NIEUWE
1912
Zoning 20 November 1192.
176* JUMP'S
Eene vraag.
'BUITENLAND.
ABONNEMENTS FBI JS
Pei 3 maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad verschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BUEEAÜ: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEB.TENTIEN.
Van 16 regels 30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
D enstaanbiedingen25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensdag-
en Vrgda g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgever#: KüPPEKS li A U S11.
Bjjna al wie zich heden ten dage in ons
vaderland liberaal noemt, spreekt met in-
genomendheid over de kieswet, welke door
den Min. Tak Van Poortvliet bp de Kamer
aanhangig is gemaakt. Men kan bijna geen
orgaan der liberale pers in handen nemen,
of men leest, de hoogste loftuitingen aan den
Minister,die ons volk met het bjjna algemeen
stemrecht wil begunstigen.
Naar het ons voorkomt, getuigt de inge
diende kieswet nu niet bizonder van groo-
ten moed, evenmin als van buitengewone
kennis, 'tls geenszins om het werk af te
breken van het tegenwoordige liberale Be
wind, dat wij deze verklaring doen, want
de liberale meerderheid van de Kamer zal
zich wel geheel schikken in het gareel, dat
haar door de Regeering is aangetrokken,
zoodat onze zwakke stem in dit opzicht
Wel weinig aan den toestand zal veran
deren.
Maar wjj meenen, dat het onze plicht is
getuigenis af te leggen van ons standpunt,
zoolang de kieswet nog niet door de volg
zame Kamermeerderheid is goedgekeurd, en
wjj gelooven dat een ieder, die met ons de
uitbreiding van het kiesrecht eene ramp
acht, ook de zedelijke verplichting bezit om
zjjne stem te verheffen tegen dien noodlotti-
gen maatregel.
Daarom zeggen wij, dat de Minister vol
strekt geen grooten moed toont door het
aautal kiezers tot zulk eene onrustwekkende
hoogte te brengen. Hp zal zich ter ver
dediging van zjj a voorstel eenvoudig be
roepen op de uitingen, welke thans van
liberale en radicale zjjde worden vernomen
omtrent de kiesrechtuitbreiding, en welke
uitingen door handige woordvoerders worden
voorgesteld als te zijn: de openbare meening
in Nederland.
Ook niet van buitengewone kennis
zeiden wjj blpkt door de indiening der
kieswet. Integendeel zjjn wp geneigd om
te spreken van onverklaarbare kortzich
tigheid bp eene Regeering, die zich aan
sprakelijk wil stellen voor eene wettelpke re
geling,waarvan wp en velen met ons de treu
rigste gevolgen durven voorspellen.
Reeds meermalen hebben wp gewezen op
Oudere landen, waar een zeer uitgebreid
kiesrecht bestaat, en waar de nadeelige
Uasleep ervan niet is uitgebleven. Wp ves
tigden in het bizonder de aandacht op het
rspublikeinsche Frankrijk en voegden er de
Waarschuwing aan toe:Die zich aan een ander
spiegelt, spiegelt zich zacht.
Geheel onbegrjjpeljjk vonden wp het dan
ook, dat een der liberale woordvoerders, het
hekende Kamerlid de Heer Goeman Borge-
sios, bp eene rede,welke hp in de afgeloopene
WeekteAmsterdam hield,op den treurigen toe
stand in Frankrijk te wijzen als een argument
voor de kiesrechtregeling van de Regee-
ring.
FE U1 LL B T ON.
De spiegel des Keizers.
Vervolg.)
Het is dus uw verlangen, uw vast voorne
men, zeide Pahlen, nadat hg allen aanwezigen
de hand gereikt had, aan de ellenden, die ons
'aderland onder de regeering van dezen Paul
Patrowitsch drukken, een einde te maken?
Ja! zoo is het!
Gjj hebt tot den dood van den tiran besloten?
Neen, Peter Andrejitoh, nam thans Platen
Zaboff het woord, wjj hopen onze onderneming
Selukkig ten einde te brengen, zonder dat daarbq
bloed wordt vergoten.
Pahlen fronste het voorhoofd. Om het even,
zeide hjj toen. Weet echter dit: de Czaar is van
het bestaan van dit complot onderricht.
Hoe dal? Wat weet de Czaar? En door wien?
klonk het van alle zjj den.
Hq weet het door mjj!
Kenige der samenzweerders brachten de hand
a*n den degen.
Peter Andrejitoh, zeide Platen Znboff, gij
'alt iniien, dat gij ons eene verklaring ichuldig zqt.
