N E U W E No. 1768 1 Vrijdag 4 December 1891. 16de Jaargaag. l)e groote dwaalleer onzer dagen. BUITENLAND. Tingeld. 0... en.el.pp. Pei 3 maanden voor Haarlem. 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers 0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG B U R E A IT: St. Janstraat Haarlem. Van 16 regels30 Cents. Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensdag- en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KüPPERSfc LAUREY. ii. Onder het systeem van het liberalisme, dat van God niets wil weten, een stelsel 't welk zich over alle beschaufde landen beeft uitgespreid, kan men bet den arbeiders niet euvel duiden, dat zij er naar streven, bun toestand te verbeteren en het groote 'erschil, d»t het liberalisme in de meusche- Ijjke samenleving heeft voortgebracht, te *ereffeneu en den arbeider eeD meuscbwaar- dig bestaan te verzekeren. De liberalen leereu dat met dit leven alles gedaan is en als deze leer wordt aangenomen, waarom leven dau sommige menschen in pracht, Weelde en overvloed, tarwjjl anderen schier omkomen in ellende. Het liberalisme leert immers, dat ieder individu het recht heelt voor zich zelf te zorgen zonder zich om anderen te bekommeren. Zulke ideeën en zulke conclusiën volgen noodzakeljjkerwjjze uit- het goddelooze systeem der libertijnen eu zjj hebben derhalve den bodem bereid voor een ander stelsel, dat van het socia lisme. Onder de sociaal-democraten heerschen velerlei richtingen, men zal er ternauwer nood twee vinden, die in hunne begrippen wat er moet geschieden om de socialistische orde te grondvesten, overeeustemmeu. Toch zgn er in socialistische eischen twee ootdgedachten te onderkennen, die het auidelgkst werden uitgesproken op het socialisten-congres, 't welk in 1875 te Gotha is gehouden. Wat de godsdienst betreft, zoo luidt het slot van het program van Gotha, eischen de socialisten, dat de godsdienst als eene private zaak worde verklaard. Teu opzichte van den godsdienst komt het socialisme dus met het liberalisme overeen, ja, het gaat nog eene schrede verder. Torwjjl nameljjk het liberalisme God en Gods ordonnantiën een voudig onbeacbt laat, sluit het socialisme den godsdienst van zjjn stelsel uit. Yoor den opbouw van den socialistischen Staat is geen God, zjjn geene Goddeljjke ordonnantiën öoodig. Dientengevolge wil bet moderne ®°cialisme ook niets weten vau de onster flijkheid der ziel en vau een leven naden jl°od. De mensch beeft geen hemel na dit Jfiven te wacbten, daarom moet hjj zich een hemel hier op aarde zoeken. Dat is het be- 8rip der moderne socialisten omtrent den 8°dsdienst. Ten aanzien van den eigendom maakt de sociaal-democratie het volgende onder leid; Een gedeelte van den eigendom "eBtaat nit arbeidsmiddelen en een auder Ul' genotmiddelen. Tot de arbeids- of pro- FEÜ1LLE T ON. Een fraai geschenk. heeft k ®en zekere juffrouw Ibsen, die het geluk af® te zijn van een aardig neefje, dat n.. *u het wat bont maakt en daarom meermalen °.0r haar gedreigd was met onterving wss losb een'^° dagen weer in onmin met den k een Zondag hield de wagsn van Van Gend bjj haar voor de deur stil. lMen belde. Sientje, riep ze tegen de meid, ga eens ^en wat dat is. Hui r Sientje was reeds aan de deur. Eene mi- ut later stond ze aan de trap. w Juffrouw i kan dat hier motten i ®u Ze brengen van Van Gend Loos een ulompot. adrès een blompot 1 'En staat er mijn Je, JufJ verwu hSn 11011 'k 'm maar annelD011' ^en' De anders van geen mensch wat. Was z mei<^ kwam met den bloempot boven. Hij het lucht-1161''0'. lDSePakt. //Bleekwater», stond