N I E'U W E
«t 1014
Vriife$ 25 November 1892.
Ierland.
B IT ENLAim
17$# Jiirgaig
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB AD VERTENT IBN.
Pei 3 maanden voor Haarlem. t 0,85
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10
Voor het buitenland 1,80
Afzonderlijke nummers0,03
Dit blad varschjjnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BUEEAïï: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels30 Cents
Elke regel meer5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
D enstaanbiedingen25 Cents per advertentie a Contant
Advertentiën worden uiterljjk Maandag-, Woensdag-
en V r jj d a g-a vond voor 6 uur ingewacht.
Uitgevers: K PP E R 8 k L AUREY.
De gezamenljjbe bevolking van Ierland
bedroeg,volgensde telling van 1891:4.706.162
personen waarvan 2.317.076 tot het man
nelijke en 2.389.086 tot het vrouwelijke
geslacht behaoren. Da bevolking is in 10
jaar met 468.674 zielen,dus met 9.6 percent,
verminderd, de vrouwelijke met 9.6, de
manneljjke met 8.5 pereent. Van 1801 tot
1841 nam de bevolking steeds toe, namelijk
van 5.395.456 tot 8.175.124 zielen; dit getal
verminderde echter tot 1851 met 30 pereent
terwijl voor de volgende decenniums, 1861
tot 1871, de vermindering 6.83 en 4.4 per
cent bedraagt. De twee provinciën Manster
en Connaugbt hebben meer geleden dan
LeiDster en Ulster, want de vermindering
is 12.2 en 11.9 tegen 4.5 en 2.9 van 1871
en 1881 in de provinciën Munster en Con-
naught. Gedurende de laatste tien jaar
hebben 768.105 landverhuizers Ierland ver
laten.
Op het groene eiland bevinden zich 3.549,745
Katholieken of 75.4 percent der gezamen
lijke bevolking, 600.830 Episcopalen of aan
hangers der Iersch-protestantse!) e Kerk, dat
dat is dus 12.8 percent; 446.687 Presby
terianen, of 9.5 percent; 55.236 Methodisten,
1798 Israëlieten en 50.165 personen, die
tot verschillende secten behooren, terwjjl
1702 personen geene opgaaf vau hun gods
dienst wilden geven. De Katholieken bebben
eene vermindering ondergaan van 10.4 per
cent, de Episcopalen van 6.4 en de Presby
terianen van 5.1 percent; toegenomen in
aantal zjjn de Methodisten met 13.1, de
Israëlieten met 280.9. In Ulster alleen
verminderde het aantal Katholieken met
100.000 zielen. De steden Dublin en Bel
fast hebbeD in bevolkingtoegenomen,Corck,
Limerick en Waterford algenomen.
Wat is de oorzaak van die ontvolking?
Ierland was overbevolkt, Ierland kon zjjne
bewoners niet voeden, bet heeft thans zgne
normale bevolking bereikt, zegt men. Maar
dat dit antwoord slechts eene uitvlucht is,
bewjjst de steeds stjjgeude nood der bevol
king,de toenemende verarming der welgestel
de middenklassen, de zich steeds vermeerde
rende bankroeten der kooplieden en pachters,
die men toch niet geheel alleen op rekening
van de politieke verwarring en der agrarische
onlusten kan zetten.
De oorzaak van de ontvolking van het groene
Erin ligt in het stelselmatig doorgevoerd
plan het eiland ten voordeele van Eugeland
in zjjne ontwikkeling, in handel en nijver
heid te exploiteeren.De Engelscbe Regeering
bevorderde, of liet tenminste toe den stof-
feljjken ondergang der bezittende klassen,
het opleggen van zware pachten, het ver-
waarloozen der plichten van de grondbe
zitters tegenover de pachters, de uitmergeling
der kleine pachters door de agenten der
landheeren, de bemoeiljjkiDg van handel
en industrie. De gevolgen lieten zich niet
wachten.
FEUILLETON.
De spiegel des Keizers.
Vervolg.)
Een half uur later richtte hjj zich overeind
in bed.
Zeg, Michaël! Slaapt ge? vroeg hij.
De rustige en diepe ademhaling van Kutaisoff
was het eenige antwoord.
De Czaar zag op de pendule. Het was kwartier
voor twaalven.
Michaël, zegl slaapt ge? herhaalde hjj weer.
Geen antwoord.
De Czaar stond op en ging naar de aangren
zende kamer.
Zjjn lqfhuzaar, die daar met blanke sabel in
de* hand op een tapqt lag, zag met verwondering
dat hij de kaarsen op de schrijftaal aanstak.
