NIEUWE So $846 Woensdag, 15 Jonl 1862 174» Jumu Het privaat bezit. BUITENLAND. ABONNEMENTSPRIJS Per 8 maandeD voor Haarlem. 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers0,08 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG B U R E A TT: St. Janstraat Haarlem. AGITE MA NON AGITATE. PRIJS DER ADVERTENTIEN. Van 16 regels 30 Cents Elke regel meer5 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woenidag- en Vrjda g-a vond voor 6 uur ingewacht. Uitgevers: KÜPPEB8 fc L A U B E Y. Zjj, die zich tegen 1 Juli e. k. op de NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT of het ZONDAGSBLAD of op beide bladen fibonneereo, ontvangen de nog voor dien tijd, dus gedurende de maand Juni verschij nende nummers gratis. i. Van den kant der sociaal-democratie boo- ren wjj het privaat bezit als de hoofdbron van *Ue kwaad en ramp* n proclameeren en daar uit wordt met eene logica, welke wij nooit zullen aannemen of als waar erkennen, de conclusie getrokken, dat met het ophouden, niet het einde van het privaat bezit ook alle maatschappelijk kwaad zal verdwijnen. Slechts dan wanneer het der sociaal-demo cratie gelukt het bewijs te leveren dat het privaat bezit de bron van bet sociale euvel ie, zoudeD we voor de afschaffing ervan kunnen optreden. Dit bewgs zal men niet vermogen te leveren en wjj bljjven dus by onze meening dat de oorzaak van het maatschappelijk kwaad ligt in de ontaarde natuur des men schen, in zjjn afkeer van God en in zjjne zelf vergoding. De sociaal-democratie somt eene gansche rij ondeugden op, die uit het privaat bezit voortkomen: gierigheid, hebzucht, njjd, ver kwisting, wellust, uitmergeling en alle mis daden en gebreken, die uit deze ondeugden ontstaan. Wjj antwoorden daarop, dat al die ondeugden niet voortkomen uit het privaat bezit, maar oit het slechte gebruik, dat men van zjju eigendom maakt en dat men zich niet aan een sl cht gebruik zon schuldig ma ken wanneer men zich niet van God had af gekeerd, maar zich in tegen leei aan Gods ge boden had gehouden. In dit geval zon bet privaat bezit een zegen zjjn en het is derhalve eepe ergerljjke dwaasheid er de bron van alle kwaad in te zoeken. Het privaat bezit is datgene, wat de mensch ervan maakt en zoo staat het met nog veel andere dingen geschapen. Aau eiken moord zonder uitzondering heb ben menscheljjke handen deelgenomen; zjj Vermengen het vergift, zjj voeren den dolk, ZÜ schieten de revolver af, kortom er is geen moord denkbaar of mentcheljjke handen heb ben er aan deelgenomen. Moet men nu ver klaren: «de banden zjjn de oorzaak van alle moorden, laten we ze derhalve afbouweD, dan zullen er geene moorden meer geschieden! Even dwaas nu is de stelling van de af schaffing van het privaat bezit; niet de hand is de oorzaak van den moord, maar de ont aarde natuur van den menscb, zjjn afkeer van God, waardoor bjj de slechte gedachte krjjgt, een medemensch te vermoorden O tot zulk eene misdaad zijne handen te mis bruiken. De hand is eene kostbare gave God*, FEUILLETON. De lotgevallen van Claudius Pochinet. E ne zonderlinge geschiedenis, getrokken uit zijn testament. (1784.) Vet volg en slof). Mijn hemel, Kosa, leeft gjj nog! Ik merkte •lstoen geeoszii s, welke vreemde gezichten de kapitein trok en boe cbielijk bjj daarop de kamer Ultl'ep. Gedurende een tierde uur bestormden wij sikander met vragen en gaven elkaa' zeer vele ophelderingen, waarbij ik echter niet dorst te tikken dat ik mij weduwnaar wanende, een tweede huwelijk aangegaan had, toen de kapitein terug keerde. Hjj werd gevolgd door vierpclitie-dienaren *an wie bjj, op mij wjjaende, zeide: - Ziet daari dat is hg. Mij vervolgens op een norechen toon aanspre kende, zeide hjj: Als gij gemoord, geplunderd en gestolen hadt; als gjj Batavia in vuur en vlammen hadt gezet, zou ik het u hebben kunnen vergeven; maar dat gij u hebt laten ophangen, dit kan ik met verkroppunl En mijne arme zuster, die een gehangene heeft