NIEUWE
ÜS
No. 1696
Zonulas; 14 Juni 1891
16de Jaargang.
De Itegeering na de Verkie
zingen.
BUITENLAND.
Slim.
TO v» ,e,Tof d°'d,!lik teBtoek™
IRLMSMÏCOIIIUÏT.
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 8 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,08
Dit blad verschijnt
elkeu DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B U B E A TT: St. Janstraat Haarlem
5*2! AlNTfENDRlf.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVEBTENTIBN.
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contan
AdTertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: SUPPERS J.AUKEI.
De afgeloopen week was op parlementair
gebied eene belangrijke bij uitnemendheid.
Reeds weken, ja, maanden te voren was de
strijd, welke thans voor een groot deel werd
beslecht, voorbereid. Nog in 26 van de 84
districten, waarin ons vaderland is gesplitst,
zuilen de kiezers geroepen worden voor de
tweede maal hun stemrecht uit te oefeneD,
wjjl daar eene herstemming zal plaats hebben.
Toch kan bij de meeste herstemmingen de
uitslag worden te gemoet gezien en zal het
waar cbijnlyk resultaat van de geheele ver
kiezing wezen, dat de auti-liberale meerder
heid geringer is geworden, da i zij het in de
vorige parlementaire periode was.
O .er de oorzaken dier betrekkelijk on
gunstige uitkomst zullen wij niet spreken.
Dit zou gelijk wel eens gezegd wordt
mosterd zijn naden maaltijd. Wat geschiedt
iQ, kan niet ongedaan worden gemaakt, en
wg achten het niet noodig daarover in het
breede uit te weiden.
Veelesr meeuen wij, dat het noodzakelijk
is, een blik in de toekomst te werpen. Wat
zal deze ons baren Wjj weten het niet,
maar toch kan de te volgen gedragslijn voor
het Ministerie en de Kamer wel worden aan
gegeven.
Voor alles moet thans de invloed der li-
beraleu worden geweerd. Zg toch blgveu
nog altijd voor ons, wat zg immer geweest
z p', de politieke richting, welke ons vader
land in eene verkeerde strooming leidt, en
nooit eene gewenschte Regeeriug voor ons
volk kan zgn.
Wauueer wij de Legerwet buiten reke
ning laten, dan kan de tegenwoordige Ra-
geering toch worden geprezen voor het vele,
dat zjj tot stand bracht en dan kan toch
bi) ieder oprecht anti-liberaal de wensch
worden gekoesterd, dat zij nog langen tijd de
leiding van 's Lands zaken ia handen bebbe.
Wat speciaal de Legerwet betreft, wij ge-
looveo, dat de verkiezingen aan bet Minis
terie eene geduchte les hebben kunnen ge
ven in dit opzicht. Wanneer het Kabinet
al heeft gedacht, dat het voor de indiening
der Legerwet op der liberalen hulp en steun
bij de verkieziugen kon rekenen, dan is die
verwachting ten volle teleurgesteld.
In geen enkel district van ons Vaderland
hebben de liberalen bij de stembus de rni-
uisteriëelen gesteund, omdat door deze Re
geeriug zoo met hand en tand aan bare
ingediende Legerwet heeft vastgehouden.
Integendeel is op verschillende plaatsen, ook
F at" l'^eralen, juist de Legerwet tegen
bet Ministerie geëxploiteerd, hetgeen de
Regeering dan ook zeker heeft- verdiend.
Maar, zooals wg zeiden, het Kabinet heeft
FEU ILL ET O N.
Op het spoorwegperron van een klein station
BhV\ T- ea stoa!* een rij age, jongeman,
gekleed in eene donkere overjas. Houdingen be-
hnrtro^vi11 j? n ii hem aanstonds den officier in
twiiU v" 1Dg benemen, en niemand zou in
stand i'r.U^nen £eweest zÜn omtrent des jonkmans
dienstman'?tMta?haPPS. ook al had men den
deaen en 1 f im niet 0Pgemerkt, die den
bedden rl 8C1hakodoos ala yerklarende ziune-
znne he. t ene7eQa eeQ jachtgeweer, dat op
schnni e6U gU-0' koude saterdag, en of-
schem -PaS Vr,°6g 1Q den namiddag, begon de
Wunng reeds te vallen. Onder de tochtige over-
rei/l» een sc,lerPe. njjdige wind, die den
g,een aaogeoemsn overtocht be-
j aar noch het eene, noch het andere scheen
e» !jn§eii man te hindereu. Hij flooi zachtjes
«ro»a lT" amelodie en sloeg met het vergenoegdste
g zicht van de wereld de menschen gade, die in
m yw war ring den trein verlieten of instapten.
hii t' °®cier n°g aarzelde, welken coupé
J kiezen zou, boog zich uit een der raampjes
eene geduchte les ontvangen, en zal die erva
ring thans naar wij hopen ter harte
nemen. Is dit niet het geval, dan zou het
gevolg daarvan kunneu wezen, dat het Ka-
binet-Mackay voorgoed zgn invloed en macht
verloor en ten slotte de teugels van bet be
wind zou moeteu nederleggen.
