NIEUWE
bTiIïêWla^I^
Se. 1885
VrPag 16 September 1892.
De Mc. Kinley-wet in de Ver.
Staten van N.-Amerika.
171» Jaargug
ABONNEMENTSPBIJS
Pei 3 maanden voor Haarlem0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
B TT B E A IT: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensdag-
en V r ij d a g-a vond voor 6 nnr ingewacht.
Uitgever»; KüPPEBS Sc li AUBET.
Zjj, die zich tegen 1 October e. k. op
de NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
of het ZONDAGSBLAD of op beide bladen
abonneeren, ontvangen de nog voor dien
tijd, dus gedurende de maand September
verschijnende nummers gratis.
Op den 8sten November van dit jaar zal
er inde Vereenigde Staten van Noord-Ame-
rika eene gebeurtenis plaats hebben, welke
van een zeer groot belang is voor de nijver
heid van de gansche wereld, vooral voor de
industrie van Europa: de verkiezing namelijk
van een President.
Ditmaal staat niet zoozeer op den voor
grond de quaestie welke politieke partjj de
heerschappij zql voeren, maar wel het lot
der bekende Mc. Kinley-wet. Valt de ver
kiezing ten gunste der republikeinen nit, dan
bljjft die wet van kracht. Wordt Grover
Cleveland gekozen, dan verdwijnt die wet
of zij wordt tenminste zeer gewijzigd.
Twee jaar zgn verloopen sinds de repu-
blikeinsche partjj der Vereenigde Staten
het Mc. Kinley-ontwerp tot wet verhief in
de verwachting dat de Amerikaansche markt
Voor fabrikanten van andere landen zou
gesloten zgn. Zonder aan de Amerikaansche
bevolking, behalve aan eenige rjjke fabri
kanten, de beloofde en verwachte voordeelen
te brengen, hebben de leiders der republi-
keinscha partjj aan honderdduizenden per
sonen, mannen zoowel als vrouwen en kin
deren, in veie industriëeele Slaten in en
buiten Europa, enorme schade toegebracht.
Had het Mc. Kinley-tarief aan de bevolking
der Vereenigde Staten voordeel verschaft,
had het den toestand der arbeiders verbe
terd, dan zou men het hebben knnnen bil
lijken, dat de republikeinsche partjj znlk
eene wet heeft in 't aanzjjn geroepen. Maar
het positieve tegendeel is, zooals wjj reeds
deden uitkomen, het geval en terwijl men
in de Europeesche industrieëele landen onder
de werking der verlangde loonen ontzettend
ljjdt, zgn de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika het tooneel van eeoe reeks werk
stakingen en arbeidersnnlusten zoo als men
die vroeger niet heeft beleefd. Behalve het
zeer geringe aantal welgestelde Amerikaan
sche fabrikanten, die door de wet in staat
gesteld werden,hunne waren aau hunne land-
landlieden tegen enorm hooge prjjzen te
verkoopen, heeft niemand eenig voordeel
van de Mc. Kinley-wet gehad, tenzjj men
aanneemt, dat eene natie er voordeel bjj
heeft, wanneer eene andere tegenspoed treft,
eene bewering, die geen fatsoenljjk en recht
vaardig oordeelend mensch zal willen uit-
epreken.
FE Ü1LLS T ON.
Michell Carroll.
De typhus, eene besmetteljjke ziekte, verwoeste
een der graafschappen, in het westen van IerlaDd
gelegen. De velden lagen woest en onbebouwd,
Want overal sleepte de verschrikkelijke ziekte,
eoowel uit de hutten der daglooners als uit die
der rampzalige pacht rs tallooze offers ten grave,
ijs! het scheen alsof deze ramp alleen den kelk
des ljjdens niet kon vullen;ook de honger heertchte
lQ de schamele hutten der ellende, allen waren
®«n de verschrikkeljjksto armoede ten prooi: zieken
bleven onverpleegd, de dooden somtjjds dagen
lang onbegraven.
Miohell Carroll, een daglooner, had zjjne vrouw,
eene ziekte van twee dagen zien sterven; aan
'lïue zjjde lag zijn oudste zoon op het doodsbed;
hjj zelf was, na eenigen tjjd aan de ziekte
Weerstand te hebben geboden, in een hoek van
*5ne hut nedergezeten, zoodanig verzwakt dat hjj
*ich nauweljjks kon bewegen. De eenige leden van
"et huisgezin, welke de ziekte had verschoond,
Waren sjjn oude vader en zjjn jongste zoon, een
v kind van ongeveer drie jaar, welke op de
"leen van den gijjsaard zittende schreide en te
"ergeefs om eenig voedsel vroeg.
