NIEUWE
«•- 1881
Woensiig 7 September 1892.
tbij
De ware oplossing.
It D1T K N L A M
!7(S« JaarpBg
ABONNEMENTSPBIJ8
Pei 3 maanden voor Haarlem. 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
B TT B E A TT: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NOH AGITATE.
PBIJS DBB ADVEBTBWTIBN.
Van 16 regels 30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentie' n worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uui ingewacht.
Uit g e v er»; KfiP'PBRS k li AU BET.
Zeetien eeuwen geleden schreef Tertulia-
ous: «Jezus Christus is de oplossing van
alle moeigkheden en bezwaren.» En die waar
heid is nog steeds de oplossing van alle
Btaatschappeljjke quaestiën aan het einde
der negentiende eeuw. «Zoekt niet meer,»
'oegde hg er bjj, «waarom zoeken als men
Jezus Christus heeft. Welke dwaasheid het
hekrompen menschenverstand te willen raad
plegen als men het Evangelie heeft. Jezus
Christus en het Evangelie, zietdaar de op
lossing van alle vragen, de ware oplossing,
de eeuwige oplossing. Jezus Christus is de
gfoote zon der wereld. Die zich plaatsen
i» hare stralen zgn de kinderen van het licht,
die er zich van verwgderen zgn de kinderen
der duisternis.»
De Heiland heeft oneindig meer gedaan
dan alle grootsprekers van het socialisme
ooit zullen doen. Niet met woordenpraal of
holklinkende leerstelsels heeft Hg het werk
der Verlossing begonnen; neea, Hg iB be
gonnen arm te worden, en Hg, de Koning
van hemel en aarde, Hg heeft willen ge-
horen worden in een armen stal waar eene
kribbe Zijne wieg was, en op deze wjjze
heeft Hg den staat der armoede veredeld.
Hg is werkman geworden en Hg, God, Die
hemel en aarde geschapen heeft, Hg heeft
*i)n dagelgksch brood willen verdienen in
het zweet zjjns aanechgns. Het was niet met
list en bedrog dat Hg het volk beminde.
Hg zeide: «Komt allen tot Mjj, die belast
«u beladen zjjt en Ik zal u verkwikken.»
In die woorden erkende bet volk dat Hg
lgn vriend was. Hij spiak: «Ik heb mede
lijden met het volk. Het volk erkende daar
door zgn getrouwen verdediger en bescher
mer, en het brood ziende vermenigvuldigen
in Zjjne handen zag het dat Hg zgn Vader
vvas. Om de liefde van het volk te winnen
vleide Hg zjjne driften en ondeugden niet;
integendeel Hg veroordeelde ze zonder ge
nade. Hjj heeft Zich nimmer van het volk
hediend om zich te verheffen, neen,Hg vlucht
te toen Hg zag dat men hem Koning wilde
maken. Hg heeft nimmer den baat gepredikt
tnsschen r jjken en armen, noch den oorlog
toBschen kapitaal eu arbeid, maar integen
deel de eendracht en den vrede. «Bemint
elkander geljjk Ik u heb bemind.»
En Hg heeft ons bemind door Zich zei
ven aan ons te geven; uit liefde voor ons
gaf Hg Zgn bloed tot den laatsten druppel.
He mauneu van het socialisme echter stor
ten hun bloed niet uit liefde voor bet arme
volk; zg zetten het aan tot opstand en
geweld.
En ook tal van leerlingen van Jezus
Christus hebben zich opgeofferd voor hunne
FEU ILL ET O iV.
Verhoogd.
Vervolg cn slot).
Weinige weken na de heugelijke uitspraak dor
Kenee&heeren vinden we vader en dochter in een
Vertrouwelijk onderhoud bijeen. Het is een zachte,
•ohoone middag, nu hg voor de eerste maal weder
kot bed beeft verlaten en eenige uren in zgn zieke-
•toelmag doorbrengen. De koesterende stralen der
vroege morgenzon vallen door het venster en be-
®chgnen zgn edel, maar bleek en vermagerd gelaat.
Het zgn nog altijd dezelfde welgevormde trekken,
maar toch anders, geheol anders dan vroeger
met eene uitdrukking, die er nooit op geweest
m. Bertha zit naast hem, met zjjne wasachtig
*itte hand in de hare. Zg drukt die inniger, als
een traan in zgn oog siet parelen.