Dit hopen en verwachten wij niet. Door
schade eu schande wordt men wjjs, zegt het
spreekwoord. Wij wénscheD, dat het ook ten
opzichte van de tegenwoordige Regeering
mag gelden, dat dit spreekwoord waarheid
bevat.
Wanneer het Kabinet lust gevoelt zijn deel
aan de Wetgevende Macht, door het indie
nen van werkelgk nationale wetsontwerpen,
te blgvon voortzetten, dan moet het ook
trachten te handelen in een waarlgk vrij-
heidlievenden geest, en niet alleen het oor
leenen aan de wenscheu en verlangens van
een deel der Natie.
Is dit het geval, dan zien wij de toekomst
nog niet zoo somber in, want eene Regeering
die werkelijk in nationalen geest tracht te
besturen, viudt ongetwjjfel 1 medewerking,
zelfs bij enkele leden der liberale richting,
die nog niet geheel verblind ziju door haat
tegen die riebtingeu op politiek gebied,
welke sommigen bg voorkeur de kerkelijke
noemen.
Die qualificatie van kerkelijke willen wij
gaarne aanvaarden, wanneer daarmede wordt
bedoeld, dat onze denkbeelden op staatkun
dig gebied niet slechts op louter materiëele
gronden berusten, maar vooral ook op den
godsdienst zgn gebaseerd. De staatsinrich
ting moet naar onze zeer stellige over
tuiging doortrokken zijn van den geest,
welke alleen een oprecht geloof kan doen
geboren worden.
Yooral daarom zgn wg zulke vijanden van
het hberalisme, omdat bet in plaats van den
godsdienst te beschermen, het ongeloof in
de hand werkt en begunstigt. Onder het
mom van neutraliteit verbergen de liberalen
hun godsdienstbaat. Hebben zij echter een
maal de macht in bandeD, dan komen zij er
openlijk voor uit, hoe gering zij den iuvloed
van üen godsdienst op het politiek leven
achten, en hoe zij alle mogelijke moeite
willen aanwenden om den godsdienst geheel
te verdringeu.
Daarenboven zijn de liberaleu theoretici
in hart en nieren. Hunne hervormingen
bunnen bet best bij luchtkasteelen worden
vergeleken. Tracht meu ze te verwezenlijken,
dan blijkt het, dat zij geeue levensvatbaar
heid bezitten. Hoeveel veranderingen op
staatsgebied werden ook nu weder door de
liberalen aangekondigd, wanneer zij weer
de meerderheid ontvingen in de Tweede
Kamer.
Uitbreiding van het kiesrecht en invoe-
riug eener inkomstenbelasting zijn zeker
van een tweede-klasse-waggon een meisjes
kopje, met eene marterbonten muts bedekt, waar
onder twee guitige, donkerblauwe oogen, die trots
winterkoude en vermoeinis der reis, recht vroo-
lijk de wereld inkeken.
Oaze reiziger maakte eene onwillekeurige be
weging van verwondering, als kon hg zgne oogen
niet gelooven hij bracht werktuigelijk de hand
aan den hoed, om op militaire wjjze te groeten,
en was in twee stappen bij den coupé.
//Juffrouw Maller welk een onverwacht ge
noegen zeide hij, ternauwernood iu staat zijne
blijdschap te beheerschen.
De jonge dame antwoordde niet dadelijk, maar
bloosde plotseling zoo zeer, dat zjj, niet wetende
hoe de signaalvlag der verlegenheid te verber
gen, haastig haar gelaat achter hare mof ver
stopte. Toen zij wederte voorschijn kwam, was de
blos geweken en zeide zij opvallend kalm en waar
dig //O, is u het, mijnheer Schmid, ik had u
in het geheel niet herkend!//
He jonge man streek zich langs den knevel, ten
einde een vluchtigen glimlach te verbergen, die
bjj deze ietwat onwaarschjjnljjke verzekering om
zijn mond speelde toen vroeg hij„Waar gaat
de reis naar toe, als ik vragen mag,juffrouw Mul-
Lr
„Naar M." zeide het meisje en zag hem zeer
vergenoegd aan.
Hjj uitte een kreet van verrassing.
