BlftlftKflLAtm
GEMENGDE BERICHTEN.
ld'
zettende plasregens, die dezer dagen aldaar
zjjn gevallen, zjjn de bergstroomen in den
omtrek buiten hnnne oevers getreden en
hebben verbazende schade aangericht, vooral
in de gemeenten Busalla, Ponte-Decimo en
Mignanego.
Te Bnsalla droeg het onweder geheel het
karakter van een vreeselijken cycloon. Eet
dorp is gf heel onder water gezet en verschil
lende bruggen werden weggeslagen. De
nieuwe spoorweglijn van Giovi is verbroken;
de treinen moeten van de oude ljjn gebruik
maken.
De bergstroom de Secca heeft eveneens
grooteverwoestingen tePedemonte aangericht
De Prefect en de bevelvoerende Generaal
hebben zich naar de geteisterde plaatsen
begeven met soldaten, pompiers en verschil
lende reddingsmiddelen.
De «Impartial» zegt naar aanleiding
van het bericht dat de Spaanscbe Regentes
zich bereid zou hebben verklaard de peet
tante te zgn van de dochter des Duitschen
Keizers, dat daardoor geene wijziging kan
worden gebracht in de betrekkingen tusschen
Spanje en Frankrijk.
De begrotingscommissie uit de Oos-
tenrgksche Delegatie heeft met algemeene
stemmen het verslag betreffende het Minis
terie van buitenlandsche zaken goedgekeurd.
Het verslag verklaart o. a. dat de Minister
het vertrouwen heeft weten te versterken
hetwelk hg de Delegatie heeft ingeboezemd
door dea vrede te helpen bevestigen.
De legercommissie uit de Hongaarsche
Delegatie heeft de buitengewone begroot ing
aangenomen.
%*De Gezanten van Frankrijk,Engeland,
Oostenrgk en Duitschland hebben zich tot
de Porte gewend met krachtige vertoogeu,
naar aanleiding van diefstallen, welke in
den laatsten tijd bjj de verzending vaa waar
den per post hebben plaats gehad.
De Russische Gezant heeft aan den
Saltan medegedeeld, dat hg voornemens
was bjj de eerste audiëntie, welke de Sultan
hem zon verleenen, de Bulgaarsche quaestie
ter sprake te brengen. De eerste redactie
van het antwoord aan Rusland in deze zaak
is door de Porte ingetrokken en thans wordt
een nieuw- antwoord opgemaakt, waarin
Turkjje beloften aflegt, voor de toekomst.
Hoewel Rusland verlangt, dat verontschul
digingen zntlen worden aangeboden, gelooft
men toch dat de zaak zal geschikt worden.
Ten gevolge van den opstand der
Chins-stammen inOpper-Birma is de toestand
der twee garnizoenen, nit Engelsche en In
dische troepen saamgesteld, in die streken
zeer hacheljjk. De post te Tiddim, bestaande
uit eeuEngelschen luitenant en een honderd
tal Cipayers, wordt door de Cbias omsingeld
en alle telegraphische gemeenschap met die
streek is sedert 8 dezer afgebroken. Vele
Chins worden ook in den omtrek van het
fort White opgemerkt.
Met Calv inistisclie sluwheid heeft //De Stan
daard" aan De T ij d de treurige eer willen
toekennen, over te hellen, naar tamelijk ruime
kiesrecht - uitbreidin g.
Niet omdat de Tij d, zoo redeneert het Cal-
vjjnache orgaan, principiëel deze uitbreiding
goedkeurt, eer ontvangt men den indruk, dat het
blad meer heil in inkrimping zou zien.
Maar De Tjjd erkent met ons, zegt De Stan
daard, dat nn de gletscher eenmaal aan het
smelten is, een bjjtijds bedacht zijn op het ver
broeden der bedding eisch is van goede politiek.
Feitelijk zal oot zij dus de uitbreiding steunen;
edoch, naar men verwachten mag, zich gaarne
voegen bjj hen, die op deze uitbreiding, zooveel
het nog doenlijk is, afdingen.