"Ik mag nu hopen, spoedig weer hersteld te
'ollen zgn, dierbaar kind//, zegt hg fluisterend
en met weemoedige teoderheid.- //maar onze lie-
Veling, onze arme Gustaaf
«Is hg niet //verhoogd", lieve, beste papaP"
ziet hem aan en schijnt met hare trouwhar
tige oogen tot in het diepst zgn er ziel te willen
dringen. „Is hg niet aan al de zorgen en smar
ten, die dit aardsche leven hem wellicht brengen
*°u, onttrokken en opgenomen onder de engelen
Van^ onzen Hemelschen Vader?" Is hg niet ver-
eenigd met onze lieve moeder, die haar leven
geofferd heeft, voor het zgne?//
broeders. Zjj wisten wel, en veel beter dan
de volksverleiders, dat het niet past te ge
nieten als onze broeder lijdt, dat het niet
geoorloofd is zgn overvloed te bewaren als
onze broeders het noodzakelijke niet hebben,
als de buisgezinnen, het vaderlaad in nood
verkeeren.
Wjj weten en kennen dit alles. De Hei
land heeft het ons geleerd; wjj weten dat
al wie geen versterving kan doen, niet iets
wil ljjden voor zgne broeders, zjjne huis-
genooten en zgn vaderland, geen mensch
en vooral geen Christen is.
Alvorens de grootsprekers van onzen tjjd
aan het werk waren, hadden de rjjfeen en
armen Jezus Christns gehoord en aan het
werk gezien. Naar het voorbeeld en de leer
van den Zaligmaker hadden de rgken ge
leerd hunne schatten, hun tjjd en als het
noodig was, hun bloed voor de armen te
geven; de armen hadden geleerd hun ljjden
met geduld en ootmoed te dragen en op den
dag waarop opnieuw de rgken en de armen
die leer en dat voorbeeld algemeen in be
oefening breDgen, zullen alle moeilijkheden
der sociale questie opgelost zgn, ja, zg
zullen verdwgneD als de dauw voor de op
gaande zon en de aarde zal in een paradjjs
zgn herschapen.
Niet door wetten en cgfer® za' men de
maatschappelijke vraag oplossen maar door
de christelijke rechtvaardigheid, de christe
lijke liefde en de christelijke offervaardig
heid.
Eene oplossing te zoeken negentien eeu
wen na het werk der Verlossing is eene
dwaasheid. Voor Christenen wien Jezus
Christus eene oplossing Toor alles heeft ge
geven sedert zoovele eeuwen, zou het den
Heiland beleedigen zijn; 't zou en bewijs
wezen dat wjj Hem en Zjjoe Her niet ken
nen, dat wjj ongelukkige, arme verblinden
zgn.
Jezus Christus is het begin, het midden
en het einde van de maatschappelijke vraag.
Hg was het gisteren, Hg is het heden, Hg
zal het morgen zjjn.
Naar men zegt zal deze maand te Rome
de verkiezing van een Generaal-0verste der
Jezuïeten plaats hebben.
Reeds zgn een aantal afgevaardigden van
kloosters in de eeuwige stad aankomen.
V Van den 14n tot den 19n September
zal te Brussel het 3a congres van chirurgie
en gyeécologie worden gehouden. Men rekent
op een 350-tal buitenlandsche chirurgen;
het aautal inschrijvingen bedraagt reeds meer
dau 500.
Uit Antwerpen wordt van den 2on
„Ja, mijne goede, lieve troosteres!// spreekt
de Heer Lompeis, de armen om den hal» zjj.er
dochter slaande en haar hoofdje aan zgne borst
vleiend. „Eu zoo zgn ook wg «verhoogd//: gg op
de plaat, in mijn hart, die gg waardig zgt te
bekleeden en die ik u in mgne verblindheid
steeds onthouden heb, en ik od geve
hetik tot het besef van het onschatbare
voorrecht om zulk een edel, liefdevol eu op
offerend kind het mgne, mijne dochter te mogen
noemen]
En het zwakke hoofd opheffend, dru te hg met
zijne trillende lippen een kus op Bertha s betraande
wangen.
Een wonder van bouwkunst.
In het jaar des Heeren 1430 na negentien
jaar rusteloozen arbeid en ten® ulloaTe van
9.600.000 gulden, werd door de Ciuneesche Re
geering de wondervolle „Porseleinen loren" van
Nankin voltooid, die gedurende ongeveer vier
eeuwen, tot 1866, het merkwaardigste gebouw
bleef, dat ooit door mensohenhanden is opgericht.
Hij had een achthoekigeu vorm, was 260 voet
hoog, had negen verdiepingen, waarvan elke
voorzien was van een kroonlijst en eene galerij.
De naam van «Porseleinen Toren// werd aan
dit zeldzaam gebouw gegeven, omdat de geheele
buitenzijde van het gebouw bedekt was met pir-
seleinen tegels van verschillende grootte en kleur,
maar voornamelijk roode, witte, gele en groene.
