NIEUWE
aghte ma non agitate.
buitenland.
m, i74i
Vrijdag 2 October 189 f.
16de Jaargang.
De Pers.
ABONNEMENTSPRIJS
Pet B maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlyke nummers0,03
Dit blad verschynt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG.
B TT R E A IT: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DER advertentien;
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentien worden uiterlyk Maandag-, Woensdag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
U i t g e v e r s K P P E R 8 LAUREY.
III. (Slot.)
We herhalen het, 't is een droevig feit
dat er nog altijd zoovele Katholieken zjjn,
die de plaats, welke aan de Katholieke
organen in hun huisgezin toekomt, aau
anti-katholieke bladen inruimen. De vraag
blyve hier onbesproken, in hoever overdre
ven wordt, als men zoo boud verklaart
deze bladen absoluut noodig te hebben
omdat meu handel dryft ot industrie be
oefent. Onbetwistbaar is het echter, dat de
liberale bladen eeue zeer anti-katholieke
strekking hebben en een anti-katholieken
geest ademen, die in hooge mate besmet
telijk is.
De liberale pers bezit bovendiea op het
terrein van beginselen eene vaardigheid om
zich aan eene eerljjke polemiek te onttrekken.
In het kleuren en vervalschen van han
delingen en feiten is zij onovertrefbaar. Zjj
maakt bjj voorkeur gebruik van luidklin-
kende, holle machtspreuken, die, hoe zinledig
ook, haar volslagen gemis aan logica eu
waarheid voor oppervlakkige lezers ver
bergen. Ook vele Katholieken worden de
dupes van hare phraseologie. Zjj oudergaan
onvermjjdelgk den verderfeljjken invloed
van den liberalen huisvriend met wieu zjj
m *u aatiraking komen.
Men beweert wel met hem enkel han-
o srelatiën te hebben eu hem alleen als
elsman te achten. Maar de bekoring
is 8 sterk om ook niet te proeven van d8
vrachten, welke hg naast zjjne handelsbe
richten aanbiedt, om niet te luisteren naar
hetgeen hg te vertellen heeft of oordeelt
over gebeurtenissen en vraagstukken, die
soms op handel en industrie zooveel invloed
uitoefenen. In zeer vele gevallen wordt het
voor het Katholicisme vijandige blad, het
welk men voor zijne handels-, beurs- of
industriëele zaken onmisbaar noemt, geheel
en al gelezen.
En nu gelooven wjj niet, dat men door
deze mededeeliugen, overzichten, correspon
denties en beschouwingen van liberale bla
den zooveel wjjzer wordt, daa wanneer men
ze uit Katholieke bladen putte; maar tegen
over de onmisbaarheid hunner handels- en
beursberichten staat in elk geval de veel
grootere onmisbaarheid van de Katholieke
gezichtspunten en betoogeu op het gebied
van weten en denken, waarop in onzen tjjd
degodsdienstig-politiekeen maatschappelgke
vraagstukken op den voorgrond treden
gezichtspunten en beschouwingen, die het
onmisbaar tegengift zjjn van het vergift
der anti-katholieke en ongeloovige pers,
tegen welker schadeljjken invloed of uit
werking de Katholieke lezers op den duur
niet bestand zijn. Men behoeft dan ook met
FEUILLETON.
De Marskramer.
Vet volg en slot.)
Alice zond het dienstmeisje weg en diep adem
halend bleef zij midden in het salon staan... Hoe
Ti eemd Zij, eene geborene Barones, leed precies
het.''.elfde als de werkvrouw 1 Nooit zou zij dit
voor mogelijk hebben gehouden, en toch was het
zoo 1 lïon onwederstaanbaren drang volgende, open
de zjj de huisdeur en liet de vrouw binneuko-
men.
//Och, Ljjs", zeide zij vriendelijk, «neem uw
schoonvatler maar voor lief, hoe zwaar het u ook
valle. Men: moet het doen ter wille van zjjn man;
het kan niet anders.»
//Als Me vrouw denkt.stamelde Lijs, //Me
vrouw heeft er meer verstand van 't Heeft me
ook al erg veraltereerd.»
De werkvr ouw ging heen. Alice was weder al
leen. Nog een unr verliep en Arnold kwam niet.
Geheel onwillekeurig zag Alice op naar de vierde
verdieping ven het achterhuis, waar juist de ven
sters werden {verlicht. Eensklaps hoorde zij van
daar eene vrouwenstem bljjde uitroepen: //Ben
je daar eindeljj k?» Een mannenstem antwoordde:
//Wat Pruil je niet meer, Ljjs? Beu je weer
goed? Je-bent toch een schaapskop 1»
//Och, omdat jij er weer bent, Jan. En laten
we gauw vader halen.»
