NIEUWE No. 1983 Zondag 14 Mel 1893. 18de Jaargang. Beginselen boven personen. BUITENLAND* ABONNEMENTSPRIJS Pei 3 maanden voor Haarlem. t 0,85 Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,10 Voor het buitenland 1,80 Afzonderlijke nummers0,03 Dit blad verschijnt eiken DINSDAG, DONDERDAG en ZATERDAG BUREAU: St. Janstraat Haarlem. PRIJS DER ADVERTENTIBN. Van 16 regels Elke regel meer 30 Cents 5 AGITE MA NON AGITATE. Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant Advertentiën worden uiterlijk Maandag-, Woensd ag- en V r ij d a g-a vond voor 6 uur ingewacht. Uitgev er, W. KÜPPEB8. De aanstaande verkiezing voor een lid van de Tweede Kamer in het kiesdistrict Beverwjjk heeft reeds vele hoofden en ook enkele pennen in beweging gebracht. Hoe dit komt, zullen onze lezers wel begrijpen. De heer Boreel van Hoge- landen moet vervangen worden en nu bestaat in het district bp Da algemeen het verlangen om in zjjne plaats als vertegen woordiger een man te hebben, die niet be hoort tot eene staatkundige richting, waar van voor ons vaderland volstrekt geen heil is te verwachten. Reeds werden de namen van enkele li berale candidaten genoemd, doch wjj wen- schen thans nog niet over personen te schrijven. Wjj meenen, dat beginselen boven personen gaan en dan vindeD wp het plicht reeds nn in hoofdtrekken aan te geven, welke naar ons inzien de staatkundige over tuiging behoort te wezen van den man, die door de kiezers van Beverwpk naar's lands Raadzaal moet worden afgevaardigd. Gelijk reeds door het Centrum werd ge zegd, zal hoogstwaarschijnlijk ook in Bever wpk, gelpk dit is geschied te Rotterdam, Harlingen en Leeawarden, de stembusstrijd loopen over de aanhangige kiesrechtsvoor- stellen. Wp beweren, dat niet slechts hoogstwaar schijnlijk de stemrecht-quaestie de strijd vraag zal wezen, maar dat in de gegeven omstandigheden het wel niet anders moge lijk kan zgn, dan dat de vraag: voor of tegen het democratische Algemeen Stem recht, alles zal beheerschen. Hiervan toch hangt voor het grootste deel de toekomst des lands af. Op de gevaren, welke de voorgestelde kiesrechtuitbreiding van de Regeering voor ons volk zal op leveren, hebben wp reeds herhaalde malen gewezen. Het Algemeen Stemrecht is niets anders dan een middel voor volksleiders om zeiven de macht in handen te krijgeD. Indien dit niet het geval was, welke reden zouden dan de socialisten en radicalen hebben om er zoo sterk op aan te dringen? Welke andere oorzaak zou dan het streven van die maatschappij-bestormers hebben? Wp zpn en bljjven er daarom vast van overtuigd, dat de invoering van de Kieswet- T a k allerongelukkigst voor ons land zal werken. Geen argumenten als die van het Centrumdat door H. M. de Koningin-Re gentes zelve de kieswet is ingediend na ad vies van den Raad van State en op voor stel van H. Ms. Ministers, kannen ons tot FEUILLETON. De Familie Reydel. Vervolg Hij zeide deze woorden met een bitter gevoel, dat telkens bjj hem opkwam, als hij eenige toespe ling maakte op de ongelukken en rampen zjjner familie; de ontberingen der armoede hadden in deze edele ziel druppels gal doen droppelen. Mijn heer de la Eerté vermeed hem in deze uitingen aan te moedigen en voort te gaan, en zija jongen gast een teeken gevend hem te volgen, voerde hij hem op de tweede verdieping voor een venster, van waar het oog een uitge:trekten horizont omvatte, toen gaf hij hem een sterken verrekijker, en wees hem het punt aan, waarheen hjj zija blik moest richten. De ingenieur, bevoorrecht door de helderheid van dezen Meimorgen, zag duidelijk en in al zjjne bizonderheden den voorgevel en den péristyle van de Pêcherie, die zeer scherp waren afgeteekend boven het lage hakhout van het park; hij zag de open vensters,van alle kasten uitziend op lachende landschappen, op grasperken doorzaaid. als door korven vol bloemen; aan den teuen kant van het hnis strekte zich een onmeteljjken boomgaard uit geheel wit