NIEUWE
Zondag 29 November 1891
Tweede Blad.
lö, !?t>6
16deJairgiig.
BUITENLAND.
gemengde berichten.
mun
ABONNEMENTSPRIJS
Pei 3 maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. MO
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
B URE A TT: St. Janstraat Haarlem.
'S
NTlëÊP RAf
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
Van 1—6 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote lettors worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterljjk Maan dag-, Woensdag-
en Vrjda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers-. KüPPER8Jz LAUEEï.
Over Mgr. Gouthe-Soulard1 s veroordee
ling nog het volgende:
Het proces tegen den alom gevierden
Aartsbisschop van Aix is alzoo geëindigd
met eene veroordeeling van 3000 fr. boete
door den Prelaat te voldoen, omdat hij den
Framchen Minister van Justitie de waar
heid heeft durven zeggen in zijne flinke
beantwoording van de bekende ministeriëele
circulaire.
Voor het Hof van Appel heeft de Aarts
bisschop op nieuw bevestigd, wat hij den
Minister had geschreven. Sprekende over de
October-9chandalen te Rome gepleegd, wjjst
de onverschrokken Aartsbisschop op de pel
grimstochten van 29 September, toen 90,000
geloovigen in de St. Pieter vereenigd wa
ren, zonder dat ergens door de pelgrims
ook maar den minsten aanstoot was gege
ven. Zjj gedroegen zich voorbeeldig. Plot
seling echter werd een eenvoudig «Leve de
Paus!» door den een of anderen onbekend
gebleven persoon geschreven, als voorwend
sel genomen om «Weg met Frankrijk! Leve
Sedan! Weg met den Paus! Dood aan de
Franschenbte kunnen roepen bh de pelgrims
te mishandelen.
Mgr. Gouthe Soulard wees er op hoe de
Minister in stede van rekenschap te vragen
W>or dien hoon, Frankrjjk zoowel als den
Paus aangedaan,zich wendde tot de Fransche
Lisschoppen, om 6en beroep te doen op hunne
vaderlandsliefde en gematigdheid, alsof het
daaraan bij heD had ontbroken! De Mi
nister Faillières trok party tegen de slacht
offers, tegen zijn eigen volk en vergoelijkte
den Italiaanschen hoon, zelfs kon hij het
goedvinden dat het Romeinsche gespuis met
knuppels op de Fransche pelgrims insloeg.
De Aartsbisschop van Aix, die van de
woeste tooneelen te Rome getuige is geweest,
heeft zich toen verplicht geacht tot een
openljjk protest; en daar zachte woordjes
weinig overtuigingskracht plegen te hebben,
bediendehij zich van eene geoorloofde kracht
in zijne uitdrukkingen, om het gedrag van
den Frauschen Minister streng te laken. Eu
wat ik toen geschreven hebt, zegt Mon
seigneur, nog eens, dat hernieuw en bevestig
ik hier voor de rechtbank, omdat het rnjjn
recht is en mijn plicht.
De Aartsbisschop wees op de vela tekort
komingen der Fransche Regeering. Na eerst
verkondigd te hebben: le cléricalisme c' est
l'ennemi, heeft zij het concordaat feiteljjk
verbroken, de kerkelyke traktementen in
gehouden, de congregatiën verdreven, de
seminaristen naar de kazerne gevoerd, God
uit de scholen, gasthuizen, weeshuizen en
zelfs uit de bewaarscholen verdreven. Meent
ge, vraagt Monseigneur, dat wij zouden ge
zwegen hebben, indien een koning of keizer
over Frankrjjk geregeerd hadde, die onze
scholen gelaïsiceerd, ODze religieuzen ver
bannen, onze rechtbanken gezuiverd*, onze
seminaristen gekazerneerd zoude hebben
geljjk gij? Neen, onderworpen aan de grond
wet, wenschen wjj niets liever dan pacifi
catie, maar niet eene eenvoudige aanvaarding
van de slagen, welke men ons toedient en
belooft, want dit zou verlaging zjjn. Dan
willen wjj u liever dwingen, ons openlijk te
vervolgen, in stede van op de verraderlijke
wijze van Juliaan den Afvallige. Uit vrees
zwijgt een Bisschop nimmer.
Bjj het verlaten der gerechtszaal werd
Mgr. Gouthe-Soulard, door eene groote me
nigte opgewacht, die luide kreten van
vreugde aanhief, hem van alle zijden ge-
lukwenschte en zjjn rijtuig omringde, toen
hjj daarin had plaats g6nomeD. «Leve Mgr.
