NIEUWE
agite ma non agitate.
Zondag 36 Jail 1891.
I6de Jaargang.
De hoogmoed der liberalen.
BUITENLAND,
No. 1713
Een bange naclit.
HAiRLKMSdl rOlRilT.
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 8 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B U R E A TT: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Adver'tentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensdag-
en Vrijda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgever»: P P R 8 1-AU BET.
Onder de vele eigenschappen, welke het
liberalisme bezit, moet ook gerekend wor
den de politieke hoogmoed zjjner beljjders.
Die hoogmoed is thans vooral merkbaar,
na de stembuszegepraal, door het liberalis
me, in vereeniging met het radicalisme
behaald, terwjjl hg zichjop verschil lende wijzen
openbaart.
In do allereerste plaats trachten op dit
oogenblik de liberalen aan te toonen, dat
de meerderheid, door hea verworven, toch
wel zeer groot mag heeien en de anti-li
beralen voor drie jareu niet koadea bogen
°P zulk eene aaneengesloten party, welke zoo
'echt op haar doel kan afgaan en die zoo-
Teel voor het vaderland belooft.
Die meerderheid van ie liberalen is ech
ter meer eene fictie. Feitelijk bestaan de
leden der Kamer, welke men thans tot de
liberale richting rekent, uit verschillende
groepen, welke veel verder vau elkander
staan, dan men ooit van de fractiën der
rechterzijde heeft kunnen zeggen.
Feitelijk zijn de liberalen inwendig zeer
Terdeeld, en hebben zij bjj de verkiezingen
eene een beid verioond,welke slechts was vuor
den vorm, ten einde den gameenschappe-
lgteu vjjand te kuunen overwinnen.
Over den stembusstrijd wenscheu wjj ver
der geeue beschouwing meer te leveren, daar
hg nu toch tot het verleden behoort en het
meer nut kan hebben de toekomst in te
zien.
D,e toekomst ziet er voor de anti-libe
ralen nu niet zoo heel vroolijk uit, voor
al met waaneer men de liberalen in hun
ne velschillende organen daarover hoort
spreken. Zjj toch stellen zich voor, wan
neer zjj aan het roer komen en daaraan
twijfelen zg geen oogenblik het liberaal
beginsel eens geheel ia toepassing te bren
gen, eu in hun hoogmoed noemen de libe
ralen reeds thans tal van onderwerpen, welke
door hen zullen worden aan de orde gesteld
en geregeld.
Met geheimen wrok hebben zij het thans
demissionnaire Kabinet gedurende zijn drie- j
jarig bestaau aan het werk gezien. Waar
het mogelijk was, hebben de liberalen het
Mmisterie-Mackay gedwarsboomd, tot zjj
eindelijk bjj de verkiezingen huu slag heb
ben geslagen en de Regeering tot aftreden
hebben genoopt.
Nu dit zoo goed gelukt is, kraaien zij
luide victorie Nu scbgnt bet, alsof het land
is gered, en alle moeilijkheden uit den we*
zgn geruimd. Nu wordt door hen betoogd,
dat memand anders dan zg geroepen zijn
FEUILLETON
2)
Vervolg.)
Nu verhuisden wij naar beneJen, maar daar was
geen plaats om de kinderjuffrouw te bergen, en
°eh zou juf's ervaring eeue onmisbare hulpzjjn,
°'gens mijne vrouw. Daarom keerden wjj met pak
en zak opnieuw naar ons tigen slaapvertrek terug
u kregen eene bljjde gewaarwording van kalmte,
8 door den storm geteisterde vogels, die hun
e,ug nestje hebben weergevonden.
v&n daar snelde mjjne vrouw in een loop naar
e kinderkamer terug, om daar nogmaals den
van zaken in oogeuschouw te nemen. In
staat
ommezien was zjj weer bjj on3 met eene nieu-
6 vrees.
„"Waar kan 'tkind zoo van doorslapen?" zeide
5 °ögerust.
Zoo
"Maar vrouwtjelief, broer slaapt immers altijd.
Vast 1"
lem/aWel' Jaweh maar nu 1 tocl1 er8 opval-
get^^zjjne ademhaling is zoo... zoo bizonder
"N? ademt altijd geregeld, gelukkig!"
he'i' ik weet het wel, maar nu klinkt het toch
kQ Vreemd. O 't is vreeseljjk Juf moet maar
#ïT.en hljjven, dan is ze dadelijk bij de hand als
gebeurt.//
hoi" 1 ^ee is niet kwaad, maar wie zal jou dan
'Pen
k Heb hulp genoeg aan jou. En bovendien
de teugels van bet bewind in hauden te
nemen, ja, zetfs durven zij te beweren, dat
de Kroon thans, genoodzaakt is om eene libe
rale Regeering te benoemen.
