NIEUWE
m. 1731
Woensdag 9 September 189
!6de Jaargang.
agite ma non agitate.
Eene kwaal des tljdsi
BUITEN LA MD.
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Zij, die zich tegen 1 October
e. k. op de NIEUWE HAARLEM-
8CHE COURANT abonneeren, ont
vangen de nog vóór dien tijd, dus
gedurende de maand September ver
schijnende Nummers gratis.
Welk
Zelfbeheersching.
H44RLEMSC
Pei 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1)10
Voor het buitenland 1)80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
BIJ RE A TT: St. Janstraat Haarlem.
MN HEN
(10UR4IT.
Yau 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentie n worden uiterljjk Maandag-, Woensdag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPEBS L A U R E
(^8 Hoost droevige rampen, waaron
der de hedeudaagsche maatschappij gebukt
gaat, behoort ontegenzeggelijk die van het
misbruik makeu van sterken drank. Talloos
zjjn de slachtoffers, die de drankduivel jaar-
'flks maakt en ontzettend is het aantal
personen, die teugevolge van alcoholmisbruik
den dood vonden, zooals door de statistiek
wordt geleerd.
Ondanks alle bepalingen en wetten tegen
de dronkenschap, ondauks den arbeid van
vele vereeuigingen en genootschappen, bljjft
die ondeugd een vreeseljjke kwaal des tjjds
en blijkt het aantal vau hen, die zich aan
misbruik van sterkeu drank schuldig maken
legio te zjjn.
En hoe sehandeljjk toch is de dronken
schap! Welk een afschuwenswaardigschouw
spel is eeu beschonken mensch! Alle meu-
seheljjke en Christelijke waardigheid is in
ïem vernietigd en met voeten getreden.
Een dronken mensch heeft opgehouden
mensch te zijn, hij is afgedwaald tot een
aier, Ja hg heeft zich zelfs beneden het
re e ooze dier verlaagd. Immens, waarin
ligt onze menschelgke waardigheid? In ons
verstand, m de spraak, deze eerstgeborene
dochter des geestes, in den vrgen wil, in de
edele aandoeningen van ons hart. Doch waar
is de adeldom van een beschonken mensch?
Helaas! hjj heeft hem weggeworpen, zich
het bezit ervan onwaardig gemaakt. Zjjn
veratand, zjjn oordeel is verward, Zjjne ge
dachten zjjn zinneloos. Alles draait wo8st
en wild in zjju hoofd. En wat is er vau
zyne spraak gewoiden? Het zjjn hevige met
moeite uitgesproken klankeD, die moer op
et geluid van een dier geljjken, dan op
e taal van een meDsch. Da vrjje wil is ver-
u ea verzwakt. Hjj heft ziek op om te
gaan, maar hjj zinkt krachteloos ineen. Alle
betere gevoelens des harten zjjn verdwenen,
e zyn niet anders dan zinneljjke driften,
e iu zjjn beneveld brein heerschen.
a, eeu beschonken mensch is zelfs nog
nog6 «en vf ^6r "ez0like»- Het dier heeft
hef £rebrnikal1"neni'ga,rermo2en' het bezit
züne natuurlhkfl6r Z,ütuige° 6D hoe gering
zyue natuurlgke vermogens en geschikthe
den ook zgn mogen, het kent z|ü mee ter
geboot zaamt g,e„
van vriendschap. Maar van dit alles weet
de dronkaard niets meer. Hjj i8 iD zjjn
toestand ellendiger en rampzaliger dan een
dier. Wat het dier onmogelgk is, dat doet
FEUILLETON.
Toen Spanje in het begin dezer eeuw door de
i'ranschen bezet was, bad Murat, destgds Groot-
llertog van Berg en gevolmachtigde, eene depêche
te zenden aan Junot, die zich in Lissabon bevond-
maar op al de wegen naar Portugal zwierven
zooveel guerillas en Spaansche troepen, dat zulk
eene zending zeer gevaarlek 8cheen. In ziine
verlegenheid wendde Murat zich tot Slroznnoff
den Russischen gevolmachtigde aan het Spaansche
Hof, die in Madrid gebleven was. Stroganoff meen
de, dat daar wel raad op te vinden was. De
Admiraal Siniswin i» immers in de haven van
Lissabon, en die zal ons tot voorwendsel dieren.
Kies den flinksten onder^ uwe lansiers uit, ik zal
hem in eene Russische uniform steken en hem een
brief aan den Admiraal medegeven. Geef hem uwe
order mondeling, en ik geloof, dat hjj wel veilig
zul aankomen, al werd hjj ook onderweg twintig
maal aangehouden, want er is den insurgenten te
veel aan gelegen onze neutraliteit te handhaven,
dan dat zij ons reden tot ontevredenheid zouden
geven- a- r. u
Murat nam dien voorslag aan, die hem ook
werkeljjk het best toescheen, wat hem te doen
de met verataud begaafde mensch.
eere scbaude!