Tusschen D e T ij d en ons, zoo redeneert het
Calvinistisch orgaan maar voort, blijft dus dit
verschil bestaan:
//dat wjj in huismans-kiesrecht een organisch
beginsel voor het kiesrecht hebben aangegeven,
en, gelijk nu de zaken staan, op onverwjjlde in
voering van een finaal kiesrecht, op den grondslag
van dat beginsel, hebben aangedrongen;
//terwjjl D e T ij d nog altoos zocht naar een
beginsel, waarvan ze bij de toekenning van het
kiesrecht zal uitgaan; en nu wel, door den nood
gedrongen, veel zal toegeven, maar niet con
amore."
Op deze //kentering//, zoo noemt De
T jj d, de bewering van het Calvinistisch orgaan
geeft het blad een wederwoord, en wel voor
eerst, zegt De T ij d, waar De Standaard ons
het voornemen toeschrijft, om de uitbreiding, ge-
ljjk zjj door het oatwerp-Tak wordt voorgesteld,
te steunen. Wjj meenen dat uit hetgeen wjj
jl. Woensdag zeiden, allerminst deze gevolgtrek
king te maken viel. Ten overvloede zjj het hier
herhaald: «voor het ontwerp-Tak gevoelen wig
geen de minste geestdrift.» Het geeft o. i. geen
enkele oplossing. Zelfs die niet, welke naar onze
overtuiging gevorderd zou worden door het onge
lukkige art. 80 van de in 1887 herziene Grondwet.
Evenmin onderschrijven wjj de bewering van
het anti-revolutionnaire blad, volgens welke wij
ons gaarne zouden voegen bij hen, die op deze
uitbreiding, zooveel het nog doenlijk is, afdingen.//
Ten minste wanneer daardoor alleen het cijfer
wordt bedoeld, tot h .twelk het getal kiesgerech
tigden wordt opgedreven.
En eindeljjk zjj hiermede korteljjk geprotesteerd
tegen de zonderlinge juxte positie, waarbij D e
Standaard zich zelveu op het voetstuk der be
ginselvastheid stelt, om ons de rol van politieke
vAsschepoetster» te laten spelen.
In een paar zeer belangrijke art. »Gedach
ten over Kiesrecht" ingezonden in het
Dagblad van Zuid-Holland en'sGra-
vènhage, noemt de schrijver een zoo uitge
breid kiesrecht als door den Minister Tak is in
gediend, gevaarljjk en tot schande van het Va
derland.
Er zijn, zoo gaat hij voort, onder de behoeftige
klassen brave, gemoedelijke, betrouwbare men-
schen; maar er zijn zeer weinigen, die een ook
maar eenigermate ontwikkeld begrip van Staats
belang hebben; de zorgen, de verlokkingen, de
voor- en tegenspoeden, uitsluitend het allernaaste
eigenbelang en dat van het huishouden betref
fende, nemen eene te groote plaats in hun geest in;
zij vatten, ook zonder booze bedoelingen, de zaken,
bepaaldelijk ingewikkelde zaken, onzuiver open
komen er eerder toe, dan meer ontwikkelden,
om het vuistrecht alsargument te bezigen. Ook
staan zij nader dan anderen tot de verzoeking
om het kiesrecht voor een stuk geld, voor een
maal eten of zelfs voor een borrel te gelde te
maken.
Vervolgens wijst ons de schrijver der belang
rijke artikelen zeer terecht op den invloed van
volksleiders, volksmenners en op hen, die in de
sociaal-democratische vergaderingen maar al te
dikwijls met gevaarlijke oogmerken en kwade
trouw zich als woordvoerders opwerpen. Zij drij
ven dan ook met de meeste kracht naar uitge
breid kiesrecht en voegden er reeds bij voorbaat
het algemeen stemrecht bjj, ten einde
dadelijk weder een nieuw middel tot het stoken
van ontevredenheid bij de hand te hebben. Komt
het algemeen kiesrecht tot stand (wat God ver
hoede!), dan zullen zij, evenals zij in Noord-
Amerika, in Frankrijk, in Duitschland gedaan
hebben en nog doen, onvermoeid werken om den
daardoor dan weder gevestigden toestand af te
breken en elke maatschappelijke orde, persoon
lijke vrijheid en beschaving te vernielen.