Lenige ondersteuning van een in de nabjjheid
°uenden pachter redde Michell van een wissen
In Dnitschland, waar de industrie door
de Mc. Kinley-wet in hooge mate werd be
nadeeld, is men er op nit al het mogelgke
te doen om die wet van de baan te schuiven.
Persoonlijken invloed en overtuiging wil men
er aanwenden om de kiezers in de Vereenigde
Staten tegen de schadelijke wet te doen
Btemmen. De bevolking en de pers, aldus
redeneert men daar, moesten vereenigd de
aandacht van iederen Amerikaanschen bur
ger van Daitsche afkomst vestigen op het
groote nadeel, dat de Mc. Kinley-wet aan
Dnitschland heeft toegebracht, terwjjl de
burgers der Vereenigde Staten er geen voor
deel bjj hebben. Ieder Duitscher, zegt men,
die vrienden, bekenden of aanverwanten in
de Vereenigde Staten heeft, moet hnn niet
eenmaal maar bjj herhaling bewgzen zenden
en hnn de bizonderheden omtrent de treu
rige werkijg verhalen, welke de Mc. Kinley-
wet in Dnitschland heeft uitgeoefend. Men
stelt zich veel succes voor van zulke mede-
deelingen. De Daitsche Amerikaan, aldus
beweert men, houdt nooit op zjjne oude
«Heimath> lief te hebben en de vrienden,
die in Amerika niet juist officiëele vertegen
woordigers der republikeinsche partjj zjjn
geworden, zullen zich wel bedenken alvorens
zjj hnnne stem aan Harrison geven en daar
door het Mc. Kioley-tarief wederom voor vier
jaar helpen bevestigen.
Dat de presidentsverkiezing in Amerika
op den 8sten November van dit jaar van
groot gewicht is voor Dnitschland, aldns
schrjjft een invloedrjjk Dnitsch orgaan, is
gemakkeljjk in te zien en te bewjjzen. Er
zgn maar weinig personen en maatschappijen
in het Duitsche Rjjk, welke geen belang
hebben in deze verkiezing. De thans in
Amerika regeerende politieke partjj, de re
publikeinsche, is voor de bevolking der Ver
eenigde Staten, ja voor de gansche wereld,
verantwoordelijk voor het verderfelijke werk
der wetgeving, dat ooit den wereldhandel
heeft bedreigd de Mc. Kinley-wet.
Valt de republikeinsche partjj bjj de
aanstaande presidentsverkiezing, dan wordt
de Mc. Kinley-wet afgeschaft en vervangen
door een rechtvaardiger tarief, dat den in
voer van Europeesche fabrikaten in de Ver
eenigde Staten zal mogelgk maken. De
Amerikaansche importeurs staan thans voor
beschermende rechten, welke meer dan hon
derd percent van den prjjs bedragen, die de
waren in de oorspronkelijke fabrieken en
werkplaatsen kosten. Wannoer verder de
Amerikaansche importeurs naar Europa ko
men, moet de fabrikant zjjne artikelen voor
bespottelijk lage prjjzen verkoopen of van
de Amerikaansche markt afstand doen. En
om dit laatste alternatief te vermjjden, zjja
eenige fabrikanten genoodzaakt geweest,
het loon hunner werklieden zoodanig te
verminderen, dat de arbeiders gedwongen
dood. Hjj herwon heel langzamerhand zjjne krach
ten, zoodat hjj in staat was, om zich naar den
drempel zjjner woning te begeven, ten einde zjjne
verzwakte leden in de stralen der zon te ver-
kwikken en te versterken; maar te vergeefs zou
men io de uitdrukking van zjju bleek en verma
gerd gelaat eenige vreugde opmerken, welke hem
kon bezielen bjj de gedachte, dat hjj van een
zekeren dood was gered. Hjj dacht aan zjjn ouden
vader, aan zjjn kind, welke, hoewel in het leven
gespaard, aan alle kwellingen die de honger ver
oorzaakt, ten prooi waren; want zij, van welke
hjj tot hiertoe een kleinen voorraad aardappelen
had ontvangen, waren nu zelf met den verBchrik-
keljjken geesel getroffen, die zalke diepe wonden
in zjjn hart had geslagen. Zjjne vrienden behoefden
thans zelf de ondersteuning van anderen.
Michell stelde nu zjjne eenige hoop op den
Heer Evans, een rjjk grondbezitter, in zjjne na
bjjheid wonende, maar deze was naar Londen
vertrokken; hjj vervoegde zich dus bjj diecs in
tendant en bad om werk, maar werd afgewezen.