In het menscheljjk hart slmrueiei vele
hartstochten. Uit het hart komen de kwade
gedachten, ontucht en laster voort. Deze
hartstochten moeten in bedwang gehouden
en beteugeld worden, anders breken zjj met
geweld en verwoestend uit het hart. Maar
hoe zal een beschonken mensch de driften
zjjns harten beteugelen en beheerschen? Het
licbt des verstauds is in hem uitgebluscht;
het geweten is in hem verstikt ea als een
schip zonder roer wordt hg' door zgne
hartstochten, die door de dronkenschap nog
meer worden geprikkeld en die derhalve
met des te meer geweld optredeD, heen en
weer geslingerd.
Waar hoort men meer van twist en
strjjd, waar meer verweusching en gevloek
dan bij dronkaards? De dronkenschap geeft
den mensch het mes en het pistool in de
handen, om iedereen, dien hjj als zjju vijand
beschouwt, naar de andere wereld te zenden.
Gaat in de gevangenis en in tuchthuizen
en vraagt den ongelukkigen, die daar voor
hunne zware misdaden moeten boeten en
gij zult in de meeste gevallen de bekentenis
hooren, dat de dronkenschap hen in hun
rampzaligen sn beklagens .vaardigen toestand
heelt gebracht De dronkenschap ontneemt
dtn men ch al e schaamte en eergevoel en
verwekt in hem de schandeljjkste begeerten.
Dronkenschap en ontucht gaan hand in
hand.
De dionkenschap brengt armoede en
elleade voort en dit is zulk een uatuur-
Ijjk gevolg van deze ondeugd, dat het ieder
een zonder nadere verklaring duidelijk
moet wezen. Het drinken van sterken drank
kost geld, veel geld en dikwgls zuur ver
diend geld. Het kost tij f, veel tjjd, kostbaren
en onbe-rorpelyken tjjd. Hat veroorzaakt
den lediggang en ontneemt den mensch
lust en vreugde voor dea arbeid. Kunnea
wjj er ons over verwonderen, wanneer een
dronkaard verarmt eu nood en ellende in
het huis van een aan dan alcohol verslaafde
hun intrek nemen?
De dronkenschap is de ondergang van
alle welvaart. Deze schandelijke ondeugd
ondermjjut de gezondheid der menscben en
is alzoo dikwgls de oorzaak van zjja vroeg-
tjjdigen dood. Het bloed vau deu dronk
aard wordt door het onmatig gebruik van
sterken drank bedorven; ziekten van allerlei
aard zullen z'ch vertooneu. Het drievierde
gedeelte der ziekten zou, volgens de meening
der geneesheeren uit de wereld verdwjjnen,
wanneer de menscheu zich niet meer aan
misbruik van den alcohol schuldig maakten.
Indien de grafsteeuen op de kerkhoven, de
ware oorzaak van den dood dargenen op
wie zjj rusten, moesten vermelden, wjj
zouden verbaasd staan over de menigte
offers, die de dronkenschap heeft gekost.
stond; hij droeg den bevelhebber der lansiers,
Krasinsky, op, hem een moedig en behendig man
te bezorgen, en die stelde, hem na twee dagen een
jongeling voor, Lencinsky genaamd en pas acht
tien jaar oud, voor wien hjj met zjjn leven borg
stond.
Murat, die anders geen menschenlevens ontzag,
als het op de bereiking van zjjn doel aankwam,
had medeljjden met den jonkman, die zich zoo
vrjjwillig aan een onvermijdelijk gevaar bloot
stelde, eu hjj hield den lansier voor welk een groot
waagstuk hij ondernam en dat hjj onmisbaar
verloren was, zoodra hjj werd herkend. Lencinsky
glimlachte. Als het Uwe Hoogheid maar behaagt
mjj uwe orders te geven, zeide hjj, eerbiedig, denk
ik mij wel met eere van de mij toeve trouwde taak
te kwjjten. Ik kan niet anders dan u mjjn oprech
ten dank betuigen voor de onderscheiding, die mjj
te beurt is gevallen en die ieder mjjner kameraden
mjj zal benjjden.
Murat haalde de schouders op en deelde den
ruiter zjjae instrucliën mede. Stroganaff gaf hem
den brief aan den Admiraal en Lencinsky aan
vaardde zijne reis naar Portugal.