op Jnff lg ^timmerde dooBje er om heen. kantenr°UW ^aea l>ekeek het ding van alle Gunst, wat een aardig plantje. Wat zou het ductiemiddelen behooren de grond, de werk plaatsen, de werktuigen, in een woord al wat noodig is om het werk te verrichten. Al deze arbeidsmiddelen mogen in den socialistischen Staat geen privaat eigendom zijn, maar moeten gemeenschappelijk eigen dom der maatschappij worden. Alleen genot middelen mogen privaat eigendom zijn, d. w z spjjzen, bleeren, brandstollen en waar schijnlijk ook de woniug. Goed beschouwd verlaugt bet socialisme niets anders, dan de invoering van de gemeenschap der goederen, evenals het communisme. Wat de arbeid betreft verlangt het socia- lisme, dat alle menschen, die gezond zgn, moeten werken; maar niemand werkt voor zich alleen; allen werken voor de gemeen schap, waarvan ieder een deel uitmaakt. Waaneer wij nu vragen, welke die ge meenschap is, dan kan hiermede niets anders worden bedoeld dan de Staat. In dien socialistischen Staat wordt niet alleen de godsdienst afgeschaft, het privaat bezit en de loonarbeid houden ook op te bestaan en de Staat wordt geheel anders georganiseerd evenals het huisgezin. Het socialisme baseert zgoeeischen op de gelijk heid der menschen. Uit deze.leer-der geil heid komen dan de socialisten tot de cou- clusie, dat de vrouwen in alle opzichten met de mannen geljjke rechten en p »»hteu heb ben. Daarom moet ook het christelijk huwe lijk, het Sacrament, dat man en vrouw tot den dood verbindt, in den social.st.schen Staat verdwijnen. Het huwelgk is niets an ders, zegt Bebel.dat eene vonderlinge over eenkomst zonder tusscfaenkomst van een functionaris.» Als man en vrouw het met elkander niet meer eecs zgn, gaat ieder zjjns weegs eu ieder kan we erom eene nieuwe overeenkomst slui eD. uisva ers en buismoeders heeft men dus in den socia listischen Staat niet meer, want de man heeft voor niets te zorgen, vermits de Staat alle zorgen op zich neemt, want aan den Staat behoort het kind, nw.aan de ouders. De moeder houdt het kind zoo lang bjj zich tot het loopen en eten kan, dan be last de Staat zich met zBne opvoeding. Met de ouders heeft het kind dan mets meer te doen. Van deze begrippen zeggen wg dat za onmogelijk kunnen toegepast worden, het doel dat ze beoogen, kan met bereikt wor den. De mensch, die mts tot stand wil brengen wat niet tot stand kan gebracht worden, begaat, op zgn zachtst uitgedrukt, eene dwaasheid. Doordien het socialisme den godsdienst f eene "cbouirwrwetp» bet Goj» ordo»us„ti<j„. Het socialisme loochent de waarheid der En zij opende de en °EPe', Hartelijk geliefde lante. Alhoewel wij thans niet op "^^ehappeUj- ken voet staan, hoop ik t°H kleine geschenk ^ult aauvaarden. Het'stokje, dat boven de aarde uitstekt, A, ge het goed begiet, binnen met al te langen tyd, opschieten tot eene bladrqke plant waaraan ook in het voorjaar bloemen komen. De plant heet So rario firna I n pr um e n.u m. Ik hoop, dat uwe kwade bui over ,s en dat wij weer snoediz goede maatjes zullen zijn. weer sp 6 s jjw berouwvolle neef, Isidore. Tante Ibsen bekeek nog eens het stekje. Het stak recht boven de aarde uit en was dun en spits overal met kleine stekels, als haartjes zoo fijn, 'bezet, zooals men wel meer bq de Cactus- soorten aantreft.