«Papa is naar M. overgeplaatst,// voer zjj voort
wel de weldaden, waarmede zg het allereerst
ons volk zouden begiftigen, wanneer zg we
der aan het roer kwamen. Dan beloofden zg
nog zooveel audere zegeuiugen dat hier eu
r'a r iu ons vaderland zeker wel] anti-liberale
kiezers zich hebben laten verleiden op den
liberalen caudidaat te stemmen.
Toch kan onze tegen woordige Regeeriog
bare taak voortzetteu. Niet iu het op den
voorgrond plaatsen van eigen wenschen,moet
zij echter than3 hare kracht zoeken. Met
gematigdheid moet zi] den weg van den
wirkelgken voorutgang betreden na
tuurlijk niet op de wijz9 als de liberalen den
vooruitgang beschouwen.
Het Kabinet moet trachten werkzaam te
wezen in echt-uationalen zin. Zonder zich
te storen aan hetgeen de staatspartijen of
staatkundige programma's van eene enkele
richting eischen, moet de Regeering vrageD,
meer nog dan zij bet iu de laatste tijden heeft
gedaan: Wat eischt het algemeeoe landsbe
lang?
Alken het antwoord op deze vraag moet
bet richtsnoer wezen der dadeu iu de toe
komst van deze Regeering.
Dat antwoord kan niet twijfelachtig zijn,
en streeft zg er Lair dit antwoord op te
volgen, dan is niet slechts haar bestaan ver
zekerd, maar ook zal ons volk er het meest
bg gebaat wezen.
Naar ons oordeel is dit de les, welke voor
de Regeering uit de verkiezingen valt te
putten, en zal zg hieraan gedachtig nog zeer
veel ten voordeele van vaderland en volk
kunnen uitrichten.
Hare gebreken niet vergoeljjbeud, kan
nen wjj de tegenwoordige Regeering toch
wel toewenschen, dat zij haar arbeid tot heil
dtr Natie bljjve voortzetten en aldus een dam
bigve opwerpen tegen het noodlottig streven
van die richtingen in de samenleving, welke
ons land willen voeren naar de revolutie.
Dat het liberalisme eu het radicalisme
onze grootste vijandeu zgn, beseft ook onge
twijfeld deze Regeeriug, en zjj zal zich van
nu af zeker bevlijtigen den twistappel te
verwijderen, welke door haar onder de anti
liberalen werd geworpen. In dat geval kati
zij op den steun van alle anti-liberalen re
kenen.
De Pruisische Minister van openbare
werken heeft aan de spoorwegbesturen eene
aanschrijving gezonden waarin hij, uit aan
merking dat iu dezen tgd vau het jaar het
verkeer aanmerkelijk toeneemt, aandringt
op de zorg voor een prompteu loop der
doorloopende passagierstreinen. Nevens eene
ten strengste gehaudhaaafde stipte inacht
neming der uren van vertrek verlangt hg
alles zoodauig geregeld te zien, dat voor de
„mama ia met de anderen vooruitgegaan, om het
huis wat in orde te brengen, en nu zgn wjj ook
op weg."
//Is uw vader bjj u f" vroeg Schmid.
Zij knikte.
//Wat dunkt u,« voer hjj aarzelend voor, „zou
ik het wagen, mij ala reisgenoot bjj u aan te slui
ten
De jonge dame lachte.
//Dat weet ik niet!" zeide zij daarop zeer ern
stig.
//Och kom 1" riep hij, door hare vrooljjkheid
bemoedigd, „ik waag het!"
Daar klonk het„I: stappen 1 „De portiers wer
den opengerukt en dichtgeslagen hetoogen-
bl'k besliste. Schmid wenkte den dienstman en
stapte in den coupé voor welken hjj had gestaan.
Bij zijne eerste beweging was de jonge dame
van het raampje weg, naar den tegenovergestelden
hoek van het rjjtuig ge/lucht, waar zij nu dood
bedaard en met zulk een onschuldig gezicht neder-
zat, als had zjj nimmer hare plaats verlaten.
Tegeno /er haar op de bank lag, door reisdekens
en pelzen in eene vo/mlooze massa herschapen,
haar vader, de rechter Muller, in een humeur,
dat ja, dat alle bescbrjjting tartte.
Toen tegelijk met den binnentredende een ijzige
luchtstroom in den coupé drong, richtte de oude
heer zich overeind en zag den nieuwen mede
reiziger met woedenden blik aan, tevens een ver
vaarlijk genics latende hooren.
reizigers de gevolgen eener vertraging zoo
veel mogelgk worden verzacht. Ten einde op
dit punt verzuim te doen voorkomen, eischt
hg de strengst mogeljjke regeling omtrent
hulptreinen, des noods onder medegebruik
vau goederentreinen, alsook omtrent de tjj-
den van oponthoud aan de stations.