De eerste twee dagen verliepen zonder dat er
iets bizonders gebeurde; maar tegen den middag
van den derden dag werd de lansier aangehouden
dȆr eel? tr0BP Spanjaarden, die hem ontwapen-
ten 611 0m T°0r ^Öa ®eneraa^ Castannos brach-
Eu wat zien wij als we de nieuwsbladen
opeuslaan? Moorden en zelfmoorden eu de
vreeseljjkste misdaden worden dageljjks door
de dronkaards gepleegd. Bloed en tranen
stroomen aanhoudend en ontelbaar zga de
personen, de gezinnen, die door het misbruik
van dea alcohol, voor eeuwig ongelukkig
worden gemaakt. Slot volgt.)
Het congres van onderwijzers der Belgi
sche openbare scholeuhoudtop dit oogeublik
in Brussel zgne vergaderingen. Gedurende
verscheiden jaren reeds hseft deze vereeni-
gingons,bjj hare jaadgksche bijeenkomsten,
aan min of meer vreemdsoortige aardigheden
gewoon gemaakt, maar de grap, die jaar
door de voorgangers der jeugd, door »de
pioniers der beschaving zooals zjj
zichzelf zeer bescheiden plegen te noemen
uitgehaald, overschrijdt alle grenzen van
het be-amcljjke.
Raadt eens, waar de heeten den eersten
avond van hun verbljjf in de Belgische
hoofdstad hebben doorgebracht?
Uit duizenden zult gij het niet raleu!
In het Maison du Peuplein het gebouw
waar de socialisten vergaderen en dagelgks
hunne ^gezellige bijeenkomstenhouden!
Meer is er niet noodig, om de ouders
voor te lichten omtrent deu geest, wair-
rnede de onder wijzers der neutrale school
zga bezield. Fraaie neutraliteit, welke be
staat in het zich verbroederen met de
volksmenners, die, door hunne redevoeringen
op het socialistisch coagres, een duidelyk
licht hebben doen vallen op hunne revolu-
tionuaire denkbeelden en hunne onheil be
vattende plannen!
Da Katholiekendag te Danzig nam
eene motie aan waarbij instemmiag betuigd
werd met de nieuwe wet op de bescherming
d r arbeiders. Voorts betoogde Graaf Bille-
strem de noodzakeljjkheid van het iu stand
blijven van het Centrum en verklaarde de
erfeuis van Dr. Windhorst, het voorstel tot
intrekking der verbaoningswet op de Jezuïe
ten, te aanvaarden. Hjj beloofde dit voorstel
wederom ter sprake te zullen brengen.
Door den Minister van Eeredienst,
Graaf Von Zedlitz, is aan de Superintendenten
der Protestantsche Kerk in de verschillende
provinciën vau Pruisen, namens deu Keizer,
ten kruis gezonden. De Minister voegde
daar een begeleidend schrijven bjj, waariu
hij hun mededeelde, dat dit kruis bestemd
was door hen, als teaken hnnner waardig
heid, aan eeu zwartzjjden lint op de borst
gedragen te worden bjj het verrichten van
kerkeljjke plechtigheden of het verschjjneu
ten hove of in tegenwoordigheid des Keizers.
Bjj overigden of aftreden der Superinten
denten gaat dit kruis aan hunne opvolgers
over.
Lencinsky zag dadelijk uit alle kenteeken, dat
wie hem ook in 't verhoor zou nemen, er aan
ontkomen niet te denken was, indien hjj als
Franschman herkend werd, en dus besloot hjj, om
alles ter wereld geen Fraaseh te spreken, maar
zich onder alle omstandigheden aan het Duitsch
of Russisch te houden, welke beide talen hij vol
komen machtig was. De scheldwoorden van het
woedende volk, dat hem vcortstiet, lieten hem geen
twjjfel over welk lot hem wachtte, en het vereisohte
al de vastberadenheid van een moedig man, om
het hart niet in de schoenen te laten zinken.
Wie zjjt ge? vroeg Castannos den jongen
lansier ia het Franscb, Lencinsky zag hem strak
aan en zeide in het Duitsch: „Ik verstan niet."
Castannos, die van het Duitsch niet veel wist,
gaf daarop een Officier, die deze taal goed kon
spreken, een wenk om het verhoor voort te zet
ten. De gevangene antwoordde beurtelings in het
Duitsch en het Russisch, maar wachtte zich zorg
vuldig zgne kennis van het Fransch te verraden.