van lentealoesem, aan den anderen kant een dicht bosch, somber als het gewelf eener kerk, uitgestrekte beplantingen met welig ge boomte, zoover het oog reikte. Hij keek langen tjjd en zuchtte, zeggend: „Het is prachtig, mijn vader heeft het me wel gezegd: een oasis, een vulcaan van groen te mid den van een land onder het zonnevuur gekoes— andere gedachten brengen. Genoemd blad weet toch heel goed, dat de macht van het parlementarisme in den laatsten tpd geleid heeft tot toestanden, welke de koninklijke macht bedenkeljjk hebben verzwakt. Maar daarom jnist zonden wp zoo gaarne man nen in onze Vertegenwoordiging gekozen zieD, die het prestige van den Troon zou den verhoogen, die niet naar de volksgunst in den slechten zin van het woord streef den, en die uitsluitend io de handhaving der rechten zoowel van de Kroon als van die des volks hun taak en hun plicht zon den waardeeren. Dit doen de voorstanders der Kieswet- T a k niet. Zjj verwachten heil van de over- heersching der groote menigte en van de beperking der Koninklijke macht. Doch dubbel verkeerd achten wjj bet, wanneer nu dit streven wordt bemanteld met de woor den, dat H. M. de Koningin-Regentes zelve de Kieswet-T a k heeft ingediend en dus zelve medewerkt tot vermindering van Haar prestige. Dit is eene voorstelling van zaken, welke door ieder die niet door partijzucht is verblind, ten hoogste moet worden ver oordeeld. De sociaal-democraten komen er ten min ste nog rond voor uit, dat zij naast het ver- krjjgen van het Algemeen Stemrecht ook het Koningschap wenschen te vernietigen, doch de overige voorstanders van deze buiten gewone kiesrechtuitbreiding kunnen de con sequentie van hun streven niet inzieü, of zp kunnen dit wel, maar handelen dan niet te goeder trouw. Dit mogen de kiezers van Beverwjjk wel bedenken. Er is niets gevaarlijker dan juist nu in zulk een tjjü van gisting en woeling, de macht in handen te gaan geren van volksmisleiders. Een man, die hiertoe zou medewerken mag de hunne niet wezeD. Be verwjjk behoort een Afgevaardigde naar Den Haag te zenden, die als tegenstander van Taks Kieswet de orde en rust in da samenleving zal trachten te bevorderen, in plaats van die te bestoken. In de tweede plaats moeten zp evenwel een ander belang niet nit bet oog verliezen. De kiesrecht-quasstie mag de oogen niet doen sluiten voor een gewichtig vraagstuk, dat vooral in Beverwpk met zjjne overwe gende Katholieke bevolking een punt van ernstige overweging dient uittemaken. Reeds wezen wp in een vorig nummer er op, dat het corps diplomaten op het Vati- caan bp Z. H. deu Paus te Rome weder langzamerhand compleet wordt. Zelfs het schismatieke Rusland zal zich van nu af aan door een 7asten diplomaat bp deu H. Stoel terd En de kamer, die mijn vader bawoondc! kan men haar van hier zien?" „Ja, ter linkerzijde, het is het raam, waaruit een wit gordgn waait. Max keek; de heer de la Eerté nam op zjjne beurt den verrekijker en riep uit: „Kjjkl daar, mjjue nichtjes staan op het terras; kjjk dan." „Ah! ik zie ze; een jong meisje in den rouw ik zie haar gelaat niet ook zie ik een kind op een bank een ruiker maken //Dat jonge meisje is uwe nicht Albine, en het kind is Genoveva zij ljjkt veel op Esther, die kleine." //Waarljjk! Ik moet nog eens naar haar kjjken. Ik zie haar nu zeer goed: welk een belangwek kend gezichtje! zij gelijkt veel op Esther.// „Geheel en al. Gjj hebt Esther gezien, gjj moet u haar nog herinneren. „Als in een visioen. Zij is voor mij een i leaal vau schoonheid, van moed en van goedheid. Ik ben niet romanesk uitgevallen, waarde oom, do burgerscholen vormen geen Don Quichotten; maarsinds is de ziel van Estherheb leeren kennen, begr jjp ik de vereering der ridders voor hun dame.