Nog onbegrjjpeljjker wordt ons dit, nadat
wp aandachtig zpn nagegaan wat juist in
deze week in de Fransche Tweede Kamer
is geschied. Daar was in behandeling een
voorstel van de Regeering om de wet op
de drukpers te wjjzigen. Deze voordracht
moest urgent in hooge mate worden ge-
heeten, want in Frankrijk en vooral in het
«brandpunt der beschaving», Parjjs, ver
schijnen tal van blaadjei en tijdschriften, die
alleen geschreven worden met de bedoeling
om het gezag te ondermjjnen en allen eerbied
voor den godsdienst weg te nemen bp het
volk.
Onmogelijk kon dit langer door eene Re
geering, die zich den schjjn geeft alsof zjj
den godsdienst beschermt en het gezag
handhaaft, worden geduld. Da bedoelde
schotschriften konden ongestraft verschijnen
gedekt als de uitgevers waren door de druk
perswet.
Vandaar dan ook het voorstel van het
Kabinet-Loubet.De Regeering vergat echter,
hoewel de door haar ingediende wet zeker
door ieder weldenkende zal worden toege
juicht, dat zij zelf en in 't algemeen de
richting, welke daar te lande indenjong-
sten tijd de regeermacht bezit,de schuld moet
dragen voor de toestanden, die op bet oogen-
blik bestaan.
Dit werd zeer juist opgemerkt door een der
begaafdste woordvoerders van de rechter
zijde in de Fransche Kamer, Graaf De Mun.
Deze spreker wilde natuurlijk wel de Re-
geeringsvoordracht steuuen, maar hp zeide
niet te kunnen nalaten aan de Regeering
de vraag te stellen, waaruit zp haar recht
om de bedreigde samenleving te bescher
men, ontleent. Hp wees er op, hoe de
Regeering overal, op de universiteiten,
op de scholen, in de ziekenhuizen heeft
gebroken met den godsdienst en met elk
christelijk beginsel. Het geheim van de
machteloosheid der Regeering tegenover de
woelingen der onruststokers zeide Graaf
De Mun ligt geheel in de maatschappe
lijke opvoeding, die zp aan het volk geeft.
De Regeering laat de Kerk vervolgen en
laat de socialisten hunne verderfelijke theo
rieën rondbazuinen, terwjjl zp in de ure
des gevaars, wanneer men bedoelde theoneëu
wenscht te gaan toepassen, wapenen gaat
smeden tegen de anarchie, welke de Regee-
ring zelf heeft voorbereid. Ook volgens dezen
spreker kon de eerbiediging van den gods
dienst alleen Frankrpk redden van het ver-
derf.
Wij doen hier slechts eene korte aanha-
liog van een der sprekers in de Fransche
Kamer over de drukperswet, om daarmede
aan te toonen, hoe het in dat land is ge
steld. En wp aarzelen geenszins om dien
toestand te noemen eene vrucht van het alge-
meen stemrecht, want wanneer in Frankrpk
de invloed vau socialistische en radicale
drpvers op den gang van zaken geringer
geweest ware, dan kon de tegenwoordige
Ik wil za u geven, antwoordde Pahlen.
Sedert drie weken draag ik kannis vau deze sa
menzwering, ik keurde uwe plannen goed, maar
gq werktet mq te langzaam en ik besloot de zaak
te bespoedigen. Een toeval kwam mij ter nulp;
een ongeteekende brief, dien de Czaar heden
morgen ontving, waarschuwde hem tegen eene
samenzwering, waarvan het doel was, hem van.
den troon te stooten. De schrqver van den brief
duidde zichzeleen aan als lid der samenzwering.
Wat? riep Platen Zuboff. Wjj hebben een
verrader onder ons!
Wie hel ook zjj, ging Pahlen voort, laat
hem met rust. Hq is onschadelijk gemaakt. Ik
zeide den Czaar, dat ik op het nauwkeurigste
onderricht was omtrent deze samenzwering, en
dat ik er zelf lid van was. Gij kunt denken welke
oogen hjj opzette. Ik verklaarde hem toen, dat
ik dozen vermetelen stap gedaan had, om alle
draden der samenzwering in handen te krjjgen
en de misdadigers aan de galg te brengen. Je
Czaar geloofde mq, en zoo blind is zqn vertrouwen,
dat hq mjj volmacht gaf den troonopvolger in
hechtenis te nemen. Ik heb van deze volmacht
reeds gebruik gemaakt.