getrouwd! En ik, die met een gehangene gegeten en gedronken hebl En mijn vader, die een gehangene tot schoonzoon heeftl maar de mensch kan baar tot het plegen vaa een moord misbruiken. En zoo is het privaat bezit eene door God gewilde instelling, maar de menscb kan ook haar misbruiken. Wjj zegden «door God gewild» en daarom is het behoud dier instelling voor ous eene besliste zaak, waarvoor eeD verder debat ei- genljjk onnoodig is. En als we in debat tre den, doen wjj zulks niet voor onszei ven, maar om hen te overtuigen, die zich willen laten overtuigen. Als God het privaat bezit niet had gewild, dan had de Almachtige het niet in de tien geboden beschermd. Nu ontkennen we niet, dat het gemeen schappelijk bezit een meer volmaakte toe stand van de maatschappij zou zjjn, dan bet privaat bezh. Het gemeenschappelijk bezit was de oorsprong en het privaat be zit heeft zich langzamerhand ontwikkeld. Het karakteriseerde zich als stam- of fa milie-eigendom en ten slotte als persoonljjk bezit. Al deze vormen bestaan ia onze da gen nog. Het gemeenschappelijk bezit der aarde door de gaosche menschheid, de be vrediging van alle behoeften uit de gemeen schappelijke beurs, zoodat alle nood ver dwijnt, de arbeid van alien voor de gemeen schap, zoodat de algemeene rijkdom steeds grooter wordt: dat zou een ideale toestand zjjn, welke de menscheljjke volmaaktheid tot voorwaarde zon hebben. In de kloosters streeft men naar volmaakt heid en daar zien wjj dezen idealen toe stand doorgevoerd. Maar in de kloosters tracht men geenszins de zinnelijke behoef ten des menschen te bevredigen, daar heerscht verzaking, versterving en beheersching der zinDen. De Monnik leeft als celibatair, het klooster is zijn huisgezin, de qualiteit en de quautiteit van het eten en drinken bareu hem weinig zorg; hjj neemt wat hjj krjjgt; hjj slaapt op een stroozak en kleedt zich in eeue pjj, welke hjj waarschjjnljjk zjjn le ven lang behoudt. Daarbjj is bjj van den vroegen morgen tot den laten avond op de eene of andere wijze aan den arbeid. Als de sociaal-democraten een aantal menschen bjj elkander brengen, die van alle aardsch ge not afstand doen en met de meest beschei den middelen van bestaan tevreden zjjo, den ganschen dag, zonder zich om d n acht- nrigen arbeidsdag te bekommeren, zonder zich ooit over bet eene of andere werk te beklagen, datgene verrichten, wat hun wordt opgedragen en naar Diets anders streven dan eerlijke, wakkere lieden te zjjn, dan twijfelen wjj geenszins dat ook die menschen in zulk een idealen toestanJ kunnen leven. Maar wjj fwjjfelen wel aaD de mogelijkheid of de sociaal-democratie zulke lieden bjj elkander brengen kan; zoo volmaakt is de menschheid niet, dat zjjn slechts uitzonde ringen, 't zjjn menschen, die daartoe geroe pen zijn, die nog het machtige motief van Eu onzs handel, dis door eea gehangene wordt be stuurd Hjj schreeuwde zoo hard, en de getuigen van dit tooneel herhaalden allen met zulk een ver wilderd gezicht: Een gehangene! dat ik er geen woord tusschen kon krjjgen om mijne on schuld te verdedigen. Brengt hem weg, sprak de aanvoerder der gerechtsdienaren. De vier mannen wierpen zich op mjj, en zonder medelijden te hebben met R0ja, die haar b wustzjn verloor, sleepten zij Bajj bet huis uit en rechtstreeks naar de gevangenis. Te Amsterdam ging me.i er nog vlngger mecU te werk dan te Lausanne; want ik werd ter loops verhoord en zonder veel woordeo d arover te veispillen, veroordeeld om wegeDS de mi,daad van bigamie andermaal te worden opgehangen. Ik had geenerlei hoop om mij ook dezen keer uit d n brand te redden. Kromme wist zeer goei wat mjj de eerste maal tegen den dood behoed had. In mjjn kerker zeide ik een i er droevig vaarwel aau het leven, toen ik op zekeren nacht (dezelfde nacht die de voltrekking van het vonnis voorafging), de deur zeer onverwacht hoorde openen: een man sto d plotseling voor mjjne oogen: het was mjjn schoonbroeder. Kom gauw, zeide