Met buitengewone gemakkelijkheid wor
den op dit oogenblik door de liberalen re
geerprogramma s opgesteld en wordt door
hen aangewezen, in welke richting het schip
van Staat moet gestuurd worden.
Doch beoefenaars van het ontwerpen van
scboone theorieën zijn nog geen degelgke
Bewindslieden. Dit heeft de ondervindin»
ons geleerd. Wanneer de liberalen zulke
meesters zgu in het regelen der Staatsaan-
gelegenheden, waarom hebben zg dan vroe
ger niet, toen zij het gezag in banden haddeD,
de verschillende dealen der Staatswetgeving
in zulk eene goede orde gebracht, dat daarin
later slechts zulke veranderingen moesten
worden gebracht als door de tijdsomstan
digheden werd geboden?
Wanneer men toch aanspraak wil maken
op den naam, dien de liberalen zich toeëi-
geuen, nameljjk vau ervaren te zgu in de
kennis, welke noodig is om eene degelgke
staatsinrichting te vsrkrjjgen, dan moeten
de tegenstanders niet in staat wezeu om
op een zoodanig getal van feilen t9 wijzen,
als dit thans het geval is.
Eu wanneer de liberalen hiertegen in
brengen, dat gedurende het laatste drietal
jaren toch een anti-liberaal Ministerie aan
het bewind was, dau kan hier alleen op
geantwoord worden, dat in zulk een kort
tijdsverloop geene mogelijkheid bestond oai
in het verwarde samenstel vau dwangwetten
eu tegenstrijdige bepalingen zulk eene ver
andering te brengen, dat men thans een
volmaakten toestand zou hebben.
Volgens de liberalen is het driejarig par
lementair tijdvak zonder nut voor ons land
geweest, ja sommigeu hebben zelfs den
treurigen moed om het eene periode van
stilstand of achteruitgang te noemen.
Stilstand is het misschien geweest in die
drie jaren, maar dan een stilstaan op deu
revolutieweg, waarop door de liberalen ons
land is gevoerd. Het was zeker moeiljjk
voor het Kabinet-Mackay om de wetgeving,
op liberale leest geschoeid, eeaigszina in'
overeenstemming ie brengen met de recht
matige wenscheD eu verlangens van het
meerendeel dei Natie. Dat dit niet in hooger
mate is geschied, kan met worden toege-
schreven aan het Ministerie, t welk zijn
ontslag heeft gevraagd, maar aan de stel
selmatige oppositie der liberalen.
Zullen wij thans een3 gaan opmerken,
wat de liberalen vermogen? Is het
waar,
wat door sommigeu werd beweerd, dat de
denk je dat ik zelf rust of duur zou hebben,
als een vreemde onze arme Nellie oppaste, m zoo'n
tijd als deze vroeg zij.
Ik antwoordde, dat ik hel al heel min van mij
zelf zou vinden, wanneer ik in bed kroop en ging
slapen, om kaar den geheelen vermoeienden nacht
met onze kleine patiënte te Ja en tobben. Maar
zij verzoende mij met dat denkbeeld. Juf werd
dus naar boven gestuurd eu betrok haar gewonen
post op de kinderkamer.
„Waarom komt de dokter met PHij is nog nooit
zoolang uitgebleven als we hem lieten roepen,"
zeide mijne vrouw plotseling angstig,toen het kind
een paar malen in haar slaap kuchte. «Willem,
zet de deur toch open t is te warm hier
veel te warm. Gauw
Ik deed het, maar kou met nalaten onderweg
een blik op den thermometer te werpen en mij.
zelf verwonderd af te vragen of 70o voor een
ziek kind te warm kon zjjn.
Even daarna kwam de meid terug, met de
boodschap, dat onze dokter ongesteld en te bed
was.
Mjjne vrouw keek mjj aan met een paar oogen,
waaruit alle leven en hoop geweken was en begon
te schreien; maar plotseling veegde zij driftig hare
tranen weg en riep:
«Maar hij heeft tocli bepaald medicijnen mee
gegeven!"