Wat? riep een der aanwezige heeren, Groot
vorst Alexander
losbandigheid aldaar niet bestaan.
Eene Regeering, welke aan het algemeen
stemrecht hare kracht ontleent, is reeds
vooruit bestemd om een speelbal te wezen
van de politieke hartstochten der volksmen
ners. Zp kan eenvoudig haar gezag niet
handhaven omdat het gezag haar is ont
nomen. Zp bezit geene kracht in hare be
ginselen, omdat deze moeten wjjken voor
den wil van de socialistische drpvers, en zp
ziet hare tijdelpke macht ia gevaar, zoodra
zjj maar eene enkele poging aanwendt om
zich aan hare voogdjj te ontworstelen.
Dezelfde tooneelen, al zullen zij naar
locale omstandigheden gewpzigd zpn, moe
ten zich ook bp ons vertoonen, wanneer
het algemeen stemrecht wordt ingevoerd.
Eerst zullen op verschillend gebi- d wetge
vende maatregelen genomen worden, waar
door de volksmisleiders den gaug van zaken
ia het land naar hun zin kunnen inrich
ten, en als dan later blpkt, dat men te
ver gegaan is, dan moet de Regeering om
toch eenigszins het gezag te kunnen uit
oefenen, de verleende vrijheden gaan be
perken. Dat haar dan de bitterste verwij
ten met het volste recht naar het hoofd
worden geworpen, spreekt dan van zelf en
is ook haar verdiende loon.
Nogmaals herhalen wij het, dat de toe
standen in Frankrpk volstrekt niet geschikt
zpn om ons eenige ingenomenheid in te
boezemen voor de voorgestelde kiesrecht-
uitbreiding.
Wjj meenen, dat het gezag te hoog be
hoort te staan om in handen te komen
van personen, die hunne staatkundige harts
tochten niet kunnen bedwingen, en dat de
godsdienst ons te heilig is om dien door
het sljjk te zieh sleuren door mannen, die
er zich op beroemen godloochenaars te zpn.
Zelfs indien op goede gronden kan wor
den aangetoond, dat het kiesrecht van ieder
mensch een natuurrecht was, dau nog zou
den wjj geziud zjju omdat te onthouden
aan hen, die het zouden misbruiken.
Immers de persoonlpke vrjjhsid is ook
een recht, dat een ieder toebehoort. Maar
de overheid ontneemt dat recht toch tij de-
Ijjk aan hen, die dat recht aanwenden om
hun medemensch te benadeelen? Hoe zon
er over gesproken worden, wanneer de
overheid dieven en moordenaars vrjj liet
rondloopen, zonder ze te straffen?
Ea nu beschouwen wp hen, die de maat
schappelijke orde willen omverwerpen, niet
veel beter dan hen, die de strafwet over
treden. Zp stichten, al is het niet direct,
toch indirect evenveel kwaad als de per
sonen, die om het eene of andere vergrjjp
in de gevangenis worden gezet. Moet het
na niet eene onzinnige verbliudiug heeten,
dezulken invloed op de samenstelling der
landswetten te geven, die van elke wet een
afkeer hebben, en slechts de anarchie be
oogen.
Wjj zouden wenschen, dat ook die libe-
Is gevangen; eveneens de Keizerin en de
Grootvorst Constantjjn.
Des te beterl Dat begunstigt onze onder
neming! riep Platen Zuboff. Peter Andrejitoh, ik
wensch u geluk uit naam van het vaderland.
Ik had een onderhond met den Czarewitch.
De uitkomst?
Bljjfi voorloopig mjjn geheim,antwoordde
Pahlen. Ik zeg u slechts dit éane, voer hjj daarop
met verheffing van Btem voort: Als Alexander
morgen vroeg om zeven uur niet Czaar van Rus
land is, dan klaag ik u allen om acht uur bjj Czaar
Paul Petrowitch als landverraders aan.
Leve Alexander de eerste! riep Platen Zuboff.
Men scheidde, na afgesproken te hebben, el
kander des avonds om tien uur aan een gastmaal
ten huize van Vorst Galizin weder te vinden.
Eeniga dagen te voren had de Czaar op het
plein voor de kazeroe van Glebosch revue ge
houden over het Smolenskische regiment.
Zjjne Maj'-steit was slecht geluimd, en toen er
eene verwarring ontstaan was, doordat een zjjner
Adjudanten zjjn commando verkeerd had ver
staan, geraakte hjj in hevige woede.
Rechtsom! commandeerde hij. Het regiment
maakte de bevolene zwenking.