hjj, ik heb uwe zaak uit de wereld gemaakt; men zal het gerucht uit strooien dat gjj in de gevangenis gestorven zjjt; ik kan niet gedoogen dat men zeggen zal, dat de deelgenoot van mjjn vader is opgehangen. Mjjne den godsdienst hebben en voor wie de kloos- terljjke gemeenschap niet de toestand der volmaaktheid is, doch slechts het middel om tot volmaaktheid te komen. De menschheid in het algemeen bezit ook de zucht naar volmaaktheid, maar niet in die mate dat zjj het gansche leven beheersebt. De mensch tracht naar eene betere leveuswjjz hjj schept zich voortdurend nieuwe behoeften en om deze te bevredigen spant hij al zjjue krach ten in. En dit streven beperkt zich niet slechts tot lichamelijke behoeften, maar het omvat ook geestelijke en zedeljjke en langs dezen weg wordt de vooruitgang van het menscheljjk geslacht tol stand gebracht. Die vooruitgang zou echter onmogeljjk zjjn zon der het privaat bezit. Gelijk het gemeen schappelijk eigendom aan het verlangen van den volmaakten mensch beantwoordt, zoo beantwoordt het privaat bezit aan het ver langen van den gevallen,onvolkomen menscb. Een onvolmaakt mensch te plaatsen in het gemeenschappelijk bezit, zou hetzelfde zjjn wanneer men een kind, dat nog de windsels noodig heeft, in hofkleederaa ging steken. Niemand zal ontkennen, dat een galakos- taum fraaier is dan de windselen, maar het kind bevindt zich goed in de eenvoudige doekeD, doch niet in een hofkleed al is het nog zoo fraai van bewerking en van vorm. (Slot volgt.) De Badensche Eerste kamer heeft het on langs in de Tweede Kamer aangenomen voorstel, waarbij in begiusel op invoering der ongetrapte verkiezingen werd aange drongen, verworpen, maar nam, zeker als protest tegen de toen gehoudene redevoerin gen, waarin de afschaffiog der Eerste Ka mer als aanstaande werd geschilderd, eene motie aan, waarby hervorming van den Se naat in dien zin, dat zjjn invloed versterkt wordt, als wenscheljjk wordt voorgesteld. De Reichs-Anzeiger deel t mede dat er nog geen officieel bericht tot bevestiging van Ecnin Pacha's overljjden is ontvangen. Da Vossische Zeitung z»gt uit ver trouwbare bron te kunnen mededelen,dat in de aanstaande legislatieve periode geen voorstel tot reorganisatie van het leger zal ingediend worden. De waarnemende Opperburgemeester der hoofdstad Dr. Zulle heeft verklaard, «dat de magistraat jjverig werkzaam bljjft om de tentoonstellingsplannen te verwezenlijken en daarbjj hoopt,niet op tegenwerking van andere factoren te stuiten. «Intusschen, de hoofdstad vreest die niet, want zjj kan nog veel grooter moeilijkhe den het hoofd bieden en deze, op eigen kracht vertrouwtnd, weten te overwinnen.» Met andere woorden, indien de Rjjkskan- arme zuster is van schrik eu droefheid gestorven. Groote hemel! is mjjne vrouw gestorven? Ja, gist ren. En hoe maakt het de andere! De weduwe Pochinet? Ach die arme Zwit sersche! ik heb b ar een slechten dienst gedaan. Door de groote droefheid, die zich van haar mees ter gemaakt had en door het aanhoudend loopen bij de rech'ers dat zjj deed, heeft zjj eene zware koude gevat en is ernstig ziek geworden. De on gelukkige is dezen morgen gestorven. Aldus, riep ik vol weemoed uit, h b ik dan geene vrouw meer? Wat niet zou beletten dat men, zonder mjjne tusschen komst, u morgen zou ophang>D. Ziende dat ik schreide, hernam hjj: Ziedaar duizend gulden, ga nu waarheen gjj wilt; als gjj u uit uwe slechte zaken weet te relden, zoo veel te beter; maar indien gjj onverhoopt tot armoede vervallen mogt, schrjjf mij dan gerust. Ik wil niet dat de deelgenoot van mjju vader een volslagen bedelaar worde. Kom aaD, hond goeden moed! ledig dit glas jenever op uwe goede r»is In een ander geval zouden wjj samen klinken, want ik heb u veel leed veroorzaakt; maar Kapitein Thomas Kromme kan met geene gehangene drin- ken. Ik dronk het glas jenever geheel werktuigeljjk uit. Daarop bracht hjj mjj buiten de gevangenis en vergezelde