Het was des te moeiljjker zjjne tegenwoordigheid
van geest te behouden, omdat men hem in eene
kamer had opgesloten, waarvoor eene fanatiek
opgewonden menigte stond to razen en te tieren,
die met woest verlangen afwachtte, dat bjj schuldig
bevonden, dat wil zeggen: als een Franschman
herkend zou worden. Wat Lencinsky inzonderheid,
met gevaar dreigde, was, dat de Adjudant van
Castannos zich reeds bjj de gevangenneming
De hoogbejaarde Veldmaarschalk Graaf
Blumeutha! (die in 1870 chef was van den
generalen staf van den toenmaligen Kroon
prins) zal als inspecteur der 4e legerinspectie
aftreden eu worden opgevolgd door Prins
Leopold, zoon van den Prins-Regent van
Beieren. Deze benoeming zal in Beieren,
alwaar zich in den laatsten tijd weder par
ticularistische neigingen vertoonden, zeker
eeu hoogst aangenamen indruk maken, voor
al nu Dinsdag de groote Bmersche militaire
manoeuvres beginuen, waartoe Keizer Wil
helm Maandag-avond uit Schwarzenaa te
Munchen zou aankomen. Ouder de vierde
legerinspectie behooren de beide Beiersche,
het Wurtembergsche en twee Pruisische
armeekorpsen.
De Raad van State iu Frankrjjk
heeft, bjj afwezigheid der Kamers, zich ver-
eenigd met ue twee besluiten van den Heer
Etienne, onder-Secretaris van Staat voor
koloniën, waarbjj aan de do>r de cycloon
zoozeer geteisterde bevolking op Martinique
een millioen ter ondersteuning en eene
schorsing van betaling van het handelspa
pier gedurende drie maanden worden toe
gestaan. Het laatstgenoemde besluit was de
Raad van State, vanwege het gewichtig
beginsel, minder geneigd goed te keuren;
doch de Heer Etienne is het persoonlgk
komen verdedigen eu beeft gewonnen spel
gekregen.
De werklieden, die te Wignehies den
arbeid hervat hadden, hebbsn de fabrieken
voor de tweede maal verlaten, om gemeene
zaak te maken met de werkstakers. Daar
het voor het overige onrustiger te Wigne
hies is geworden, zoo heeft de Maire de
sluiting der cafés-concert en der danshuizen
bevolen.
Eeuige socialistische afgevaardigden, on
der welke BauJin, bevinden zich thans
aldaar.
Volgens eeu by het Ministerie van
Buiteulandsche Zaken ontvangen officiëele
mededeeling, wordt het bericht bevestigd,
dat by de joogste onlusten in China twee
L:efdezusters en een Belgisch Priester zgn
gedood.
Op 15 Sept. a. s. wordt te Vicenza
het IX Katho!ieke coogres in Italië geo-
peud.
Het zal in het groot seminarium worden
gehouden.
De Politische Carrespondenz maakt
eene dépêche uit Rome openbaar, afkomstig
uit staatkundige kringen, inhoudende dat
men aan de wisseling van Ministers te
Constantiuopel in die kriogen geene inter
nationale beteekenis toekent, in stijjd met
het gerucht, hetwelk den val van Kiamil
Pacha aan eene nieuwe richting in de po
litiek der Porte toeschrjjft.
Uit Santiago wordt van den 4en aan
den New-York Herald geseind, dat Brazilië
vjjaadig over hem uitgelaten en verklaard had,
dat hij een spion was. Deze Officier bracht een
boer uit den omtrek in de kamer, waar het verhoor
p'aats had, stelde hem tegenover den lansier en
riep: Zie dien vent aan. Is hjj een Rus, een
Duitscher of een vervloekte Franschman?
De boer beschouwde den jongeling opmerkzaam,
maar sleehts kort, en antwoordde: Een Fransch
man is hjj, een Franschman! Eenige weken
geleden, ging bjj voort, moest ik stroo naar
Madrid rjjden, en die vent was er bjj, toen ik
mjjne lading afleverde. Ik had er wel een uur
werk mee en kan mjj zjjn gezicht zeer goed
heriuneren. Ik wil er op zweren, dat het dezelfde
is.
Bjj deze verklaring achtte Lencinsky zich ver
loren, omdat zjj letterljjk was. Hjj haddenbojr
ook herkend.
Tegen verwachting sprong Castannos voor den
lansier in de bres en stelde voor, hem naar het
hoofdkwartier te laten brengen, waar over hem
beslist zou worden, of hem zjjn weg te laten
gaan en de verklaring van den boer als eene ver
gissing te beschouwen. Maar dit voorstel werd
met verbittering en dreigingen eacgehoord, zoodat
hjj zich wel genoodzaakt zag aan den aandrang
der opgewonden menigte toe te geven.
{Slot volgtI)