Hoewel doodeljjk zwak, ging hjj naar de naburige
stad, en voegde zich bjj de andere daglooners, die
even als hij (laar om werk vroegen. Velen werden
gehuurd en verkregen werk, maar niemand dacht
om den armen zieken Michell. Een pachter, ge
troffen door zjjne verbleekte wangen en zjjne scha
mele kleeding, beschouwde hem eenige oogen-
blikken; zijn zwakke blik en zjjne vermagerde
leden waren droevige herinneringen aan zijne
werden zich veel te ontzeggen, ja velen
moeten zich met het voor 't leven absoluut
noodige tevreden stellen. Vele fabrieken en
ondernemingen zgn zelfs totaal te niet ge-
gegaan.
Aan de Amerikaansche bevolking werden
bjj de indiening van de Mc. Kinley-wet door
de voorstanders ervan groote voordeelen
beloofd, die echter nimmer zgn gekomen.
Het tegendeel is waar en vooral de armere
bevolkingsklassen der Vereenigde Staten
hebben onder de wet niet minder schade
geleden, dan die in Europa. Alles, wat voor
het levensonderhoud noodig is, werd plot
seling duurder, maar het loon werd niet
merkbaar verhoogd. Evenmin als de indns-
triëele werklieden van het O rsten van
Noord-Amerika, hebben de groote landei
genaars en hunne arbeidskrachten in het
westen voordeel door deze wet genoten,
vermits zjj al hnnne ^euoodigdheden duur
der moeten betalen.
Beschermende rechten zijn goed en voor
de bewoners van een land gewenscht, mits
zg op billgken en eerlijken grondslag wor
den toegepast. Maar de Mc. Kinley-wet
gaat de palen dar gerechtigheid te buiten;
zg is eene schepping in het belang van eene
machtig heerschende klasse van geldmannen
en bjjgevolg werkt zg vernietigend voor
het algemeen welzjjn.
Bjj den strijd tegen deze wet staan twee
belangen tegenover elkaar, dat van het naar
monopoliseerende macht strevende kapitaal
van een gering aantal millioenen-koningen
en dat van de gansche overige bevolking
van den grooten Staat, die haar toestand
tracht te verbeteren. De belangen van deze
bevolking worden, wegens haar weerzin
tegen de Mc. Kinley-wet, die verderfelijke
Chineesche muur, door het industriëele
Europa gedeeld. Overigens is het buiten
kjjf, dat bjj de verkiezing op den 8sten No
vember aanstaande de republikeinsche partjj
geduchte tegenstanders zal ontmoeteD in de
vele kiezers, welke tegen de Mc. Kinley-wet
in hooge mate zgn gekant en haar dan ook
zoo spoedig als maar eenigszius mogelgk
is, willen doea verdwijnen.
Z. H. de Paus Leo XIII heeft eene nieuwe
encycliek vervaardigd over den Rozenkrans,
waarin Z. H. de godsvrucht van de H. Maagd
bizonder aanbeveelt, vooral met het oog op
de treurige tijdsomstandigheden, die wjj be
leven. Het slot van dit document bevat eene
toespeling op het aanstaande bisschopsjubilé
van den H. Vader.
De Etoile beige vraagt, naar aanleiding
van de mishandelingen waaraan Belgische
mjjnwerkers in noordeljjk Frankrjjk bloot
staan, waarom de Fransche Regeering niet
vroegere sterkte eD kracht; maar het eigenbe
lang verdoofde het gevoel van medeljjden en de
ongelukkige Michell zag den pachter verder gaan
zonder dat deze zelfs een enkel woord tot hem
had gesproken.
Michell kwam des avonds in zjjne woning
terug, zonder den geheelen dag iets genuttigd
te hebben. Ziedaar rajjn ouden vader en mjjn kind,
sprak hjj zuchtende, zjj sterven van honger, en
door droefheid overstelpt, barstte hjj in tranen
nit. Welnn, zeide hjj, aardappelen kan ik voor
hen niet bekomen, it zal hun iets anders, iets
beters verschaffen. Michell verliet zjjne hut om
eenige spijzen te bedelen, en hij kwam met geene
ledige handen terng; vader en kind hadden na
ten minste iets om hun honger te stillen. Zelf
at hjj weinig en toen hjj zich in een hoek zjjner
hut ter ruste nederlegde, zeide hjj tot zjjn vader:
slaap wei, word niet wakker voor den morgen,
en dan beloof ik u een heerljjk ontbjjt.
Een heerljjk ontbjjt, Michell, antwoordde
de grjjsaard met een ongeloovig gelaat; van waar
zou dat komen?
Een medeljjdend persoon heeft het mij be
loofd.
