NIEUWE
1792
Zonte 31 Januari *«92
17de Jaargm
1)c vervolging der Katholie
ken in Rusland.
BUSTE* LA \U.
Pei 3 maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
B U R E A TT: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels30 Cents.
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensdag-
en Yrgda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: KüPPERS LAUREY.
In de Europeesche pers is er dikwerf en
in lange, uitgebreide artikelen spraAe van
de vervolging der Joden iu het Ryk der
Czaren. Niet zelden worden de maatregelen
en de handelingen der Russische overbeil
en van hen, die de gegeven bedelen moeten
ten uitvoer brengen, verbazend overdreven.
Over'gens dateert de vervolging der Israë
lieten iu RutJaud eerst sinds eenige jaren.
Wat wel vreemd mag geneeteu worden
bp al de klachten en jeremiades, welke ons
ter oore komen, is zeker wel het feit, dat
bijna alle bladen een volkomen stilzwpgen
bewaren omtrent de bloedige vervolgingen,
waaraan de Katholieken iu Polen, sinds een
zeer groot aantal jaren, zijn blootgesteld.
De Joden vullen met nunne klaagliederen
de kolommen van alle in hun dienst staande
couranten (en het zijn er vele!) en de even
eens in de banden der Joden zjjnde tele
gram-agenturen zorgen ervoor, dat eene
krachtige, versterkte echo in alle hoeken der
aarde wordt gehoord.
Wg beklagen de ongelukkige vervolg
den voor zoo ver zjj zeiven geene schuld
bebben aan hun hard lot. Indien echter
hunne broeders in de pers indertijd tegen
de onbilljjke verdrijving der geestelijke Or
debroeders en Zusters uit Duitschland en
Frankrijk badden geschreven, iu plaats van
die maatregelen iu banne bladen goed te
keuren of te vergoelijken, de toestand in
Rusland zon voor hunne gelootsgeuooten
wellicht een gansch andere zjjo. Wie uit
baatzucht of eigenbelang zich aanrechten
rechtvaardigheid vergrjjpt, plukt daarvan
vroeg of laat de wrange vruchten.
Nu schreeuwt men moord en brand over
de vervolgingen watraao de Joden bloot
staan. Maar wie spreekt er over de arme
Polen? Van tjjd tot tjjd, bjj lauge tusschen-
poozeu, ver8chjjut in de eene of andere
katholieke couraut een brief over de vervol
gingen der Polen, maar de gezamenlijke
overige pers heeft gezworeu een diep stil
zwpgen te bewaren. Op de noodkreten der
ongelukkige Polen, der vreeselpk vervolgden,
wordt eenvoudig niet gelet.
In het te Londen verschjjnende nieuws
blad The Tablethet orgaan van den over
leden Kardinaal Manning, lazen we dezer
dagen een brief uit Rusland geschreven over
de onlangs plaats gehad hebbende daden
van rnw geld en tirannie.
In de maand Juni van het vorige jaar,
aldus wordt in dien brief geschreven, werd
de Eerwaarde Pater Franciscut, Barenisky.
Priester der Orde van den heiligen Francis-
ens en Pastoor van Kunic, gevangen geno
men onder de van de politie uitgaande
FE U1 L L B T O N.
Wat eene moeder lijden kan.
2) {Vervolg).
Zuster Rosa kee de met twee buren terug.
Een van hen herkende haar, toen hjj over haar
heenboog en in het gelaat zag.
„Achl» zeide hij, „is z ij het, arm ding, zij
woont daar, juist om den hoek; ik zal haar
voor u naar huis brengen.//
Het was een Ier, ten Katholiek, Casei genaamd,
die ons van aas zien wel keude. Zijne kindereD,
die onze armenschool bezocht hadder, had ik vroe
ger in mijne klas gehad.
Hij nam haar mee naar huis. Wjj volgden hem
met de buurvrouw, die ons was komen helpen. Het
was maar een korte afstand, maar hoe kort die
ook was, had de buurvrouw, die W eaion heette,
den tjjd om ons eenige bizonderheden over onze
arme patiënte mede te deelen.
//Niemand weet veel van haar; zy was zoo arm
als Job; maar aau haar blik en .prek n konden
wp alleu zien, dat zp als dame geboren en op
gevoed was."
„Was zp getrouwd?" vroeg ik.