De schrijver der artikelen bestrijdt onomwon
den het niet gemotiveerd voorstel der Regeering,
en hij doet dat overtuigd als hij is, dat wij bjj
invoering van het ontwerp-Tak zullen krijgen:
eene T weede Kamer, waarin de liberale partij in
de minderheid en waarschijnlijk de sociaal-be
houdende en zg. kerkelijke partijen in de meer
derheid zullen wezen, met eene sterke radicale
en socialistische groep als tier s-p a r 11.
Maar voegt hij er aan toe en daarmede
zjjn wij het volkomen eens met. den schrijver
Schijnbaar hebben wij dus een tjjdeljjken en be-
trekkelijken triomf onzer beginselen te verwachten;
maar op den duur is- het iets anders; de strijd
tusschen geloof en ongeloof, ook tusschen de
belijders van verschillende gelooven, ontbrandt
feller; de maatschappelijke strjjd tusschen opge
zweepte arbeiders en schuwe kapitalisten wordt
aangewakkerd; de kosten voor oorlog en voor
alle takken van Staatsbestuur worden altijd hoo-
ger en hooger opgedreven, omdat de candidaten
bij verkiezingen altoos harder moeten schreeuwen
en altoos meer aan hunne begeerige kiezers moeten
beloven; en onze grondwettige instellingen zijn
niet meer veilig.
Men wijze ons niet naar het buitenland waar
het algemeen kiesrecht is ingevoerd; daar kookt
en bruist het in de gemoederen ter omverwer
ping der maatschappelijke toestanden, zonder dat
er bouwstoffen aanwezig zijn,' om een nieuwen
toestand in het leven te roepen. Hoeveel onte
vredenheid legt daar het volk niet aan den dag.
Da N. R o 11. C t. heeft zich in een derde
artikel over de kieswet bjj de beschouwing- van
het Handelsblad aangesloten, zoodat het
Vaderland,' wat de groote miuisteriëele pers
betreft, alleen blijft staan. Na is het Haagsche
blad altoos wel een weinig aan den radicalen
kaDt geweest en baart dus deze houding geene
verwondering.
De oppositie der Rotterdamsche keert
zich ook vooral tegen de groote uitbreiding van
het kiezerskorps.
Couloirstelsel en officiëelo candidaatstelling wor
den verbeteringen geacht.
Wjj voor ons zjjn bjjna overtuigd dat het cou
loirstelsel niets dan last zal veroorzaken en niet den
minsten waarborg van vrije verkiezing opleveren.
Eu de officiëele candidaatstelling is, waar men
geen proportioneel kiesrecht invoert, wat trouwens
met enkelvoudige kiesdistricten niet eens kan,ge
heel en al noodeloos. Bjj hel evenredig kiesstelsel
is officiëele vaststelling eener- candidatenljjst ge-
wenscht, omdat anders de minderheden toch niet
vertegenwoordigd zouden worden; maar van dat
stelsel is op het oogenblik geen sprake. Het kies
recht voor de gemeenteraden wordt in dit ontwerp
niet geregeld.
Met de beweringen van het Rotterdamsche
blad aangaande den breeden stroom van nieuwe
kiezers kunnen wjj evenzeer iustemmen als met
de oppositie van het Amsterdamsche blad. In
derdaad, ten eenenmale ongeschikten worden mede
naar de stembus geroepen. En de vergeljjking met
andere landen pleit juist tegen de invoering van
den //even grootschen als geweldigen" maatregel,
//Indien wjj Frankrijk, zegt de N. R o 11. G t.
als een afschrikkend voorbeeld, van de vergelijking
uitsluitend, bjj Zwitserland de democratie, waarin
het volk vaa ouder tot ouder opgebracht is, in
rekening brengen, en bjj Duitschland, behalve
dat het algemeen stemrecht daar alleen geldt
voor het Ryk, niet voor de Staten, het krachtige
monarchaal tegenwicht, dan bljjft alleen Engeland
ter vergeljjking over. Staat nu ons volk in bescha
ving en ontwikkeling zoo ver boven het Engelsche,
dat wjj niet alleen in eens kunnen wagen wat
Engeland in tempo's heelt gedaan, maar nog zoo
veel eerder kunnen gaan ook? Daar 65, hier 74
percent. Eer zou men eene omgekeerde verhouding
willen aannemen. Is het Engelsche voik met op
gevoed in sell'government? Heeft net niet
in de vakv8reenigingen eene leerschool gehad als
hier ten eenenmale ontbrak? Is het oponbaar
leven daar met hier te vergelijken? Woout en leeft
de Engelsche werkman niet beter dan de Keder-
landsche?
