NIEUWE
No 1935
Zondag 15 Jannarl 1893
18de Jaargang.
Begripsverwarring.
BUITENLAND.
v 0
yên de 130,000 mgnwerkérs in bet Rnhr-
gebied, hebben er slechts 10,000,geluisterd*
naa^r 4het besluit op eeue algemeene aerga^-
ring wftr 11 Januari genomjm, om 9»t eene
algetnvene werkstaking ovA te gaan.
abonnementsprijs
9 J*
njg
'4 W
Duitschland.
p-
k-
den anar-
n val-
- itl#
i
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG
BUEEAU: St. Janstraat Haarlem.
0,85
1,10
1,80
0,03
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEE ADVEBTENTIEN,
Van 1—6 tegbls' 30 Cents
Elke regel meer 5
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Diens taan bi Adingen 25 Cents per advertentie a Contant
Advertentie n gorden ulterl jjk M*a and a g-, Ijfoeasd ag-
en V r g d a g-a v o n d voor 6 qpr ingewacht.
«Uitgev er, W. 'küPP1<8.
Het schjjot, dat vele verstandige mannen
in den tegeuwoordigen tjjd wenschen mede
te werken om de reeds bestaande begrips
verwarring op staatkundig en maatschap
pelijk gebied nog grooter te maken dan zij
reeds is.
"Wanneer wjj ons slechts tot ons Vader
land bepalen, dan is er reden genoeg om
tif.v laar ernstig over te bekommeren en
t'\ af te vragen, wat bet gevolg zal wezen
v de toepassing der dwaze begrippen, die
J:' velen aan de groote menigte worden
:digd en die door de onbezonnenen
|?èi:;ra,igt0 worden aangehoord.
spreekwoord zegt: Wie wind zaait,
Ifpstorm oogsten. Dit smet ook het geval
aaneer eenmaal in praktjjb wordt
>"'jrac t, wat thans nog slechts als eene
rorie geleerd wordt.
Onz lezers zullen begrepen, dat wjj hier
pp het oog hebben niet slechts de dwaas-
aeden, welke door de sociaal-democraten
worde gedebiteerd omtrent eene veranderde
orde van zaken in de samenleving, maar ook
de lee<- tellingen, welke aangeprezen wor
den door personen, die zich vjjanden van
het so ilisine noemen, maar die toch door
hun woorden en daden medewerken om de
zegepraal van de socialistische leer te be
vorderen.
In da eerste plaats bedoelen wij hen, die
den invloed van het volk op deRegeering
wensuh.n te vergrooten, Zjj toch zjjn de
wegbereiders voor de sociaal-democratie.
De liberalen wenden thans pogingen aan
om door invoering vau een bijna algemeen
kiesrecht een toestand in het leven te roe
pen, waardoor de groote menigte bet in
haar macht zal krjjgeu om de Regeering
var; oas vaderland naar haar hand te zetten.
ËLeO n wenBcnt die menigte natuurljjk een
maatregel, welken zij morgen weder wil af-
si'i'affeD. Wat vau daag goed is in haar
•S geil, is een volgenden dag vaak de ver-
j V pe.jjkste zaak van de wereld. Terecht
kou fle liberale staatsman Thorbecbe in-
Id;;jd spreken vau: een volkswaan van den
P5? dag, want de geschiedenis staaft het op ver-
"cbii- ode bladen van het historieboek, dat
er niets gemakkelijker is dan om de meening
van het volk te doen veranderen.
Indien dus door invoering der thans in
gediende Kiesrechtontwerpen het volk be
slist over de samenstelling van de Regeering,
6.)
FE U1LLE TON.
Herstelde misdaad.
Vervolg.)
Hoe zjj er kwam, wist zij zelve niet. Maar zij
eisgr den sprong; de groud was Zdcht, en on
gedeerd stond zij beneden.
Zonder zich tjjd te geren rond te zien, liep zg
naar de tuindeur. De uitgaDg was gesloten, maar
het verhingen uit de handen harer vervolgers te
onlsnappeD, staalde haar moed. Zij klom, zich aan
de eluitboomen vastklemmende, over de tuindeur
en bevond zich op een smal pad aaa beide zjjden
mot honge boomeu beplant. Zjj was vrjj, maar
ucg niet gered. Zjj wist niet waar ze zich bevond.