mij naar een beurtschip, dat met het aanbreken van den dag naar Antwerpen vertrekken selier niet wil medewerken, dan zal Berljjn trachten zonder bem de tentoonstelling tot stand te brengen. De National Zeitung wijdt een uit voerig artikel aan de Welfische beweging die, zooals eeuigen tjjd geleden gemeld werd, begint te herleven. Het blad eischt de toepassing van disci plinaire straffen zonder aanzien des persoons en afzetting der ambtenaren,die rechtstreeks of zjjdeliugs de beweging begunstigen. Het blad wil tot deze strenge procedure overgaan, omdat het de partjj der Welfen niet als eene politieke, maar als eene onwet tige beschoowt. In eene vergadering van scheepsree- ders iu Engeland is besloten, het loon der matrozen met 5 pCt. te verminderen. Onder een deel der matrozen openbaart zich ver zet tegen dat besluit. Bjj het mgnwerkerscongres heeft de Berg Defnet eene motie ingediend ten gunste van den achturigen arbeidsdag. Er zou in de volgende zitting over worden beraadslaagd. Door den Voorzitter werd medegedeeld, dat hg, uit naam der mijnwerkers van Pas de Calais, 3000 franks voor de werkstakers in Durham bad ontvangen. Daarvoor werd dank gezegd, maar tevens verklaard dat de bjjdrage te laat kwam, aangezien de strike in Durham is geëindigd. Er zou echter waarschjjoljjk binnenkort eene nieuwe werkstaking uitbreken, waar aan 13000 a 18000 mg n werkers zullen deel nemen. Men zal dan niet manifesteeren om bet loon, maar wegens het ontslag van eeriige werklieden. De Dodbu is buitengewoon gerezen en is buiten zijne oevers getreden. De toestand dreigt ernstig te worden.Het verkeer tusschen Passein eu Presburg is gestremd. Het stadje Pulkan iu Neder-Oostenrijk is bjjna gebeel verwoest. Op bet water drjjven tal van voorwerpen, als tafels, stoelen, ra men, een stal voor wgLÜesseo, boomenen struiken, beievens doode paarden, bonden, bazeu en bertrn. Te Hoflau werd eene brug vernield, juist toen drie personen er over giDgen. Volgens de laatste berichten is bet wafer echter tot stilstand gekomen. 'Al weer is er brand gesticht in het bosch van Fontainebleau. Ditmaal moet het ge schied zjjn door middel van een projectiel. Vreeselgk hebben de vlammen om zich heen gegrepen. Acht hectaren moeten vernield zijn. Aan het beteugelen der vlammen viel niet te denken. Huzaren, artilleristen, solda ten van den trein, zjj allen waren in de weer om te blusschen waar het kon, doch niets mocht baten. De vuurzee verspreidde eene ondrageljjke hitte, zoodat men tegen de vlam men slechts op groote afstanden werkzaam ko.t zijn. zou; hij beval mjj den schipper san en nan af scheid. Gedurende die geheele en zeer lange reis weende ik aanhoudend, daar ik mjjue zinnen niet goed kon aaneet.knoopen. Eerst te Antwerpen kon ik goed begrijpen wat er gebeurd was. Van lieverde kreeg ik mij e vorige kalmte terug; en terwjjl ik mjj ver van Holland wilde verwijderen, begaf ik mjj naar Luik, waar ik met mjjne duizend gulden, opnieuw eeu kruidenierswinkel opende. Ik legde diaiiu zooveel jjver eu eerlijkheid aan den dag, dat mjjue zaken ook iu deze groote stad weldra begonnen te bloeien. Maar niettegenstaande ik mjj de tchte bescheiden, betrekkeljjk het over igden van mjjne bade vrouwen, had weten te verschaffen, durfde ik aan geene vrouw of aan een derde huweljjk meer te denken, om mjj niet aan het gevaar blo A te stellen van voor de derde maal te worden opgehangen. Het is dan hierom dat ik, geene kinderen of bloedverwanten, noch nabestaanden hebbende, mjjne goederen en al mjjne bezittingen aan de gasthuizen van Luik, Lausanne en Amsterdam in geljjke deelen nalaat en vermaak, waarvoor deze drie steden de verplichting op zich zullen nemen, om ten eeuwigen dage een glas wjju aan iederen ongelukkige te schenken, dien men ter gerechtsplaats geleidt om te worden oj gehangen. Gedaan te Luik den 27sten November 1784. mmmtHECöïRArr.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1892 | | pagina 1