Van elk der negen verdiepingen waa het uit-
September gemeld dat de cholera- of chole-
ravoraige ziektegevallen, ten gevolge vao
van de mindere warmte, zeldzamer worden.
De verklaring van Prof. Koch en Dr.
Raths, commissarissen vau het rjjksbureau
voor openbare gezondheid, dat de cholera te
Hamburg ongetwijfeld door Russische land
verhuizers is overgebracht, heeft te Berljju
ongerustheid verwekt. Want te Charlotten-
burg nabij Berlijn, een der grootste kruis-
pantsn in het spoorwegnet, is een depót
voor Russische landverhuizers, van waar
sinds maanden eenige duizenden bijeenge
bracht en naar Hamburg enz. vervoerd wor
den. Dit geschiedt wel is waar zooveel
mogeljjk onder uitsluiting van alle verkeer
met de stad, maar toch zgn er reeds sinds
eenige weken in de bladen en onder het pu
bliek stemmen opgegaan, om tegen de toe
lating dezer personen en hun vervoer op
Duitscbe spoorwegen en vaartuigen te pro
testeeren. Thans wil het ongeluk, dat juist
te Charlottenburg zich drie werkeljjke ge
vallen van cholera hebben voorgedaan,waar
door de bezorgdheid niet weinig is toege
nomen.
De twintigjarige koopman Kappel, die
waschgoederen van overgekomen Hambur
gers naar de inrichting voor desinfectie
bracht, is door de Aziatische cholera aan
getast. De nauwe Steinstrasse door welke
Kappel ging, is terstoud gedesinfecteerd,
evenals een daar gelegen gymnasium.
De hoofdcouducteur van den sneltrein uit
Hamborg, die eergisteren-nacht het laatst
aankwam, wordt verdacht door de cholera
te zjjn aangetast en is naar het ziekenhuis
in Moabit gebracht.
Het officiëele rapport omtrent de
cholera behelst het volgende: Te Hamburg
op den 2en September 581 zieken en 245
overledenen; in de stad Stade en 5 plaats
jes in het Regierungsbezirk van dien naam
6 ziekte- en 2 sterfgevallen; in de stad en
gemeenten van den Kreis Harburg 5 ziekte
en 5 sterfgevallen; in de stad Klaustbal 1
sterfgeval; in de stad Aken (aan de Elbe)
en eeu plaatsje in den Kreis Kalbe 2 ziek-
gevallen; Grossstrelitz (Oppeln) 2 zieken,
van welke 1 gestorven; stad Bielefeld 1
zieke. In Mecklenburg-Schwerïo zgn van
25 Augustus tot 1 September in 12 ver
schillende gemeenten voorgekomen: 30
ziektegevallen, waarvan 16 bij' personen
die vau elders kwameo, en 9 verdachte
gevallen; 11 gestorven. Te Bremen is den
29 Augustus 1 stetfgeval voorgekomen.
Volgens een bericht uit Hamburg aan
een der Berljjnsche bladen moeten aldaar
alle melkboeren, alvorens uit de stad huis
waarts te keeren, alle onverkochte melk
laten wegvloeien. Zoodra daarin eenige
springend der galerg bedekte met groeae tegels,
terwgl elke kroonlijst van eene klok voorzien was,
welke klokken in gewicht afwisselden tussehen
300 tot 1000 pond. In het geheel waren er 162
klokken, die zoo gevoelig waren in hun even
wicht dat zjj bij het waaien eener zachte bries
op en neder schommelden, waarbjj zjj voortdurend
harmonische, maar geheimzinnige tonnn lieten
hooren. Tussehen de klokken in hingen in een
Ijjn 129 koperen, brouzen en ziUeren lampen,
die eiken nacht het geheele jaar door werden
aangestoken. Op den top van den toren stond
op eene hoogte, van den voet afgerekend van
159 voet, een reusachtige, vergulde appel, die tien
voet hoogte had en waarop een koperen bol van
ongeveer twee vost middellijn was geplaatat. Eene
wenteltrap leidde van den voet naar den top.
Het gebouw was opgericht als een geschenk
aan eene Keizerin en werd door de Regeering
steeds onderhouden. In 1601 sloeg de bliksem
in den toren en vernielde de drie hoogste ver
diepingen. Zoo spoedig mogelgk werd de schade
hersteld; waarschijnlijk zon hg thans nog bestaan,
wanneer de Toeping-opstandelingen niet besloten
hadden dat de lichten ea klokken vernietigd moes
ten wordeu.
Waarom beginnen wij met de soep?