Voorwaarts marsch! Het regiment mar-
ralen hier te lande, die nog eenigszins aan
het gezag en aan den godsdienst hechten,
eeDS ernstig nagingen, wat de gevolgen
zullen zpn vau hunne ondoordachte toe
juiching teu opzichte der kiesrechtuitbrei-
diug, en tevens die anti-liberalen, welke
ook vermeerdering van het aantal kiezers
wenschelpk keuren, e9ns willen vragen, of
zjj gelooven, dat daarmede de eerbied voor
godsdienst en gezag zal toenemen.
Werkelijk zpn het tegenwoordig ernstige
tjjdeD. Allerwege tieren de godsdienstloos
heid en de bandeloosheid. Zou het niet beter
zjjn om maatregelen te bedenken, welke
daaraan een einde kunuen maken, dan om
wetten voor te stellen en toe te juichen, die
integendeel dsze ondeugden in bedenkelijke
mate zullen doen toenemen?
In België duren de manifestatiën voer
het algemeen stemrecht voort.
Geeft de Reering thans toö, dan abdi
ceert zjj feitelijk van het gezag. De uit
roeping der republiek zal dan maar eeue
quaestie vau tpd zjju.
Moge het Bewind volharden en de kies-
quaestie oplossen, zonder te letteu op de
geweldpleging der «vrijheidshelden.»
Wjj vreezen echter meer, dau wjj hope
De bronnen, waaruit de Pruisische
Regeeiing de uitgaven voor de legerorga-
nisatie dekken wil, zullen bestaan in ver
hoogde heffingen op tabak, bier ea bran-
dewjjn en in eene vermeerdering der beurs-
belasting. De voorstallen zullen den Rjjksdag,
tjjdens de behandelingder mfilitaire wetten,
bereiken.
Zooals bekend is genieten de leden
van den Rpksdag geene vergoeding voor
hunne verblpfkosten, de leden der Pruisische
Kamer echter 15 mark voor elke zittiDg.
Een der bladen wjjst er op, naar aan
leiding van de verkiezing van het Rjjks-
daglid Schenk tot lid van den Landdag,
dat de vrjjzinnige partjj als taktiek schjjnt
te hebben aangenomen haar Rjjksdag-Af-
gevaardigden eene boterham in den Land
dag te doen smeren. Van de 29 leden dier
partjj vonden er reeds 20 op die wjjze een
onderkomen en de Heer Schenk is de vierde
aan wien dat voordeeltje in den loop van
dit jaar te beurt vid. Bjj andere partpen
is de verhouding veel gunstiger; vau de
87 nationaai-liberaleu in den Landdag zpn
er bjj voorbeeld slechts 5 en van de 66 vrjja
conservatieven slechts 4 lid van den Rpks
dag; 15 der 29 radicale Afgevaardigden
wonen bovendien te Barljju of in eene
der voorsteden, zoodat zp uit den aard
der zaak zeer weinig voeling met hunne
kiezers kunnen houden.
De sociaal-democratische partjjdag,
met heeft slechts vpf stemmen tegen 235, het
voorstel tot volstrekte werkstaking op den
eersten Mei afgestemd. Daarna werd be-
cheerde Naar Siberië donderde de Czaar.
Eu het regiment marcheerde voort over het
stadskanaal in de richting van den Moskouer
straatweg, toen een keizerlijke Adjudant kwam
aanrennen en halt commandeerde.
De Czaar is tot andere gedachten gekomen,
verklaarde hjj dan Overste. Het regiment zal on
der mijn bevel teragkeeren, maar de gezamenljjke
officieren, die de manschappen zoo slecht onder
wezen hebben, zjjn Staatsgevangenen.
Da officieren werden naar de Peter en Pauls-
vesting gevoerd en daar wachtten zjj hun lot af.
Het was des avonds tien uur op dien l ood-
lottigen 22en Maart, toen zich onder bevel van
Pahlen eene compagnie gardesoldaten voor de
gevangenis opstelde.
De gevangenen werden naar buiten gevoerd
en de soldaten namen hen in hue midden. Wat
zou hun lot wezen? Da ongelukkigen twijfelden
er niet aan, of het was de weg naar Siberië, dien
zjj ten tweeden male «ouden inslaan.
Hoe groot was hunne verbazing, toc:< zij naar
het binnenplein vae een paleis aan de Engelsehe
kade geleid werden, uadat de soldaten op straat
waren teruggebleven.
Wordt vervolgd)
IMILUSUEMIRtïT.
