BlMEIENLANtt.
GEMENGDE BERICHTEN
tot znlke uitkomsten te komen geeft men
geen millioen in het jaar uit. Het gemeente
bestuur beraamt nu, gezamenlijk met de
administratie der prefectuur, eene hervor
ming der ambachtsscholen.
Over het vak-onderwijs van meisjes is
men in het algemeen tevreden. Er zijn, even
als voor de knapen, zes ambachtsscholen
voor meisjes,waar handwerken,teekenen,con
fectie, bloemenmaken en boekhouden worden
onderwezen. De kosten daarvan bedragen
de helft van dieder jongensscholen, namelijk
een half millioen franks.
Naar verzekerd wordt bestaan er goede
vooruitzichten dat hetpassenstelsei in Elzas-
Lotharingen binnenkort aanmerkelijk ver
zacht zal worden, waardoor in zekere mate
ook bljjk gegeven zal worden hoe weinig
men zich in Duitschland stoort aan de in den
laatsten tijd in Frankrijk geuite snoeverijen.
De nood, door de overstroomiugen
in SpaDje veroorzaakt, is nauwelijks te over
zien. Het is niet alleen het verlies van
menschenlevens en de daaruit voortkomende
menigte gezinnen die van hunne kost
winners beroofd zijn, of de schade in have
en goed, rechtstreeks aan de slachtoffers
berokkend. Hopeloos zitten de beroofden
hun rampspoed neer; geestkracht om
zich te verdedigen tegen de gevolgen der
ramp, missen zjj. Sommigen weigeren te
helpen bjj het begraven; andereu zoeken
heil in rooven en plunderen. De gelegenheid
om hen te hulp te komen is gebrekkig,
want alle middelen van gemeenschap is
afgesneden. De Koningin-Regentes,die zelve
naar Consnegra had willen snellen, heeft
haar plan moeten opgeven.
Consuegra is slechts e n deel van het
ongeluk. Uit Murcia, uit Malaga, uit Al-
meria, uit Saragossa komen, Jobstijdingen.
De rijstoogst te Valencia, de rozijnenteelt
in Malaga, de wijngaarden in Almeria, de
aardappel- en de graanvelden in eene me
nigte landstreken ten Zuiden van de Ebro
liggen voor dit jaar verwoest. De sterfte
van vee en paarden is nog niet te begrooten.
Gaat men na hoeveel de Staat uit te geven
zal hebben om de schade aan openbare
gebouwen, aan wegen, vaarten, en diensten
te herstellen, dan is het bjjna geene vraag
meer of de schatkist te kort zal schieten
in het lenigen der bizondere ellende.
Niets natuurlijker dus dan dat de bur
gerlijke liefdadigheid in Spanje langs alle
wegen wordt opgezocht en opgeroepen om
te doen wat in deze haar plicht is. En het
zou slechts een bewjjs zjjn dat het begrip
van gemeenschap aller Christenvolken meer
dan eenklank is, wanneer de milddadigen
aller landen wedijverden om onderstand te
helpen bieden aan de ongelukkige Spanjaar
den.
De Keizer van Oostenrijk zond nit
Bistritz eene legerorde, waarin hij zegt dat
hij de overtuiging verkreeg, dat het geheele
leger voortdurend vooruitgaat en meer en
meer bekwaam wordt om zich in den oorlog
staande te houden. Het leger biedt alle waar
borgen aan, dat het in staat is elke taak
te vervullen, die het in vredestjjd zoowel
als in dagen van gevaar kan opgelegd
wordeD.
Tengevolge van het denkbeeld om
alle exploitatie van waterkrachten in Zwit
serland tot een staatsmonopolie te maken,
heeft de Bondsregeering aan de kantonnale
besturen eene aanschrjjving gezonden, met
opdracht om vóór het einde dezes jaars de
antwoorden in te leveren op acht vragen,
die bjj de aanschrijving zjjn gevoegd. Deze
vragen hebben betrekking op eigendoms
recht voor waterkrachten; concessiën om
trent het gebruik dier krachten; beoordee
ling van het monopolie-vraagstuk ten op
zichte van dit onderwerp, enz. enz. Geljjk
de Bondsregeering verklaart, zullen er ver
scheidene enquêtes te dier zake moeten plaats
hebben, en nu wenschtzjj door de antwoor
den op hare vragen vooreerst in staat te
worden gesteld om zich in dat alles teoriën-
teeren, ten einde den aard en de richting
dezer enqaêtes te kunnen aangeven.