„Helaas! ja, God helpe haar, zp heeft een
slechten man; niet dat zp ooit tegen een van
ons klaagde, maar wij weten, dat hp nooit bp
haar te huis komt, dan om hare zuur verdiende
beschuldiging, dat hp in zijne op dsn 3deu
Mei 1891 gehouden predikatie eene patriot
tische toespeling had gemaakt op den ver
jaardag der Poolsche constitutie van 1791
en met zpne parochianen «Ut catholicam
idem exaltare dignerishad gezongen.
Na een zeer kort onderzoek (als het een
Katholiek betreft maakt men in Rusland
korte mettei))werd bewezen,dat de Eerwaarde
Pastoor niet de minste toespeling had ge
maakt en dat hij met zijue parochianen
slechts het Tantum ergoin de Poolsche
taal overgebracht, had gezongen, gelijk
zulks in alle katholieke berken van het land
gebruikeljjk is.
De Bisschop van het diocees, waarin
Pastoor Barenisky werkzaam is, schreef
hierop aan den Gouverneur-Generaal Hnrko,
dat de politie eene vergissing had begaan,
welke zp zelve bad ingezien.
In plaats van uit dit voorvai eene leer
te trekken, veroordeelde de Gouverneur-Ge
neraal, vier maanden later, den Pastoor
van Odrowaz, den Eerwaarden Heer An-
tonius Cbmielewski, tot eene verbanning
van tien jaar naar het fJralgebergte, om
dat deze Geestelijke eveneens door de politie
beschnldigd was, op den 3den Mei van het
vorige jaar aan den honderdjarigen gedenk
dag der Poolsche constitutie te hebben her
innerd.
In werkelijkheid had deze vrome Prjes_
ter, zooals door eene menigte getuigen or.der
eede werd verklaard, eene uitsluitend gods
dienstige predikatie gehouden en oor geene
enkele syllabe op den Poolscuen gedenkdag
gewezen.
De geloovigen van de parochie, waar de
beschuldigde Geestelijke Cbmielewski »i8
Herder fnngeerde, zonden aan den Gouver
neur-Generaal een schrjj'ea» waarin zij te
gen het gewezen vonnis protesteerden en
toen dit protest onbeantwoord bleef, begaf
zich eede uit veertig T00r5?mfe, burgers
bestaande deputatie Daar den Ohe der gens-
darmerie van het kouinkrpk Polen, Gene
raal Brok, en ove-handigde hem een ver
zoekschrift, waarin de ware toedracht der
zaak werd uiteengezet.
De Generaal las het verzoekschrift, ver
scheurde het, wierp de snippers voor de
voeten van de afgevaardigden en gaf hun
bevel, ouder een vloed van scheldwoorden,
onmiddellpk naar huis te gaan en zich
rustig en kalm te gedragen, als zij ten
minste niet eveneens verlang en naar Si
berië te worden getransporteerd!
Echt Russisch!
De Generaal wist overigens zeer goed,
dat de Priester onschuldig was, aaugezien
zpne eigene ondergeschikten een onderzoek
hadden ingesteld, waaruit daghelder m ge
bleken, dat de politie de beschuldiging ge
heel en al had verzonnen om haresuperieu-
penningen te halen. Hier zijn WÜ er Zuster; het
is eene armzalige p'aats."
Peter Cassi giug eerst naar binnen en wy Volg_
den met het licht Er was 10 h«>.ogte eene
ellendige bedstede en daar leg e ïjzyu ast neder.
Daarna staken wjj mrt behelp van vrouw Weston
het licht aan. Zjj had wel gehjk het eene armzalige
plaats te noemen; ik zag er nooit eene, die meer
ellendig was. Het venster was op verscheidene
plaatsen gebroken, en de weinige ompen, (,ie er in
gestoken waren, konden den win o regen er
niet meer buiten houden; in den verroesten
haard lagen eenige smeilende overblyfseleu Tau
een klein vuurtje. De kamer bad geen ander-huis-
raad, dan de eene klmne bedstede de taf.l en
twee stoelen. Wie zou het zich ooit kunnen ver
beelden, dut zij, die daar met die doodelyke wonde
en in zulke armoede en ellen e er ne or ag, eens
door weelde omringd, bemind en geliefkoosd, en
een eenig en bemind kind was ge wees
Wjj zonden Peter om een dokter uit en zeiden
hem daarna naar het klooster te gaan, om de
Eerw. Moeder bekend te maken waar wy bleven,
en eene mand met het noodzakelykste voor de
arme vrouw mede te brengen, Jit ge aan zijnde,
namen wij water, en trachtten e won e uit te
wasBchen, opdat wij do grootte er van kon-
den zien. Het arme schepsel bewoog zich niet,
maar wy wisten, dat zy nog leetde door het
kloppen van haar hart en de zwakke ad, mhaling,
die somwjjlen over hare bleeke lippen kwam. Wy
ren een genoegen te doen
Ooi aan het schandaal de kroon op te
zetten, bevestigde de Minister van Justitie
de veroordeeling vau den onschuldigen Pries
ter, slechts met de verzachting vau het
vonnis, dat Pastoor Cbmielewski in plaats
van naar het Uralgebergte, naar Smolensk
werd verbauneD.