Doch zjj moest vluchten, voor alles vluchten,
•zich zoo spoedig mogelgk van die gevaarlijkeen
vervloekte plaats verwijderen. Men kon immers
hare vnrdwjjuing oemerknn, haar nsloopen, haar
g'gpen Zg moest vluchten.
Zij nep door, zouder te weten waar het pad
hr.cn vi irde. Weldra bevond zjj zich op een bree
dten weg en in de verte flikkerde een licht. Dien
kaut ging zjj uit. De hoop gaf als vleugelen aan
ha.-c ...sten. Weldra onderscheidde zjj nauwkeurig
huizen, een kerk Waar was zjj?
Zg wist het niet.
Maar als zjj eens aan een dezer deuren aan
klop'-9 Zg aarzelde een oogenblik. Eindelijk zag
zjj door de slecht gesloten bliudea van een der
vensters eeo licht. Zjj klopte aan.
Ni nand antwoordde eerst. Liza deed haar
vuist pjji. tegen de deur. Hel blaften van een hond
bewees baar, dat men haar gehoord had. Eindeljjlc
werden de blinuen van het venster half geopend.
Ee>'. gebaard hoofd, dat een katoenen slaapmuts
dekte, vertoonde zich.
Vv ie ia daar?» vroeg eene kpwe en ongeruste
.rtem. -
dan kan men zich voorbereiden op eene on
standvastigheid io de wetgeving en in de
maatregelen, welke van de overhelt! oitgaan,
die te laat zal worden betrenrd.
Het is in ons oog een van de gevaarlijkste
zaken, om den volksinvloed qp het Bestaar
van een land te vermeerderen. Meentfn soms
de voorstanders van het algemee#stemrecht,
dat hierdoor verstandiger zal worden ge
regeerd, en wjjzer besluiten genomen zullen
worden? Zijn zjj van oordeel, dat.de mannen
uit het volk een beteren blik kurtnen'kla%n
op de algemeene toestanden de# lands dan
zjj, die hun iftven hebhllh gewjjfaadtde be-
studeeriDg de# maatschappelijke ^lustaat-
kundige vraagstukken?
Zeker weten wjj het, dat er vejtfeenvou-
dige mannen, vooral in ons Vaderland, ge
vonden worden, die met een gélflnd*oordtü 1
zjjn begaafd en die zeer verstandig over vele
zaken kunnen medesprekeD, ter wijl ti onder
de zoogenaamde geleerden vele warhoofden
worden gevonSen, die volgeprqjjt zgn met
abstracte kennis, doch in de-ipractjjk des
levens niets waard zijn.
Maar dit neemt niet weg, dat" de groote
meerderheid van het volk, als geheel geno-
meD, niet geschikt is om te beoeydeelen, in
welk opzicht vele maatregelen v%n de over
heid goed- of afkeuring verdienen. Wel
hooit men vaak de een of andere Rege
ringsdaad bespreken, doch gewoonlijk is zulk
eene beschouwing niet van eenzijdigheid vrij
te pleiten. ^Men stelt dan eigjen inzicht,
en eigen ervaringen te veel o
en heeft geoloog voor de be'
machtige eischen van ande
Dit ligt zoo in den qard
aan is niebf te veranderen
zooveel te meer zohdtfi wjj w
wen voor uitbreiding van
op wetgeving en bestun^. In
dat de toestanden der volkski
geuwoordigen tijd verbeteri
indien bet noodtg is, dat
met dit vraagstuk meer d
most daarom 'aan het volk.
geschonken warden om
te brengen?
Wjj geïbosen het niet,
thans uij^reidm^jf vau £ie
dan doen^ij daarmede eene
hun niet tot eer verstrekt
daarmede, dat zij niet iü
wetgeving te doen beantwoorden aan de
eischen, welke er aan gestild kunnen w
den. Zg stemmen dan toe, dat in al die jaren,
"gedurende welke zjj hébben, geregeerd, zjj begin vau. deze beschouwing spraken, moge
brengen daarom plaats nAken voor eene zienewjjze,
De begripsverwarring, waarop wjj in het
ad
lvoorgron
en en recht#
zaak eu hier-
jch daarom
^volksinvloed
het waar is,
gén in
jjehni
Foverhè
jrroëger t|
alf het
;ti waar is,
in dtj^C-
rheje 7/cli
niét hebben kunnen tot Btand
wat voor ons land noodig w^s. Doch wg
zjjn er zeker van, dat zjj nog minder zullen*
slagen, wanneer zjj gtheel gekomen zullen
zjjn onderen invloed van de menigt^if lie-
*?2g§S§b de leiders, die dn menigte weten te
.betieerscheD.