Stond het met den welstand van ons volk, stof
fel jjk en geestelijk, zoo, dat er een half millioen
meer dan nu verdienden in het kiezerskorps te
worden opgenomen; dat wjj de grenzen van het
kiesrecht zelf nog verder konden uitbreiden dan
Engeland, wjj zonden ons met dien reusachtigen
vooruitgang mogen geluk wenschen. Wie echter
eens om zich heen ziet en zich afvraagt, hoevelen
er onder degenen, die wél wat lezen en schrjj ven
kunnen en niet aan den arme zjjn, aan de stembus
geroepen niet zullen weten wat zjj doen; hoevelen
er zullen doen niet wat zjj zeiven, maar wat an
deren willen, bij hem zal wel eens de twjjfel
opkomen, of wjj zoo ver nog wel zjjn.//
Waarbjj, wat Duitschland betreft nog opgemerkt
dient te worden dat daar de kiezer slechts Wabl-
manner benoemen; het zjjn daar getrapte verkie
zingen gelijk voor onze Eerste Kamer; ze breken
het algemeen stemrecht.(D e Gelderlander),
Het Centrum zegt uit vertrouwbare
bron te hebben vernomen, dat aan het departe
ment van binnenlandsche zaken een bizonder
ambtenaar is belast met de opdracht, om ten
spoedigste een wetsontwerp tot invoering van
leerplicht gereed te maken. Het moet de bedoeling
zjjn, dit wetsontwerp nog voor Kerstmis de Tweede
Kamer te doen bereiken.
De Minister van buitenlandsche zake brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat de Heer H.
Spakler, benoemd consul te Smyrna, Vrjjdag21
October a. s., des voormiddag van 1012 uren,
aan zijn departement zal te spreken zgn.
HAARLEMMERMEER, 17 Ooct. Het Dage-
Ijjksch Bestuur heeft aan den Raad dezer gemeente
voorgesteld de opcenten, ten behoeve der gemeente
geheven op de personeels belasting, met 10 te
verhoogen en alzoo te brengen op 40.
NOORD WIJK, 17 October. Aan de fabriek
Anna, van de firma W. A. Blokhuis alhier, is
door het departement van koloniën de levering
opgedragen van 90,000 liter verduurzaamde volks-
epjjs.
ZANDVOORT, 17 Oct. In de laatst gehouden
raadsvergadering is tot tjjdoljjk wethouder be
noemd het raadslid M. T e e k m a n.
De telephoonljjn van Weenen naar
Triëst is nu verbonden met die van Weenen naar
Praag en naar Kolio eeue Ijjn vaa 1171 kilo
meter. De gesprekken van het eene uiteinde naar
het andere zijn zeer duidelijk verstaanbaar.
Een doodvonnis door middel van
dynamiet zal binnenkort worden voltrokken
aan den top van den Grindstein, daar deze los
begint te staan en de treinen op den Rigi bedreigt.
Tal van natuurvrienden bebben wel is waar een
verzoek om gratie ingedi-nd bij de directie van
den Rigisoheu spoorweg, maar men twjjfelt er
aan, of het zal ingewilligd worden.
Twee uitersten. De langste en de kort-
ste volken van Europa, de Noren en de Laplan
ders, wonen naast elkander.
Teekens en punten. Het vraagteeken
was oorspronkeljjk eene //q# en eene „on, de
laatste onder de eerste gezet. Dat waren eenvoudig
de ee»te en de laatste letters van het Latij cache
woord //quacstio". Zoo wss ook het uitroepir>gs-
teeken oorspronkelijk eene ,/i" en eene hom, de
laatste ouder de eersie evenals het vraagteeken.
Die twee letters stonden voor Io, den Latjjnschen
uitroep vaa vreugde.
Te Hilversum is vandenonver-
schrokken C. Van Reenen, den redder van A.
Tilburgs, een goed gelijkend portret verkrjjgoaar
gesteld door den Heer H. De Pauw, photograaf
aldaar. Men mag verwachteD, dat naar dit portret
veel vraag zal zijn, vooral wanneer men weet dat
de opbrengst voor Van Reenen zelf is bestemd.