De Kamer van cassatie bjj het bond-
gerechtshof heeft met 3 tegen 2 stemmen
afwjjzend beslist op de cassatie-gronden der
civiele party tegen het vonnis der Crimin6ele
Kamer in het bekende proces te Zurich, be
treffende het oproer ten vorigen jare in het
kanton Tessin.
In ons vorig nummer hebben wij onzen lezers
mededeeling gedaan van een blik door Be Stan
daard geworpen in de T weede Kamer der
Staten-Generaal. Die blik was zeer on
juist door het anti-revolutionnaire blad genomen,
waar sprake was van de plaatsen, welke de leden
der Tweede Kamer hadden ingenomen, waarover
het blad ons het volgende te lezen gaf:
//In den Koomschen hoek is de vrede nog gan-
schelijk niet hersteld. Van Dr. Schaepman,
omringd door zijne getrouwen, houden de Heeren
Mr. Bah'lmann c. s. zich op een eerbiedigen
afstand. De Heer Smits van Oyen, zoon van
het lid der Eerste Kamer, heeft zorg gedragen de
plaats van den Heter Yo s de W a e 1, die dicht
bij Dr. Schaepman zat, niet in te nemen; ter-
wjjl de oud-protestant, thans Roomsch-Katholieke
HeerJonkh. Van den Berch van Heem
stede den zetel inneemt van den Heer Mr.
B o r r e t.//
De Maasbode, die het artikel uit De Standaard
had overgenomen, deelt dan ook terecht het blad
eene rectificatie toe en zegt:
//Kent hij, die voor het anti-revolutionnaire
blad een blik in de Kamer wierp, de Katholieke
leden niet, of heeft hij opzettelijk hatelijk willen
zijn? Wij weten dit niet en kannen alleen zeggen,
dat deze berichten, naar men ons mededeelt, ge
deeltelijk onjuist zijn.
De Heer Jonkh. Van den Berch van
Heemstede n.l., heeft niet de plaats van den
Heer Mr. B o r r e t ingenomen, maar van den
Heer Mr. Bahlmann, zoodat hij nu naast
den Heer Walter zit. De Heer Mr. Bahl
mann zit naast den Heer Van N unen. De
plaats van den Heer Mr. B o r r e t is ingenomen
door den Graaf d'A nsembourg, die nu naast
den Heer Mr. Reekers zit.
In het kiesdistrict Hoorn, waar eene herstem
ming moet plaats hebben tusschen den liberalen
Heer Mr. Ferf, en den radicalen Heer Mr. Treub,
heeft de R. K. Kiesvereeniging Eensgezindheid
met 45 tegen 10 stemmen besloten, den Heer Mr.
M.WF. Treub te steunen. Over deze twee candi-
daten, wordt o. m. het volgende gezegd: Nu gaat
het er op los, Eerf of Treub, liberaal of
radicaal. Ferf, de tamme liberale meelooper;
Treub, die geene enkele partij ontziet, de libe
rale partij 't minst, en voor het grand ministère
geen respect gevoelt. Ferf wil met de kleine
tandjes ons bij ten als hij mag; tegen de leden
zijner partij zelfs maar te blaffen, zal hem ver
boden worden. Ook Treub zal ons de tanden
toonen, maar te bijten alleen omdat hij in ons
den Paap ziet, dat ligt niet in Treubs aard.
Treub bijt naar alle kanten, wanneer hij
denkt dat dit noodig is, maat hij bijt naar den
liberalen kant het meest.Het praedicaat //radicaal//
lokt niet uit, maar deze radicaal is oprecht, en
op zijne eerlijkheid is geen vat. Als nu de Katho
lieke Kiezers goed opkomen, dan duikelt de Heer
Ferf en komt de Heer Treub in de Kamer.