Sta op, zoon, dns sprak de Czaar hem toe,
en ga in het woonvertrek. Ik heb nog te werken.
Zoodra de huzaar heengegaan Was, trok de
Czaar eene tafel in het midden van de kamer,
plaatste er de beide kaarsen op en haalde ver
volgens den spiegel van de waarzegster uit het
De groote landeigenaars brengen het
grootste gedeelte van het jaar te Londen
door of in andere groote steden vanEngeiand.
Om niet voor zjjne standgenoot9n onder te
doen, steekt de grondbezitter zich in schulden
en om deze te kunnen betaleö, veroorlooft hg
zijne agenten in Ierland geld van de pach
ters af te persen. De agent bljjft niet in
gebreke aan den wensch van zgn heer te
voldoen, zonder hem echter van alle bizon-
derheden op de hoogte te stellen, die den
landheer met verontwaardiging zouden ver
vuld hebben.
De groote landbezitters hebben in den
regel weinig voor hunne pachters gedaan,
hun zelden het pachtgeld wegens misgewas
of overstrooming verminderd eo nog minder
hen, door het uitloveu van prjjzen, aan
gemoedigd.De aangename verhouding,welke
vroeger tusechen eigenaar en pachter, heer
en vasal, bestond,verdweeojde pachter begon
zgn meester als zgn geboren verdrukker te
beschou wen.In een tjjd,waarin in het naburige
Eugeland de landlords zooveel tot ver
heffing van den landbouw, voor veeteelt,
voor verbetering van den grond door het
aanleggen van afvoerkanalen deden, ge
beurde er in Ierland niets. Het Iersche
Parlement had zich jegens Ierland bizonder
verdiensteljjk gemaakt door het aanleggen
van kanalen en straten, door het oprichten
van noodzakelijke gebouwen, doorpremiëu
voor Iersche fabrikaten en door beieher-
mende rechten. Maar sinds Ierland met
Engeland vereenigd is, gebeurt er niets
meer. Het Engelscho Gouvernement heeft
geen hart voor Ierland, het zag integendeel
gaarne, dat landbouw, handel en njjverheid
in Ierland kwjjnden, dat Engelsche waren
de Iersche langzamerhand verdreven. De
Engelsche Regeering had tegenover Enge
land het laisser faire niet in praktjjk ge
bracht, doch integendeel alles gedaan, om
handel en industrie te verheffen door pre-
miën voor den uitvoer, door beperking van
handelsvrijheid in de koloniën enz., en toen
aan den Ierschen fabrikant vrjje mededin
ging werd veroorloofd, kon hg niet den
Engelschen fabrikant niet meer concurree-
ren. Kapitalisten, zelfs Iersche, gaven er
de voorkeur aan, hun geld in Engeland Ie
beleggen en zoo bleven de groote hulp
middelen van Ierland onbenuttigd.
De gevolgen van dit stelsel zgn voor
Ierland zoowel als voor Engeland verder
felijk geworden. Vermits de Iersche bevol
king geene bezigheden tehuis vond, omdat
men sinds 1847 het grootste gedeelte van
het buitenland in veewe den had veranderd
en aan de groote veefokkers honderden
morgen overliet, welke vroeger door talrijke
pachters werden bebouwd, trok sinds 1847
de overtollige bevolking naar Engeland en
vestigde zich in de steden, waar zjj het
contingent der armen en der werklooze
arbeiders verbazend vermeerderde.
Men zou het lot dezer landverhuizers
toch nog gelukkig kunnen prgzen, wanneer
verborgen vak van zijn lessenaar. Door boeken
van achter gesteund, zoodat het niet vallen koo,
zette hq het kostbaar voorwerp op tafel tusschen
de twee kaarsen.
Ik wil toch eens zien, bromde hq, wat ik
van de kunst dier oude heks te gelooveu heb.
Daarop schoof hij voor de tafel een stoel, waarop
hq zich neerzette, en zoo met den helder ver
lichten spiegel voor zich, wachtte hq het mid
dernachtelijke uur af.
Met koortsachtige spanning volgde hq den wjjzer
der pendule, die op de marmeren schouwplaat
stond, en zoodra de eerste slag van twaalf weer
klonk, noemde hij zacht de namen der Dneëenheid.
Hq zag in den spiegel en ontwaaide duidelijk
de ernstige, bleeke trekken van Pahlen.^
Hq wendde zich om. Pahlen stond voor hem,
Gode zij dank, dat gjj het zjjt, Peter An-
drejitch! riep hq uit.
