa zonder middelen om bet land te ver
laten. Da Russische Regeering eischt dat de
landverhuizers paspoorten zullen bebben, die
vijttien roebels kosten.Zjj weigert aan dienst
plichtige jongelingen paspoorten te geven.
Driehonderd joodscbe geziuneu zjjn naar
Palestina vertrokken.
Men meldt uit Couttantinopel dat er
tussehen Rusland eu Turkjjo eene overeen
komst tot stand is gekomen, volgens welke
Russische schepen ook met troepen en ge
schut de Dardanellen mogeu doorstoomen
zonder firman van den Sultan. Daarente
gen moet Rusland beloofd hebben bet ver-
leenen van hulp uit den Kaukasas aan de
Turksche Armeniërs te zullen belette i; zelfs
Misschien zou hij daar ook ongestoord geble
ven zjjn als hjj zich maar rustig had kunnen
houden. Maar dat was voor een ridder van Lue-
ger's soort onmogeljjk. Nauweljjks was hjj eenige
weken in het land ol hij deed wijd en zjjd vau
zich hooren. Het gerucht liep reeds, dat hij onder
beulshaudeu den dood had gevondeD, en dat was
hem een prikkel om de wereld te toonen dat hij
nog leefde en als vroeger de wapens kon voeren.
Tegen den Keizer had hij, natuurlijk, een hevigen
wrok, omdat die zich het lot van den veroordeelde
niet had aangetrokken, en om zich op hem te
wieken, bracht hjj alles in repen roer. De po
litieke toestanden van dien tijd boden daartoe
gelegenheid genoeg aan. Lueger koos de zijde
der Hongaren,wi;r Koning voor de som van 60,000
dukaten van Frederik III diets afstand van alle
aanspraken op de Hoagaarsche kroon gekocht
had en toch gedurig met den Duitsohet. Keizer
in oorlog was. Iu V3rbood met den Koning der
Hongaren, wilde Lueger nu Triest, dat in de
middeleeuwen zoo dikwijls nu onder de eene dan
onder de andere heerschappjj was. o ervallen
en den Hababurger ontweldigen. Maar dat plan
mislukte door in tij Js genomen tegenmaatregelen
van den Keizer.
Wordt vervolgd