De Heer Haffmans zegt in het Venloosch
Weekblad over de Troonrede o. a. het volgende:
T h o r b e c k e bij zijn eerste optreden zeide kort
en bondig: wacht op onze daden. Hij beloofde
niets en deed veel. Maar dit bewijst nog niet,
dat een ministerie, hetwelk veel belooft daarom
niets zal doen. Het kan èn veel beloven èn veel
doen. Maar dan moet het beraden te werk gaan
en zich niet overhaasten. Hard van stal loopen
is geen zaak. Zachtjes aan! zij de leus. Wilde
men b.v. terstond het kiesrecht nog meer gaan
uitbreiden, men zou alles op losse schroeven
stellen. 1
De Regeering vergete nooit het gezegde
van Hooft: De Nederlander isuit zijn aard
een zachtganger. De vorige Regeering wilde ijzer
met handen breken en dat brak haar den nek.
Men spiegelt zich aan anderen. Daarom behoeft
men nog niet de ware doch cynische spreuk tot
de zijne te maken:
Veel beloven en weinig geven
Is de wijze om lang te leven.
Eene groote ramp heeft Spanje getroffen. Over
stroomingen, vreeselijker nog dan die van Murcia
in 1879, hebben geheele steden verwoest. Meer
dan 2000 personen verloren bij dit droeve onheil
het leven.
H. M. de Koningin en de Spaansehe Regeering
zonden onmiddellijk hulp ter voorziening in de
eerste behoeften der ongelukkige slachtoffers.
Wjj twijfelen niet of de Europeesche liefdadig
heid zal hun eveneens haar steun schenken. Ook
Nederland, dat bij de overstroomingea van Mur
cia en de aardbevingen van Grenada zulk een
groot aandeel had in het werk van liefdadigheid,
dat geen onderscheid van landaard kent, kan
niet met onverschillig oog dit nieuw en vreeselijk
onheil aanzien.
In het vertrouwen'op de liefdadigheid van Neder
land hebben deSpafinsche legatie te 's-Gravenhage,
de consulaten te Amsterdam en Rotterdam en
de vice-consulaten te Arnhem, Vlissingen, Ter-
neuzen en den Helder, eene inschrijving geopend.
Alle giften, ook de geringste, zullen door hen
dankbaar voor hunne ongelukkige landgenooten
in ontvangst worden genomen.
De der Katholieke Kerk vijandige pers verspreidt,
thans in Engeland, een leugenachtig bericht
omtrent een naar zjj zegt plaats gehad hebbend
„kloosterschandaal.// He Londensche T i m e s en
met haar de gansohe bent anti-katholieke bladen
verhalen het volgende.- „Mejuffrouw Z., de 24
jarige dochter van een protestantschen predikant
uit het graafschap K ent, was drie maanden gele
den tot het Katholieke geloof overgegaan en te
gelijkertijd in een F'ransch nonnenklooster ge
treden, waarin men haar met geweld gevangen
hield, toen zjj het klooster na eenigen tijd
wilde verlaten. Door list gelukte het haar eindeljjk
een brief aan een vriend in Engeland te doen
toekomen, welke vriend dan ook onmiddelljjk te
harer bevrjjding toesnelde. De vriend werd echter,
zoodra hij in het klooster verscheen en aan de
Priorin het doel zijner komst had verklaard,
door deze met behulp van andere Nonnen aan
gegrepen en in eene cel gebracht, waar hij vree
selijk werd mishandeld. Eerst na een langen en
hevigen strjjd gelukte het den vriend zich zelf
en Mej. Z. te bevrijden.//
Aldus wordt de zaak door de antikatholieke
nieuwsbladen voorgesteld, natuurlijk met het
doei om het Katholicisme in het algemeen en
de Katholieke Congregaties in 't bizonder in
een slecht licht te stellen. De ware toedracht
der zaak is echter a'Is volgt: Mej. Z. bevond zich
werkeljjk sinds dria maanden in een nonnen
klooster te Lyon, nést als novice, maar als postu
lante. Zij zelve he eft nimmer den weusch geuit
bet klooster te verl aten, maar scheen in tegendeel
zeer te vredeu en gelukkig te zjjn. Voor eenige
dagen verscheen bjj de Priorin een heer, die
zich als broeder va n Miss Z. voorstelde en zijne
zuster verlangde te. spreken. Het onderhond der
beiden had in de -tegenwoordigheid der Priorin
plaats. Het gesprek werd gevoerd in de Engelsclie
taal, welke taal laatstgenoemde niet machtig is,
en eindigde daarmee dat Miss Z. aan de Priorin
verklaarde, dat zij het voornemen had met haar
broeder te vertrekken. De Priorin had daar niets
op tegen, alleen verzocht zjj Mej. Z. het klooster
niet in het ordenskleed te verlaten om onnoodig
opzien te vermijden. De //broeder" nam echter
MejZ. mede en leidde haar naar het station.