Hen wenk voor huisvrouwen. Het is niet
goed vleesch voordat het gebraden wordt te was-
schen. Als het ruw behandeld is, of als er ver
moeden bestaat, dat het niet zoo frisch is als het
wel zijn moest, moet het met een natten doek
afgeveegd wordenof wil men het afspoelen, dan
moit het entl in warm water gedoopt en onmid
dellijk afgedroogd worden. Is het verkleurd of
heeft het min of meer een teeken van bederf, dan
moeten die stukken er uitgesneden en het overige
dadeljjk met azijn en water worden gewasscben.
Als i e m a n d o p e e n e v 1 o c i p d e i n
de nabijheidjvaB Constaatiopel wordt aangetroffen,
wordt bjj opgepakt en veroordeeld tot eene on-
teerende straf.
Volgens de //Hotel-Revue" kan men
op de volgende wijze zeer gemakkelijk jjs makeD.
In een aarden pot worden 100 gram gewoon
zwavelznnr met 50 gram zuiver water vermengd
waarbij men daarna nog 80 gram poeder van
zwavelzure soda voegt. In dit mengael zet men
een kleineren pot, die het te bevriezen water be
vat en goed toegedekt moet zijn. Wanneer men
de pot nu een weinig ronddraait, zal hei water
binnen eenige minuten tot ijs zjjn geworden.
Een buitenlandsch blad meldt,
dat vele beroemde politieke personen in Enge
land eene soort maliënkolder dragen, die 100 p.
st. kost en dan drager voor mogelijke aanvallen
beveiligt.
De kostbaarste vloermatten op
de wereld bezitten de Shah vaa Perzië en de
Sultan van Turkjje. Zoowel de eeue monarch
als de andere bezit er eea, die van p»«rlen
ea diamanten gemaakt is en meer dan 6.000,000
gulden kost.Het is toch niet te hopen,dat die heeren
hunne voeten aan zooveel kostbaars afvegen! Voor
al den Grooten Hear te Cocstantioopel zonden
bezitters van Tnrksche fondsen dit zeer kwalijk
nemen.
Eeaedame, Mej. Lexton te Liver-
pool, die oveiigens goed bij het hoofd is, zelfs
veel aan de armen en aan weldadige instellingen
geeft en nu onlangs een geheel sohoolgeboo
voor eigen rekenieg deed bouwenis door
verzamelwoede aangegrepen. Zg bezit 1100 the;'
patten van allerlei slag en g rootte en uit de
laatste eeaweo. Alleen voor theepotten heeft
juffvrouw thans een zwak.
Te Reichenberg (Boheme) is dei0'
dagen een belangrijke diefstal aan het postk»®'
toor ontdekt. Da verdenking viel op een der z®10
tensren en in den tuin achter zjj ne woning h00
de justitie thans al de vermiste brieven met gold'
waarde begraven gevonden.
Keizer Wilhelm betaalt bij 1
reizen per spoortreiu evengoed als ieder sod0'»
men kan dus nagaan, dat de //Raise-Kaisei" 00(
aardig sommetje daarvoor uitgeeft. De K®*?
beeft extra-salonswagens laten bouwen; maar ®10
alle keizerljjke spo rwagens zjjn zjjn eige®d °j
Bestelt de Hofmaarschalk een extra-trein
dan Keizer, dan moet hij binnen drie dage® i
.rekening hebben, en deze wordt dan terst00
voldaan. Stapt de Keizer met zjjn gevolg sa®
of ander station in een trein en is er een
wagen, dan heeft Z. M. uitsluitend recht op 8'0
wagen en andere passagiers worden er niet '00
gelaten. Er wordt dan voor ieder persooo 80
plaatskaartje le klasse betaald.
//Het grootste schip ter wer®
l/xx ou giuuietu sump lor wo*w i.
wordt thans op een der werven aan de C f
gebouwd. Dit »ckip „Compauia" genaamd,
grooter zjja dan de //Great Eastern" en 1®> 6,
tonnen meteo. De beweegkracht levoren
stoommachines, elk van 15,000 paardekr00
In April a. s. zal dat reutenschip uit'*®9
om bjj de opening van de worereldtantoonat®''
te Chicago te zjja.