Gouthe-Soulard, klonk het alom. Natuurlijk
had men er voor gezorgd, dat ook in de
nabjjheid eenige nietelingen stonden te flui
ten en «leve de Republiek» riepen. De politie
Joeg nu wel de menigte uiteen, maar een
groot aantal lieden volgden onder vreugde
kreten het rijtuig van den onschuldig ver
oordeelden Bisschop.
Dadelijk na zijne aankomst in het paleis
van den Aartsbisschop van Parijs, waar
Mgr. Gouthe-Soulard te gast is, telegra-
pheerde hij:
«Vaticaan, Rome. Eminentie! Gelieve
den H. Vader te zeggen, dat heden Chris
tus, het Pausschap en de vrjjheid der
Kerk zegevierend voor het gerecht zjjn
verdedigd. Ik heb de eer gehad tot boete
veroordeeld te worden.
Aartsbisschop van Aix.»
De Fransche bladen in dienst van het
ongeloof maken allerlei persiflages op de
veroordeeling van den Prins der Kerk waar
uit verkropte woede maar al te duidelijk
spreekt. De Univers daarentegen spreekt na
tuurlijk, in geheel anderen geest. In naam
van de wet en het recht, zegt dit blad,
wilden wij een ander vonnis; maar het ge
val uit het oogpunt onzer zaak beschouwd,
zjjn wjj voldaan. De Katholieken hebben
den 24sten November een goeden, een ge
lukkigen dag gehad.
De Figaro heeft eene inschrijving geop6ncl
tot bestrjjding der boete en proceskosten,
waartoe de Aartsbisschop is veroordeeld. Da
boete, zegt het blad, is 3000 fr. en 2000 fr.
zijn noodig voor de proceskosten. De armen
iu het diocees Aix mogen hieronder niet
lijden. Wjj vragen dus 5000 fr. ea houden
ons overtuigd dat die som spoedig bijeen zal
zijn. Het blad zelf heeft voor 500 fr. inge
schreven en wil d^r"?ede z9ne Mzers op
wekken tot eene loffelijke daad. Onze lezers,
zegt de Figarozyn steeds geneigd mede te
werken tot een goed doel.
Reeds den eersten dag was de vereischte
som bijeen, zoodat de ïnschryviug is gesloten
Machteloos staaD de goddeloozen met hun
ziedenden haat tegenover den Priester. Ruw
geweld kunnen zU r?6" de godvergeten
machthebbers, tegen de bedienaren der R. K.
Kerk, en zich de tanden stuk bijten aan het
Pausdom. Want de Paus van Rome, Z.H. Leo
XHI, blijft staan,omstuwd door Bisschoppen,
Priesters en miilicea8n 8® o°vlg0n, verheven
boven de macht der duisternis op de rots
van Petrus, met het vorstelijk purper om
de schouders, het vlekke oos voorhoofd om
kranst met den diadeem deisouvereiaiteit.
De kameraadschap van het h ransche vr jj-
metselaars-gouvernement met de bandieten
van den Italiaanschen roofstaat, aunen door
het mishandelen der pelgrims en het ver
volgen van Bisschoppen, Rome niet kunnen
maken tot da hoofdstad van Italië. Rome
blijft de stad der Pausen, roof der Kerk
blijft Godsroof in alle eeuwigheid, door sluw
geweld, Doch verdrag, noch congressen te
rechtvaardigen.
De politie van Barcelona heeft in de
herbergen in den omtrek eene menigte krui
den gevonden, welke dienen moeten om den
wjju te vervalschen en te kleuren.
Tegen de «wguververs» is proces-verbaal
opgemaakt.
Uit St. Petersburg wordt gemeld dat
fdftVianall rri>nn»
VUit Dt. gomeiu dat
100 millioen pad (schepel) graan moeten
ingevoerd worden om et tekort van den
oogst goed te maken. Het staken van den
tarwe-export maakt 20000 arbeiders teOdes-
sa broodeloos. De troepen gingen niet over
tot het onderdrukken vaneen anti-joodsck
volksoproer te Chatkoil, voordat groote
schade was aangericht. De Regeering houdt
de bizoaderheden geheim. De Standard meldt
uit Petersburg, dat de geheele pers de groote
apeculanten brandmerkt, die graanvoorra-
den achter houden, om uit de ryziug winst
te behalen. Vele hartverscheurende gevallen
daarvan brengen de pers er toe de Regeering
uit te noodigen, de bedoelde speculanten te
dwiogen bun voorraad te verkoopen tegen
vasten prjj3 de voorrader| graan in beslag
te nemen tegen ontfangbewjjzen, welke later
ingelost zullen worden, gelijk in 1853 is
geschied.