Sommigen honden dit gebruik voor ongezond,
daar zooveel vloeibaar voedsel de kracht der
spijsvertering zou verzwakken en het maagsap
er te veel door verdund zou worden. Tot nog
overtreding plaats heeft, wordt alle verkoop
van melk aldaar en te Altona verboden.
Bij officiëele bekendmaking in Pruisisch-
Silezië mogen landverhuizers, onverschillig
van welke nationaliteit, onverschillig ook
of zjj van geld en paspoorten zgn voorzien,
voorioopig niet meer over de grenzen komen.
Van alle opwaarts varende sleepvaartui-
gen en goederenschepen mag te Maintz
niemand aan wal komen voordat de schip
per eene verklaring heeft ingeleverd dat
alle personen aan boord ten volle gezond
zgn.
De tien grootste hotelhouders te Kassei
hebben besloten, geene reizigers op te ne
men, die rechtstreeks uit Hamburg of Altona
komen.
Te Oeynhausen heeft de politie aan alle
hotelpensionhonders, enz. ten strengste ver
boden, vreemdelingen te hunnen huize toe
te laten, die hetzjj rechtstreeks, hetzjj langs
omwegen, uit besmette plaatsen komen.
Te Berlijn is de in- en doorvoer van
boter uit Hamburg of uit den omtrek,
onder bedreiging van twee jaren gevange
nisstraf, verboden.
Op het katholiek congres te Maintz
heeft Dr. Lieber, sprekende namens het
bestuur der Centrumpartg, rekenschap gege
ven omtrent de houding van dat bestuur ia
de quaestie over wedertoelating van de
Jezuïetenorde in Duitschland.
Zoolang in Praisen de schoolwet aan de
orde was, heeft het de Jezuïeten-quaestie
laten rasten, teneinde het schoolwet-ontwerp
niet in gevaar te brengen. Dit toch zou het
geval zgn geweest, omdat het Centrum
in de zaak der schoolwet moest rekenen op
den steun der conservatieven. Na is het een
feit, dat bjj de Protestanten de gemoederen
door niets zoozeer iu agitatie wordeu ge
bracht dan door de Jezuïeten-qnaestie; onder
de conservatieven waren verscheidene Pro
testanten, die in de schoolwet niet met het
Centrum hadden willen medegaan, wanneer
de achter beu staande protestantsche be
volking door de Jezuïeten-quaestie in be
weging raakte. Spreker verklaarde lo. dat
de Centrumparijj het voorstel-Windthorst,
tot wedertoelatiug der Jezuïeten als voorstel-
Ballestrem opnieuw zal indienen; 2o. dat
het niet meer ter wille van eenig ander
onderwerp of vau eenijen politieken toe
stand aan de behandeling zal onttrokken
worden; 3o. dat het Centrum de Jezuïeten
ook zal weten te verdedigen tegen allen
laster. «Wij eischen» zoo voegde hg er
bij «de terugroeping der Jezuïeten als
ons recht. Wg betreuren het, dat de Rijks
kanselier Caprivi, die zooveel sympathie-
wekkends over zich heeft, vooral wanneer
wg hem met zgn voorganger vergeljjkeD,
toe is het echter onmogelijk geweest voor deze
bewering het geringste bewjjs aan te voeren. Veel
daarentegen spreekt vóór de soep. Soep toch
verdwjjet bjjna onmiddellijk uit de maag nadat
zjj daar is aangekomen en benadeelt op geene
enkele wjjze het maagsap. De gewoonte om de
soep aan het middagmaal te laten voorafgaan
heeft ongetwijfeld baar oorsprong in de omstan
digheid, dat voedsel in dezen vorm inderdaad
reeds half verteerd onmiddellijk in het bloed
overgaat en snel den hongerige versterkt, wanneer
hg na langdurig vasten of na inBpannenden ar
beid, zich met een gevoel van afmatting tot eten
zet. Twee tot drie minuten nadat hij een bord
warme soep gebruik beeft, voelt hij, dat de af
matting verdwjjnt en langzamerhand.plaats maakt
voor een ge«oel van welbehagen.
Zeer velen hebben de gowoonte, als zij ver
moeid zgn, voor het eten een glaasje jenever
of iets dergelijks te nemen, waardoor zjj echter
juist de maag bederven en de spijsvertering storen.
De soep daarentegen brengt direct een klein deel
van het reeds half verteerde voedsel in het or
ganisme en wint op die manier aan_ tjjd, welke
bg vast voedsel voor de vertering in de maag
noodig is.
De soep is derhalve niet alleen nnttig omdat
zjj ons sneller verkwikt, maar ook omdat zjj de
maag versterkt, om de na de soep te gebruiken
vaste voedingsmiddelen gemakkelijker te kannen
verteren.
BlilLIMSCiltOBRm.
iie'