1
Hoeveel geld i s e r o p d e w e r
De Heer Letch, directeur der munt van de'0,|j
eenigde Staten van Noord-Amerika, mee®'
te kunnen zeggen. Hij berekent dat op d® t
heels wereld te samen voorbant en is as® j
maat goud 3,656 935,000 dollars, asn ga®fl 0
zilver 3,944,700,000 eu aan ongedekt psp'^n
geld 2,281.793,000 dollars, totaal ,9,883,428,°0
dollars.
De bevolking der aarde op circa 1400
gerekend, is dit bjj gelijke deeling zoo ODg®"0
7 dollar per hoofd.
Photographisch genezen. Onlangs
een dronkaard van zjjn hartstocht geneze®
zyDi
doordat zijne vrouw hem, toen hjj vol zoeten *1^
op de sofa sliep, liet photographeeren. Da' P j
tret most tot een zwijgend, maar toch sprek®"
afschrikkend middel hebben gestrekt.
h
Geschreven hoéken. Wjj zouden all'c.±
meenen, dat boeken in den Romeinscheo
toen ii) alle geschreven werden, duur en ®c^>.p
waren. Zjj waren echter goedkoop en talrjjk- j.|
particuliere en openbare bibliotheken ontbrak
niet en uitgevers ais de Socii, A.ticus en and0'^
hadden, met behulp van een aantal g®o®'00
slaven, in vier-en-twintig uren eene uitga»0 -y
Martiaüs' //Epigrammen" klaar, voor een P'
per exemplaar gelijkstaande met 22'/j Cte-
h v
Wie zich altjjd de handen met
nigwater wascht, zal steeds witte mooie b*®1
hebben. Bjj een liter water is een liter
voldoende.
b9
Gedurende de laatste Fran®0
manoeuvres in den afgeloopen zomer werde®
haaldeijjk en met gunstig gevolg proeven geoo®
om het gevechtsveld met electrisch licht te f
licht.-n.
Thans heeft een Eugelsch Kapitein, Gr0B(f))
een toestel vervaardigd, waardoor de mikp®"
van het geschut bjj nacht zoodanig verlicht k""^!
worden, dat ook in de duisternis naar een
kan aangelegd worden. Het apparaat laat
nauwkeurige plaatsing ran de hoogte eo
ting van het geschat toe, zoodat het doel,10
het electrisch verlicht is, gemakkeljjk besob®
kan worden. .jr
Het apparaat is ook aan de Oostenrijk1^,
Regeering aangeboden en zal op het mano®®
veld bjj Wiener-Neustadt worden beproefd-
Zooals men weet maakt
Parijs reeds toebereidselen om de maan op ee®e
tantie van 1 Meter te brengen. Da grootste t0'eB^ie#
tot heden brengt haar afstand tot 50 0"
terug.
-. t<
Eindeljjk is de typhus-epidem' ti
Katwjjk aan #ee geweken, na ongeveer ee® 't,(
te hebben geheeraoht. Het eerste geval
secretarie aangegeven 20 October 1891, de j,
patiënt isjde vorige week nit het ziekenh. ont»'8®
In bet geheel werden 197 personen aang®'9'^!
stierven er 31. Da sterfgevallen kwamen y0(jjil
de eerste maanden voor; in den laatste® jj,l
vertoonde de ziekte een goedaardig karakie'-^,/
gemeentebestusr en de commissie van bijstand (0i
dienen een woord van lof voor hun optred01 i(j
bestrijding der ziekte;ijj hadden dikwjjlsmet®'
vooroordeelen te kampeo.
ia®1'
Iekyll Island is de eenige p''ec
op de wereld, waar uitsluitend millionna'rs
Bet behoort tot eene club van New-York'
Bostonsche en PhiUdelphiascbe kapitalist®0» jp
welke de armste nog zjjn fortuin bjj mil''0
telt.
f0t'
Een even doeltreffend als es®
dig middel om 't ontstaan van velletjes op f?®* ^0c<
melk tegen te gaan, wordt io het //Hdbld-"^,/!
eene huisvrouw aanbevolen.//Men neme ee® j,r'
cf doekje, liefst dubbel gevouwen pla0"!^cil'
op de kan of het glas, terstond nadat de k°
melk er in uilgegoten is, en late het e®
wjjl ze afkoelt. Zoodoende zal zich gee® o0j)l
daarop vormen. Daardoor wordt het o®®