«Ja, Ljjs, zoo heelemaal ongeljjk hadt je niet.
Katholieken, die uitsluitend een liberaal
blad lezen, slechts weinige oogenblikken
over deze ot gene quaestie van den dag te
spreken om den invloed dier lectuur bij
hen te bespeuren, om op te merken hoeveel
yalscho munt ook sjj zich door dien han
delsvriend voor echte in de hand hebben
laten stoppen, zooals de diepzinnige geleerde
denker Balmes het uitdrukt iu zjjn *Art
d'arriver au vratHet Dis rtioi qui tu
hantes et je dirai qui tu es, geldt ook op het
verkeer met eene courant. Zij die niets dan
eene liberale, anti-katholieke courant lezen,
denkenen spreken ook als hunne courant.
Waar men mede omgaat wordt men mede
besmet. Evenals slechte vrienden iemand öf
spoedig of althans langzamerhand bederven,
zoo is het ook met slechte bladen of boeken
gesteld. Door hefe Provinciaal Concilie van
Utrecht worden zij vergiftigde bekers» ge
noemd, ja, bekers die, met bloemen om-
kransd, veler oog verlokken, maar den on
dergang der ziel bewerken. Meermalen is
opgemerkt hoezeer de lezers vau anti-ka
tholieke bladen, door valsche leeringeu van
ongeloovige schrjjvers misleid, anti-katho
lieke begrippen opvangen en zich eigen
makeD, in hun godsdienstig leven verflau
wen en ten laatste totaal ongeloovig ea
ongelukkig worden.
Ook de zoogenaamde neutrale, kleur-
looze bladen, die zeggen dat zij geene partg
dienen, moeten geweerd worden. Wat geen
kleur heeft is niets waard. En in verreweg
de meeste gevallen zjjn zy met zoo onzjj-
dig, niet zoo onpartgdig als zg wel
voor
geven. Wat voor de,Katholieken spreekt
wordt in den regel niet *erm® nooit wordt
er aan eene klacht uitdruiking gegeven,
nooit wordt er van ons goe recht gewag
gemaakt, maar veel wat ons Katholieken
grieven kan wordt in nieuwsberichten en in
feuilletons gepubliceerd en op deze wjjze
wordt de geest des tyds gevolgd door de
zoogenaamd onzijdige bladen, die gewoonljjk
niets anders zjjn dan liberale en anti-ka
tholieke persproducten, die dus in het hui9
vau den waren Katholiek geen toegaug mo
gen hebben.
O, mochten toch allen, die de anti-katho
lieke pers zedeljjk en sioffelyk steunen, be
seffen, dat men geen waar Katholiek kan
blijven, als men voortduren, ia aanraking
komt met bladeu en geschriften, welker in
houd zoo zeer berekend is om den zondigen
hartstocht te prikkelen eu mochten toch
allen inzien, dat door de slechte lectuur de
godsdienst uit het hart v.er^Spt, de gods
dienst, die het eenig middel 13 tegen de
hartstochten. Waarlgk er bestaat in onzen
tijd geen gebrek aan goedeKathoheke nieuws
bladen eu geschriften, die strgden voor God
en de Kerk, voor Koning en vauerland, voor
Hjj zit alweer in de kroeg.»
«Dan moeten we hem juist halen," antwoordde
de vrouw. //Wie weet ot we hem met goedheid
dat drinken niet kunnen afwennenPZetten we
hem op straat, dan wordt hij liederlgk en drinkt
n°f Ljjs schreeuwde Jan, dat het dreunde, „daar
zal ik je voor danken, zoolang ik leef!//
En nu werd het stil. Zjj waren heengegaan
om hun vader te halen. Alice stond daar alleen
in het donker en het hart sloeg haar tot in de
keel. Had zij niet het hare er toe bijgedragen,
dat die twee hun vader weer gingen halen En
als zjjzjj °ok dol\ vad."na halen
Wat zou hij zeggen, Arnold r Zou hij ook niet
opgaan in liefde en dankbaarheid, evenals die
arme werkman
Arnold was boos op haar en bleef weg. Hoe
heerljjk zou het zjn als hij eens hartelijker,
teederder dan ooit bg haar terugkwamEn bij
het denkbeeld van zjjn blik vol liefde, zijne innige
omarming sniolt het laatste overblijfsel van trots
in haar hart weg. Hare nicht, de freule, was ver
geten. Alice moest haar schoonvader gaan halen.