Ach mjjn zoon, gjj schertst zonder twjjfel,
hernam de oude man, maar goeden nacht en
mjjn zegen zjj met u. Gjj weet het, Michell,
alles ontvangen wjj van God, en indien wjj ons
vertrouwen op Hem en voornameljjk op Zjjne
barmhartigheid vestigen, zoo zal Hjj ons nooit
krachtig optreedt tegen de mair68, die op
zoo onhebbeljjke wjjze tegen de Belgen op
ruien en zich aan schending van het vol-
kenrechrecht schuldig maken. Het blad ver
trouwt dat de Belgische Regeering in dezen
haar plicht zal doen. Ook andere Belgische
bladen spreken in geljjken geest.
Eene talrjjke vergadering van werklieden,
eergisteren-avond in het gebouw der katho
lieke arbeiders te Brussel gehouden, heeft
eeue motie aangenomen, waarin de daden
van geweld tegen Belgen in het noorden van
Frankrijk io krachtige bewoordingen worden
afgekeurd en van de Belgische Regeering
verlangd wordt, dat zg tusschenbeide kome
ten einde represailles tegen Franschen ia
België te voorkomen.
Het keizerljjk gezondheidsbureau te
Berlgn heeft bericht, dat het statistisch
bureau te Hamburg de opgaven van bran-
keu en overledenen aldaar heeft nagezien
eu er grove afwijkingen in heeft ontdekt.
Nu zal het gezondheidsbureau wekeljjbs
opgaven doen.
De Keizerin is Dinsdag bevallen van
eene dochter. Moeder en kiud zgn naar
omstandigheden welvarend.
Bjj de aanvullingsverkiezingen voor
de Wahlmanner (kiezers van den tweeden
trap) in het Hertogdom Saksen-Gotha, valt
eene betere werking tusschen de ordelievende
partgen waar te nemen, zoodat er nog kans
op bestaat, dat de meerderheid van den
Landdag in dit Hertogdom niet door de
sociaal-democraten zal veroverd worden.
Volgens een rapport van de consul
tatieve gezondheidscommissie, zal de cholera
binnen acht dagea te Havre zjja geweken.
Er zijn choleragevallen waargenomen in
deNoorder, Noordoostelijke, Noordwestelijke
en Zuideljjke departementen.
In het rapport van het comité con-
sultatif voor de hygièae wordt gezegd, dat
in de statistieken der choleraljjders te
Hamburg honderden dooden zgn onvermeld
gebleven, die in de tuinen bij de hospitalen
zgn begraven.
Times en Daily News beiden stelden
misschien wel wat voorbarig met
weiuig minder dan zekerheid vast, dat het
cholera-gevaar voor Engeland thans is af
gewend. Ten minste (voegt de Times er
bij) voor dezen zomer: want, dat de ziekte
zich in het volgende warme jaargetgde op
nieuw verheffen zal, is hoogst waarschjjn-
ljjk. De schorsing der pestilentie gunt ons
den tjjd om op onze verdedigingsmiddelen
toe te zien en deze nog verder te vol
maken.
Ook de Daily News wjjst met voldoening
op de verklaring van den Local Governe-
ment Boarddat er op de Britache eilanden
geen cholera voorkomt en dat het pnbliek
de ziekte mag beschouwen als «hier te
verlaten.
De oude Carroll deed vervolgens zjjn avond
gebed met dien jj ver en die godsvrucht, welke
bizonder den Ierschen landbouwer kenmerken,
en weldra vleide hjj zich op zjjn leger neder, zjjn
kleinzoon in zjjne armen sluitende, die dezen avond
tegen gewoonte genoeg gegeten hebbende, het
zoete van een rerkwikkenden slaap genoot.
In het holle van den nacht ontwaakte de grjjs
aard door een klein gedruisch. Hjj riep zjjn zoon,
maar ontving geen antwoord. Hjj stond op en
ging naar het bed van Michell dat hjj ledig vond;
hjj trad aan het venster en vestigde zjjne oogen
op bet veld. Bjj het helder licht, hetwelk de
maan verspreidde, bemerkte hjj een man, die zich.
gereed maakte om in den stal van den Heer Evans
te klimmen.
Op dit gezicht begon de grjjsaard te beven. Zjjne
knieën wankelden, en hjj moest zich aan den muur
vasthouden om niet te vallen. Hjj had zjjne kin
deren in de vreeze Gods opgevoed, altjjd had
hjj hen op Gods almacht en oneindige goedheid
opmerkzaam gemaakt, en zjjn zoon was tot op
dezen dag aan de wetten der natunr, van den
godsdienst en der deugd getrouw gebleven, Zoude
hjj nu het pad der ondeugd bewandelen? Zoude
hjj nu zjjn oudeu vader met schande bedekken
en met eerloosheid overladen?
Wordt veroolgd
AilLIISflE (9IIR11T.