Sire, sprak Pahlen gejaagd en met hee*cbe
stem, bewaar uwe kalmte en tegenwoordigheid
van geest. De samenzweerders zjjn op weg hier
heen. Zij hebben de wacht overrompeld. Zij willeu
Uwe Majesteit dwingen afstand te doeu van de
regeoring; maar wees gerust. Twee compagnieën
garde zjjn onderweg. In tien minuten zal er hulp
zjj niet, geljjk het veeltjjds gebeurt, door
het slechte voorbeeld verleid, de ondeugden
der Engelschen hadden nagevolgd en de
goede eigenschappen, welke zij in Ierland
bezaten, voor het grootste deel hadden ver
loren. Zeker, nergens heeft het stelsel der
ongestoorde ontwikkeling der vrjje concur
rentie zooveel onheil gesticht als in Ierland
en Eogeland; de bevolking verlaat het land
en vestigt zich in de steden: de arbeiders
bevolking in de groote steden gaat moreel
en pbysiek te gronde, is voor zwaren ar
beid niet geschikt en moet dezen aan ben,
die van het land komeo, overlaten. Wie
energie, kracht en talent bezit, trekt Daar
de stad. Ierland vooral heeft door die aan
houdende landverhuizingen zwaar geleden,
de zieken, en de zwakken, de luiaards en
de zorgeloozen bleven terug. De Engelsche
Regeering heeft door hare onrechtvaardige
daden tegenover het groene Erin aan de
socialisten de beste wapens tot bestrjjdiug
der bestaande orde in de haüd gegeven.
Het is voor Ierland en zjjne bewoners
te hopen,dat in Engeland spoedig meer stem
men opgaan om de onrechtvaardige wet
ten, die voor Ierland nog steeds van kracht
zgn, te doen verdwijnen ten einde aan de
bewoners van het ongelukkige eiland door
het verleenen van home rule en andere
noodzakelijke rechten, gelegenheid te geven
ait den ellendigen toestand te geraken en
wederom tot bloei en welvaart te komen.
Het stiefkind heeft zgn ljjden laug genoeg
gedragen, het wordt tjjd, dat het in zijne
rechten treedt en niet langer als een ver
worpeling wordt beschouwd.
Te Brussel is de muntconferentie geopend,
bggewoood door 49 officiëele vertegenwoor
digers. De openingsrede hield de Minister
van financiën Beernaert. Voorzitter van het
congres is de Senator Montefiore-Levi, die
eene toespraak hield in het Frausch en in
het Eugelsch. De zittingen znllen niet pu
bliek zgn.
In de commissie voor de tentoonstelling
te Brussel werd lezing gedaan van rapporten
omtrent de werken en de toezeggingen der
Regeering. De electrische spoorweg tusschen
Brussel en Antwerpen is opgegeven. De
tentoonstelling, dia in 1894 moet plaats
hebben, zal vele bizondere uitstallingen in
afzonderlijke lokalen omvatten. Zij zal
worden opgeluisterd door historische op
tochten en optochten van deputaties uit
alle Europeescbe legers.
De Heer Woeste, Afgevaardigde voor
Aalst, oud-Minister, heeft een naamloozen
brief ontvangen, waarin met vernieling van
zgn huis door dynamiet wordt gedreigd.
De politie heeft een onderzoek ingesteld en
doet het huis van den Minister van Staat ten
nauwkeurigste bewaken.
Ia de troonrede van den Duitscheu
Keizer (ter opening der zitting van den
wezen.
Pahlen, om Godswil
Houd u badaard, Sirel
In het volgende oogenblik was Pahlen ver
dwenen.
Ik wist bet wel, dat hjj het zjjn moest,
mompelde de Czaar, terwjjl hjj zjjne uniform aan
trok, die op een stoel lag. Laat hen maar komen,
de honden! Hjj deed de sjerp om en wachtte zoo
de samenzweerders af.
Kutaisoff, die maar voorgewend had te slapen,
om nit de bjjgeloovigheid van zjjn heer voordeel
te trekken, was met het slaan van twaalven van
den divan opgestaan en wilde zich naar de aan
grenzende kamer begeven. Wat was natuurljjker,
dan dat hij zich kwam overtuigen of den Czaar,
die op zulk een ongewoon uur zjjne legerstee
had veriatan, ook iets scheelde. En wanneer hjj
dan de eerste zou zijn, dien de bjjgeloovige Czaar
in den spiegel gewaar werd, zou hij voor altjjd
gewonnen spel bij bern hebben.
