NIEUWE Woensdag 9 December I89t. 16de Jaargang. aqite ma non agitate. De groote dwaalleer onzer dagen. 11 L'I T IV I. 1). 1770 mmu ABONNEMENTSPRIJS Pei 3 maanden voor Haarlem. 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers0,03 Dit blad verschjjut eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG B U R E A TT: St. Janstraat Haarlem. agjBipBjf SjNUJhOlU (Ill HUT. PRIJS DER ADVERTBNTIEN. Van 16 regels30 Cents Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Advertentie n worden uiterljjk Maandag-, Woensdag- en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KÜPPERS fc hAUSEï. IV. Door den godsdienst als eene private zaak te verklaren wordt bjj door het socia lisme geheel en al afgeschaft; want een godsdienst, die slechts eene privaat-zaak is, kan niet bestaan. Ereumin kan een gods dienst bestaan zonder gezag. En wat was nu de zoogenaamde Reformatie van de zes tiende eeuw anders dau een strjjd tegen het gezag? Maarten Luther en zijne geestver wanten, die een nieuwen godsdienst ver spreidden, verwierpen de door God zelf in gestelde autoriteit der Katholieke Kerk. Luther leerde dat ieder mensch zijn eigen oordeel mocbt hebben iu alle vragen van dep godsdienst. Hjj beweerde wel is waar, dat de Bg'oel de eenige en ware autoriteit in zaken den godsdienst betreffeude is, maar toch ondermijnde bjj zelf het gezag van den Bijbel, vermits bjj leerde dat iedereen zelf den Bjjbel kon uitleggen, dat wil zeg gen, dit ieder een oordeel in den godsdienst mocht vormen naar zijn eigen begrip. De aanhangers van het Protestantisme houden zich nog heden streng aan deze grondstel- hug; zij roemen erop, dat zjj in den gods dienst zich aan geen ander gezag onder lopen, dan aan hun eigeu begrip van den üybal. De socialisten onzer dageD doen niets anders, dan dat zij op den weg, dien uther heeft bereid, nog eene schrede verder Roan. Luther heeft aan het gezag van den °öbel afbreuk gedaan, de socialisten ver werpen het gezag van den Bgbel geheel en »1. Evenals Lutber de gansehe te zjjnen tijde beslaande godsdienstige orde omverwierp, zoo willen ook de socialisten io onze dagen de bestaande godsdieustige orde totaal ver storen, door toestanden in te voereu, die het bestaan van eiken godsdienst onmoge lijk maken. Het hedendaageche socialisme is dus niets auders dan de voltooiing vau het werk, waarvoor Luther reeds voor drie eeuwen da fundamenten heeft gelegd. Het socialisme onzer dagen bestrjjdt den eigendom. Allo werkmiddelen zullen het oigaDdom van den Staav zjjn. De Staat of de gemeenschap is de eenige bezitter van alle dingeu en aangezien niemaud in den socialistischen Staat eigendommen bezit, bestaat er ook geen erfrecht meer. Ook voor dezen eisch van het socialisme heeft Luther den grond gelegd, want hg spoorde zjjue aanhangers aan de katholieke kerkgoederen te rooveu, de kloosters te plunderen en deze groote kerkroof, deze verminkiug van het eigendomsrecht is een der werkdadigste middelen geweest, om Luthers leer te ver spreiden. Zoo kreeg het begrip vau den eigendom door de zoogenaamde Reformatie van de zestiende eeuw een geweldigen stoot, want als men ongestraft kerkgoederen mag stelen, zooals Luther uitdrukkelijk leerde, FEU ILL ET O N. Het Wapen. (£7it het dagboek van een Duitscli officier.) Straatsburg was over Met luide jubelkreten hadden wij de witte vaan begroet, die wjj vau deu prachtigen toren van den eerwaardigen Munster hadden zien waaien, met dat fiere gevoel in de borat, dat wjj het waren, die de oude Rgksstad heroverd hadden, met dat ge-oei van vrome dankbaarheid, dat het ons vergund was dezen vreugdedag voor het Duitsche voik voor de oude vesting te beleven. Eigenlijk hadden wjj, dragonders, al heel wei- ui? by deze belegering en verovering te doen gehad. Wij lagen iu den rug van het leger in de prettige witte dorpen van het bloeiende land eu deden bjj den heerlijksten zonneschjjn de ronde de richting vsn Schlettsladt en de Vogeszen