Van dien aard is de gerechtigheid voor
de Katholieken iu het Rjjk der Czaren.
De Hertogin Ludovica van B/iereu, de
moeder der Oostenrpksche Keizerin, wier
onverwacht overlijden teugevolge der in
fluenza diepen roaw brengt over het ge-
heele Beiersche Hof, had den leeftijd van
83 jaar bereikt. Zij was eene dochter van
Koning Max I en de weduwe van Hertog
Max van Beieren, met wien zij in 1828
in den echt trad en nu ruim drie jaar
geleden de diamanten bruiloft vierde.
De Hamburger Nachrichten betoogen
dat de Regeering een zeer fijn spel speelt.
«Zp heeft», volgens het blad altjjd, «aan
het Centrum alles geboden, wat zp te ge
ven had; heeft de Kamer daar geeu vrede
mee, het zal der Regeeriug leed doeu, maar
lang er om treureu zal zij niet; vooreerst
omdat dit toch tot niets dieut eu dan omdat
het Centrum haar goeden wil gezien heeft
en trachten zal haar tot vriend te houdeo,
ook omdat er van de tegenwoordige be
windslieden wellicht meer dan van een an
der Kabiuet te wachten is.»
Het moet erkeud worden, dat de schrp-
ver van deze «beschouwing» uiet van eeuig
cynisme is vrij te pleiten!
Uit goeie bron wordt bericht, dat
Entjelaud, voordat aau Kardinaal Manning
een opvolger wordt gegeven, in twee gees
telijke provinciën zal verdeeld worden. Een
der bisschop zetels uit bet Noorden, waar
schijnlijk die van Salford, zon dan tot den
raug van aartsbisdom woiden verheven.
Volgens de World zal Erfprins George
van Wales den zeedienst verlaten en bin
nenkort in het huwelpk treden. Pogingen
zouden gedaan worden om eene echtvereeni-
ging te bewerken tusschen den Prins en
Prinses Margaretba van Pruisen, jongste
dochter van Keizerin Frederik.
Weldra zal bp de Fransche Kamer
een wetsontwerp worden ingediend, waarbjj
de Regeeriug een krediet vraagt voor Frank
rijke officiëale deelneming aan de wereld
tentoonstelling te Chicago. Het cijfer van
het krediet is nog niet voor goed vastge
steld, maar men gelooft dat het 3y3 mil-
lioen zal zijn.
In antwoord op eene vraag heeft de
Minister van openbare werken in den Spaan-
schen Senaat gezegd, dat de toestand van
Spanje uiet zoo ongunstig is als msD ge-
doorzochteu het huis om wat linnen tc vinden,
maar er was niets, zelfs niet de kleinste draad,
te zien.
„Ik heb slechts eeu weinigje//, zeide vrouw
Weston; //maar ik wil het u gaarne leenenw.
Terwijl zij het ging halen, knielden Zuster
Ilosa en ik by het ziekbed neder om te bidden.
Zij kwam juist weer binnen toen wy gedaan
hadden.
Wjj kleedden haar duarop uit. Helaasl de donkere
plekken op de teedere armen vsrteldeu eene droeve
geschiedenis; het waren oude teekeuen van ge
duldig verduurde mishandelingen.
Houger, arbeid en gebrek hadden hunne zwaarste
wraak op de uitgemergelde en stervende vrouw
uitgeoefend.
Mjjne tranen vielen op het arme gelaat, toen
ik de dikke haarvlechten poogde weg te strjjken.
Geen vrouwelijk hart zoude dien aanblik on
aangedaan hebben verdragen.Om haar hals vonden
wy aan een eenvoudig bandje eene medaille van
de Onbevlekte Ontvangenis, een kruisje en eene
blonde lok van een kind.
Na lang wachten kwam de dokter. Hjj onder
zocht onze patiënte, die naar wjj vernamen vrouw
Leyton heette. Wjj lazen de b.slissing op zyn
gelaat.
"Zjj is niet gevaarljjk gewond", antwoordde hjj
op mjjnangstig vragen,„maar zij was klaarbljjkeljjk
zeer zwak voor dit gebeurde. Ik zou haast zeggen,
dat zjj nooit hare krachten terug kan krijgen, haar
lieft te beweren.