Maar wat was dat? Toen hjj langs het venster
van de slaapkamer ging, hoorde hij beneden in
den tuin een verward rumoer en het luide: Wie
daar? van den schildwacht.
Hjj trok het gordjjn omhoog en zag neer op
Rjjksdag) wordt gewezen op bet onbevre
digende van den economischen toestand,
maar ook op den gezegenden oogst en de
met goed gevolg aangewende pogingen der
Regeering om aan den Duitschen arbeid
nieuwe wegen van afzet te verschaffen. Bjj
de allerzjjds vriendschappelijke betrekkin-
geu en iu het bewustzjjn van ondersteuning
der in bondgenootschap zjjnde Staten, mag
men hopen dat Duitschland in zgn vrede
lievend streven niet zal gestoord wot den.
Evenwel, de ontwikkeling der weerbaarheid
van andere Staten maakt eene doortastende
ontwikkeling der eigene weerbaarheid
tot een gebiedenden eisch. Hiertoe is eene
verdere uitvoering naar het proefhoudend ge
bleken beginsel van algemeenen dienstplicht
noodig zeido de Keizer. Te dien einde zal er
een ontw. worden ingediend, betreffende eene
nadere regeling van de legersterkte op voet
van vrede, onder volle benuttiging der al-
gemeene verdedigingakraebt. De Regeering
miskent niet de groote daaraan verbonden
opofferingen. Ongeacht de niet onaanzien
lijke vermeerdering van uitgaven, zullen
de bondstaten in de hun te verleenen toe
wijzingen eene meer dan voldoende dekking
onvangen voor den omslag over hunne be
volkingen ter behoeve honner bjjdrage aan
's Rjjks kas.
Te Berljjn was eergisteren het gerucht
verspreid, dat de militaire reorganisatie
voorloopig niet bg den Rjjksdag zon in
gediend worden. Het is duideljjk, dat dit
een door speculatiezucht rondgestrooid ten-
denzbericht is, vooral als men rekening
bondt met den omstandigheid, dat de «Reichs-
anzeiger» reeds heeft medegedeeld, uit welke
bronnen de gelden zullen voortvloeien, voor
de verhoogde uitgaven voor het leger aan
te vragen.
De «Figaro» maakt den tekst der dag
vaarding iu dezaakderPanama-maalschappjj
openbaar. Uitgenoodigd zgn den 25sten
dezer voor den rechter van instructie te
verschgnen Ferdinand de Lesseps en zgn
zoon Charles Cottu en Fontanès, als be
klaagd van verkwisting van sommen, voort
spruitende uit de uitgifte ten behoeve van
bet Panama-kanaal, en anderen voor hun
gebeele of gedeeltelijk vermogen opgelicht te
hebben.
Eiffel, die mede gedagvaard is, wordt aan
geklaagd als medeplichtige.
In de Kamer zeide Ganthier dat de
concessie voor hel Panama-kanaal op 22
Februari a. s. komt te vervallen. Hg hoopte
dat de Regeering maatregelen zal nemen om
deze expiratie te voorkomen.
De Kamer verwierp met 400 tegen 20
stemmen een voorstel, dat al de Afgevaar
digden de zitting der commissie van enquête
zouden kunnen bijwonen. Deroulède achtte
de minderheid ontoereikend vertegenwoor
digd.
Het officiëele orgaan deelt een besluit
der Regeering mede, waarbjj, uit overweging
dat thans het mond- en klauwzeer onder
de kleine plaats, die den tuin van het paleis
scheidde. De maan was van achter de wolkeu
te poorschjjn gekomen. Zwarte, in lange mantels
gehulde gestalten, met ontbloote degens in de
hand, drongen door de tuindeur do plaats binnen,
waar de schildwacht hun de bajonet voorhield.
Wie daarl riep de echildwacht ten tweeden
male.
Op hetzelfde oogenblik werd hjj door eene
gestalte, die van een anderen kant gekomen was,
aangegrepen en op den grond geworpen; drie
degenstooteu doorboorden de borst van den on
gelukkige.
Kulaisoff wendde zich vol ontzetting af. Toen
snelde hij naar den Keizer. Vadertje Czaarl riep
hij, Vadertje Czaar
Meer kon hij niet zeggen. De Czaar had zjjn
degen getrokken en zag hem met zjjne donkere
oogen dreigend aan.
Wat? riep Paul. Peter Andrejitoh de eerste
en gij de tweedel Gjj zjjt dus degeen, voor wien
de wjjze vrouw mjj heelt gewaarschuwd. Tot nw
ongeluk hebt ge mjj bjj haar gebracht, gjj hon-
denzoou!
Wordt vervolgd.)