en meldden alleen, wanneer zich daar iets ver dachts vertoonde, wat zelden genoeg voorkwam. Ihans echter was Straatsburg o<er en sedert e.ea dagen bevonden wij ons op marsch over e ogeezen. Waarheen Dat wist niemand. egen dea vjjand 1 Dat hoopte ieder. Immer* ee tie ui dan kon de privaat-eigendom niet lang meer verzekerd zijn. Eu aangezien onze heden- daagsche socialisten de afschaffing van den eigendom algemeen verlangen, voltooien zjj wat Lutber en zijne geestverwanten reeds iu de zestiende eeuw hebben aangevangen. Tot den tjjd van bet oustaan van het Protestantisme, was er eene tweevoudige macht in den Staateene burgerlijke en etie godsdienstige. De religieuze macht werd itgevoerd door de Katholieke Kerk en beide machten hielden het even wicht. Toen stond Luther met zijne geestvarwauten op tegen de macht der Kerk en droeg haar overop het Opperhoofd van den Staat. Iu protes- tautsche landen is ook thans nog het Op perhoofd vau den Staat tegeljjkertg j het Opperhoofd van den Protestautschen gods dienst. Reeds daardoor werd de macht vaa den Staat over de menscheu belangrijk ver meerderd. Daarbij leerden nu nog Luther, Melanchton, Bucer, en andere stichters van het Protestantisme, dat de overheid of de Staat over deonderdaneueenegrauzeuloo- ze macht heeft iu geestelijke en wereldlijke zaken. Bucer zegt: Aangezien de Staat de hoogste macht bezit, zoo heeft hjj ook het toezicht op den godsdienst, ja, hi, heeft de vrijheid te vuur eu te zwaard hen uit te roeien, die eeu valscheu godsdienst balg deu. Deze zelfde genzenlooze macht vau den Staat verlangen ook onze moderne so cialisten. Zg willen, dat de Staat voor alle zaken zal zorgen alles moet aan den Staat toebehooreu en de Staat moet voor alle be hoeften der leden zorgen, t Is dus geble ken dat het begin van de door de socia listen verlaugde Staatsmacht reeds voor 300 jaar werd verlaugd en dat het hedendaagicu socialisme niet anders wil, dan <10 invoe ring vac die Siaats-almacht, die de stich ters vau het Protestantisme verkondigd hebben, op zuD«r nieuschelgke grondlagen. Iu den socialistischen btaat wordt het huisgezin opgelost, want net huwelijk wordt tot eene private overeenkomst vernederd, die elk oogenbÜk kan ontbonden worden. Bo vendien hebben de ouders iu den socialis tischen Staat met de op voeding der kindereu niets te doen, want ook de btaat belast zich met de verzorging en ontwikkeling van hun kroost. Geljjk onze kinderen m de staats scholen ouderwezen wordea, zoo zul|eQ de kinderen in den socialistischen btaat wordea gekleed en gevoed, zoodat de ouders voor hunue kiuderen geaa weer behoeven te dragen. Met de opheftiug vau het christe lijk hnweljjk eu door de opvoediugder kiode- reu vanwege den Staat is het huisgezin ver woest. Ook die verwoesting van het fami lieleven werd reeds door Luther ingeleid. Lutber toch heelt het huwelgk vernederd door he" uit de rij der zeven Sacramenten te verwijderen en bet voor eeue wereldsche zaak te verklaren. Op deze wg,e hebben Luther en zjjne aanhangers het huwelgk minachting gebracht en de fundamenten in zonder ook slechts eenmaal de sabel getrokken te hebben, wil geen ruiter uit het veld terugkeeren. Zoo marcheerden wjj strijdlustig de groene ber gen in, langs wijnbergen vol zwellende druiven, langs roode, met klimop omgeven wachttorens en door vriendelijke stadjes eu dorpm met huizen met hooge gevels, de duidelijke bewjjzen der welvaart en gegoedheid der bewoners. Onder de vensters, in de gevels, en aan de lange galerijen, die de bovenste verdieping om geven, hingen in de lange kringen de goudgele maïstrossen naar beneden uit de schoorsteenen stegen blauwe rookwolken op m de heldere lucht van den herfstmorgen uit de schuren klonk de gelijkmatige slag der vlijtige dorschers en in de tuinm speelde» vroolijke kinderen met blozende gezichten en de vrouwen uit de keuken, de dor schers van den dorsehvloer en de kinderen uit den tuin, allen drongen