// „Het is jammer, het is beklagenswaardig, zei mijnheer de la Eerié, dat. Maar hij voltooide zijn gedachten nie*; waar was 't goed voor te spreken, over een plan door den dood onmogeljjk gemaakt? Hjj ging zjjn gast weer voor naar beneden en wandelde met hem door zjjne tuinen, sprak met hem over zjjne carière en zpne toekomst en zag metspjjt hetonverbiddelijk uur van het vertrek naderen. „Ik heb aan eene fantasie toegegeven,// zei Max, doen vertegenwoordigen. Bevond zich in de laatste jaren herhaaldelpk een buitenge woon gezant te Rome, thans heeft de Czaar besloten er een diplomatiek agent voor goed te vestigen. En Nederland bljjft hierin noch steeds ten achter. Het is, naar wp tneenen, de plicht ouzerAfgevaardigden da Regeeriog hierop te wijzen en alles te doen wat mo- gelpk is, om ook ons Vaderland een vasten vertegenwoordiger bp Z. H. den Paus le verschaffen. De kiezers in het district Beverwpk moe ten daarom een man naar het Haagsche Binnenhof zenden, van wien zp de overtui ging bezitten, dat hij dit onrecht, aan de Nederlandsche Katholieken aangedaan, niet wenscht te bestendigen. Een derde punt van gewicht is de leger- wet. Een der wenschen van de radicalen, is de invoering van den persoonlijken al- gemeeuon dienstplicht. De tegenwoordige Minister van Oorlog heeft ook weder evenals zpn voorganger, de Minister B e r g a n- s i u s, een wetsontwerp samengesteld, waar bij de militaire lasten der natie bedenkelijk worden verzwaard. De invoering van zulk eene wet moet, naar wp van overtuiging zpn, ten krachtigste worden bestreden, en daar om leggen wp de kiezers van Beverwpk ernstig de vraag op het hart, of het niet hun plicnt is er voor te waken, dat gben voor stander der gewraakte legerwet in de Ka mer komt? De keuze, die in dit district aanstaande is, bezit dan ook in onze oogen groot ge wicht. In plaats van een liberaal, die nit zucht om de menigte te behagen het alge meen stemrecht bevordert, die de wenschen der Katholieken miskent met betrekking tot bet gezantschap bp den Paus en die nit partpovarwegingen de militaire lasten der natie wil verzwaren, moet Beverwpk een man afvaardigen, die niet hunkert naar de volksgunst, onafhankelijk van verkeerde in vloeden aan de groote grief der Katholieken in ons land wil tegemoetkomen en het be houd van de bestaande legerorganisatie wenscht. Van deze eischen mag niet afgeweken worden. Gewichtige belangen staan op het 1 spel. Geen persoonlijke ovdrwegingen, maar uitslnitend het algemeen belang moet bp de stembus den doorslag geven. En daarom hebben wp thans geen personen op don voorgrond geplaatst, maar uitslnitend op beginselen gewezen, die niet nit het oog verloren mogen wordeu. Aan de kiezers van Beverwpk is thans de taak aangewezen om den man te vin den, die hun belangen ook in de Tweede //en wilde eens het land mjjns vaders bezoeken, alsook het graf van mjjn grootvader en ook dat van mijne nicht; maar aan uw onthaal, oom, hecht ik eene groote waarde met do herinnerin gen, die ik van mijne reis medebreng. Vaarwel en dank.// //Mjjn huis slaat altijd voor u open, mijn waarde jongen, vergeet dat niet.// Hjj omhelsde hem meer dan eens en zjj ver lieten elkander. XVI. Eenzaamheid. De heer de la Ferté vertelde noch aan zijne schoonmoeder, noch aan zjjne nichtjes het bezoek, dat hij pas had gehad, dit zou mevrouw Keydel maar beleedigd, vertoornd hebben en Albino's ge moed zou er te veel door geschokt zijn geworden. Albine had van kindsbeeD af eene leven dige verbeelding en een harlstochteljjk karak- ster vertoond, nog heel klein zjjnde nam het Bpel hsar geheel in beslag; haar eerste lectuur voerde haar in eene wereld van verbeelding; zij zag de grot van Kobinson Crusoë, zij vertoefde met hem op het verlaten eiland; zjj hield gesprekken met de personen van de gewqde geschiedenis, alles nam een lichaam aan eu leefde op in haar hersens; hare stndies aanvaardde zij met groote jj/er, twee tooueelen der gesehiedenis vooial ontroerden haar diep: Jeanne d'Arc en Columbus waren bare helden; zjj kou i.iet zonder emotie denken aan hun stormacht g bestaan. Maar toen de leeftjjd der eerste heilige Com- unie