Het" staat toch bij ons vast, dat hetgeen
voor hét volk gedaan behoort te worden van
overheidswege, nért kan verricht worden
door het volk. 0
Hoezeer wjj oök hopen, dat er betere tjj-
den zullen aanbreken voor velén in de ot^at-
sehappg, die nu, ook buiten bun schuld, in
armoede en ellende-zjju gedompeld, wjj bijj-
ven vau meening, dat de toestanden giet zul
len verbeteren, wanneer men het volk zelfde
macht in banden geeft om veranderingen aan 1
te brengen. Wa aan de eenè zijde wordt
goedgemaakt; zal men aan den anderen kaut
bederven. Ileteis toqh»hoogst meeifljj^om
het zoo noodige eve&wichtje beware s in de
toestaude% van Staïilf etSlmaatachappjj. Dit
evenwicht wordt echter zeker ferbrgkén, als
meiden volksinvloed op de Regeeriitg* ver
sterkt.
Er kart niet aau getwgfeld worden, dak
door algemeen kiesrecht,socialisme eu radi*'"
calijpre zullen zegevieren, en daarvan zal
men toch gee^e verbetering verwachten? Wat
de voorstanders van deze richtingen verlan
gen, wordt tegenwoordig ouophoudeljjk zeer
duidelijk uitgesproken. Revolutie is hun
achtwoord, omverwerping i^ hon 1
verwachten ^wg dan ook ni
Het is daarom in ons oog spelel
wanneer men thans die richtingen bi
i^waarscbg,- door h^V mogelgkl te maken, dat bi
vlood op het bestuur des lamte ver
erint
De saciahsten zg
voor, maar
hebben gewontj
laten 'gelden,
[ing, men zal
is, als
;e.
i-hac
zienewgze,
di^ mear tot het werkdjjk belang van land
en volk zal strekken, namelgk deze, dat niet
door vermeerdering van den volksinvloed op
het landsbestuur, maar door maatregelen,
waaruit liefde voor ^eb volk ea sympathie
voor zjjne belangen spreekt, gèwaischte toe
standen ^bllen geboren w»rdea. 3»
Hst*mijnbestaur hegft afdoende maA'e-
gelen genomen om de werkstakirg tebestrg-
den; er is afgekondigd, dat ieder, die drie
werktjjdeu wegblgft, wordtopgeschïe^en als
ontslagyi,wie na veertien dagen t8 voren zgn
éigpst ra hebben opgezegd Vroeger bet werjfc
v rlaat,verliest alle«anspra#k op achterstal-
iigf loon^u blgft krachtens de bestaande be
palingen, dan nog'aansprakelijk voor eene
scbadevergoedingRen bedrage van zes dagen
loon. Bovendien dB aan al degenen, die
woningen vannhèt mijnbestunr bebben, on-
middelljjk de hour worden opgezegd.
BLat Besftmr def tngnen,
maatregelen heeft g^Torne:
geve^;'aan den i^u^oed van
raiers, heeft daardo
voorkomen
rers voor
25 tot 31
65
ra
dat de»e flinke
door niet tce te
rl.
|uigen zjj
ij a dm o*; ze
■aan
11
Ik ben verdwaald.
eemge ur
gastvrijheid geven? vroeg het mei^fe.*
//Het is hier geen herberg^Ga-flleen,// zei
stem een woinig geruster.
„Ik smeek'ifer u «m
„GaJseen, »g ik. Heeft^O|w het ooit gezien?
Is dl^mu een tjjd om langs de wegen te loopeu?//
"Ze£»jj ten minste uit me<jtljjden waar ik ben.//
//Als gij niet dadeljjk heeDgaat, laitik ntÜa
hond los//^do«derde het t^pg;'/ en gjj zult zien,
dat hjj scueijpr tanden heeft» landloopster!
Met gewe^jj werd het vensier weer dichigewor-
pen. Het arme kind verschrikt, en elders geen
poging meef durvende doen, liep zuchtend door.
Zjj li-p, liep, zonder ophouden. Een voetgai ggr
naderde. Het wassen mfn, in eene dikke o>e^s
met opdaanden ^taggpn eene pjjp in den mond.
Verge-f mjj,vpiijnheer, waar ben ik?// vroeg
Liza bevende.