zich onder de steenen poort en achter de heldere ruiten bijeen, gezicht aan g zicht, om den voorbijtrekkende.! vijand te bekijken, niet onvriendelijk, maar verwonderd en verrast over datgene, wat zij voor korten tijd voor een sprookje zoudeu gebonden hebben, als bet iemand iu de gedachten gekomen was aoo iets ts voorspellen. In lange, kromme bochten hep de straatweg van het huisgezin doen wankelen.Hel hedeti- daagsche socialisme alzoo, 't welk het huis gezin geheel en al verstoren wil, voltooit, hetgeen Lutber heeft begonnen. Slot volgt.) De Belgische Kamer hechtte, na eene langdurige redevoering vau den Minister Baernaert, hare goedkeuring aan de begroe ting van Financiën. Daarna werd de Wet tot bestrgding der misbruiken aan de uitoefening van het hypnotisme, door anderen dan geueesheeren, verboudeu met 60 tegen 10 stemmeu en 6 onthoudingen aangenomen. De Congregatie der Missiën in Mon golië te Brussel, heeft de volgende dépêche ontvangen, gedagteekend: Tientsin, 5Decem- ber, 2 u. 50 m. des nam. «Da Belgea zijn gered. Eeu aantal Christenen zijn vermoord.» Geteekeud: Wjjnbovel, Missionaris der La zaristen te Tientsin. De Rijksdag heeft het wetsontwerp tot aanvulÜDg van het grondwetsartikel betreffende de onschendbaarheid der Afge vaardigden, bjj eerste lezing, in handen eeuer commissie van veertien leden gesteld. De woordvoerders dar vrijzinnige eu der soeia- Islische partij waren iu het algemeen tegen het ontwerp. Die der andere partgen hadden de verwijzing naar eene commissie voorge staan, dewjjl er wel andere middelen tot het wegnemen van verkeerdhedea te vinden waren zonder grondwetsherziening. De Mi nister Von Boetticher had deu Rijksdag de keus gesteld tusscheu aanneming of weige ring; in het laatste geval was de Regee ring niet bij machte, de Afgevaardigden in mogeljjke gevallen te beschermen tegen moeilijkheden van de zjjue der rechteljjke macht. Te Motz is de sedert 1873 aldaar bestaande Cercle Choral des Amis ontbon den om de volgende reden: Den 16a Augustus hadden vier leden van dezen kring zich uaar Mars-la-Tour begeven om een herdenkingsfeest bjj te wouen. Op Frausch grondgebied aangekomen riepen zg: Leve Frankrjjk! Leve Ruslaud eu zongen zg de Marseillaise ten aanhoore vau de in de uabjjheid zgade Duitsche doua niers. Toen bet viertal over de grenzen was terugkeerd, werd proces-verbaal tegen hen opgemaakt: De beweging, welke in denlaatsten tgd in Frankrjjk op godsdienstig gebied is voorgekomen heeft het concordaat op den voorgrond geplaatst. Terwijl de Rspublikeinsehe Afgevaardig den de strikte en strenge toepassing van het concordaat vragen, eischen andere de afschaffing er van. L'Univers schrjjft daarover het volgende: »De Kerk vau Frankrjjk wenscht niet de afschaffing van bet concordaat. De schei- op, naar den bergkam. Als wjj omkeken, zagen wij diep onder ons, als iu eene eindelooze rij, de lange gelederen van ons voetvolk, welks bajonetten vrooljjk flikkerden in deu zonneschjjn, de tal- looze treinwagens, die de benoodigdhedeu voor het leger meevoerden en eindelijk de kleine afdeelingen, die de achterhoede dekteD, alles juist als het gewemel van een troep mieren, doch in eene langzaam vooruitgaande beweging. Stof wolken trokken langzaam op over de groene weiden vaa het dal, met goud verlicht, door de warme herfstzon. Daaroverheen weidde de blik in de blauwe vlakte, waarin de Rjjnstroom kier en daar glinsterend doorschemerde en in de verte zag men de bergruggen van het Schwarzwald, die het schoone landschap omsloten. Aan eene kromming van den straatweg stond eene groep officieren bijeen onder een hoog kruis. Een van hen, een oude schoolkameraad van mij, groette mij eu riep mij toe//Zie nog eens om, hier ziet ge voor de laatste mad den Rjjn en dea rook, die uit uw moeders vleeschpotten opstijgt!" en nadat hij een slok uit de veldvleesch genomen had, reikte hjj ze mij toe, zeggende „Daar, drink er op, dat wjj ze spoedig terug mogen zien//. Ik wierp een blik naar het bloeiende geboor teland ten afscheidsgroethet was een zwaar ding van Kerk en Staat zou goed zjju,als daarmede volledige vrjjheid gepaard ging; maar met de vrgheid beperkende wetten zou het kwaad zjjn. »Weluu daar de Republikeinen van he den waarschjjnljjk uiet met ds scheiding de vrgheid zullen geven, is het beter dat het bestaande stelsel bljjft gehandhaafd.