Weinige minuten later zat zij in eene vigilante
en reed naar de haar onbekende woning van den
marskramer. Het rjjtuig hield stil voor een hoog,
kaal huis in dé voorstad, v i^r trappen hoog moest
Alice klimmen en onwillekeurig dacht zij Hoe
zwaar moet dat den ouden man vallen, als hij
's avonds moê thuiskomt
De oude Muller was met in zjjne woning. „Als
godsdienst ea deugd, voor waarheid, vrjj-
heid en recht. Dat dan de goede pers ge
steund worde, zedelijk en stoffelgk door alle
Katholieken. Dat men in dat opzicht het
voorbeeld navolge van de anti-katholieken,
die ontzaglijke offers brengen aan hunne
pers. Dat men toch bedenke, welk treurige
gevolgen het lezen van anti-katholieke bla
den na zich sleept en welk eene groote
ergernis men geeft wanneer men voor het
geloof of de zeden gevaarljjke bladen open-
ljjk nederlegt, anderen in de gelegenheid
stelt ze te lezen eu alzoo medewerkt aan
de verspreiding van zedeloosheid, ongeloof
en godverzaking.
Slechte bladen ea geschriften bederven
het hart en brengen het verstand tot dwa
ling, al beweert men nog zoo sterk dat men
de dwaling kan onderscheiden; goede daar
entegen versterken ons in het geloof en
verstrekkea ons moed, troost en opwekking
op het levenspad endragen bij tot instand
houding van de geweuschte orde in den Staat
en in de menschelyke maatschappij.
De n. Vader heeft een nieuwe Encycliek
uitgegeven, gedagteekend 22 September,
over de godsvrucht voor deu H. Rozenkrans.
Zij begint met deze woorden, waardoor zij
zal aangeduid worden: De Mariae Virginis
Rosario. De Paus brengt zijne vorige Ency
cliek over den Rozenkrans in herinnering
en verdubbelt zjjne opwekkingen od aan
sporingen, omdat de kwaleu, waaraan de
maatschappij Ijjdt, alle dagen verergeren.
Het openbaar gebed is noodzakelijk, op
dat God de Kerk van do slechte en onwil
lige menschen bevrijde, en de verontruste
volkeren door hot licht en de liefde van
den Christus worden genezen.
De Paus vraagt bizondere gebeden voor
het Hoofd der Kerk, door het bedrog en
het geweld onderdrukt. Hij herinnert aan
de lange onverpoosde gebeden der eerste
Christenen voor den H. Petrus. De Paus heeft
goed vertrouwen in de toekomst, omdat
overal in de Katholieke wereld de Rozen
krans wordt gebeden. Hij dringt hier vooral
op aan, alsmede op het naleven zjjner vroe
gere Encyclieken en decreten.
De Précurseur deelt mede dat de onder
handelingen tusschen België en Dnitschland
tot het sluiten van een handelstractaat op
het pant zjju van haar beslag te krijgen.
Beiden natiën zouden de rechten op verschei
dene artikelen verminderen. Alleen de suiker-
quaestie verlangt nog eenig overleg; doch
men is het eens over het verlagen der
premiën en het aannemen van een meer
vrjjzinnig stelsel.
In het Groothertogdom Baden heeft
hij slechte zaken doet,// zeide de hospita, „komt
hjj altgd laat thuis, en vandaag heeft hij zaker
niets verdiend het was te slecht weer. De da
mes laten een marskramer met beslikte laarzen
niet gaarne binnen.»
Alice antwoordde, dat zjj zou terugkomen, en
heimelijk besloot zij ergens in een of andereu
winkel te gaan wachten totdat de oude man thuis
kwam. Naar beneden komend,ontmoette zij hem
eQ waar Hij zat op de onderste trede, blijk
baar om kracht voor het klimmen te verzamelen.
De mars en het natte regenscherm lagen aan zjjne
voeten. De grjjsaard wischte zich het zweet van
het voorhoofd, maar tegelijk rilde hij van de kou.
In Alice's hart ontwaakte een warm, onna-
speurljjk gevoel. Het was deernis met dien ver
moeiden, ouden man. Had hij niet zijn leven lang
meer dan zjjn plicht gedaan Had hjj zich niet
afgetobd om zijne kinderen op te voeden Ea
nochtans wilde hij geen genadebrood van hen
aannemen, maar werken zoolang hjj kon. En op
dagen als heden deed hij dat toch niet //voor
zjjn pleizier» zooals Arnold optimistisch dacht,
neen, uit een fier en krachtig plichtsgevoel alleen
liep de grijsaard naar buiten, in den stroomenden
regen, met zijne mars onder den arm en zjjn ka
toenen regenscherm meer tot beschutting zjjner
waren dan voor ziehzelven. Zou het niet lief en
goed zjjn, hem na zulk vermoeiend dagwerk een
gezelligen avond te bezorgen
Voor het eerst ODtwaakte in Alice's hart een
gevoel van teederheid voor haar armen schoon-
het liberalisme eene gedachte nederlaag
geleden, en hebben de Katholieken bg de
verkiezingen eene schitterende overwinning
behaald op de nationaal-liberalen.