„Op den weg van V naar zeide d^
man, terwjjl bij haaraBdachtig aanzag.
Liza droeg een fjfmv zijden kleed. Maar bij
haar sprong uit hot. venstef, bij haar moeiljjk
klauteren over de tuindeur^bjj haar val in den
doorweekten grond was ait|Jjleeji verfrommeld,
verscheurd, met sljjk beameardA.Bovendien had
het laopen door het boschsadje Ha te fijue laarsjes
bevlekt. Zij wa? blootshoofds, wHen op een weg,
ten drie uur in den morgen. Dart 4files was niet
in stant om voor ai?*1 te doen inwaafcilf en de
man was dan ook volkomen ove;
met een verdacht persoon te dv>ou
Zonder zich verder met tfaar in ti
hjj verder. Het arme kind voelde
bezwjjken. Uitgeput van vewnoeienis,
bloedend en van koude «fcrstijfd, met
op het voorhoofd, ging zij alljjd, altijd
Bjj iederen tred wankelde zg, hare altijd zwak
wordende beenen bogen zich onder haar; ma»',
haar wilskracht verzamelend, vervolgde zjj h.tar
aar
f duizend^
bogen sctfitierdenl Zjj
iel op den grond neor. Zoo
bleef zg oenige minuten liggen. De friachhe.id van
den nacut dééd haar weder ,bjjlcpmen.|Zjj poogde
op te staan. Onmogeljjk. HareAledcn waren vcr-
stjjfd. Iedere poging kostte haar nanaeloo'Ze smart.
Ea niemand, qiemaud om haar t^ helpen.
„Mjjn. God,// ^ui^erde zjj in een vurig gebed,
dat uit den groud ^ls harte! kwam, „mijn Go*
heb medelgdey met mjj.v
Daar naderde'wederom iemand; zou'Gifd haar
gebed reeds- verboord hebben?'
L za bemerkte den schitterenden glans van eene
lantaarn!
„Hulpgriep zjj,.terwjjl" zn zich op haar elle
bogen oprichtte.
Zij wilde met haar arm in Je lucht
zich te doen opmerken. Maande dubbote Kfacl
die zjj had aangewend, om te roepen en 'zfch
op te heften, had haar uitgeput. Met een diepen
zucht viel zjj op den grond neder.
De man met de lantaarn had het geluid ver
nomen. Hij bleef een oogenblik staan en zag
rond, terwgl hg zocht te ontdekken van waar de
krejeS kwamen, die zjjn oor hadden getroffen en
Tiet%aar elke richting het licht van zjjne lantaara
vallen. Liza was niet meer tot roepen in staat^Ee
neNel breidde éich voor haa^oogen uit, In haar
hoofd bonsde het. Zij verloor alle kennis.
Op' dat oo^entdik bemerkte haa- de man; hjj
liep naar haar toe en zag eene vrouw in het sijjk
ligaen
//Wat 48er vrouwtje?// zeide hjj, terwijl
zacht met zjjn #tok aanraakte, //wat is er?
een bed om er den nacht op door te brengen?//
der
rreidi
re de w
vau gijne cour;
jenomen.
vervdfgena bukkende
hernam, hjj:
„Ze hoort mjj niet. Sapperloot, zou ze
zjjn? //Hjj ging op de knieën zitteen
zgn hand op 't hart van Liza*
„Neen, het hart slaat nog. Stoperloot, een mooi
hoofdkussen.En het lijkt nog weraene deftige juffor.
Msardat doet^t ogk niet toa^k kan haar niet
laten 'liggen."^
Hjj nam hetmachtelooze meisjè in zjjne armep;
zette haar recht op; ond&rstennde haar en drukte
en blfekheid
dood
r terk haar
Liza be
„Als
op;
in de zjjoe.
niet.
keek ik dat i
klein
1U Uüb C1JJA.
ijl hg haar
Is dat nu i
'AncrAnP// I
aven hid,
helreen doen opkWUen." ngjtótig j
de punt van zjjn stok, die hjj op zgn sca
logde, en nam Liza in«zjjne armoe.
„Koetsier naar de stad,// zeide hjj lachende tot
zich zelf, //tweo^borrels als gjj buitten een half
uur di.ar zgt.//
Ea niettegenstaande zijn dubbelen last, ver*vij#
derde hjj zich snel.
Wordt vervolgd,)