//Ja kind, hier; een drankje dat ik zooeven van
Jetje heb aangenomen."
ff Waarom gaf je t me dan niet dadelijk? Begrijp
je dan niet dat elk oogenblik kostbaar is. Maar"
hopeloos «waar diende het eigenlijk voor
nog een recept te geven hjj wist immers dat het
libeialeu in 1888 zulk eene les hebben ont
vangen, dat zg in bet vervolg beter hun
best zullen doen? Kan verwacht wordeD, dat
thans een consequent stelsel van wetgeving
ten minste waDneer de liberalen aau
het roer komen zal worden ingevoerd
en dat het werkelijk liberaal beginsel eens
geheel wordt ten uitvoer gebracht?
Wij durven op die vragen geen beves
tigend antwoord te geven, omdat de libe
ralen wel gelijk WÜ reeds betoogden
met regeerprogramma's aankomen doch
tevens innerlgk schrikbarend zgn verdeeld.
Maakten zg er der rechterzijde van de
Kamer een grief van, dat deze niet eensge
zind was, eu dat het bondgenootschap der
beide fractiën uitsluitend zgn grond had in
dezen gemeenschappelijken haat tegen de
liberalen; wg kunnen van de liberalen niet
beter getuigen, ja, bezitten de zekerheid,
dat zij omtrent da meeste punten op het
gebied der Staatswetgeving oneenig zgn.
De liberaien vormen alles behalve zalk
een aaneengesloten phalanx, als door hen
bij de verkiezingen werd beweerd. Wat door
den eene W6nscbelijk geacht wordt, is bjj
den andere verwerpelijk.
Hoe moet nu vau zulk eene verhouding
iets goeds worden verwacht?Men moet ziende
blind wezen, en door partijhaat geheel be
vangen om den tegenwoordigen toestand op
staatkundig gebied toe te juichen.
De medegedeelde regeerprogramma's die
nen op dit oogenblik nergens anders voor
dan om den volke zand in de oogen te
strooien en om de innerljjke tweedracht te
bemantelen.
Als de liberalen dan ook thaus aau het
bewind komen, dan gaan wg tegemoet een
tjjdperk vau verwarring en onzekerheid,
waarvan wij de scbadeljjke gevolgen wel
voorzien, maar niet kunnen overzien.
De toestanden zullen allengs ingewikkel
der wordeD; de ontevrede ihaid op maat
schappelijk en staatkundig terrein zal zeker
toenemen, en het einde is eene omwenteling,
welke door de liberalen onmogelijk kan
worden bedwongen.
Dit alles is naar onze innige overtuiging
het gevolg van den hoogmoed der liberalen.
Zij, dia zoo langen tjjd Rugeering waren,
willeu het weder wordeD, otn dan uit de
hoogte neder te zien op die minderheid,
welke zich niet met huu wanbeleid kau
vereeuigen.
Er is evenwel een spreekwoord in onze
taal, dat luidt: Hoogmoed komt voor den
val. Wij vreezen, dat dit wel eens aan de
liberalen kau worden bewaarheid.
doodelijk is."
«Zoolang er nog leven is, is er hoop,// waagde
ik in het midden te brengen.
«Hoop! Je weet net zoo min waar je van praat
als de poes, anders zou je zoo niet spreken," het
etiket lezend «elk uur een eierlepel! Wel alle
machtig, heb je 't ooit zoo om het uur! alsof
we een heel jaar voor ons hadden om het kind
te redden. Toe Wim! gauw! Geef het arme schaap
een fliuken eetlepel en probeer nu eens een beetje
vlug te zijnl"
//Maar vrouwtje een eetlepel vol kon mis
schien
«Maak me nu niet dol mijn hoofd loopt toch
al om!daar zoo, ja, mijn liefje, mijn poes
je, Nelletje; 't is naar, akelig, bitier goedje, hè?
maar 't is goed voor Nellie 't is goed voor Moe-
tje's kippediefje en ze moet weer beter worden,
hoorl Zoo zooleg je kopje maar tegen Moe
tje aan en ga maar gauw slapen, hoor schattepoesje
O, Heer! ze haalt morgen-ochtend nooit
ik weet het! Willem zouden we niet om het half
uur een eetlepel't kind moet belladonna heb
ben, ik geloof het vast en braak wjjn ook, zeker!
krjjg de fleschjes even uit de katt. Jij hebt van
die dingen toch geen verstand. Zoo! dankje als
't nu straks noodig is, hebben wjj alles bij de
hand."
Eindelek plaatsten wij Nellies ledikantje aan
het hoofdeinde van mijn vrouwskant tegen het
onze en gingen naar bed. Ik was van al die drukte
moe geworden en in minder dan twee minuten
goed onder zeil.