Deze overwinning bjj de stembus op het
liberalisme in den Europeeschen modelstaat,
«wel eens zoo genoemd door de anti-cle-
ricalen», hebben de Katholieken aan den
steun der Katholieke pers, en aan de on
vermoeide werkzaamheid van deu leider der
Badensche Katholieken, den wakkeren Pas
toor Woeker te danken, die onversaagd met
de zjjnen ten strijde toog.
Freiburg viel in banden van het Centrum,
Mannheim, het brandpunt der verlichting
werd gewonnen door de socialisten, terwjjl
Constanz den liberalen partjj-leider, den heer
Keifer, uit deu zadel heeft gelicht.
De Duitsche Regeering heeft het Ser-
viseh-Duitsche handelstractaat opgezegd.
Deze opzegging moet beschouwd worden als
het antwoord der Keizerlijk Duitsche Regee
ring op de weigering van het Kabinet te
Belgrado, om nieuwe onderhandelingen aan
te knoopen tegeljjkertjjd met Oosteorgk-
Hongarije en met Duitschland.
Naar aanleiding van het gebeurde
iu Duitsch Oosl-Afrika zjjn te Hamburg
4 officieren eu 17 onderofficieren derwaarts
scheep gegaan eu is er bevel gegeven om
den beschermingstroep te versterken met
300 Soedaneezen eu 500 Zoeloes.
De ambtenaar van het Openbaar
Ministerie bij het Rijksgerechtshof te Leipzig
heelt tot vernietiging van het vonnis ge
concludeerd, waarbij onlangs de redacteur
B. te Gotha tot gevangenisstraf werd ver
oordeeld, wegens beleediging van Vorst
Ferdinand van Bulgarije.
Een nader bericht meldt, dat het Ryks-
gerechtshof dien eiseh reeds heeft inge
willigd.
De Fransehe regeeringsmannen be
ginnen mee te doen in navolging van de
redevoeringen door den Duitschen Keizer
te Erfurt eu elders gehouden, om den rassen
haat te bestendigen.
Te Bapaume is door den Minister van
Buitenlandsche zaken een standbeeld ont
huld van den Generaal Faidherbe, die in
1870 tegen de Duitschers heeft gestreden.
Op denzelfdeu dag onthulde de Minister
van Marine een gedenkteeken te Fréteral ter
eere van de iu 1870 gevallen zeesoldaten.
De beide Ministers herdachten hierbjj Rus
land en bet bezoek aan Kroonstad door de
Fransehe marine en luide toejuichingen
vielen hun ten deel, vooral toen de Ministers
zinspeelden op den vjjand van 1870 en de
vloot geprezen werd, omdat leger eu vloot
hun plicht zullen weten te doen, zooals voor
20 jaren. Dat bij al den lof den beiden Gene
raals Chanzy,den aanvoerder der zeesoldaten
vader. Plotseling stond zjj voor den ouden man
en greep zjjne sidderende handen.
//Ik ben gekomen om u te haleii, vaderlief
zeide zjj hartelijk. //Van morgen heb ik mjj wat
overjjld, maar nu wil ik het weer goed maken.»
De grjjsaard wist van verbazing en genpegen
nauwelijks te antwoorden. Met de eene hand nam
Alice zijn arm, met de andere den riem, waar
aan de noodlottige mars hing, en zoo bracht zjj
hem naar hare vigilante.
Reeds had zij hem naar de eetkamer geleid en
met een kop thee verkwikt, en nog altjjd wachtte
zjj met het avondeten op Arnold.Eindeljjk ver
scheen hjj, met een koel, terughoudend gezicht.
„Je bent lang weggebleven//, zeide Alice.//
//Ik heb mjjn vader gezocht//, antwoordde hjj
somber. //Na de bittere grief, die hjj van morgen
geleden heeft, wilde ik hem een pleister op de
wond leggen. Misschien neem je mij dit kwaljjk,
maar ik kan niet anders. Toch vond ik hem ner
gens, noch in zjjne woning, noch waar hjj zjjn
glas bier drinkt, noch bjj mijne broers.//
//Uw vader is hier", zeide zjj, onwillekeurig
schreiende. //Ik heb hem zelve gehaald met
de mars en al....» En zij bracht haar vreemd
opzienden man naar de eetkamer. Daar zat de
grjjsaard voor zjjn kop thee, een beeld des wel-
behagens, der tevredenheid.
//Alice/r, riep Arnold, bjjna geheel zooals de
werkman, Alice, daar zal ik je voor danken,
zoolang ik leef!//
„Kinderen", zeide de oude man, //ik ook I
HURLER
COIfRAIT.