Op aanvraag van den Officier van
Justitie te Hannover heeft aldhar bij een
aantal persoueu,bahooreude tot de Welfische
partij, leden der vereenigingeu Jung-Hanno
ver eu Hannovera, eene huiszoeking plaats
gehad, ter opsporing van stukken, die ten
bewjjze kunnen dienen dat deze vereenigin-
gen als politieke bondgenootschappen in be
trekking staau met verboden vereenigingen
van politieke strekking. Er wordt nog niet
gemeld wat de huiszoeking beeft opgeleverd.
Bij de discussie in het Huis van Afge
vaardigden over het voorstol-Rickert (vrij
zinnige partjj) betreffende de graanrechten,
heelt Caprivi namens de Pruisische Regee
ring verzocht, dat voorstel te verwerpen. De
Regeering, zeide bij, kan omtrent de zaak niet
in nader debat treden en viudt geene reden
tot wijziging van het standpunt, hetwelk zg
den 1 dezer heeft ingenomen. Reeds in het
laatst van April zijn de onderzoekingen be-
gounea maar ter voorkoming vau agita
tie beperkt gebleven binnen den officiëelen
kring. Uit de verzamelde stukken beeft de
Regeering de overtuiging verkregen, dat er
geen sprake was van een toestand van nood.
Bij de daarop toch gevolgde agitatie heeft
de Regeering vragen gericht tot particuliere
persouen en consulaten en heeft zij de gere
serveerde grens van behandeling moeten
overschrijden nog eer zij alle stukken bgeen
had. Die Btukken bevatten ramingea en
hebben groote waarde, maar kunnen niet
aan het Huis van Afgevaardigden worden
voorgelegd, omdat er geene namen openlijk
kunnen genoemd worden. De Regeering is
zicb hare verantwoordel; kheid ten volle be
wust; maar zij moet than9 ook de sprekers
verzoeken, er op bedacht te zijn, welke na-
deelen zij door opgewonden uiting van mee-
niugeu kunnen teweegbrengen.
Jl. Woensdag heeft te Meppeu de ver
kiezing plaats gebad voor een lid van den
Rjjksdag, ter vervulling van de, door het
overlijden van Dr. Windthorst, opengevallen
plaats. Gekozen is de Heer Dr. Bevenbrueck.
Mgr. Freppel is ernstig ziek. Sedert een
maaud is de beroemde redenaar niet in de
Fransche Kamer verscheneD.
De letterzetters te Weenen hebben den
arbeid hervat.
Alle Loadensche bladen geven arti
kelen over het proces-Cumuiiog. De Daily
Chronicle is het scherpst tegen den Prins vau
Wales en betoogt, dat deze de eenige is, die
niet onder eede verklaard beeft, dat hg zgoo
plechtige belofte van geheimhouding tegen-
Het uiterst vriendelijke „Goeden avo ,d, mijn
heer Muller 1" waarmede Schmid hem begroette,
miste alle uitwerking Op geen enkel tjjdstip toonde
de rechter zich vriendeljjk of voorkomend jegens
jongelui, die het gezelschap zijner dochter sche
nen te zoeken, om de eenvoudige reden, dat de
zulken hem in zjjne gewoonte stoorden en hem
onaangename toekomstbeelden van bruiloft, uitzet,
kortom van onrust onder allerlei vorm voorden
geest tooverden. Doch een slechter oogenblik dan
het tegenwoordige had deze vrjjer want als
zoodanig hebben wjj Schmid in allen ernst te
beschouwen voor zjjn verschijnen niet kunnen
uitkiezen.
De rechter had in de laatste dagen eene reeks
onaangenaamheden te doorworstelen gehad, die
zijn toch reeds niet al te grooten voorraad ge
duld en minzaamheid geheel hadden uitgeput.
Dcor en door rechtschapen als hg was, een goed
echtgenoot en vader, hield hjj het echter, geljjk
vele heere», voor noodig, het goud zijner inner
lijke waarde zorgvuldiü onder den ruwen bolster
eener zekere brommigheid te terbergeD, die, in
buitengewone gevallen hem volslagen onuitstaan
baar maakte. En welk buitengewoon getal is in
staat den mensch meer van streek te brengen,
dan eeue verhuizing, vooral wanneer het slacht
offer, geljjk onze goede rechter, grenzenloos on-
pract.isch, zonder eenig beleid of overleg in zaken
van het dageljjksche leven is ter wereld gekomen I
Wordt vervolgd.)