En dit veroorzaakte nu eenig opzien bjj het publiek
op de straat.
Dit onbeduidend vooral nu heeft aan de
antikatholieke pers stof geleverd voor een „kloos
terschandaal.// Men heeft aan de Engelsche pers
gelegenheid gegeven om eens tegen de Katholieke
kloosters uit te vallen. De Loge speelt natuurlijk
hierbij weder eene rol. Haar streven is de aan
dacht te vestigen op de Katholieke Orden en deze
alle mogeljjke ondeugden aan te wrijven teneinde
de aandacht der gansche wereld op het donkere,
verderfelijke ageeren der Loge af te leiden.
Weinig vleiend. De officiëele onderwijzers
en onderwjjzeressen van Brussel met hare voor
steden vormen eene vereeniging onder den titel
van: //Union profes9ionelie." Het rapport, dit
jaar uitgebracht door deze vereeniging, geeft
onder meer te lezen:
//Het is heden ten dage niets zeldzaams meer
kinderen uit alle klassen der maatschappij te
zien frooken en te hooren vloeken als ketters;
zij houden zedenkwetsende gesprekken, zingen
liederlijke coupletten en plegen oneerlijke han
delingen. De //petits gredins,// kleine schoften,
beschadigen en bevuilen zonder de minste schaamte
de schoonste gebouwen, verwoesten akkers en
tuinen, en maken zich schuldig aan allerlei
vandalisme.
//Men ziet deze vroegrijpe straatjeugd op het
tooneel, langs de straten loopen, des nachts rond
dwalen, zelfs den nacht buiten de ouderlijke
woning doorbrengen.
//Hunne onbeschoftheid kent perk noch paal.
Zij hebben eerbied voor rang, ouderdom noch
stand. Om hunne ouders bekreunen zjj zich niet.
Zij spotten met de politie, zij verzetten zich
tegen hun onderwijzer, dien zij als hun kwel
duivel beschouwen. De bedorvenheid is bij ve
len zoo groot, dat zij voor diefstal, moordaanslag
noch zelfmoord terug deinzen.//
Daar dit verslag door de onderwijzers zeiven
is opgemaakt, moeten wij veronderstellen, dat wij
hier met eene beschrijving naar de natuur te doen
hebben.
Maar komt het in het denkend brein dier
opvoeders niet op, om te vragen: //Wie heeft
onze jongens zoo gemaakt? //En moet dan bij
eenig nadenken niet het antwoord zijn: //De
school zonder God!//
Of zijn de hoog ontwikkelde heeren van onzen
tijd nog zoo bekrompen, ja, zoo onnoozel, dat ze
niet weten dat ook de schoolknaap, logische ge
volgtrekkingen weet te maken. Ja mijne heeren,
als hij weet, dat zijn onderwijzer, zijn vader en
de hooggeleerde (1?) heeren zeggen: er is geen
God dan handelt hij veel consequenter dan
gij en hij stoort zich aan niemand en aan
niets,maar volgt in alles zijne lusten en zijne
hartstochten. Hij zoekt zich zijn hemel hier op
aarde, en zoo spoedig mogelijk ook. En van het
standpunt der godloochenaars waren de jongens
dommeriken, zoo ze niet in alles hunne lusten
volgden.
Spotten de vrijdenkers niet bij elke gelegenheid
met de brave Hendrikken? Zijn in hunne oogen de
rechtgeloovigen en godsdienstigen niet de on-
noozele sukkels, de dompers, over wier domheid
zij medelijdend de schouders ophalen? Waarom
dan geklaagd over de jeugd? VW).
De commissie voor de aanbieding van eene
gezantschapswoning aan Z. E. den Internuntius,
heeft de verandering en inrichting van het daartoe
aangekochte huis, gelegen aan de Prinsengracht
No. 9 te 's Hage tot hotel van den Pauselijken
Vertegenwoordiger, benevens den bouw van eene
bijbehoorende huiskapel, opgedragen aan den Heer
W. F. Van Liefland, architect aldaar, ontwerper
van verschillende gebouwen voor Katholieke en
andere stichtingen te 's Gravenhage.