haar ernstige kennis bracht over het geloof, n zij aan de Heilige Tafel, de eerste vonken dei Kamer met warmte en talent zal verdedi gen. Geleid door de beginselen, op welke wp zoo even de aandacht vestigden, zullen de kiezers in Beverwpk ook gelijk de Standaard het wensebte fatsoenlijk blp ven in de keuze der stembusmiddelen, ja, meer nog, zp zullen naar de stembus gaan iu de heilige overtuiging te strpden voor eene goede zaak: de bevordering van orde en rust in de samenleving en het tegemoet komen aan rechtmatige grieven. Duitschland. Baron Yon Hnene, de man van het Doitsche Centrum, die in den Rpbsdag zpn ontwerp voor de Legerwet had ingediend tegen den wil der meerderheid, wenscht bp de a. s. verkiezing voor den Rjjksdag, niet meer in aanmerking te komen. De Fransche bladen jnbelen over de verwerping der legerwet. Natuurlijk nemen de bladen, die voor de leger wetten ij veren, dergelpke artikelen over. De Hamburger Nachrichten, het orgaan van Yon Bis marck, zeggen naar aanleiding hiervan, dat zp zich verontrusten over de driestheid waarmede de Berlpnsche ofHcienza bladen, een openbaar door hen zeiven tegen goede belooning in het Parijsch blad geplaatste uitlating als eene Fransche oordeelvelling voorstellen. Door tusschenkomst van den Vorst van Hohealohe, stadhouder van Elzas-Lotbarin- gen, heeft de Keizer een schrpven gericht aan Mgr. Fleck, bisschop van Metz, waarin hjj de blpkbaar vijandige houding van dien Kerkvorst tegenover Italië wraakt. Mgr. Fleck heeft nameljjk de Katholie ken van Elzas-Lotharingen aan den Pans voorstellende, gezegd, dat het Katholieke Lotharingen met leedwezen den Paus ge vangen ziet op het Yaticaan en den wensch koestert, dat aan dien toestand weldra een einde zal komen. De Keizerlpke brief zegt, dat de Keizer tot zpn leedwezen heeft vernomen, dat een der Vorsten van de Dnitsche kerk eene taal heeft gevoerd, die onrechtvaardig voor Italië er bpna beleedigend voor Z. M. koning Humbert is. De Keizer wil aannemen, dat het woord van den Bisschop zijne ge dachte is voorbijgesneld en zal daarom tot geen maatregel van geweld zijn toevlucht nemen. Een enkel woord van afkeuring vol staat. De Keizer verbiedt verder aan alle Bisschoppen iedere inmenging in politieke aangelegenheden. Zou Keizer Wilhelm nn denken, dat hij goddelijke liefde voelde, namen godsdienstige zaken de plaats in der romaneske droomen Toch droomde zjj nog,zij droomde over de ermieten iu de Thébaïdes, over de missionnarissen, die het krais planten op onbekende kusten, over do maag den-martelaressen die weerstand hadden geboden aan tirannen; onschuldige overpeinzingen, ge dachten, die in haar ziel een levendigen indruk van poëzy en vurigheid achterlieten, die het heer- schend gevoelen bleven harer jonge jaren. Naast deze teedere godsvrucht, die zich meer en meer in haar gemoed wortelde, had zjj eene andere gene genheid die zjj sinds haar wieg bezat, die opleefde en grooter werd: de liefde, die haar met haar zuster vereenigde. Esther was alles voor haar, vriendin, vertrouwe linge raadgeefstervoorbeeldzjj leefde met haar op een van hart en een van ziel, en toen Esther verdween, toen stierf er ook iets in Albine. De straal was uitgedoofd, een sluier van rouw floers viel over haar toekomst; vreugde, plannen, gemeenschappelijk laven, lange gelukkige dagen te samen doorgebracht, zekerheid, vertrouweD, sympathie, rust des harten, diepe intimiteit, alles verdween zonder terug te keeren en de eerste tranen overstroomden alle hoop. H&ar leven was als veranderd: zoo opgewekt zij mocht zgn met Es ther, zuo was zjj zonder haar troosteloos en in die woesljjn, die zjj alleen moest doortrekken, zag zij maar tweegedachten die haar konden geieiden:God en de plicht, strenge troostredenen voor een jong leren dat in het vervolg in rouw zal zjjn gehuld. Wordt vervolgd.) lAAlIEIMIECIDIAIT. (ji^TrT.Mny 24.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1893 | | pagina 1