Mijne vrouw sehudde mij wakker. «Zeg, manlief
staat de deur nog open?"
De Groothertog vau Luxemburg eu zgu*
familie hebben te midden van de grootste
geestdrift bunne feestelijke intrede te Luxem
burg gehouden.
Ia antwoord op de toespraak van deu
Burgemeester heeft de Groothertog gezegd:
»Zoolaug ik leef, zal ik de voorrechten eu
de onafhankelijkheid des lauds weten te
verdedigen.
Ten opzichte van de strijdkrachten
der Triple-alliantie en hare tegenstanders
7inden wg in de »Neue Mil. Blatter» het
navolgende medegedeeld:
Duitscblaod kan een leger van 2,800,000
a 2,900,000 man op de been brengen,
Oostenrijk 1,500,000 en Italië, 1,090,000
man, dus te zatnen kanuen zij over eene
strijdmacht van 5,140,000 man beschikken.
Het Russische leger bedraagt op oorlogevoet
2,579,000 man, terwjjl de Fransche armee
eene sterkte heeft van 3,226,000 man. Te
zamen tellen dus deze beide legers ongeveer
665,000 man meer dan die van bet drie
voudig verbond.
Volgeos bericht uit Trornsö zal Keizer
Wilhelm tjjdens zgn verblgf in Skorö
deelnemen aau eene walvischvaDgst en eene
rendieren jacht, misschien ook aan eene jacht
op arenden. De Keizer is Dinsdag des voor
middags te half 12 bjj de Noordkaap aan
land gekomen. Een half uur later begon de
beklimming eu tegen 1 uur had het reis
gezelschap den voorsten rand van het pla
teau bereikt. Op de hoogte werd een ontbjjt
genomen. Te 4 uur was de Kuzer terug
aau boord van de Hohenzollern, waarmede
hjj den volgenden ochtend te Hammerfest
aankwam. Daarna werd de tocht voortgezet
naar Skoiö.
Volgens een nadar bericht heeft de Keizer
op de Noordkaap een gedenksteen gelegd.
Sedert jl. Woensdag is de Kroonprins
van Italië de gast der Koningin van Enge
land, die het Buekingham-paleis tot zjjne
beschikking heeft gesteld.
De Heer Gladstone heeft den Secretaris
van deu Engelschen Vredebond een brief
geschreven in antwoord op eene tot ham
gerichte uitcoodig'ng om mede zgn naam
te plaatsen ouder een adres aan den Duit-
schen Keizer ten guuste van scheidsrech
terlijke uitspraak en Europeesche outwape-
ning.De tx-Premier verklaarde aandergeljjke
extra-parlementaire bewegingen uit beginsel
niet te kuunen deelnemen, maar dat ove
rigens zgu verleden voldoenden waarborg
oplevert, dat het door den Bood beoogde
doel zjjne volle Bympatbie heeft.
«Ja
«Dat dacht ik al. Wil je hem nog even slui
ten, als een beste man, 't wordt kil hier."
Ik deed het eu viel dadeljjk weer iu slaap, om
opnieuw gestoord te worden.
«Wimlief, zou ik je nog eens mogen plagen om
't kind aan jouw kant te zetten. Hier staat t>
misschien op den tocht van 't raam."
Ik versjouwde het ledikantje maar kwam onder
weg in bo'.sing met een stoof en maakte het kind
wakker. Terwjjl mijne vrouw de kleine ljjderes
suste, sluimerde ik opnieuw iu. Maar een poosje
later hoorde ik als een verwjjderde echo door deu
nevel van mijne dommeligheid heen gonzen:
//Hadden wij maar kaarsvet wil je even
schellen, Wim?"
Ik klom half droomend uit bed eu stapte op
de kat, die luidkeels protesteerde en voor haar
verboden aanwezigheid in onze slaapkamer eea
vermanenden schop zou hebben gekregen, wanneer
een stoel dien niet in haar plaats had opgevan
gen.
«Moet je het arme schaap uu met alle geweld
weer wakker laten schrikken en waarvoor
heb je noodig het gas op te steken?" klonk het uit
het bed.
//Omdat ik even naar mjjn been wil kjjken
verduivelde kat. 'k Verzeker je, dat het pjjn
//Hé! hé! wat een woorden," werd me in de rede
gevallen. Kijk liever naar den stoel, 'k wed dat
hij uit elkaar ligt en 't arme dier ook veronder
stel eens dat je 't beest had doodgetrapt.
Wordt vervolgd.)