* Hetzelfde blad beeft eene inschrijving geopend »als hulde aan Mgr. Gouthe Sou- lard« welke reeds 6678 frs. en eenige cen times heeft opgebracht. Was het uiteinde van Boulanget arm zalig, met zijne vereering na den dood is het weinig beter gesteld. Het is nameljjk dezer dagen gebleken, dat de pandjeshui zen gevuld zijn met borstbeelden en medail lons van den Generaal. Da bezitters dier voorwerpen vonden het maar goed er zich vau te ontdoen. Op die wijze kregen zg er nog eene kleinigheid voor. Dom Pedro, de voormalige Keizer van Brazilië, is jl. Zaterdag te Parjjs overleden. Hij had juist Woensdag den ouderdom van 66 jaar bereikt. Dom Pedro II d'Alcantara (JohanKa- relLeopoldSalvador—BibianoFran- eiscusXaverius-de-PauloLeocadio MichaelGabriëlRaphaëlGonzaaa) was den 2en December 1825 geboren. Hij volg de zjjn vader Pedro I, na diens afstand van den troon, deu 7en April 1831 op, en regeerde order vuogdjjscbap tot den 23eu Juli 1840, waarna hg den 18en Juli 1841 werd gekroond. Hjj huwde deu 4en Septem ber 1843 eene dochter van Frans I, Ko- der beiden Siciliëa, welke hem eene dochter schonk, de Prinses Isabella, gehuwd met Gastou vau Orleaus, Graaf van Eu. Uit de zen echt zjjn drie zonen gesproteo. De troons opvolging is echter verbroken door de om wenteling vao 15 November 1889, die het Keizerrjjk Brazilië in een Bondstaat deed overgaan. Sedert deze gebeurtenis heeft Pe dro II meest in Fraokrjjk geleefd. Hg was reeds sedert gernimen tgd lijdende. Bjj het voortgezet kerkeljjk-politiek debat ia de Italiaaosche Kamer heeft de Minister-President opnieuw de Romeinsche quaestie »dood» verklaard, dood sinds meer dau 21 jaar zelfs, en hjj begreep uiet, hoe men er nog van reppen kon Ook Kalno- ky, zeide hjj, wenacht er zich niet mee in te laten, eu als onze eeuheid we d aange rand, zou Oostenrjjk zelfs verplicht zjjn ons met een leger bjj te staan. Ziedaar dau de Triple-Alliantie in al bare glorieRoma intangibeleen als zoo danig gewaarborgd Den vorigen dag had Cavalotti de geheele quaestie gelgk gesteld met het irridentisme! Verbeeldt u, zeide hjj, dat Imbriani hier opeuljjk de teruggave van Triëst en Trente kwam eischen, zou dau Rndini ook a la Kalnoky zeggen: die qaaestie is nog uiet opgelost, maar Italië zal als bondgenoot vau Ooatenrjjk zjjn best doen, om Imbri- afscheid als elk, waarbij men zegt, dat het mis schien de laatste maal is, dat men u ziet eu vaarwel zegt. Toeu ging het naar bineden door het donkere bergwoud voor het eerst Frankrijk in, want de Elzas was toch Daitsehland gebleven met Duitsche zeden en de lieve, welbekende klanken der moedertaal. Des namiddags rukten wjj eeu klein dorpje binnen, dat ons tot nachtkwartier was aange wezen. Het lag in een eng met gras bedekt dal, rondom door een donker dennewoud omgeven, dat zijoe laatste posten tot aan de tuintjes en schuren achter de verspreide kleine huizen aan de berghelling had vooruitgeschoven. Den ganschen middag hadden wjj reeds van aan den weg samengeschoolde nieu wigierige Eranschen gehoord, dat ook hier vreemd volk was. Ik kreeg met eenige kameraden kwartier bjj een smid, in een nauw, klein huisje. Uit de open werkplaats daar naast trad ons een met roei bedekte reus ts gemoet, met een overigens goedaardig gezicht, dat met de, hier reeds onvermijdelijke „Henri qoatre" was versierd. Ik verontschuldigde met een paar hoffeljjke woorden ons onwelkom bezoek, doch de reus reikte mij vriendeljjk de hand en heette den soldaten welkom. Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1891 | | pagina 1