LR Bombay komt een zonderling
klinkend verhaal over de vermoedeljjke oor
zaak van het hevig woeden van cholera aan
boord van de in de haven liggende oorlogs
schepen Marathon en Redbreast. De verkla
ring, door de equipage van die ziekte gege
ven en vast door haar geloofd, is dat zjj
werd medegedeeld, door eene donkere, geel
achtige wolk, die over het schip heentrok
oumiddellijk vóór de eerste slachtoffers wer
den aangetast. Een correspondent van een
dagblad te Bombay heeft aan dat verhaal
niet weinig crediet gegeven door verschil
lende soortgelijke gevalien op te noemen
waarin'cbolera uit eene wolk is ontstaan.Het
opmerkelijkste voorbeeld betreft eene bark,
die nu 35 jaar geleden in de haven van Kur-
rachee voor anker lag. De wolk trok hier
alleen over het voorste gedeelte van het vaar
tuig en zond eene regenbui neer, die alleen
dat gedeelte van het dek nat maakte. Aan
den andereu kant was het schip volkomen
droog. Kort na den regenval, kregen al de
matrozen, op wie de bui was neergedaald,
een hevigen aanval van cholera en een aau-
tal hunner bezweek aan den aanval.
Het geval van de Marathon en de Red
breast is te zonderlinger, omdat de cholera
gevallen zich totdie beide schepen bepaalden
en de Btad geheel vrjj van die ziekte was.
Uit Santiago meldt men dat ongeveer
zeventig hooggeplaatste beambten uit den
tjjd van Balmaceda voor den senaat terecht
zullen staan wegens wanbeheer over 's lands
gelden, en zullen zij, ingeval van schuldig
verklaring, tot teruggaaf gedwongen wor
den uit hun privaat-vermogen voor zoover
dit reikt.
Te Buenoa-Ayres stjjgfc het goud-agio
weder snel, en bedraagt het thans 271.
*t* Een bekend oproerling iu Marokko.
H'mam genaamd, heeft men gevangen ge
nomen en zijne bezittingen verbeurd ver
klaard.
Toen de soldaten, die zjjne goederen in
beslag kwamen nemen, zich daartoe aan
meldden, verzetten zich de partjjgangers van
den gevangene en werd de Caid, die de be
velen der Regeering kwam uitvoeren, dood
geschoten.
H'man zal naar Fez worden overgebracht.
*i* Aan de Eng. bladen wordt gemeld, dat
de op den 23en dezer geseinde bewegingen
iu het Noorden van China het gevolg zijn
vau een ernstigen opstand in Mongolië en
andere gewesten nabjj de hoofdstad. Het aan
tal opstandelingen groeit aaD; er bevinden
zich troepen infanterie en cavalerie onder,
welke op weg naar Peking zjjn. Ook hebben
vele manderjjnen zich bjj de beweging aan
gesloten. Er zijn keizerljjke troepen tegen
de opstandelingen uitgezonden. De door Bel
gische zendelingen tot het Christendom be
keerde inwoners van Kingchow zijn met de
Priesters vermoord.
De Belgische sergeant-geweerma-
kerMozin eo da electrotecknicueLepBrre^ebbea eene
nieuwe schijf voor schietoefeciugeu uitgevonden,
waardoor in liet vervolg het aanwijzen der be
haalde punten door marqueurs ouuoodig wordt
en waardoor aan alle bedrog de pas wordt af
gesneden.
De kogel verwekt eeo electrischen stroom,
waardoor op een hord wordt aangegeven boven
welken riDg hij de schijf heeft geraakt.
Men meldt uit Gouds:
Dinsdag ging een predikant naar htt stadhuis
teneinde te ttemmen, toen hem een gemeentelid
tegenkwam, dat hem zijn leedwezen betuigde niet
thuis te zijn geweest, toen de predikant voor de
wintercollecte bij hem kwam en hem tevens een
verzt-geld convert overhandigde, bevattende eene
gift voor de armen bestemd. De predikant stak
onder dankbetuiging het couvert in zijn zak en
vervolgde zijn weg. Op het stembnrean ge
komen, haalde hjj per abuis het verkeerde papier
uit zijn zak eu wierp dit in de bus. Thuis ge
komen, bemerkto hij zijne vergissing. Onmiddel
lijk terug naar het stembureau!
Er viel niets aan te veranderen, en de predikant
mocht zijne stem niet uitbieegeD. Heden werd
het couvert geopend en bleek te bevatten een
bankbiljet van f 25. Zelden zal het op deze wijze
zijn gebeurd dat een bankbiljet van onwaarde
werd verklaard.