In de omstreken van Arboleda en
Lgarte werd eene groep van werkstakers,
die eenige met erts geladen waggons om
verwierpen, door de gendarmes uiteenge
jaagd. Onder het terugtrekken riepen zjj:
«Leve de sociale revolutie!»
De opgewonden stemming te Bilbao
duurt voort. De arbeiders hebben eergiste
renavond bp troepen door de straten ge-
loopen, werk vragende. Er kwamen echter
geene wanordelijkheden voor. Een socialis
tisch lid van den gemeenteraad stelde voor,
den werkstakers eene ondersteuning te geven
van 60000 pesetas, doch dit werd door den
Raad mst algemeeue stemmen verworpen.
Eene bende vrouwen, met knuppels gewa
pend, heeft het kolenbekken afgeloopen
onder het geroep: Leve de werkstakingl
De Portugeesche Regeering heeft be
sloten geen enkel nieuw handelstractaat
meer te sluiten. Dientengevolge treedt het
nieuwe algemeene tarief den len Februari
a. s. ia werking tegenover alle landen, met
uitzonderiog van Brazilië.
In den Italiaanschen Senaat heeft de
Minister der schatkist, na de urgentie te
hebben gevraagd en verkregen voor het
wetsontwerp tot goedkeuring der handels-
tractaten, in den loop der discussie gezegd,
dat de Regeering voornemens is bet uit
voerrecht op zijde op te heffeD, teneinde de
zijdeteelt en industrie te bevorderen. De
Minister vau fluanciëo zeide, dat het door
de ophefflng dier rechten door de schat
kist te ljjden verlies van P/a millioen zal
worden gedekt door bezuinigingen, en tot
geene vermindering der inkomsten zou hg
zpne toestemming kannen geven, waarin
niet door bezuinigingen werd voorzien. Hjj
hoopte dat andere landen het door Duitsch-
laüd gegeven voorbeeld op het gebied der
handelspolitiek zullen volgen. De Minister
van koophandel beval de aanneming der
tractaten aaD, omdat daardoor de vrede op
oeconomisch gebied werd gesloten.
De Osservatore Romano meldt dat de
Minister van binnenlandsche zaken, wegens
de weinig geruststellende berichten, die hg
van de Prefecten ontvangen heeft, het hou
den van openbare vergaderingen heeft ver
boden.
De sanitaire conferentie te Venetië
is bjj de verdere beraadslagingen over de
herziening van het reglement voor de door
vaart in bet Suez-Kanaal overeengekomen
de quarantaine af te schaffen en daarvoor
de ontsmetting en isoleering der schepen
iu de plaats te stellen.
Daar alle op de dagorde voorkomende
zaken afgehandeld zjjn, heeft de vergade-
gadering alle genomen beslniten bekrach
tigd met uitzondering van twee punten,
die werden aangehouden.
pols is zeer zwak, er is waarlijk weinig leven
meer in".
„Weet gjj iets van haar, dokter?//
„Neen, ik heb haar nooit te voren gezien. Het
is een zeer slecht geval, arm schepsel. Ik kan niet
veel voor haar doen, maar zal haar aan uwe zorg
overlaten.//
De dokter ging spoedig weg, maar niet zonder
dat hij ons eene kleine som uit zijne beurs had
gegeven om wat kolen en een weinig wjjn te
koopen. Spoedig nadat hjj was heengegaan, kwam
Peter met de mand terug, die de Esrw. Moeder
met eigen handen had ingepakt. Ik zocht naar
de ftesch met versterkenden drank waarom ik had
gestuurd en gaf er iets van aan de zieke. Zjj scheen
daarop een weinig bjjgekomeo te zjjn, en poogde
tegen mjj te spreken, maar ik kon hare woorden
niet verstaan. Vrouw Weston, die bjj ons was
gebleven, vroeg eensklaps aan Zoster Eosa: „Ik
ben nieuwsgierig hoe het gebeurd is. Viel zjj of
werd zjj op den grond geworpen?"
Zuster Bosa wilde juist beginnen haar mede
te deelen wat wjj gezien hadden, maar ik gaf
haar een teeken om te zwjjgen. Vrouw Weston
hervatte: Het zou mjj niet sterk verwonderen als
haar man het had gedaan. Wanneer hjj het deed,
zal hjj voor het gerecht worden gebracht. Verban
ning is te goed. Hjj moet als een moordenaar
worden behandeld.!/,
{Wordt tmolfd.)
MILElsriM'Olim.
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIHN.