^ hij niet zoo'n losbol was, zou hjj een juweel van ""■JTtaSt den bloempot uit het doosje en ZetElkcnm dag^begoot ZÜ he.t Plaatj0 tweemaal. Den derden dag riep eensklaps juffrouw Ibsen; Sientje I allereerste vraag in den catechismus: Waar toe zijt gij op aarde? De catechismus ant woordt: Om God te erkennen, Hem te be minnen en te dieuen en eenmaal in den hemel zalig te worden. Maar het socialisme zegt, dat de mensch hier op aarde is om zich door den socialistischen Staat een hemel op deze wereld te verschaffen. Met het doen verdwjjuen van God en godsdienst houden ook de zedeljjke wetten op van kracht te zjjn, de tien geboden be staan niet meer en de eenige aandrang, welke de menschen tot werken aanspoort, is de zelfzucht. De zelfzucht echter is on beperkt, de zucht naar geluk kent geene grenzen en wanneer nu, volgens socialistisch begrip die aandrang door de maatschappe lijke orde beperkt wordt, dau ontstaat daar uit een onbevredigd egoïsme, dat niets an ders is dan oDgeluk. Het is daarom onmo gelijk dat de socialistische orde de tien geboden kan vervangen. Ook de verdeeliog van den arbeid in den socialistischen toekomststaat is zoo vol moei lijkheden, dat zjj onmogelijk is. Niemand behoeft, voor zich zelf te arbeideren, iedereen werkt voor de gemeenschap. Nu moet de arbeid echter georganiseerd worden,het werk dient te worden verdeeld. Daarvoor is al lereerst de kennis noouig van het getal en de sterkte der voorhanden werkkrachten. Er moeten lijsten worden gemaakt. Deze goed te maken zal onmogelijk zgn, als men den menschen de vrije keus laat, hunne woon plaats te kiezen. Thans bljjven de menschen daar, waar ze zgn, wonen, omdat zg in hunne woonplaats hunne bezittingen hebben en ook zij, die geen eigendom hebben, bljjveu toch langeren tijd, dikwjjls zelfs hun leven lang op eene plaats wonen, omdat zg daar in hun onderhoud kunnen voorzien. Ia den socialistischen Staat echter wordt de toe stand geheel auders. Tegenwoordig is de reislust groot en vele menschen wisselen dikwerf van woonplaats. In den socialisti schen Staat moet de veranderiug van woon plaats algemeen worden en daarbij is aan eene goede verdeeling van den arbeid niet te denken. En als nn in eene zoo groote maatschappij als de socialistische, niet vol gens een bepaald plan gewerkt wordt, als niet iedereen verricht wat hem door de op perste leiding wordt opgedragen, dan moet er nood en gebrek komen. Ook dus opgrond, dat de arbeid niet kan verdeeld worden, is de uitvoering der socialistische wetteu eene onmogelijkheid. De socialistische Staat kan op den daar niet bestaaD, omdat hjj de kiem van zgn ondergang iu zich draagt. Wat is er jiiffrouw Ruik je niets? Ruiken, juffrouw Jal Sientje snoof da lucht in. Ajakkes! Ja wat is dat Ik weet bet al, zei juffrouw Ibsen, de goten zjjn gisteren schoongemaakt, dat zal het zijn. Juist, dat is 't. Maar den volgenden dag, was het nog erger. Sientja keek eens naar den grond en zei met een ernstig gelaat Het is hier erg vochtig, juffrouw zouden we den metselaar niet eens laten komen. Het zit in den vloer geloof ik. Ja, in den grond, die is duf. Ja dat is 't. Ik ruik het nu zeer goed. Het is erg ongezond. De metselaar kwam. Hjj was de man, die de huizen van juffrouw Ibsen steeds in orde hield. Hem werd in alles raad gevraagd. Hjj liet het tapjjt wegnemen en brak de planken van den vloer op. Zjjn neus stak hjj in 't zand. Hjj zei plechtig 't Is wel vochtig 't zand, doch zoo erg duf is 't niet. Maar toch ruik ik iets. Ja, ik ruik wat. Sapperloot wat een smerig luchtje Wat kan het zjjn, baas? Vroeg juffrouw Ibsen beangstigd. - Er ligt misschien een riool hieronder. We zullen eens zoeken, antwoordde de metselaar. In Duitschlaud is de procedure wegens zwendelarjj en bedrog tegen verschillende bankiers en kooplieden in vollen gang. De rechtbank te Elberfeld veroordeelde