Russomanie. De Fr a n sch en zijn en de'Lire
uoor hun vriend- en bondgenootschap met de Bus
sen. Een der bladen meldt, dat eerlang te 8
Petersburg een Fransch-Bassitch college zal wor-
deu op gericht en dat daarheen een massa Fransch-
mannetj s zullen worden gezonden, om het Rnssisch
in de perfectie te gsan leeren. De leerlingen zullen
tx'ernes zijn eo bjj familiëa worden ingekwar
tierd, daar nies langues 's apprennent plus vite
a, la cuisine qu'a l' e'colen, zegt het b'a l. Napo
leon I miest nog eens terugkomen!, Wat zon die
wel van deze vriendschap met den //Europeesohen
barbaar" zeggei.?
De meer en meer in gebruik ko
mende hand-camera's zijn gevaarlijke spionnen
«oor allen, die ongeoorloofde dicgen doen. Bjj
eene voorstelling mat de tooverlaotaaro, oolanca
ia Holborn Camera-club te Londen gegeven, werd
bijvoorbeeld de photographie vao een melkboer
vertoond, die toevallig door den photograaf op
heeterdsad betrapt was, terwijl hjj op straat
water bij zjjoe melk deed. Zoo moest het alle
melkverdunoers vergaan!
In Rurmab is men ook al aan 't
regenmaken. Luitenant Pitcher heeft in het dis
trict Yemethin op een 1500 voet hoogen berg
eene proef genomen met twee zware ladingen
schietkatoen. Bij elke oatploffiag volgde er regen,
hoewel de hemel te voren wolkeloos was geweest.
In de door droogte geteisterde districten znllen
ns de proeven op groote schaal worden herhaald.
De Regeeringscommissaris moet verklaard hebben
dat hjj er al zijn kruit aan waagt.
Dat meo van koffieboonen bran
dewijn maakt is bekend/ maar thaDS is het zoo
wordt uit Costa Rica bericht ook gelukt, wjjn
te maken van kofSehooDO. Proeven vau zulken
kcffiowijn, aan de Regeering gezonden, moeten
zeer goed hebben voldaan.
Eene eigenaardige weddingschap,
aldus bericht de Echo uit Gellenkirchen, werd
\<5>r eeugeo tijd in eene naburige Nederlandsche
gemeente aangegaan. Iemand nam aan een levend
kalf over de grens te smokkelen, hetgeen echter
door anderen werd in twijfel getrokken. Do smok
kelaar dred nu een grooten hond in een zak en
marcheerde aldus naar de grens. Nauweljjks had
hij evenwel de grens overschreden, of een Pruisisch
rijksambt naar verzocht hem, den zak te openen.
Nauweljjks was dit geschied, of de bood sprong
er luid blaffeod uit en liep weder naar huis. Óozen
zakdrager bleef niets anders over, dan den hond
nog eens te halen. Iu plaats van deD hond pakte
hjj nu het kalf in den zak. Toen hem de ambtenaar
zag aankomen, wenkte deze hem, dat hjj kon
doorgaan, en daarmede was de weddiogscbap ge
wonnen.
Ommierentevangen.legtmen eene
spons, in suikerwater gedoopt, bjj eene plaats, waar
zich ved mieren ophouden. Deze kleine, soms
lastige diertjes, kruipeo hierin en de spons, ge
vuld met deze indriogers, wordt in kokend water
geworpen, waardoor de mieren worden gedood.
De Heer Von Bismarck zeide, toen
hij het vorige jaar te KissiDgeo vertoefde, met
zijn bekenden humor, dat bjj op deze wereld niets
meer wenrebte dan eeo patsend grafschrift. Max
Bewer heeft dezen wensoh vervuld door zijne 70
«Graftcbriften op Ven Bismarck.// De vorst, die de
opachrifteo had gelezen, schreef dezer dagen nit
Varzin aan den sohrjjver: //Da verzameling graf
schriften heb ik dankbaar en met genoegeD ge
lezen, vooral omdat ik ze thaos nog Diet noodig
heb."
Zooals men weet zal de Regeering
in Zwitserlaud het Staatsmonopolie voor de ver
vaardiging van lucifers invoereo. Voor 1.021.000
franks zonden dan de bestaande fabrieken worden
onteigecd. Het debiet vao lucifers bedraagt per
jsar circa 122.000 kisten en men berekent dat
daarop eene winst is te msken van 9.100.000 fr.
Nabij Gr8aff Reinet (Z. Afrika)
ging onlaDgs een groote zwerm sprinkhanen
voetgangers over den spoorweg, juist toen
een trein voorbjj kwam. Het gevolg was, dat de
drjjfwielen tan de locomotief zoo glad werden van
de duizenden diertjes, die daaronder doodgedrukt
werden, dat de trein tot stilstand kwam. Na vrel
oponthoud en eerst nsdat er veel zand op de
wielen geworpen werd, kon de trein weer voort
gaan.
Een 38jarig man, diete Capelle
lea Grands (Euro) te dicht bjj drie bijenkorven
kwam, ie door de bjjea aangevallen en doodge
stoken.