Het iplan voor de droogmaking van de
Westpias, gem. Aalsmeer, is thans, na de daar
in aangebrachte wijzingingen betreffende de in-
undatielijn van de stelling Amsterdam en de
verkregen goedkeuring van de genie, zoover ge
vorderd, dat de indiening in de aanstaande
najaarszitting der Provinciale Staten van Noord-
Holland kan te gemoet worden gezien.
Volgens uit 's Gravenhage medegedeelde
berichten bestaat het voornemen bij het aanstaand
adres debat in de Tweede Kamer aan de Regee
ring eenige inlichtingen te vragen omtrent den
loop der jongste ministeriëele crisis.
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
hebben beslist, dat de Heer C. Bos, te Haar
lemmermeer, tegen wiens benoeming, als lid van
den gemeenteraad protest was aangeteekend,
zitting kan nemen als lid van den gemeenteraad
van Haarlemmermeer.
DEN TIAA.G, 21 September. Het plan
bestaat om de gothische zaal aan de Oranje
straat inwendig te verbouwen, teneinde haar in te
richten tot eene bibliotheek van II. M. de Ko
ningin.
SPAARNDAM, 21 September. De Heer G
IJff, sedert drie jaar lid van den Raad dezer
gemeente, heeft als zoodanig ontslag gevraagd.
Om perziken geheel rijp te doen
worden moet men ze in eene maud met hooi
leggeD; eerst eene laag hooi dan eece laag perziken,
om den andera. Dop dat, als ze eemgszins begin
nen rijp ie werden, aan den zonkant. In het
hooi worden ze door en door rijp, geurig en
Bappig, veel beter dan aan den boom. Maar pas
op, dat ze niet verrotteo, waut dat gebeurt gauw.
Zij zjjn heerlijk ïjjp, voordat men er san denkt.
Popoio Romano te Rome kondigt den
dood aan vau een bedelaar, honderd jaar oud,
overleden te Tor. Ia alle hoeken van zijne kamer
vond men eene geldswaarde, tot een bedrag van
een millioen gulden. Zijae erfgeaamea zijn twee
neven, die in de diepste armoede leefden.
Eer. zestienjarige bediende in het
restaurant van Lyon, No 259 Bowery, New-York,
kreeg dezer dagen een schok, dien hij zjjn geheele
leven niet zal vergeten.
Het laatste werk, dat hij te doen heeft voor
hij naar huis gaat, is de electrische lichten uit
te draaien.
De electrische draden zjjn aan de gaskroon
vastgemaakt. Eitzsimmons wist evenmin als de
bestuurde.s van het restaurant, dat de isolatie
van den draad bijna versleten was en dat het
koperwerk van de kroon volgeladen met elec-
triciteit en zeer gevaarlijk was om aan te rakeu.
Ten einde de kroonjjte bereiken, sprong de
jonkman op een roomijsbevriezar, waarvan het zin
ken deksel nat was.Fiusimmons plaatste zijne hand
asn den sleutel van den brauder.De omloop was nu
compleet en vijftig stroomen eleotriaiteit gingen
door zijn lichaam. Esn oogenblik stond hij be
wegingloos, als versteend. Toen viel hjj op den
grond, buiten kennis. Het schuim stond hem
op den mond, zijne tanden waren op elkander
geklemd, zijne handen bewogen zich stuipachtig
en van tjjd tot tjjd slaakte hjj eau korten, ker
menden kreet. Maar het oogeiuk liep goed af.
Wtiaig tjjd nadat een dokter hem hulp kwam
verleenen, kwam hjj weder tot bewustzjju en den
volgenden dag was hjj geheel hersteld. Niet het
minste spoor van brandwonden was aan zijn
lichaam te vinden.
Nu in den vorigen gestrengen win
ter is ^gebleken, dat eene jjssloep goede diensten
ka» bewjjzon, heeft de directie der Harlinger
Reddingmaatschappij een zoodanig vaartuig laten
maken door de scheepsbouwmeesters S. eu T.
Zwanenburg, hetwelk door stevige constructie eu
doelmatige inrichting, geheel aan de eischeu vol
doet. Acht roeiets kunnen aan de riemen plaats
nemen, terwijl er dan nog genoeg ruimte overschiet
voor de te redden personen.