den bankroetier Löwenthal tot 4 jaar tucht huis eu 3000 mark boete, terwjjl 4 mede plichtigen met lichtere kerkerstraffen er af- k wamen. Bjj de beraadslaging in den Rjjksdag over de begrooting van koloniën verklaarde de Legatieraad Kaiser, dat de Duitsche be zittingen in Zuidwest-Afrika aan een con sortium verkocht zjju voor drie millioen mark, waarvan reeds 200,000mark is betaald. Indien de verkoop niet volledig zgn be slag krijgt, dan vervalt die uitkeering. En geland legt ten deze moeilgkheden in den weg, daar het bestuur der Maatschappij uit Dnitschers moet bestaan. Blijkens de overeenstemmende genees kundige rapporten te Berljju is de influenza aldaar sinds eenige dagen verminderd en zgn de nieuwe gevallen slechts van zeer lichten aard. In een der Berlijnsche bladen wordt de opmerking gemaakt, dat er bij velen eene vergissing bestaat omtrent hetgeen de Rijks kanselier io zjjne rede van 27 November heelt gezegd van de mogelijkheid, dat er bjj den Rijksdag een ontwerp zou worden in gediend om de legersterkte in verhouding te brengen met het toenemend bevolkings cijfer. De Rijkskanselier heeft namelijk big- kens den offlciëelen tekst zijner rede niet bedoeld dat dit reeds in dezen winter zou kunnen gebeuren, maar in den winter van het volgende jaar. Omtrent het bezoek van Prins Von Bismarck te Ratzeburg, bjj gelegenheid der verkiezingen voor den Laueuburgschen Dis trictsdag, wordt van daar nader gemeld: Met Graaf Herbert Vou Bismarck eu Dr. Chrysander per buitengewonen trein aange komen, werd bjj aan het station opgewacht door landlieden te paard. In de stad waren de vlaggen uitgestoken. Op het marktplein stonden de vereenigingen van oud-strjjdera, de militaire vereenigingen en de schooljeugd geschaard. Na ten raadhuize de stedeljjke autoriteiten te hebben begroet, begaf bjj zich naar het districtshuis, waarbij eene talrjjke menigte hem met daverend gejuich begroette en met volle geestdrift het lied <Deutschland, Deutschland über allesaan hief. Na de verkiezing bracht hg bezoeken aan den Burgemeester, den Directeur van bet gymnasium en andere personen. Ten slotte volgde er eeu diner bjj den Landraad. De Fransche Regeering heeft aan hare diplomatieke agenten last gegeven om stappen te doen bjj de Regeering, waarbij Men graafde de heele kamer op. Een meter diep. Doch geen riool werd gevonden. En de reuk bleef aanhouden. Hjj werd er ger. Men keek het privaat na. Alles was in orde. Toen herinnerde zich de metselaar, dat in dat huis een verlaten kelder was, waarop vroeger eeu privaat had uitgeloopen. Er werd besloten er naar te zoeken, want van de stank was het niet uit te houden. Men brak de gang op en stuitte op het gewelf van een kelder. Daarin werd een gat gebroken. Men peilde met een stok. Doch de kelder bleek droog te zjjn. Men was nog bezig met dit werk, toen eensklaps Sientje van voor, uit de huiskamer, kwam aan draven Lieve deugd! Juf! Juf 1 kom eens zien, kom e.ens zien Wat was er geschied? De bloempot van neef, was van den gerridon gevallen in stukken en uit den pot kwam geroldeene rat, reeds in vergevorderden staat van ontbinding Het pnntige stekje in den bloempot, was de staart geweest van de rat eene vette, mollige rat, die de heerljjke lucht in 't huis had ver spreid. Dienzelfden dag nog veranderde tante en nn voor goed het testament en Diet in 't voor deel van den afzender van den bloempot. O Neen 1 HUBirnsinmirRtvr. ABONNEMENTSPRIJS AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIEN.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1891 | | pagina 1