Eene visscher ij—t entoonstelling,
de eerste in Zwitserland, is dezer dagen te Bazel
geopend. Op het marktplein is, vlak tegenover
het Raadhuis, daartoe een afzonderlijk gebouw
opgericht, waarin alle, in de Zwitsersche rivieren
en meren voorkomende vischeoorten in bassins
te zien zjjn, en er is ook eene fraaie verzameling
skehtten. Afbeeldingen eu modellen van uit den
tjjd gsraakte, zoowel als van de tegenwoordig
gebruikte visschersvaartuigen, netten en alle andere
hulpmiddelen verhoogtn de belangrijkheid der
verzameling. Da basains worden des avonds elec-
trisch verlicht en trekken een druk bezoek. Uit de
volledigheid dezer tentoonstelling, zoowel als uit de
bewonderenswaardige rangschikking, is gebleken,
dat de visscherjj io Zwitserland vrij wat meer te
beteekenen heeft dan gewoonljjk wordt ondersteld.
Aan de tentoonstelling is eene restauratie verbon
den, waar toebereide Zwitse/sehe visch te verkrijgen
is en bovendien gratis eene handleiding wordt
verstrekt, om Z8 smakelijk te koken.
Te Wouw (N.-3.) vervoegden zich
dezer dagen bij de ingezetenen twee Haagsche
kooplieden, die oude parapluies met (walviBch)
baleinen te koop vroegen. Menig huismoedertje
haalde haar oudgediend regen/cherm te voorschijn
en werd njet weinig verrast daarvoor eene nieuwe
parapluie en nog geld bover.uieo te ontvangen. De
baleineD, voor eene Ftansche fabriek bestemd, wer
den alleen medegenomen.
Te Santa Guistioa bjj Feltre
(Italië) is het postkantoor door roovers leegge
plunderd.
Groote vreugde heerscht er in de streken tus
schen Bosa en Macomer gelegen. Da beruchte
struikroover Battista Putzolu, die overal schrik en
angst verspreidde, is gevangen genomen. Deze ban
diet is negen en twintig maal tot dwangarbeid en
gevangenisstraf veroordeeld; eens werd hij zelfs ter
dood veroordeeld wegens moord. Dikwerf werd
hij omgekocht om personen re doodec. Sedert
vier jaren was hij voortvluchtig en op zijn hoofd
was een prijs van 3000 lire gesteld. In den
nacht, dat hij met anderen gevangengenomen
werd, had hij eenige koeien gestolen uit een stal
te Sidina, terwijl hij zich daarheen begaf, werd
hjj door karabiniers overvallen, die hem zijn ge
weer ontnamen. Putzolu bood geduchten tegen
stand, daar hjj met een langen dolk de karabi
niers traohtte te verwonden; maar met den kolf
van een geweer kreeg hjj zulk een geduchten
slag op het hoofd, dat hij zich moest overgeven.
De bandiet ji» 29 jaar oud en leefde sedert vier
jaar van roof en plundering.
Te Spanbeek (L.) had de Heer F.
Caselli, die ljjdeode was aan eene vallende ziekte,
Dinsdag het ongeluk in een mestpoel te vallen en
te verdrinken.
Tengevolge der ontploffing van
een scheikundig mengsel zjjn twee huizen in de
Agneesstns-straat te Brussel ingestort. Er werden
verscheidene personen gewond. Een oud maD, die
juist voorbijkwam, werd gedood. Hat was iemand
van goeden naam, Van Cappelen geheeten, die
twee zonen,officieren in bet leger, tengevolge van
een ongeluk bad verloren. De bouwvallen van
het huis worden opgeruimd; men vreest daaronder
uog andere 'slachtoffers te viuden.
Voor eenigen tijd was reeds merk
baar,dat men zich inTurkjje eenigszins onbehagelijk
begon tc gevoelen ouder den toevloed van behoef
tige Russische Joden, en dat daar, even als in Ame
rika. verzet er tegen zou komen. Als bevestiging
daarvan wordt thans bericht, dat 1.1. Zaterdag te
Marseille 37 Israëliet isehe emigranten uit Rusland
aankwamen, die in versohilsnds Syrische haven
plaatsen te vergeefs hadden gepoogd aau wal te
komen en wieu overal door de Turksche overheids
personen de toegang tot Palestina was geweigerd